Psychologie van de adolescentie en de jongvolwassenheid (B-KUL-O0A55A)
Doelstellingen
Na het voltooien van dit OPO kan de student:
- inleidende kennis van de aspecten van de psychologie van jongeren (en hun leefwereld) die relevant zijn voor beginnende leraren aantonen. Het gaat hierbij om die jongeren waarmee universitair gevormde leraren in contact komen in het secundair onderwijs.
Begintermen
Naast de algemene begintermen die gelden voor de Specifieke Lerarenopleiding (SLO), zijn er geen specifieke begintermen voor dit opleidingsonderdeel. Studenten moeten enkel in staat zijn (en daartoe bereid zijn) om over hun eigen functioneren als toekomstige leraren te reflecteren en indien nodig hun pedagogisch handelen bij te sturen, op basis van hun kennis over de adolescentieperiode waarin hun leerlingen zich bevinden.
Plaats in het onderwijsaanbod
- Educatieve master in de economie (Leuven) 90 sp.
- Educatieve master in de maatschappijwetenschappen (Leuven) 90 sp.
- Educatieve master in de cultuurwetenschappen (Leuven) (Track leraarschap voor studenten die al 15 sp. leraarschap voorafnamen) 120 sp.
- Educatieve master in de cultuurwetenschappen (Leuven) (Track leraarschap voor studenten die geen 15 sp. leraarschap voorafnamen) 120 sp.
- Educatieve master in de talen (Leuven) (Track leraarschap voor studenten die 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde (39 sp.)) 120 sp.
- Educatieve master in de talen (Leuven) (Track leraarschap voor studenten die geen 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde (54 sp.)) 120 sp.
- Educatieve master in de gedragswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 120 sp.
- Educatieve master in de economie (verkort programma) (Leuven) 60 sp.
- Educatieve master in de maatschappijwetenschappen (verkort programma) (Leuven) 60 sp.
- Educatieve master in de cultuurwetenschappen (verkort programma) (Leuven) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Leuven) 60 sp.
- Educatieve master in de wetenschappen en technologie (verkort programma) (Leuven) 60 sp.
- Educatieve master in de ontwerpwetenschappen (verkort programma) (Leuven) 60 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de maatschappijwetenschappen (Leuven) 15 sp.
- Schakelprogramma: Educatieve master in de maatschappijwetenschappen (Leuven) 65 sp.
- Master in de pedagogische wetenschappen (Leuven) (Afstudeerrichting orthopedagogiek) 120 sp.
- Educatieve master in de gezondheidswetenschappen (Leuven) 120 sp.
- Educatieve master in de gezondheidswetenschappen (verkort programma) (Leuven) 60 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
4 sp. Psychologie van de adolescentie en de jongvolwassenheid (B-KUL-O0A55a)



Inhoud
Als algemene achtergrond worden algemene theorieën van de ontwikkeling doorheen de adolescentie kort besproken. De gevolgen worden beschreven van de voornaamste veranderingen die zich in de vroege adolescentie (zogenaamde puberteit) voordoen op lichamelijk vlak. Samen met de ontwikkelingen op cognitief en sociaal vlak leiden deze veranderingen ertoe dat de jongere nieuwe mogelijkheden in zichzelf gaat ontdekken. De relatie met de ouders gaat een andere vorm aannemen, terwijl de relaties met leeftijdgenoten een grotere intensiteit en een grotere diepgang krijgen. De vorming van de eigen identiteit, die de voornaamste opgave vormt in de adolescentieperiode en meteen het sluitstuk van de genoemde ontwikkelingen, wordt toegelicht. Daarna worden enkele vormen van zogenaamd internaliserend probleemgedrag (bv. depressie, suicide en anorexie) en van externaliserend probleemgedrag (bv. druggebruik en delinquentie) bij jongeren besproken, voor zover een leraar daar mee geconfronteerd kan worden. Bij de bespreking van deze verschillende thema's zal er recent onderzoek besproken worden en zal de docent ook eigen onderzoek uit de doeken doen. Dit overzicht moet beginnende leraren helpen om de adolescent in zijn bredere ontwikkelingscontext te plaatsen om zo meer inzicht te krijgen in het doen en laten van de adolescent (bijvoorbeeld in de overgang naar de volwassenheid).
Studiemateriaal
Slot, W. & Van Aken, M. (Red.) (2013). Psychologie van de adolescentie (25ste druk). Baarn: ThiemeMeulenhoff. (ISBN 978 90 06 95142 4) (Verkrijgbaar bij Acco)
Toelichting werkvorm
Omdat de meeste studenten in de SLO-opleiding nog geen inleidend opleidingsonderdeel in de psychologie gevolgd hebben, wordt dit opleidingsonderdeel 'Psychologie voor niet-psychologen' aangeboden onder de vorm van een reeks klassieke hoorcolleges (contactonderwijs). Alle PowerPoint slides die tijdens deze contactmomenten gebruikt worden, zijn vooraf ter beschikking op het elektronisch leerplatform TOLEDO.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Psychologie van de adolescentie en de jongvolwassenheid (B-KUL-O2A55a)
Toelichting
Evaluatievorm:
Schriftelijk examen met open vragen.