Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Duits (B-KUL-F0ZF0A)
Doelstellingen
In dit OPO verwerven de studenten basisinzichten rond effectief taalonderwijs, ontwikkelen ze de observatie- en onderzoeksvaardigheden om rond een specifiek aspect van taalonderwijs een kleinschalig praktijkonderzoek op te zetten gebaseerd op observaties binnen een concrete onderwijsomgeving, en de vaardigheid om hun bevindingen op een gestructureerde manier neer te schrijven. Meer concreet staan de volgende doelstellingen centraal:
- de studenten bouwen relevante kennis en basisinzichten op rond processen van taalverwerving, rond theoretische en onderzoeksgebaseerde modellen van taalonderwijs, onderzoek naar effectief taalonderwijs en het institutionele en normatieve kader waarbinnen taalonderwijs in Vlaanderen is gesitueerd.
- de studenten bouwen de competentie op om de aangereikte onderzoeksliteratuur, theoretische en normatieve kaders te hanteren om kritisch na te denken over de vormgeving van concrete onderwijsactiviteiten die taalleren trachten te bevorderen. Ze leren daarbij oog hebben voor de manier waarop er met diversiteit in het onderwijs wordt omgegaan.
- De studenten verwerven inzicht in de rol die taal speelt in alle onderwijsprocessen en in de doelen en procesmatige aspecten van taalbeleid op school en leren die inzichten toepassen op hun observaties binnen een concrete context van taalonderwijs.
- De studenten leren op een gerichte manier kijken naar elementen van het lesgeven en het leraarschap (zowel klasgebonden als klasoverstijgend) die voor hen relevant zijn wanneer ze zelf gaan lesgeven, en die elementen kritisch te analyseren vanuit relevant onderzoek en theorie.
- In het kader van een kleinschalig onderzoek in een concrete onderwijsomgeving leren de studenten een onderzoeksdomein af te bakenen, een onderzoeksvraag onder begeleiding te formuleren, een of meerdere gepaste onderzoekmethode(s) te hanteren, secundaire literatuur te raadplegen en kritisch te evalueren, een status quaestionis over de onderzoeksvraag in kaart te brengen, relevante data te observeren in een schoolsetting, en een wetenschappelijk betoog over hun onderzoek in een verzorgde taal te schrijven.
Begintermen
Studenten zijn vertrouwd met de inhoud van het OPO L-Dataverwerking.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
Je mag dit opleidingsonderdeel enkel opnemen als je nog maximaal 72 studiepunten moet verwerven om het diploma te behalen.
Je moet voldoen aan een volgtijdelijkheidsvoorwaarde om dit opleidingsonderdeel te mogen opnemen. Volgtijdelijkheid kan STRENG of SOEPEL zijn of een GELIJKTIJDIGHEID inhouden. Ook kan een diplomaNIVEAU als voorwaarde gesteld zijn.
Verklaring:
STRENG: Om dit opleidingsonderdeel op te nemen, moet je geslaagd zijn voor of een tolerantie ingezet hebben voor de opleidingsonderdelen waarvoor dit soort voorwaarde geldt.
SOEPEL: Om dit opleidingsonderdeel op te nemen, moet je de opleidingsonderdelen waarvoor dit soort voorwaarde geldt, gevolgd hebben.
GELIJKTIJDIG: Om dit opleidingsonderdeel op te nemen, moet je ook de opleidingsonderdelen waarvoor dit soort voorwaarde geldt, opnemen of al opgenomen hebben.
NIVEAU: Om dit opleidingsonderdeel op te nemen, moet je ten minste deze graad behaald hebben.
SOEPEL(F0YR1A)OR SOEPEL(V0YR1A)
Bovenstaande codes van opleidingsonderdelen stemmen overeen met onderstaande omschrijvingen van die opleidingsonderdelen:
F0YR1A : L-Dataverwerking
V0YR1A : L-Dataverwerking
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de taal- en letterkunde (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven) 180 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Leuven) (Track II voor studenten die 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de talen (Leuven) 15 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Brussel) (Track II voor studenten die 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Geel) (Track II voor studenten die 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Aalst) (Track II voor studenten die 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Kortrijk) (Track II voor studenten die 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Brugge) (Track II voor studenten die 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Diepenbeek) (Track II voor studenten die 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Gent) (Track II voor studenten die 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Antwerpen) (Track II voor studenten die 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Bachelor in de taal- en letterkunde (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
3 sp. Taaloverstijgende vakdidactiek (B-KUL-F0YV8a)
Inhoud
In het college komen diverse taaloverstijgende aspecten van het talenonderwijs aan bod, zoals:
- De basiscompetenties van de beginnende leraar en hun inbedding in de Educatieve master Talen
- Taalcompetenties: beschrijving, niveaubepaling, evaluatie
- Processen van taalverwerving
- Leertheorieën en taaldidactiek: basisprincipes
- Taalonderwijs in Europees perspectief
- Taalonderwijs in Vlaanderen: richtlijnen, eindtermen, leerplannen
- Literatuuronderwijs: doelen en aanpak
- Taalbeleid op school
- Evaluatie van taalcompetenties
- CLIL
- Klasmanagement in de taalles
Studiemateriaal
Blended learning modules beschikbaar gesteld via Toledo.
Toelichting werkvorm
De cursus bestaat uit een aantal modules die via een blended learning omgeving en een aantal contactmomenten aangeboden worden. Naast het inleidend en afsluitend contactmoment (hoorcollege) zijn er een beperkt aantal contactmomenten waarop via oefening, casussen en vragen vanuit de studenten dieper wordt ingegaan op de blended learning modules die de studenten zelfstandig hebben doorgenomen.
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
- F0YV8A : Taaloverstijgende vakdidactiek
- F0ZF1A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Engels
- F0ZF2A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Frans
- F0ZC7A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Italiaans
- F0ZC8A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Spaans
- F0ZC9A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Latijn
- F0ZD0A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Grieks
- F0ZD1A : Opleiding tot leraar talen: startfase Engels-Duits
- F0ZD2A : Opleiding tot leraar talen: startfase Engels-Frans
- F0ZD3A : Opleiding tot leraar talen: startfase Engels-Italiaans
- F0ZD4A : Opleiding tot leraar talen: startfase Engels-Spaans
- F0ZD5A : Opleiding tot leraar talen: startfase Engels-Latijn
- F0ZD6A : Opleiding tot leraar talen: startfase Engels-Grieks
- F0ZD7A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Frans
- F0ZD8A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Italiaans
- F0ZD9A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Spaans
- F0ZE0A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Latijn
- F0ZE1A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Grieks
- F0ZE2A : Opleiding tot leraar talen: startfase Frans–Italiaans
- F0ZE3A : Opleiding tot leraar talen: startfase Frans-Spaans
- F0ZE4A : Opleiding tot leraar talen: startfase Frans-Latijn
- F0ZE5A : Opleiding tot leraar talen: startfase Frans–Grieks
- F0ZE6A : Opleiding tot leraar talen: startfase Latijn–Italiaans
- F0ZE7A : Opleiding tot leraar talen: startfase Spaans–Latijn
- F0ZE9A : Opleiding tot leraar talen: startfase Latijn–Grieks
3 sp. Vakdidactiek Nederlands: basisprincipes en uitgangspunten (Leuven) (B-KUL-F0YX1a)
Inhoud
Tijdens dit OLA exploreert de student op actieve wijze de onderzoeksliteratuur rond het onderwijs van het Nederlands: zo verwerft hij inzicht in het antwoord op de vraag “wat werkt?” Tevens maakt hij kennis met basisinformatie over de context en normatieve kader van het onderwijs Nederlands in Vlaanderen, en met de meest relevante theoretische en didactische modellen. De student leert zelf de opgedane kennis toe te passen op concrete casussen die zijn uitgewerkt door anderen (bv. lessen in bestaande methodes).
Onderwerpen die aan bod komen zijn:
- onderwijs Nederlands in Vlaanderen: context, normatief kader en contouren
- doelstellingen en curriculum van het onderwijs Nederlands in de 21ste eeuw
- onderwijs van mondelinge en schriftelijke vaardigheden: vakdidactische basisprincipes en relevant onderzoek
- onderwijs van literaire competenties: vakdidactische basisprincipes en relevant onderzoek
- onderwijs van taalbeschouwing: vakdidactische basisprincipes en relevant onderzoek
- evalueren van taalcompetenties Nederlands
Studiemateriaal
Het studiemateriaal wordt gaandeweg aan de student ter beschikking gesteld. Er wordt grotendeels met digitale bronnen gewerkt, o.a. met de onderzoeksdatabank van de Nederlandse Taalunie “Het Onderwijs Nederlands onderzocht”.
Toelichting werkvorm
Tijdens de bijeenkomsten gaan de studenten actief en interactief aan het werk. Groepswerk, activerende werkvormen en uitleg door de docent wisselen mekaar af. De student krijgt ter voorbereiding van colleges verwerkings- en leesopdrachten aan de hand van concrete vragen die leerkrachten Nederlands zich stellen.
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
- F0YX1A : Vakdidactiek Nederlands
- F0ZF1A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Engels
- F0ZF2A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Frans
- F0ZC7A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Italiaans
- F0ZC8A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Spaans
- F0ZC9A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Latijn
- F0ZD0A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Grieks
3 sp. Vakdidactiek Duits: basisprincipes en uitgangspunten (B-KUL-F0YV9a)
Inhoud
Tijdens dit OLA verdiept de student zich in geselecteerde vakdidactische literatuur met betrekking tot het DaF-onderwijs. Zo verwerft hij inzicht in het antwoord op de vraag “wat werkt?” Tevens maakt hij kennis met basisinformatie over de context en normatieve kader van het DaF-onderwijs in Vlaanderen, en met de meest relevante theoretische en didactische modellen. Modellen en theorieën worden besproken en geconcretiseerd met behulp van actueel (commercieel) lesmateriaal voor DaF.
Onderwerpen die aan bod komen zijn:
- DaF-onderwijs in Vlaanderen: context, normatief kader en contouren
- doelstellingen en curriculum van het DaF-onderwijs
- basisprincipes van intercultureel communicatief talenonderwijs (inclusief het scholen van leerautonomie)
- onderwijs van mondelinge en schriftelijke vaardigheden: vakdidactische basisprincipes
- onderwijs van uitspraak, woordenschat en grammatica: vakdidactische basisprincipes
- evalueren van taalcompetenties Duits
Studiemateriaal
Brinitzer, M., Hantschel, H-J., Kroemer, S., Möller-Frorath, M. u. Lourdes Ros (2016) DaF unterrichten. Basiswissen Didaktik Deutsch als Fremd- und Zweitsprache. Stuttgart: Klett-Sprachen.de
Deutsch Lehren Lernen deel 6 Curriculare Vorgaben und Unterrichtsplanung (Goethe-Institut)
Toelichting onderwijstaal
Duits, aangezien dit OPO handelt over de vakdidactiek van het Duits als vreemde taal.
Toelichting werkvorm
Ter voorbereiding van elke bijeenkomst neemt de student opgegeven hoofdstukken uit het cursusmateriaal door. Tijdens de bijeenkomsten worden de inhouden van het cursusboek verder uitgediept en geïllustreerd met behulp van actueel lesmateriaal voor DaF.
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
- F0YV9A : Vakdidactiek Duits
- F0ZD1A : Opleiding tot leraar talen: startfase Engels-Duits
- F0ZD7A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Frans
- F0ZD8A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Italiaans
- F0ZD9A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Spaans
- F0ZE0A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Latijn
- F0ZE1A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Grieks
3 sp. Stage Duits, initiatiestage (B-KUL-F0AW8a)
Inhoud
De student voert observaties uit in een formele onderwijssetting (secundaire school of centrum voor volwassenenonderwijs) en observeert daar 5 lesuren voor de doeltaal. De student voert ook observaties uit van onderwijs(ondersteunende)activiteiten die zich buiten klasverband afspelen (bv. teamoverleg, gesprek met klastitularis over de inhoud van die taak, klassenraad).
Met behulp van ter beschikking gestelde kijkwijzers analyseert en waardeert de student het geobserveerde. Die observaties legt hij schriftelijk neer in een helder, diepgaand, kritisch en onderbouwd eindverslag dat wordt toegevoegd aan het digitale stageportfolio.
Toelichting werkvorm
De student krijgt de kans ervaren leraren aan het werk te zien en krijgt zo een goed zicht op de lespraktijk. De kijkwijzers verhelderen voor de student wat tijdens de meer actieve delen van de stage (ingroeistage en doorgroeistage) van de student verwacht wordt wanneer hij zelf lessen voorbereidt en geeft. De kijkwijzers helpen de student ook zicht te krijgen op wat bedoeld wordt met de basiscompetenties en attitudes van de startende leraar.
De observatie van onderwijsondersteunende activiteiten (“mesotaken”) laten de student toe het ruimere schoolgebeuren te leren kennen, en zicht te krijgen op het volledige takenpakket van een leraar, op zijn basiscompetenties en attitudes op het mesoniveau van de school.
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
- F0ZD1A : Opleiding tot leraar talen: startfase Engels-Duits
- F0ZD7A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Frans
- F0ZD8A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Italiaans
- F0ZD9A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Spaans
- F0ZE0A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Latijn
- F0ZE1A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Grieks
- F0AW8A : Stage Duits, initiatiestage
3 sp. Stage Nederlands, initiatiestage (B-KUL-F0AY3a)
Inhoud
De student voert observaties uit in een formele onderwijssetting (secundaire school of centrum voor volwassenenonderwijs) en observeert daar 5 lesuren voor de doeltaal. De student voert ook observaties uit van onderwijs(ondersteunende)activiteiten die zich buiten klasverband afspelen (bv. teamoverleg, gesprek met klastitularis over de inhoudt van die taak, klassenraad).
Met behulp van ter beschikking gestelde kijkwijzers analyseert en waardeert de student het geobserveerde. Die observaties legt hij schriftelijk neer in een helder, diepgaand, kritisch en onderbouwd eindverslag dat wordt toegevoegd aan het digitale stageportfolio.
Toelichting werkvorm
De student krijgt de kans ervaren leraren aan het werk te zien en krijgt zo een goed zicht op de lespraktijk. De kijkwijzers verhelderen voor de student wat tijdens de meer actieve delen van de stage (ingroeistage en doorgroeistage) van de student verwacht wordt wanneer hij zelf lessen voorbereidt en geeft. De kijkwijzers helpen de student ook zicht te krijgen op wat bedoeld wordt met de basiscompetenties en attitudes van de startende leraar.
De observatie van onderwijsondersteunende activiteiten (“mesotaken”) laten de student toe het ruimere schoolgebeuren te leren kennen, en zicht te krijgen op het volledige takenpakket van een leraar, op zijn basiscompetenties en attitudes op het mesoniveau van de school.
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
- F0ZF1A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Engels
- F0ZF2A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Frans
- F0ZC7A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Italiaans
- F0ZC8A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Spaans
- F0ZC9A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Latijn
- F0ZD0A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Grieks
- F0AY3A : Stage Nederlands, initiatiestage
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Duits (B-KUL-F2ZF0a)
Toelichting
Voor dit OPO geldt nultolerantie.
De ‘onderwijspaper’ (als specifieke onderwijsgerichte invulling van de bachelorpaper) geldt als geïntegreerde proef voor de eindevaluatie van dit OPO. In de onderwijspaper toont de student dat hij met betrekking tot zijn onderzoeksvraag relevante theoretisch/didactische kaders, onderzoeksliteratuur en inzichten heeft verwerkt, dat hij gerichte observaties in een schoolcontext kritisch kan analyseren aan de hand van de bovenstaande kaders, literatuur en inzichten, en dat hij zijn bevindingen op een wetenschappelijke manier kan neerschrijven. De student licht de paper toe tijdens een mondelinge presentatie.
De student moet de uitvoering van, en de reflectie op de observaties tijdens de initiatiestage documenteren in het digitale portfolio.
Het BA-paperreglement is van toepassing (zie https://www.arts.kuleuven.be/studeren/studenten/leuven/bachelorpaper_masterproef/bachelorpaper/bachTL)
Toelichting bij herkansen
Enkel de paper wordt opnieuw ingediend.