Vakdidactiek Duits (B-KUL-F0YV9A)
Doelstellingen
Dit OPO wil de studenten de theoretische en onderzoeksgebaseerde inzichten aanreiken die vereist zijn voor persoonlijke reflectie over en zelfstandige organisatie van het onderwijs Duits als vreemde taal (DaF of Deutsch als Fremdsprache), en hen de kans bieden om relevante praktijkcompetenties te ontwikkelen en in te oefenen. De belangrijkste doelstellingen van dit opleidingsonderdeel zijn:
- de studenten bouwen relevante kennis op m.b.t. het wetenschappelijk onderzoek naar de effectiviteit van het DaF-onderwijs (OLA1)
- de studenten bouwen relevante kennis op van relevante theoretische kaders/didactische modellen met betrekking tot de vakdidactiek DaF. (OLA 1)
- de studenten bouwen kennis op van de context en het normatieve kader waarin het onderwijs DaF in Vlaanderen wordt georganiseerd (o.a. eindtermen, leerplannen, methoden, plaats in het curriculum) en de tools die voorhanden zijn voor leerkrachten DaF. (OLA 1)
- de studenten bouwen de competentie op om de aangereikte onderzoeksliteratuur, theoretische en normatieve kaders te hanteren om kritisch na te denken over de vormgeving van concrete onderwijsactiviteiten. (OLA 1)
- de studenten bouwen praktische vakdidactische startbekwaamheden op om onderwijsactiviteiten binnen de context van het DaF-onderwijs vorm te geven, te organiseren en te begeleiden. (OLA 2)
- de studenten leren onderbouwde beslissingen nemen m.b.t. de verschillende aspecten van onderwijsactiviteiten (inclusief evaluatie), rekening houdend met de beginsituatie van de leerlingen en de doelstellingen die ze nastreven. (OLA 2)
- de studenten bouwen de competentie op om opgedane inzichten rond vakdidactisch onderzoek, normatieve en theoretische kaders te integreren in de vormgeving van hun onderwijsactiviteiten en hun keuzes te beargumenteren. (OLA 2)
Begintermen
De student heeft 60 studiepunten Duitse taal en/of literatuur verworven of zal die verwerven bij het afronden van dit OPO.
Identieke opleidingsonderdelen
Dit opleidingsonderdeel is identiek aan de volgende opleidingsonderdelen:
F0ZN5A : Vakdidactiek Duits (Diepenbeek) (Niet meer aangeboden dit academiejaar)
F0BM8A : Vakdidactiek Duits (Kortrijk) (Niet meer aangeboden dit academiejaar)
Plaats in het onderwijsaanbod
- Educatieve master in de talen (Leuven) (Track leraarschap voor studenten die 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde (39 sp.)) 120 sp.
- Educatieve master in de talen (Leuven) (Track leraarschap voor studenten die geen 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde (54 sp.)) 120 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Leuven) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Leuven) (Track I voor studenten die geen 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Brussel) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Brussel) (Track I voor studenten die geen 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Geel) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Geel) (Track I voor studenten die geen 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Aalst) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Aalst) (Track I voor studenten die geen 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Kortrijk) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Kortrijk) (Track I voor studenten die geen 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Brugge) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Brugge) (Track I voor studenten die geen 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Diepenbeek) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Diepenbeek) (Track I voor studenten die geen 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Gent) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Gent) (Track I voor studenten die geen 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Antwerpen) 60 sp.
- Educatieve master in de talen (verkort programma) (Antwerpen) (Track I voor studenten die geen 15 sp. leraarschap voorafnamen in de bachelor in de taal- en letterkunde) 60 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
3 sp. Vakdidactiek Duits: basisprincipes en uitgangspunten (B-KUL-F0YV9a)
Inhoud
Tijdens dit OLA verdiept de student zich in geselecteerde vakdidactische literatuur met betrekking tot het DaF-onderwijs. Zo verwerft hij inzicht in het antwoord op de vraag “wat werkt?” Tevens maakt hij kennis met basisinformatie over de context en normatieve kader van het DaF-onderwijs in Vlaanderen, en met de meest relevante theoretische en didactische modellen. Modellen en theorieën worden besproken en geconcretiseerd met behulp van actueel (commercieel) lesmateriaal voor DaF.
Onderwerpen die aan bod komen zijn:
- DaF-onderwijs in Vlaanderen: context, normatief kader en contouren
- doelstellingen en curriculum van het DaF-onderwijs
- basisprincipes van intercultureel communicatief talenonderwijs (inclusief het scholen van leerautonomie)
- onderwijs van mondelinge en schriftelijke vaardigheden: vakdidactische basisprincipes
- onderwijs van uitspraak, woordenschat en grammatica: vakdidactische basisprincipes
- evalueren van taalcompetenties Duits
Studiemateriaal
Brinitzer, M., Hantschel, H-J., Kroemer, S., Möller-Frorath, M. u. Lourdes Ros (2016) DaF unterrichten. Basiswissen Didaktik Deutsch als Fremd- und Zweitsprache. Stuttgart: Klett-Sprachen.de
Deutsch Lehren Lernen deel 6 Curriculare Vorgaben und Unterrichtsplanung (Goethe-Institut)
Toelichting onderwijstaal
Duits, aangezien dit OPO handelt over de vakdidactiek van het Duits als vreemde taal.
Toelichting werkvorm
Ter voorbereiding van elke bijeenkomst neemt de student opgegeven hoofdstukken uit het cursusmateriaal door. Tijdens de bijeenkomsten worden de inhouden van het cursusboek verder uitgediept en geïllustreerd met behulp van actueel lesmateriaal voor DaF.
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
- F0ZF0A : Opleiding tot leraar talen: startfase Nederlands-Duits
- F0ZD1A : Opleiding tot leraar talen: startfase Engels-Duits
- F0ZD7A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Frans
- F0ZD8A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Italiaans
- F0ZD9A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Spaans
- F0ZE0A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Latijn
- F0ZE1A : Opleiding tot leraar talen: startfase Duits–Grieks
3 sp. Vakdidactiek Duits: praktijk (B-KUL-F0YW0a)
Inhoud
De seminaries vertrekken van de zelfwerkzaamheid van de student. Hij/zij maakt een lesvoorbereiding, een toets, een leeractiviteit waarbij de leerlingen zelfstandig werken. Bij de opgelegde opdrachten krijgt elke student persoonlijke feedback en wordt hij/zij zo begeleid bij het wegwerken van eigen tekorten op het vlak van taalbeheersing en methodologie van het onderwijs van het Duits. Verder verwerft de student vertrouwdheid met moderne aanpakken en werkvormen in het talenonderwijs (bvb. Stationenlernen, leesportfolio's, taakgericht werken) via kortere doceermomenten en veel hands-on practice, waardoor studenten de voor- en nadelen inzien en kunnen opvangen van verschillende aanpakken in het grammatica-, woordenschat-, uitspraak- en taalvaardigheidsonderwijs van het Duits en van het onderwijs dat het zelfstandig leren bevordert.
Studiemateriaal
Diverse teksten en materialen worden in de loop van het OLA zowel digitaal als niet-digitaal ter beschikking gesteld. De studenten werken ook met het online materiaal Deutsch Lehren Lernen deel 6 Curriculare Vorgaben und Unterrichtsplanung (Goethe-Institut).
Toelichting onderwijstaal
Duits, aangezien dit OPO handelt over de vakdidactiek van het Duits als vreemde taal.
Toelichting werkvorm
Tijdens dit OLA leren de studenten vanuit praktijkgerichte opdrachten om onderwijsactiviteiten m.b.t. het DaF-onderwijs zelf vorm te geven en te organiseren, en de begeleiding ervan in te oefenen. De studenten leren via activerende werkvormen doelstellingen formuleren en lesvoorbereidingen maken, beoordelen kritisch activiteiten in bestaande lesmethodes, proberen werkvormen uit, doen aan microteaching, en leren taalcompetenties Duits evalueren aan de hand van concrete praktijkvoorbeelden. Verder maken ze zich technieken voor doeltreffend klasmanagement eigen.
Voor dit OLA geldt verplichte aanwezigheid. Bij frequente en onverantwoorde afwezigheid kan de student niet slagen voor het OPO. De student kan voor maximaal één sessie gewettigd afwezig zijn, mits het indienen van een document ter staving en het uitvoeren van een vervangopdracht. De student doorloopt ook verplicht de aangeduide modules uit deel 6 van Deutsch Lehren Lernen (Goethe-Institut).
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Vakdidactiek Duits (B-KUL-F2YV9a)
Toelichting
Voor dit OPO geldt nultolerantie.
Voor dit OPO wegen beide OLA’s voor de helft mee van het eindpunt.
OLA Vakdidactiek Duits: Basisprincipes en uitgangspunten: evaluatie op basis van schriftelijk werkstuk (kritische beoordeling van een actueel schoolboek voor DaF in het licht van de geziene cursusinhouden) met mondelinge verdediging in het Duits tijdens de examenperiode.
OLA Praktijk: Permanente evaluatie. De student behaalt een deelcijfer per presentatie (bijvoorbeeld lesvoorbereiding presenteren, jeugdboek presenteren) en per werkstuk (bijvoorbeeld examen ontwerpen) en voor zijn medewerking tijdens de contactmomenten. Het eindcijfer voor de OLA Praktijk is gelijk aan het gemiddelde van de cijfers behaald voor de onderscheiden presentaties en werkstukken enerzijds en het behaalde cijfer voor de medewerking tijdens de contactmomenten anderzijds. 50% van het cijfer gaat naar de werkstukken, 50% naar medewerking tijdens de contactmomenten.
Voor het OLA Praktijk geldt verplichte aanwezigheid. Bij frequente en onverantwoorde afwezigheid kan de student niet slagen voor het OPO. De student kan voor maximaal één sessie gewettigd afwezig zijn, mits het indienen van een document ter staving en het uitvoeren van een vervangopdracht.
Toelichting bij herkansen
Voor OLA 1 (Basisprincipes en uitgangspunten) levert de student een verbeterd of desgewenst nieuw werkstuk in dat opnieuw mondeling verdedigd wordt. Voor OLA2 (Praktijk) wordt het cijfer voor medewerking tijdens de contactmomenten overgedragen. Op basis van de analyse van de prestaties van de student bij de 1ste examenkans krijgt de student de opdracht om een of meerdere nieuw werkstuk(ken) voor OLA2 in te dienen m.b.t. de aspecten waarvoor de student tekortschoot.