Intellectual Property Management (B-KUL-G0B01A)

4 studiepuntenNederlands26 urenTweede semester
Facultaire POC Ingenieurswetenschappen

Bij het voltooien van dit opleidingsonderdeel is de student, ongeacht zijn specialisatie, in staat om:
• het belang van kennis- en technologiebescherming begrijpen voor bedrijven en onderzoeksinstellingen
• de basisregels van het intellectuele eigendomsrecht in het algemeen en het octrooirecht, het auteursrecht, het merkenrecht en het modellenrecht in het bijzonder te begrijpen
• inzicht te hebben in de wijze waarop bedrijven in de praktijk, bij het uittekenen van hun beleid inzake bescherming van nieuwe innovaties en creaties, gebruik maken van het systeem van de intellectuele rechten
• gebruik te maken van terminologieën die eigen zijn aan het domein van de intellectuele rechten en het management daarvan
• te begrijpen wat de voor- en nadelen zijn van het beschermen of geheimhouden van nieuwe kennis of technologieën en welke strategieën daarbij kunnen worden gehanteerd
• in staat zijn om – op basis van vooraf gegeven opgaven – een antwoord te formuleren op vragen die verband houden met de bescherming van intellectuele rechten en het management van deze rechten in de praktijk
• tijdens zijn/haar latere beroepsloopbaan een eerste analyse te maken van, en een voorstel te formuleren over, de beschermingsmogelijkheden van nieuwe creaties en vindingen en het verdere beheer ervan

Het college gaat ervan uit dat de studenten geen voorkennis inzake recht in het algemeen of intellectuele rechten in het bijzonder bezitten.  


Dit opleidingsonderdeel is een voorwaarde voor het opnemen van volgende opleidingsonderdelen:
E01N8B : Patent Law in Practice

Onderwijsleeractiviteiten

4 sp. Intellectual Property Management (B-KUL-G0B01a)

4 studiepuntenNederlandsWerkvorm: College26 urenTweede semester
Facultaire POC Ingenieurswetenschappen

De colleges zijn opgedeeld in enkele theoretische modules en een groot aantal gastcolleges.

Tijdens de theoretische modules worden aan de student de basisregels van de hoofddomeinen van de intellectuele rechten (octrooirecht, auteursrecht en merkenrecht) uitgelegd. Dit gebeurt in een voor een niet-jurist begrijpbare taal (zonder verwijzing naar wetteksten) met uitvoerige verwijzingen naar voorbeelden uit de praktijk. Er wordt verder ook ingezoemd op het belang en de betekenis van intellectuele rechten vanuit een breder economisch perspectief.

Alle andere colleges worden ingevuld door gastsprekers uit het bedrijfsleven of het ruimere praktijkveld. Deze sprekers lichten de beschermingsstrategieën toe die hun bedrijven (uit diverse sectoren) tijdens de opeenvolgende stadia van het onderzoek naar, en de ontwikkeling van, nieuwe creaties en producten hanteren. De klemtoon van deze colleges ligt op het ‘management’ van intellectuele rechten in de praktijk. De bedoeling is om de studenten te leren begrijpen waarom en hoe ze in hun latere professionele leven aandacht moeten schenken aan de bescherming van creaties en innovaties door intellectuele rechten.
Voor een overzicht van de verschillende aspecten die aan bod komen, verwijzen we naar de rubriek ‘Toelichting Werkvorm’ met de kalender van de modules en sprekers zoals die tijdens een vorig academiejaar aan bod kwamen.

Studiekost: 11-25 euro (De informatie over studiekosten zoals hier opgenomen is indicatief en geeft enkel de prijs weer bij aankoop van nieuw materiaal. Er zijn mogelijk ook e- en tweedehandskopijen beschikbaar. Op LIMO kan je nagaan of het handboek beschikbaar is in de bibliotheek. Eventuele printkosten en optioneel studiemateriaal zijn niet in deze prijs vervat.)

- Syllabus M-C Janssens, ‘Basisbeginselen Intellectuele Rechten’, verkrijgbaar bij Acco (elk jaar hernieuwde versie)
- Handouts van de presentaties die tijdens de hoorcolleges worden gebruikt (via Toledo)
- Bundel van voorbeeldvragen op basis waarvan de leerstof kan worden bestudeerd

Overzicht van topics die jaarlijks aan bod komen (onder voorbehoud van kleine aanpassingen)

College 1
Inleiding tot het systeem van de intellectuele rechten & Basisbeginselen inzake octrooirecht en concrete betekenis voor werknemers en onderzoekers.
Wat zijn de vereisten voor een octrooi?  Hoe een octrooi aanvragen?  Wat zijn mijn rechten als werknemer, onderzoeker, student?

Prof. Marie-Christine Janssens

College 2
Basisbeginselen inzake auteursrecht en het belang van auteursrecht voor niet-culturele (industriële) creaties: Welke creaties worden beschermd? Hoe verwerft men auteursrecht? Aan wie komt het recht toe en wat is de beschermingsomvang? Welke handelingen kan een gebruiker stellen zonder inbreuk te plegen? s

Prof. Marie-Christine Janssens

College 3
‘Research & Development’ in de biomedische industrie.
Hoe verloopt het onderzoek?  Overzicht van bijzondere aandachtspunten bij beleidsbeslissingen inzake een IE (intellectuele eigendom) beleid.  Getuigenissen aan de hand van ervaringen bij de ontwikkeling van een geneesmiddel.

X., Janssen Pharmaceutica (Johnson & Johnson Patent Law department)

College 4
‘Research & Development’ in de elektronische industrie.
Voor- en nadelen van een samenwerking met andere bedrijven bij de ontwikkeling van een nieuw product. Welke modellen van samenwerking bestaan en welke beleidsbeslissingen komen kijken bij dergelijke samenwerkingen?  Wat is Open Innovation? Getuigenissen aan de hand van ervaringen bij Philips (MiPlaza, Holst Centre, Senseo-story).

X. Philips Intellectual Property & Standards, Eindhoven

College 5
Het belang van Intellectuele Rechten in een ruimer economisch kader: de betekenis van IR in het macro- en micro economisch denken rond innovatie en concurrentie. Hoe kunnen individuele ondernemingen strategisch omgaan met hun intellectuele eigendom?
In een laatste deel wordt ingezoomd op de basisbouwstenen van een licentieovereenkomst.

Prof. Koenraad Debackere


College 6
Octrooirecht - Beleidsmatige vragen
Waarom wel of waarom niet octrooien aanvragen? Welke beleidsopties staan open? Welke licentiepolitiek kan worden gevoerd? Wat betekent ‘waarde-extractie’ uit octrooien?  Met welke problemen kan men geconfronteerd worden? Hoe omgaan met standaarden? Belang van het afsluiten van goede akkoorden als NDA en JDA.

X., Philips Intellectual Property & Standards, Eindhoven

College 7
Het opstarten van een spin-off als mogelijk alternatief voor de valorisatie van creaties en vindingen. Waarom daartoe beslissen? Wat zijn de voorwaarden, aandachtspunten en mogelijke valkuilen? Het college geeft een antwoord op deze vragen en bespreekt de opeenvolgende fasen tussen het bekomen van de onderzoeksresultaten en de ‘closing of the deal’.

Dr. Ir. Rudi Cuyvers, Innovation Manager KU Leuven Research & Development

College 8
Belang van octrooien als bron van informatie voor bedrijven en onderzoekers.
Welke informatie kan iedereen concreet halen uit de verschillende onderdelen van een octrooidocument? Waar vind ik deze informatie (toelichting en demonstratie via Espac@net). In deze module wordt ook een grondige analyse van de inhoud van een octrooidocument gemaakt. Tot slot wordt het belang van deze informatie voor ‘Intelligence & IP landscaping’ aangeduid.

X., Janssen Pharmaceutica (Johnson & Johnson Patent Law department)

College 9
Bescherming voor computerprogramma’s: auteursrechtelijke en/of octrooirechtelijke bescherming. De betekenis en het belang van ‘open source’.

X., IP Counsel, Philips Intellectual Property & Standards, Eindhoven

College 10
Basisbeginselen van het merkenrecht (deel I).  Belang en functie van merken. Wat zijn de vereisten voor een merk?  Hoe bescherming verkrijgen als Benelux, gemeenschaps- of internationaal merk?

Prof. Marie-Christine Janssens

College 11
Merkenrecht bekeken vanuit de praktijk. Hoe gaan bedrijven om met hun merken en welke beleidspolitiek zit daar achter? Hoe wordt een nieuw merk gecreëerd en gelanceerd? Welke strategie wordt gevolgd voor merkbewaking? Deze vragen worden beantwoord aan de hand van getuigenissen vanuit twee verschillende sectoren.

X., verantwoordelijke merkenbeleid OmegaPharma/PerigoCollege 13

College 12
Beschermingsmogelijkheden voor biotechnologische vindingen (enzymen, planten, dieren, mensen, …). Kan je leven octrooieren? Juridische en ethische kwesties.

X., Johnson&Johnson Patent Law Dept.

College 13

Deel 1: Het beschermingssysteem van Tekeningen- en modellen: en niet te verwaarlozen aandachtspunt voor bedrijven. Overzicht van de beschermingsvereisten en wijze van deponeren.

X., Europees en Benelux Merken- en modellenbureau Gevers, Gent.

Deel 2: Het systeem van domeinnamen: geen intellectueel recht maar wel een economisch belangrijke ‘asset’ voor bedrijven. Overzicht van de werking van het systeem. Hoe kunnen conflicten tussen domeinnamen en houders van rechten op die naam worden opgelost?

Peter Vergote, Legal & Administrative manager DNS Belgium vzw

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Intellectual Property Management (B-KUL-G2B01a)

Type : Examen buiten de normale examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Geen


Voor (initiële) masterstudenten :

- individueel schriftelijk examen (duurtijd 2 u).
- Tijdstip : er zijn – naar keuze van de student – twee examenmomenten: één tijdens de eerste blokweek en één tijdens de examenperiode
- Het examen bestaat uit 3 onderdelen met gelijke weging van de punten. Minstens twee onderdelen worden samengesteld aan de hand van de vragenlijst die zich in het cursusmateriaal bevindt.
De derde vraag kan een open essayvraag omvatten waarbij aan de studenten gevraagd wordt om een gestructureerd, begrijpelijk en inhoudelijk correct advies af te leveren over een concreet probleem of vraagstelling dat verband houdt met de bescherming en het beleid rond (bepaalde) intellectuele rechten


Voor doctoraatsstudenten : keuze tussen
- (i) individueel schriftelijk examen (zie hoger - masterstudenten ) OF
- (ii) indiening van een paper (ong. 15 à 20 blz) over een door de student vrij te bepalen thema (bij voorkeur aansluitend bij het onderwerp van de doctoraatsverhandeling of specialisatie).

Er is een tweede examenkans in de derde zittijd. De examenvorm en vraagvorm blijven voor beide examenkansen gelijk.