Vakdidactiek informatica (B-KUL-O0G69A)

6 studiepuntenNederlands32 urenBeide semestersUitgesloten voor examencontract
OC Educatieve master in de Wetenschappen en technologie

De student:

  • heeft kennis van en wetenschappelijk inzicht in vakdidactiek informatica en kan deze doordacht inzetten in de praktijk;
  • kan het Vlaams secundair informatica-onderwijs en het beleid daarrond, op het vlak van doelstellingen, curriculum en profilering situeren en toelichten
  • kan de plaats van de vakken, en het profiel van studierichtingen gekoppeld aan vakdidactiek informatica in het Vlaams onderwijslandschap toelichten en kritisch bespreken met oog voor de eigenheid van de discipline, diversiteit onder leerlingen en maatschappelijke verwachtingen;
  • kan vanuit vakdidactische inzichten leer- en onderwijsprocessen in informatica-onderwijs (leren) ontwikkelen en begeleiden, d.w.z. eindtermen en leerplannen interpreteren, jaarplannen en leerlijnen interpreteren (en opstellen), lesdoelstellingen formuleren, de beginsituatie inschatten, leerinhouden selecteren, werkvormen en leermiddelen selecteren en inzetten, en het leerproces structureren;
  • kan in relevante leercontexten een positief leer- en leefklimaat (leren) creëren;
  • kan geschikte evaluatievormen voor informatica-onderwijs selecteren en (leren) inzetten;
  • kan reflecteren over de ontwikkelde leer- en onderwijsprocessen en deze (leren) bijsturen waar nodig;
  • heeft aandacht voor diversiteit onder leerlingen en kan hier adequaat op (leren) inspelen;
  • kan de invulling van ICT-coördinatie in het secundair onderwijs toelichten.

Dit OPO kan slechts gevolgd worden op voorwaarde dat de student voldoende studiepunten voorkennis informatica op academisch niveau verworven heeft of gelijktijdig zal verwerven.

Je moet voldoen aan een volgtijdelijkheidsvoorwaarde om dit opleidingsonderdeel te mogen opnemen. Volgtijdelijkheid kan STRENG of SOEPEL zijn of een GELIJKTIJDIGHEID inhouden. Ook kan een diplomaNIVEAU als voorwaarde gesteld zijn.
Verklaring:
STRENG: Om dit opleidingsonderdeel op te nemen, moet je geslaagd zijn voor of een tolerantie ingezet hebben voor de opleidingsonderdelen waarvoor dit soort voorwaarde geldt.
SOEPEL: Om dit opleidingsonderdeel op te nemen, moet je de opleidingsonderdelen waarvoor dit soort voorwaarde geldt, gevolgd hebben.
GELIJKTIJDIG: Om dit opleidingsonderdeel op te nemen, moet je ook de opleidingsonderdelen waarvoor dit soort voorwaarde geldt, opnemen of al opgenomen hebben.
NIVEAU: Om dit opleidingsonderdeel op te nemen, moet je ten minste deze graad behaald hebben.


GELIJKTIJDIG( P0V17A ) OF GELIJKTIJDIG( P0V22A )

Bovenstaande codes van opleidingsonderdelen stemmen overeen met onderstaande omschrijvingen van die opleidingsonderdelen:
P0V17A : Leren in maatschappelijk betrokken onderwijs, deel 1 (sem 1)
P0V22A : Leren in maatschappelijk betrokken onderwijs, deel 1 (sem 2)

Dit opleidingsonderdeel is een voorwaarde voor het opnemen van volgende opleidingsonderdelen:
G0Z13A : Onderwijsonderzoek wetenschappen en technologie
G00C9A : Interdisciplinair onderwijs: iSTEM en natuurwetenschappen
O0G64A : Ingroeistage wetenschappen en technologie
O0H09A : Vakdidactiek informatica - verdieping

Onderwijsleeractiviteiten

6 sp. Vakdidactiek informatica (B-KUL-O0G69a)

6 studiepuntenNederlandsWerkvorm: Practicum32 urenBeide semesters
OC Educatieve master in de Wetenschappen en technologie

Themagroep 1: Het vak informatica en vakdidactiek informatica

  • Eigenheid van informatica als discipline tussen wetenschap, wiskunde en engineering
  • Plaats van informatica als leervak in het secundair onderwijs, in Vlaanderen en elders
  • Maatschappelijke verwachtingen t.o.v. het vak informatica (eindtermen en leerplannen, sleutelcompetenties van de EU, verwachtingen uit het hoger onderwijs, evolutie van het informatica-onderwijs)
  • Onderwijs in informatica en/versus onderwijs in digitale geletterdheid, mediawijsheid en (i)STEM
  • Computationeel denken in informatica-onderwijs
  • Inleiding tot de wetenschappelijke literatuur rond vakdidactiek en curriculumontwikkeling van informatica-onderwijs

Themagroep 2: Een informaticales ontwerpen en uitvoeren: inleiding

  • Lesdoelstellingen
  • Leermiddelen en media
  • Werkvormen (met nadruk op de leeractiviteiten door de leerlingen)
  • Beginsituatie
  • Lesontwerp
  • Evalueren
  • Micro-teaching en reflectie

Themagroep 3: Inhoudelijke en methodologische verdieping: specificiteit van informatica-onderwijs en -didactiek

  • Didactiek van computationeel denken en programmeren
  • Didactiek van gegevensbeheer
  • Didactiek van datacommunicatie, computer- en netwerkarchitectuur
  • Specifieke aspecten van werkvormen, evaluatie en differentiatie in informatica-onderwijs

Themagroep 4: Inhoudelijke en methodologische verbreding: informatica en informaticadidactiek in context

  • “Toegepaste” informatica en “Fluency with IT”
  • Informatica en/in geïntegreerd STEM-onderwijs
  • Informatica, ethiek en samenleving

Themagroep 5: O&O in het informatica-onderwijs

  • Werktuigen en platformen voor onderwijs(ontwikkeling) in informatica

Themagroep 6: Capita selecta buiten het profiel van leraar secundair onderwijs

  • ICT-coördinatie in het secundair onderwijs

In elke themagroep is er ruimte voor kennisverwerving, opbouw van vaardigheden en attitudevorming, ondersteund door reflectie en onderzoek door de docent én de studenten. Bovendien worden de concepten niet alleen theoretisch aangeboden, en praktisch ingeoefend waar relevant (en haalbaar), maar is er nadrukkelijk veel ruimte voor samen leren op basis van kennis, onderzoek en bevindingen van alle deelnemende studenten.

Studiekost: 26-50 euro (De informatie over studiekosten zoals hier opgenomen is indicatief en geeft enkel de prijs weer bij aankoop van nieuw materiaal. Er zijn mogelijk ook e- en tweedehandskopijen beschikbaar. Op LIMO kan je nagaan of het handboek beschikbaar is in de bibliotheek. Eventuele printkosten en optioneel studiemateriaal zijn niet in deze prijs vervat.)

  • Verplicht studiemateriaal
    • ondersteunende leeromgeving met o.a. cursusteksten, papers en hand-outs van de presentaties door de docent en/of praktijklector, specificaties van opdrachten ter voorbereiding en/of verwerking van de contactsessies, links naar online bronnen, en bijdragen door de deelnemende studenten
    • desgevallend diverse andere materialen aangereikt door de docent, praktijklector en/of deelnemende studenten
  • Aanbevolen studiemateriaal (maar aankoop is niet verplicht)
    • Boek: Computer Science Education, Perspectives on Teaching and Learning in School,
      Sue Sentance, Erik Barendsen, Nicol R. Howard en Carsten Schulte (Eds),
      Bloomsbury Academic, 2de uitgave, 2023
      (ook verkrijgbaar als eBook).

Het opleidingsonderdeel wordt aangeboden onder de vorm van blended leren, d.w.z. een combinatie van zelfstandig en groepswerk met contactsessies. In het kader van het zelfstandig werk nemen studenten bijvoorbeeld zelfstandig teksten en/of andere leermaterialen door, zoeken ze informatie op, onderzoeken ze de onderwijspraktijk rond informatica, maken ze andere oefeningen. De resultaten van dergelijk werk worden opgeleverd in verslagen, rapporten en presentaties, maar ook in tussenkomsten in discussies tijdens de contactsessies en/of in de online leeromgeving.
Tijdens de contactsessies is er steeds een hoge mate van interactie tussen de studenten en de docent en/of praktijklector, die als expert en begeleider optreedt. Zo bespreken we bijvoorbeeld input van studenten die zij voorbereid hebben en wordt ook de inbreng vanwege de docent en/of praktijklector in groepsdiscussies getoetst aan het inzicht van elke deelnemer. Studenten voeren tijdens minstens één contactsessie ook didactische oefeningen uit onder begeleiding van de docent en/of praktijklector. De in de sessies behandelde onderwerpen en didactische oefeningen kunnen zowel praktijkgericht als eerder conceptueel‑theoretisch georiënteerd zijn.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Vakdidactiek informatica (B-KUL-O2G69a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Mondeling, Paper/Werkstuk, Ontwerp/Product, Verslag, Presentatie, Medewerking tijdens contactmomenten, Vaardigheidstoets
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal, Computer


Dit OPO wordt aangeboden onder de formule van blended leren (afstandsleren gecombineerd met contactsessies). Het eindcijfer wordt bepaald aan de hand van actieve inbreng in het OPO (contactsessies en online activiteiten), uitgevoerde taken en het examen. Voor de contactsessies geldt 100% deelnameplicht alsook deelnameplicht aan alle taken.

Een student kan pas slagen voor dit opleidingsonderdeel als ook de taken in het kader van permanente evaluatie allemaal worden uitgevoerd. Deze vormen immers een essentieel onderdeel van dit opleidingsonderdeel. Door het niet uitvoeren van één of meer taken of vervangtaken (zie verder) voldoet de student niet aan de voorwaarden om het examen af te leggen en daardoor volgt dan een beoordeling voor het gehele OPO als 'niet afgelegd'. In geval van gewettigde afwezigheid tijdens een sessie of gewettigde onmogelijkheid om een taak volgens plan uit te voeren, dient de student deze wettiging te staven en zelf het initiatief te nemen voor overleg met de titularis, met het oog op het bepalen van een vervangmoment en/of een vervangtaak.

Een student slaagt wanneer de gewogen som van beide onderdelen (permanente evaluatie en examen) minstens 10 op 20 bedraagt. De verhouding tussen beide is 3/10 examen, 7/10 permanente evaluatie. Indien op een van beide delen een score van minder dan 10/20 wordt behaald, kan de student maximaal een eindscore van 9/20 behalen (m.a.w. de student moet slagen voor beide delen).

Dit opleidingsonderdeel kan niet worden getolereerd in de opleiding.

Een herkansing voor het examen wordt voorzien volgens dezelfde modaliteiten als bij de eerste examenkans.

Uit de aard der zaak kan echter de permanente evaluatie zoals voorzien voor de eerste examenkans voor de tweede niet herhaald worden. Om een student met een tekort voor de permanente evaluatie daarvoor toch een tweede examenkans te geven, zal in overleg met de student een bijkomend uit te voeren opdracht en inleveringsdeadline worden afgesproken die samen met het resultaat voor de permanente evaluatie in de eerste examenkans dat voor de tweede zal bepalen.