Duitse taalkunde III: Gesprochenes Deutsch (B-KUL-F0AC4A)

4 studiepuntenDuits26 urenEerste semester
POC Taal- en letterkunde

Het doel van dit college is de studenten inzicht in de structuren en eigenschappen van spontaan gesproken Duits te laten verwerven.  Aan het eind van het college worden ze ook geacht de methodische vereisten voor een efficiënte analyse van gesproken taal (i.h.b. transcriptie en annotatie) te beheersen.  Concreet houdt dit in dat de studenten in staat zijn de lexicale, syntactische en prosodische bijzonderheden van spontaan gesproken Duits de identificeren, transcriberen en becommentariëren, vanuit het inzicht dat de traditionele grammatica (die vooral van structuren van geschreven taal uitgaat) voor de beschrijving van authentiek en spontaan gesproken taalgebruik tekortschiet.

De studenten zijn vertrouwd met basisconcepten uit de taalkunde, zoals aangeboden in de colleges Algemene en Duitse Taalkunde in de eerste twee fases van de bacheloropleiding.  Ze hebben bovendien een degelijke beheersing van het Duits, overeenkomstig het uitstroomniveau van Duits: Taal & Tekst II.

Onderwijsleeractiviteiten

4 sp. Duitse taalkunde III: Gesprochenes Deutsch (B-KUL-F0AC4a)

4 studiepuntenDuitsWerkvorm: College26 urenEerste semester
POC Taal- en letterkunde

Aan de hand van voorbeeldteksten en -transcripten evenals tv-opnamen worden de studenten met lexicale, syntactische en in mindere mate ook prosodische kenmerken van spontaan gesproken Duits vertrouwd gemaakt.  Op methodologisch vlak leren ze een transcript van een sequentie van gesproken taal op te stellen volgens de transcriptienorm GAT2 ('Gesprächsanalytisches Transkriptionssystem 2') en te annoteren m.b.v. video-annotatietools (ELAN, Video.de).

- Slides en oefenmateriaal (Toledo)
- Duden. Die Grammatik. (zevende uitgave 2005 of recenter): hoofdstuk ‘Gesprochenes Deutsch’ (verplichte lectuur)
- J. Schwitalla. Gesprochenes Deutsch. Eine Einführung. Erich Schmidt Verlag. (eerste druk 1997, vierde druk 2012). (aanbevolen achtergrondlectuur)
- S. Müller. Modalpartikeln. Universitätsverlag Winter. (2014). (aanbevolen achtergrondlectuur)

Elk hoofdstuk bestaat uit een inleidend gedeelte, dat als interactief hoorcollege vormgegeven wordt, en een oefengedeelte (deels klassikale oefeningen, deels klassikale bespreking van thuis voorbereide oefeningen).  Bij de oefeningen gaat het enerzijds om toepassing van de methodologische doelstellingen (bv. invoeren van een transcriptie in ELAN), anderzijds om het herkennen en bespreken van de typisch gesprokentalige kenmerken in voorbeeldteksten en -opnames.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Duitse taalkunde III: Gesprochenes Deutsch (B-KUL-F2AC4a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Leermateriaal : Geen


Tijdens het semester werken de studenten in kleine groepjes aan de transcriptie van een fragment van gesproken taal.  In de laatste les stellen de studenten hun transcriptie in een korte presentatie voor, daarbij ook aandacht bestedend aan de typisch gesprokentalige lexicale en syntactische fenomenen in het fragment.  Deze transcriptie-opdracht wordt beoordeeld ten belope van 25% van de globale evaluatie van het OPO. Tijdens de examenperiode volgt een schriftelijk examen (75 %), dat hoofdzakelijk bestaat uit het toepassen van de stof op een ongeziene tekst.

De herkansing in de examenperiode van augustus/september omvat een schriftelijk examen zoals in de januari-zittijd (75%).  Het deelresultaat van de transcriptie-opdracht (25%) wordt overgezet indien de student daarvoor geslaagd was; zoniet wordt een gelijkaardige vervangopdracht (zonder presentatie) voorzien.

Studenten die in het eerste semester op Erasmus gaan en voor dit opleidingsonderdeel geen equivalent vak in hun programma hebben, krijgen in het tweede semester een take-home examen waarin beide evaluatiecomponenten geïntegreerd zijn en volgens dezelfde verdeling beoordeeld worden (transcriptie 25%, analyse 75%).

De herkansing in de examenperiode van augustus/september omvat een schriftelijk examen zoals in de januari-zittijd (75%).  Het deelresultaat van de transcriptie-opdracht (25%) wordt overgezet indien de student daarvoor geslaagd was; zoniet wordt een gelijkaardige vervangopdracht (zonder presentatie) voorzien.