Taal- en vertaaltechnologie (B-KUL-V0LJ2A)

Doelstellingen
De student kent de historische evolutie en de huidige stand van zaken binnen het vakgebied van taal- en vertaaltechnologie. De student is vertrouwd met de belangrijkste begrippen en methoden binnen dit vakgebied en begrijpt zowel de mogelijkheden als de uitdagingen en technische beperkingen van dergelijke computersystemen, zoals ambiguïteit en meertaligheid.
Daarnaast heeft de student praktisch inzicht in het vakgebied verkregen door middel van permanente evaluatie en zelfstandig werk.
De student is op de hoogte van de belangrijkste programmeertaal binnen dit domein, namelijk Python, aan de hand van concrete voorbeelden die tijdens de lessen worden getoond. Er wordt echter niet verwacht dat de student zelfstandig kan programmeren na afloop van de cursus.
De student heeft uiteindelijk de volgende opleidingsspecifieke leerresultaten (OLR) verworven:
OLR 11.1 De belangrijkste bronnen en ICT-tools kennen en adequaat inzetten bij het analyseren en optimaliseren van taalgebruik in een een- en meertalige context.
Begintermen
De studenten moeten zelfstandig kunnen werken met computers, internet, en bureautoepassingen (rekenblad- en tekstverwerkingssoftware). Er wordt echter niet van de studenten verwacht te kunnen programmeren.
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de taal- en letterkunde (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Kortrijk) (Doorstroomoptie toegepaste taalkunde) 180 sp.
- Bachelor in de taal- en letterkunde (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Kortrijk) (Taal- en letterkunde) 180 sp.
- Bachelor in de taal- en letterkunde (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Kortrijk) (Doorstroomoptie toegepaste taalkunde) 180 sp.
- Bachelor in de taal- en letterkunde (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Kortrijk) (Taal- en letterkunde) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
4 sp. Taal- en vertaaltechnologie (B-KUL-V0LJ2a)




Inhoud
Taaltechnologie is een vakgebied dat zich richt op het ontwikkelen en toepassen van technologieën voor het herkennen, analyseren en genereren van natuurlijke taal. Dit vakgebied combineert inzichten uit de taalkunde, computerwetenschappen en kunstmatige intelligentie. Het omvat diverse technieken die voor uiteenlopende doeleinden worden ingezet, van vertaaltechnologie (zoals automatische vertalingen), spelling- en grammaticacontrole, beoordeling van essays tot chatbots en slimme persoonlijke assistenten. Dankzij deze technologieën kunnen we beter communiceren over taalbarrières heen, efficiënt grote hoeveelheden teksten verwerken en meer inzicht krijgen in linguïstische data.
Deze cursus biedt een inleiding in het domein van de taaltechnologie en de toepassing van vertaaltechnologie. De cursus wordt gegeven in de vorm van een interactief hoorcollege gecombineerd met een werkcollege. Tijdens de lessen worden zowel de theoretische begrippen en technieken besproken als concrete implementaties van de besproken technologieën bekeken. De lessen verlopen in drie delen.
Deel 1: Basisbegrippen
• Het domein van de taal- en vertaaltechnologie
• Voorverwerking
• Regelgebaseerde methoden
• Probabilistische methoden
• Neurale methoden
Deel 2: Taaltechnologie
• Lexicale analyse
• Syntactische analyse
• Semantische analyse
Deel 3: Vertaaltechnologie
• Automatische vertaling
• Computerondersteunde vertaling
Daarnaast wordt er ook gewerkt aan de ontwikkeling en evaluatie van een specifieke technologie via de werkcolleges en een practicum.
Studiemateriaal
Het studiemateriaal wordt via presentaties op Toledo beschikbaar gesteld. Ter ondersteuning van de lessen wordt het volgende handboek als cursustekst gehanteerd:
Cynthia Van Hee en Véronique Hoste. 2024. Taaltechnologie ontrafeld. Hoe taal en technologie hand in hand gaan. Uitgeverij Pelckmans, Kalmthout.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Taal- en vertaaltechnologie (B-KUL-V2LJ2a)
Toelichting
• Practicum gericht op de ontwikkeling en evaluatie van een specifieke technologie.
• Schriftelijk examen met kennisvragen en inzichtsvragen (bijv. vergelijken van methoden).
Toelichting bij herkansen
Studenten die 50% of meer behalen voor een van de componenten, leggen dat gedeelte niet opnieuw af, maar maken gebruik van een deeloverdracht waarbij het oorspronkelijk behaalde deelcijfer wordt verrekend in het nieuwe eindcijfer van de tweede examenkans.
Voor de herkansing moet het examen tijdens de reguliere examenperiode worden afgelegd, en moet de afsluitende opdracht worden ingediend op de eerste dag van de examenperiode.