Multimodaliteit: Taal en lichaam, klank en beeld (B-KUL-V0BU2A)

4 studiepuntenNederlands26 urenEerste semesterUitgesloten voor examencontract
POC Taal- en letterkunde

Het primaire doel van de cursus is niet zozeer de succesvolle reproductie van theoretische kennis als wel een kritische reflectie over en adequate beschrijving van multimodaliteit zoals die zich voordoet in diverse vormen van geschreven en mondelinge interactie.

De cursus verschaft studenten oog voor en inzicht in de multimodale kenmerken van schriftelijke en mondelinge communicatie.

De cursus biedt de studenten descriptieve en methodologische vaardigheden die nodig zijn voor een adequate multimodale analyse van diverse vormen van geschreven en mondelinge interactie.

Concreet zullen de studenten aan het einde van deze cursus:

  • oog hebben voor de bepalende rol van beeldspraakmechanismen als metafoor, metonymie en blending bij de productie en interpretatie van diverse types interactie;
  • diverse types co-speech gebaren zowel naar vorm als functie kunnen onderscheiden;
  • de standaard editiesoftware (ELAN) voor de analyse van audio- en videobestanden kunnen gebruiken;
  • oog hebben voor de multimodale gelaagdheid van betekenis in diverse contexten en situaties.

Het vak wordt gevolgd door de studenten die kiezen voor het taalkundetraject in fase twee van het programma taal- en letterkunde.

Onderwijsleeractiviteiten

4 sp. Multimodaliteit: Taal en lichaam, klank en beeld (B-KUL-V0BU2a)

4 studiepuntenNederlandsWerkvorm: College26 urenEerste semester
POC Taal- en letterkunde

Hoe verleidelijk simpel is het idee dat communicatie enkel via taal verloopt. Komt datgene wat we willen meedelen niet gewoon ter sprake in woorden en zinnen? Binnen en buiten de taalkunde groeit het inzicht dat communicatie in essentie ‘multimodaal’ is. Niet-talige elementen zoals handgebaren, hoofdbewegingen, lichaamshouding, blikrichting en gezichtsuitdrukking, maar evengoed ook objecten, locaties en materialen blijken immers een essentiële rol te spelen voor zowel de vorm als betekenis van onze communicatieve boodschappen.

Deze cursus biedt een overzicht van de belangrijkste aspecten die momenteel in taalkundig geïnspireerd multimodaliteitsonderzoek aan de orde zijn.

Een eerste focus van de cursus betreft een analyse van verschillende soorten betekenisvolle interactie tussen tekst, beeld en geluid in meerdere communicatieve formaten en genres (bv. reclameboodschappen, cartoons, krantenartikels, pamfletten, muziek e.d.). Heel wat aandacht gaat daarbij naar de rol van conceptuele mechanismen als metafoor, metonymie en blending.

Een tweede zwaartepunt ligt bij de analyse van spraakbegeleidende gebaren (‘co-speech gestures’) in face-to-face interactie, waarbij met Calbris (2011: 6) een brede visie op gestiek gedeeld wordt als "the visible movement of any body part consciously or unconsciously made with the intention of communicating while speech is being produced". Binnen dit perspectief worden a.d.h.v. vele voorbeelden zowel formele als functionele aspecten van co-speech gebaren in diverse types interactie besproken. In methodologisch opzicht leren de studenten bij dit cursusonderdeel actief om te gaan met ELAN (Sloetjes, H., & Wittenburg, P. 2008), de standaard editietool voor de multimodale analyse van audio- en videobestanden.

In een derde aandachtspunt, ten slotte, worden een aantal case studies besproken waarin specifieke aspecten van het  multimodale proces van betekenisvorming tot uiting komen.

 

Powerpoint-presentaties; artikels (lectuur); authentiek datamateriaal (oefeningen, voorbeelden)

Interactief college:

  • Theoretische input via Powerpoint-presentaties en de lectuur van enkele aanvullende, verdiepende artikels
  • De colleges bestaan grotendeels uit illustraties en oefeningen (afbeeldingen, audio- en videovoorbeelden) waarmee de theoretische begrippen concreet worden ingevuld.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Multimodaliteit: Taal en lichaam, klank en beeld (B-KUL-V2BU2a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag, Presentatie, Portfolio


De studenten worden beoordeeld op basis van de evaluatie van al hun activiteiten tijdens de cursus. De aard en het aantal van deze activiteiten hangen af van het totale aantal deelnemers alsook van de doelgroep. De studenten zal worden gevraagd materiaal dat zij zelf hebben verzameld of dat hen werd aangereikt te presenteren en te bespreken. Ook kan de studenten gevraagd worden een kritische presentatie te geven van een paper over multimodaliteit. De evaluatie van de cursus wordt afgesloten met een schriftelijk examen, waarbij de studenten voorbeelden en case studies moeten analyseren.   

Studenten die niet slagen bij de eerste examenkans behouden de beoordelingen van de opdrachten die tijdens het semester werden ingediend en leggen een nieuw schriftelijk examen af.