Economische lokalisatie en regionale ontwikkeling (B-KUL-G0P19A)
Doelstellingen
Na succesvolle afronding van dit vak kunnen de studenten:
- Reflecteren hoe de subdiscipline ‘economische geografie’ zich in grote lijnen verhoudt tot andere subdisciplines in het domein van de (sociale) geografie;
- Belangrijke modellen en determinanten van locatiestrategieën uitleggen en vergelijken met inzichten uit empirisch onderzoek;
- Uitleggen hoe de globale verdeling en verbinding van economische sectoren en arbeid en consumptiegedrag regionale ontwikkelingsopties beïnvloeden;
- Recente transities in regionaalontwikkelingsdenken in wetenschap en beleid beschrijven;
- De rol van instituties, plaats en netwerken in regionale ontwikkeling beschrijven;
- De inzichten van de bovenstaande leerdoelstellingen toepassen in concrete gebieden, bijvoorbeeld in (West-)Europa.
De huidige maatschappij globaliseert aan een hoog tempo, met verschillende economische veranderingen als gevolg. Deze bestaan, onder andere, uit: een toenemende verbondenheid van de wereldeconomie, wat een wederzijdse economische afhankelijkheid tussen gebieden creëert maar ook ontwikkelingsmogelijkheden voor deze gebieden vormgeeft; een veranderende ruimtelijke geschaaldheid van de wereldeconomie, met een andere functionele rol voor regio’s in dit systeem, en; toenemende interregionale competitie, wat heeft geleid tot veranderingen in regionaalontwikkelingsbeleid in de laatste decennia.
In dit inleidend vak bekijken we de subdiscipline van de economische geografie vanuit het perspectief van regionale ontwikkeling. Met name kijken we naar hoe de economische geografie als wetenschappelijke subdiscipline vormgegeven werd/wordt in de hierboven geschetste context, en welke inzichten dat heeft opgeleverd over het sociaaleconomisch functioneren en de regionale ontwikkelingsopties van gebieden in een snel globaliserende wereld. In het vak wordt de brug tussen theorie en praktijk expliciet gebouwd.
Begintermen
Dit opleidingsonderdeel kan enkel gevolgd worden indien een inleidend vak economie gevolgd werd of wordt.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
Je moet voldoen aan een volgtijdelijkheidsvoorwaarde om dit opleidingsonderdeel te mogen opnemen. Volgtijdelijkheid kan STRENG of SOEPEL zijn of een GELIJKTIJDIGHEID inhouden. Ook kan een diplomaNIVEAU als voorwaarde gesteld zijn.
Verklaring:
STRENG: Om dit opleidingsonderdeel op te nemen, moet je geslaagd zijn voor of een tolerantie ingezet hebben voor de opleidingsonderdelen waarvoor dit soort voorwaarde geldt.
SOEPEL: Om dit opleidingsonderdeel op te nemen, moet je de opleidingsonderdelen waarvoor dit soort voorwaarde geldt, gevolgd hebben.
GELIJKTIJDIG: Om dit opleidingsonderdeel op te nemen, moet je ook de opleidingsonderdelen waarvoor dit soort voorwaarde geldt, opnemen of al opgenomen hebben.
NIVEAU: Om dit opleidingsonderdeel op te nemen, moet je ten minste deze graad behaald hebben.
SOEPEL (I9X36A)
Bovenstaande codes van opleidingsonderdelen stemmen overeen met onderstaande omschrijvingen van die opleidingsonderdelen:
I9X36A : Bio-Economics
Dit opleidingsonderdeel is een voorwaarde voor het opnemen van volgende opleidingsonderdelen:
G9X26A : Buitenlandse excursie sociale en economische geografie
G0P42A : Bachelorproef: Geografie
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de geografie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Educatieve master in de wetenschappen en technologie (Leuven) 120 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Leuven) 45 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Antwerpen) 45 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Brussel) 45 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Kortrijk) 45 sp.
- Bachelor in de geowetenschappen (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
4 sp. Economische lokalisatie en regionale ontwikkeling: hoorcollege (B-KUL-G0P19a)
Inhoud
- Thema 1: De economische geografie als een geografische subdiscipline
- Thema 2: Klassiek geografisch regionaalontwikkelingsdenken en “old regionalism”
- Thema 3: De sectorale structuur van de globaal verbonden economie
- Thema 4: “New regionalism”: geografisch regionaalontwikkelingsdenken in een globaliserende (kennis)maatschappij
- Thema 5: Toepassing: regionale ontwikkeling in de Europese Unie
Studiemateriaal
- Wetenschappelijke literatuur voor elk thema (kan jaarlijks wisselen)
- Slides
Toelichting werkvorm
Voor sommige lessen wordt van de studenten verwacht dat ze bepaalde wetenschappelijke publicaties hebben gelezen om actief te kunnen deelnemen aan discussiesessies. Voor aanvang van deze lessen moeten de studenten een samenvatting van de paper(s) in 5-10 “Tweets” van ongeveer 150 karakters uploaden op Toledo.
1.3 sp. Economische lokalisatie en regionale ontwikkeling: oefeningen (B-KUL-G0P20a)
Inhoud
De oefeningen gaan over economische lokalisatiefactoren en regionale ontwikkelingsstrategieën in specifieke studiegebieden. De opdracht is deel analytisch (idenfiticatie van de processen, de rol van context, de invloed van beleid, ...) en deels oplossingsgericht (welke maatregelen kunnen genomen worden voor duurzame (her)ontwikkeling van het gebied?). De specifieke focus kan jaarlijks verschillen.
Studiemateriaal
tekst met opdrachtomschrijving;
afhankelijk van de opdracht: bijkomend artikel, slides...
Toelichting onderwijstaal
de onderwijstaal is Nederlands maar bij wijze van oefening wordt het rapport in het Engels gesteld
Toelichting werkvorm
- groepswerk
- opstellen van een onderzoeksvoorstel
- discussiezitting op basis van de gelezen artikels
- terreinwerk: de studenten kiezen een case en voeren een aantal semi-gestructureerd interviews uit met een aantal stakeholders
- opstellen van een rapport inzake desk research en terreinwerk (in het Engels)
- bijwonen feedback
0.7 sp. Economische lokalisatie en regionale ontwikkeling: excursies (B-KUL-G0P21a)
Inhoud
De excursies hebben betrekking op de ontleding van concrete cases op het terrein en zijn probleem- en oplossingsgericht, inclusief impact van het beleid
Beperkt terreinwerk onder de vorm van enkele korte interviews is voorzien bij sommige excursies
Toelichting werkvorm
Terreinwerk: waarneming, beperkte presentatie, vraagstelling en discussie
Voor sommige excursies bereiden de studenten een bepaalde excursiepunt voor of zoeken op het web bijkomende actuele informatie.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Economische lokalisatie en regionale ontwikkeling (B-KUL-G2P19a)
Toelichting
Het examen is een schriftelijk, gesloten boek-examen tijdens de examenperiode.
De oefeningen worden beoordeeld op basis van de twee deelrapporten en de actieve medewerking tijdens de discussiezitting. De deelrapporten zullen nagekeken worden m.b.t. plagiaat. Indien één van beide of beide rapporten niet worden afgegeven, krijgt de student een NA als beoordeling op het gehele OPO.
De excursies maken deel uit van het examen (één van de vragen), inclusief de voorbereiding en presentatie van het toegekende excursiepunt voor zover van toepassing (op het terrein of tijdens de online zitting).
De weging: examen (hoorcollege en excursies), 75%; oefeningen, 25% MAAR men kan niet slagen op het geheel als men niet geslaagd is op elk van beide onderdelen, namelijk examen enerzijds en rapporten voor de oefeningen anderzijds.
Toelichting bij herkansen
Bij een eventuele herkansing hoeft alleen het onderdeel hernomen te worden waarop de student een onvoldoende deelcijfer heeft behaald.