Materiaalkunde (B-KUL-X0F49A)
Doelstellingen
- Inleiding tot de materiaalkunde en de verschillende materiaalfamilies
- Inzicht in de verbanden tussen materiaaleigenschappen, de inwendige structuur en de voorgeschiedenis van het materiaal.
- Methodologie van materiaalselectie tijdens ontwerp.
Begintermen
Algemene kennis van wiskunde, chemie en fysica op niveau ASO.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
Dit opleidingsonderdeel is een voorwaarde voor het opnemen van volgende opleidingsonderdelen:
H08U1A : Kunststoffen
H0H53A : Technologie van bouwmaterialen
H0R41A : Circulaire materialen
H0R43A : Metalen: fase-evenwichten, stolling en warmtebehandelingen
H0R45A : Keramische materialen
H0R47A : Materials for Energy Conversion and Storage
H0R48A : Materialen voor microelektronica
H0R50A : Duurzame materialenproductie
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de chemie (programma voor studenten gestart in 2023-2024) (Kortrijk) (Minor fysica) 180 sp.
- Bachelor in de wiskunde (programma voor studenten gestart in 2024-2025) (Kortrijk) (Doorstroomoptie Ingenieurswetenschappen) 180 sp.
- Bachelor in de fysica (programma voor studenten gestart in 2024-2025) (Kortrijk) (Doorstroomoptie ingenieurswetenschappen) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
3 sp. Materiaalkunde (B-KUL-X0F49a)
Inhoud
In een eerste hoofdstuk verduidelijken we materiaalkunde en haar plaats als ingenieursdiscipline, bespreken we de oorsprong en beschikbaarheid van de belangrijkste materialen en schetsen we het belang van de materiaalkunde voor duurzame technologische ontwikkeling.
Vervolgens wordt dieper ingegaan op de opbouw van vaste materialen, met name het ordenen van atomen in kristalstructuren en de bijhorende gevolgen voor de elektronenconfiguraties. Ook wordt aangehaald welke defecten kunnen voorkomen binnen de verschillende materiaalklasses, hoe deze het gedrag kunnen beïnvloeden, maar ook waarom ze soms noodzakelijk zijn. Het belang van defecten om diffusie gecontroleerde processen te sturen wordt toegelicht.
In daaropvolgende hoofdstukken wordt er dieper ingegaan op het mechanisch gedrag van materialen uit de verschillende materiaalklasses. Zowel elastische en plastische als tijdsafhankelijke vervormingen worden toegelicht. Binnen de metalen wordt het belang van dislocatiebeweging benadrukt en hoe deze kan gemanipuleerd worden om de sterkte van een metallisch materiaal te variëren. Het gebruik van fasediagrammen om warmtebehandelingen op metalen te sturen en mechanische eigenschappen te manipuleren wordt toegelicht. Vervolgens wordt het elastisch en plastisch vervormingsgedrag van keramische materialen besproken. Het belang van defecten en diffusie wordt hierbij in de verf gezet. Ook breukaspecten van keramieken en hun statistisch karakter komen aan bod. Het mechanisch gedrag van polymeren wordt besproken in functie van hun kristalliniteit en moleculaire structuur. Ook de sterke temperatuur afhankelijkheid van het mechanisch gedrag van polymeren komt aan bod. Tot slot wordt het mechanisch gedrag van composietmaterialen besproken. Een onderscheid wordt gemaakt tussen deeltjes- en vezel verstevigde composieten en dit over de verschillende materiaalklasses heen (polymeer, metaal en keramiek matrix).
Studiemateriaal
Cursustekst aangeboden via Toledo.
In de les gebruikte slides zijn beschikbaar op Toledo.
Oefeningenbundel wordt aangeboden via studentenorganizatie VTK.
Toelichting werkvorm
Hoorcollege
1 sp. Materiaalkunde: oefeningen (B-KUL-X0F50a)
Inhoud
Er zijn bij dit opleidingsonderdeel vier begeleide oefenzittingen.
Zitting 1: Opbouw van Materialen – Kristallografie en Elektronenconfiguratie
Zitting 2: Fasetransformaties en Warmtebehandelingen
Zitting 3: Mechanisch Gedrag van Materialen
Zitting 4: Materiaalselectie met de Ashby Methode (on-line aangeboden)
Studiemateriaal
De oefeningenbundel wordt via studentenorganisatie VTK verdeeld
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Materiaalkunde (B-KUL-X2F49a)
Toelichting
Gesloten boek examen
Kennen wat werd gezien in de les (De cursustekst vormt de basis, de slides die getoond werden tijdens de hoorcolleges dienen ter ondersteuning)
Er wordt gepeild naar inzicht, basiskennis en synthesevermogen
Formularium (cfr. Toledo) wordt ter beschikking gesteld. Een onbeschreven formularium mag meegbracht worden naar het examen.
Peilen naar basiskennis en synthese-vermogen: algemene vraag, waarvan antwoord te vinden is in de cursustekst
Peilen naar inzicht: redeneervraag, rekenoefening, fasediagram, materiaalselectie,......antwoord niet rechtsreeks te vinden in de cursustekst