Algemene natuurkunde: mechanica (B-KUL-X0E38A)

6 studiepuntenNederlands55 urenEerste semesterUitgesloten voor examencontract
N.
POC WIF KULAK

De student maakt kennis met de fysische fenomenen en wetmatigheden in de natuur en met eenvoudige methodes en redeneerwijzen die bij het verwerven en onderling verbinden van deze kennis worden gebruikt. Hij/zij leert zelfstandig de natuurkundige ondergrond van dikwijls zeer uiteenlopende fenomenen herkennen, wat enerzijds moet leiden tot een beter begrip en anderzijds de analyserende vaardigheden moet oefenen. De student verwerft aldus een toepasbare en parate kennis, nodig voor het omgaan met natuurkundige vragen die zich stellen in de meest diverse deelgebieden van de wetenschappen. Terzelfder tijd wordt hiermee een basis gelegd voor een eventuele verdere verdieping van de natuurkundige kennis (formele opbouw, doorgedreven wiskundige behandeling, specifieke experimenteervaardigheden komen hierbij niet aan bod). De nadruk moet de student leggen op het verwerven van inzicht in de modellen voor de verklaring van de werkelijkheid, in het bijzonder de rol van de natuurkundige begrippen daarin en de relaties die tussen die begrippen bestaan.

In deze cursus Algemene Natuurkunde komen de mechanische fenomenen aan bod. Na volgen van dit opleidingsonderdeel:

1) kunnen studenten de basiswetten van de mechanica (Newton, Kepler, Archimedes, Bernouilli) zelf wiskundig en in woorden formuleren, beschrijven hoe deze in het dagelijks leven voorkomen, en vraagstukken hierover oplossen;

2) kunnen studenten de concepten uit de cursus definiëren en op een correcte manier gebruiken (o.a. inertiaalstelsel, schijnkracht, arbeid, energie, conservatieve kracht, impulsmoment, stoot, decibels);

3) kunnen studenten vraagstukken over Newtoniaanse kinematica in 2 dimensies zelf formuleren vanuit een probleemstelling en oplossen;

4) kunnen studenten basiswetten uit de mechanica waarin vectoren en vectorproducten voorkomen, correct definiëren, hanteren en meetkundig voorstellen (vb. Arbeid door een variabele kracht, werklijn, impulsmoment);

5) kunnen studenten probleemstellingen oplossen in 2 dimensies waarin wrijving, zwaartekracht, trekkracht, veerkracht, centripetale en reactiekrachten voorkomen, door vrijlichaamsschema’s te tekenen, de wiskundige vergelijkingen op te stellen en vervolgens op te lossen;

6) kunnen studenten de analogie maken tussen wetten voor translatie en voor rotatie, en deze onderlinge verbanden ook wiskundig afleiden;

7) kunnen studenten wiskundig het verband aantonen tussen dynamica van puntmassa’s en van starre lichamen, en zo het ontstaan van grootheden als massamiddelpunt en traagheidsmoment motiveren;

8) kunnen studenten voor een ‘moeilijk’ mechanicaprobleem verschillende oplossingsmethoden beschrijven en afwegen (behoudswetten vs. krachtvergelijking, kinematica vs. dynamica) en op basis daarvan een doordachte keuze maken om het probleem aan te pakken;

9) kunnen studenten eenvoudige vraagstukken oplossen over vloeistoffen en geluid;

10) kunnen studenten eenvoudige trillingen en golffenomenen beschrijven in woorden en met wiskunde, en hun belang voor toepassingen kaderen.

De cursus sluit aan op intuïtieve ervaringen van de student met de materiële wereld.
Fysicavoorkennis boven secundaire schoolniveau is niet vereist.
Wiskundevaardigheden mogen beperkt zijn, maar de student moet bereid zijn indien nodig (in beperkte mate) bijkomende vaardigheden te verwerven. Het volgen van een cursus zoals Analyse en calculus (X0A00C) in het eerste semester is zeker een pluspunt.


Dit opleidingsonderdeel is een voorwaarde voor het opnemen van volgende opleidingsonderdelen:
I0N65A : Klimatologie
G0N13B : Algemene natuurkunde II
I0N21C : Fysica 2: elektromagnetisme en moderne fysica
I0J56A : Hydrologische processen - Deel 1 & 2
I0J66A : Hydrologische processen - Deel 1

Dit opleidingsonderdeel is identiek aan de volgende opleidingsonderdelen:
X0A09A : Algemene natuurkunde: mechanica
I0N10E : Fysica 1: mechanica en golven

Onderwijsleeractiviteiten

3 sp. Algemene natuurkunde: mechanica (B-KUL-X0A09a)

3 studiepuntenNederlandsWerkvorm: College27 urenEerste semester
N.
POC WIF KULAK

  • Kinematica in één en twee dimensies
  • Wetten van Newton (met de begrippen inertiaalstelsel en massa), voorbeelden van krachten (gewicht, wrijving, ...) en toepassingen (cirkelbeweging, beweging met snelheidsafhankelijke weerstand, ...)
  • Beweging in een translerend, versneld assenstelsel en het begrip schijnkracht
  • Arbeid en energie
  • Conservatieve krachten; potentiële energie; behoud van energie
  • Hoeveelheid van beweging en behoudswet; botsingen
  • Rotatie van een star lichaam om een vaste as; traagheidsmoment; krachtmoment
  • Impulsmoment en behoudswet; beweging van een star lichaam met een vast punt
  • Statisch evenwicht en elasticiteitsleer
  • Mechanica van fluïda (druk; wet van Archimedes; dynamica (stroomlijnen;continuïteitsvergelijking; wet van Bernoulli, viscositeit))
  • Mechanische trillingen (slinger; eenvoudige, gedempte en aangedreven harmonische beweging; resonantie)
  • Mechanische golven (golven in een veer, in een snaar en in een staaf; reflectie en transmissie; energieoverdracht; geluidsgolven; Doppler effect; superpositie en interferentie; staande golven; resonantie)

Handboek "Natuurkunde deel 1, Mechanica en thermodynamica" (D.C. Giancoli).

Uitprint van de slides tijdens het hoorcollege

Toledo.

2 sp. Algemene natuurkunde: mechanica - oefeningen (B-KUL-X0C19a)

2 studiepuntenNederlandsWerkvorm: Practicum20 urenEerste semester
N.
POC WIF KULAK

- Het in groep en onder begeleiding oplossen van een aantal opgaven die in nauw verband staan met de leerstof.

- Het inoefenen van een oplossingsmethode voor typische mechanische vraagstukken.

1 sp. Algemene natuurkunde: mechanica – practicum en oefeningen (B-KUL-X0E64a)

1 studiepuntenNederlandsWerkvorm: Practicum8 urenEerste semester
N.
POC WIF KULAK

- Het uitvoeren van experimenten volgens vooraf gedefinieerde opdrachten en het interpreteren en vergelijken van de experimentele of numerieke resultaten met de theorie.

- Het in groep en onder begeleiding oplossen van een aantal opgaven die in nauw verband staan met de leerstof.

 

Laboratoriumsessie - Oefensessie

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Algemene natuurkunde: mechanica (B-KUL-X2E38a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Mondeling, Schriftelijk, Verslag, Medewerking tijdens contactmomenten
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Formularium, Rekenmachine


Het examen bestaat uit 1 of 2 theorievragen en 2 of 3 oefeningen. 

Bij de theorievragen volstaat hierbij niet om mechanica-concepten enkel in woorden uit te leggen: indien er een wiskundige afleiding gegeven werd om begrippen of eigenschappen te introduceren, wordt de student verwacht deze te kunnen reproduceren, en de overgangen erin te motiveren. Er kunnen ook denkvragen gesteld worden, die peilen naar begrip van samenhang tussen elementen in de cursus of praktijkvoorbeelden. 

De overige vragen zijn oefeningen die opgelost dienen te worden met concepten en technieken aangeleerd in de cursus. Deze vragen zijn vooral bedoeld om na te gaan of de studenten de verworven kennis ook op een correcte manier kunnen toepassen. Het niveau van deze oefeningen is gelijkaardig aan de moeilijkere oefeningen uit de oefeningenbundel. 

Er wordt gepoogd om zoveel mogelijk verschillende zaken uit de cursus aan bod te laten komen in deze vragen.

Het examen verloopt met gesloten boek, wat concreet betekent dat de studenten enkel gebruik mogen maken van een formularium dat via Toledo ter beschikking wordt gesteld. Voor het oplossen van de oefeningen kan ook een grafisch rekentoestel gebruikt worden, in zoverre dat geen symbolische bewerkingen kan (bv. niet-numeriek afleiden of integreren van vergelijkingen).

Voor de practica is er permanente evaluatie. Dit onderdeel telt mee voor 2 van de 20 punten. Hiervoor is geen tweede zittijd mogelijk. De punten uit eerste zittijd blijven behouden.

Voor de practica is geen tweede zittijd mogelijk. De punten uit eerste zittijd blijven behouden.