Verplicht in fase
Optioneel in fase
Eerste semester
Tweede semester
Beide semesters
Niet ingericht
Dit jaar
Volgend jaar
Wisselende jaren
Extern
Voorwaarden
Docenten
Onderwijstaal
Duur
Identieke opleidingsonderdelenCriminologie en mensenrechten (B-KUL-C08C8A)
Doelstellingen
Dit opleidingsonderdeel heeft drie belangrijke doelstellingen:
1.. een diepgaande analyse bieden van mensenrechten in de praktijk alsmede van hun effecten op het vlak van misdaad, strafrechtsbedeling en criminologie;
2.. aanscherpen van vaardigheden bij de student m.b.t. het onderzoek en de praktijk inzake mensenrechten;
3.. een kritische houding aanmoedigen tegenover het mensenrechtendiscours in het algemeen en specifieke mensenrechten in het bijzonder
Begintermen
Beschikken over een basiskennis inzake recht en criminologie, criminaliteit en (on)veiligheid, strafrecht en strafprocesrecht.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
Dit opleidingsonderdeel is een voorwaarde voor het opnemen van volgende opleidingsonderdelen:
C01J2A : Masterproef criminologische wetenschappen
Plaats in het onderwijsaanbod
Onderwijsleeractiviteiten
6 sp. Criminologie en mensenrechten (B-KUL-C08C8a)
Inhoud
Dit transversale opleidingsonderdeel vertrekt vanuit een dubbele achtergrond. In de eerste plaats dient te worden vastgesteld dat het mensenrechtendiscours in de moderne tijd op een specifieke wijze uitdrukking geeft aan het ideaal van de rechtvaardige samenleving. Centraal daarin staat de machtskritische dimensie: de rechtvaardige samenleving is slechts mogelijk wanneer de burger bescherming geniet tegen willekeurige machtsuitoefening. In de tweede plaats wordt de achtergrond van dit vak bepaald door de omstandigheid dat juist op het terrein van het veiligheidsbeleid in het algemeen en van de strafrechtsbedeling in het bijzonder de uitoefening van de staatsmacht het meest radicaal en absoluut is, en bijgevolg het risico voor willekeur het grootst.
Een eerste deel behandelt de genese van de verschillende categorieën mensenrechten, de basisconcepten en beginselen, alsmede de belangrijkste materieelrechtelijke en formeelrechtelijke componenten van het recht van de mensenrechten. Aansluitend daarop wordt aandacht besteed aan de verschillende actoren en hun onderlinge relaties en aan de algemene problematiek van de handhaving van de mensenrechten (nationaal i.h.b. via de directe werking, Europees en internationaal).
In een tweede deel wordt inductief gewerkt vanuit de recente casuïstiek (nationaal, Europees en internationaal) op het terrein van de strafrechtsbedeling, de criminaliteitsbestrijding en het veiligheidsbeleid. Het gaat daarbij niet louter om toepassing of illustratie van wat in het eerste deel werd behandeld, maar meer in het bijzonder om de toespitsing en om de articulatie van de specifiek voor de criminologie relevante normatieve zeggingskracht van de mensenrechten.
In een derde deel gaat de aandacht naar een reflectie over het fenomeen van de mensenrechten. Naarmate de handhaving van de mensenrechten wordt geoptimaliseerd door een toenemende juridisering ervan – zowel materieel- als formeelrechtelijk – dreigt steeds meer het gevaar van zelf-referentialiteit binnen een in zichzelf gekeerd recht van de mensenrechten. De mensenrechten dreigen dan hun expliciete band met achterliggende politieke en ethische waarden te verliezen. Dat klemt te meer op het normatief zo gevoelige terrein van de strafrechtsbedeling, de criminaliteitsbestrijding en het veiligheidsbeleid.
Studiemateriaal
Het handboek wordt te koop aangeboden bij Acco aan een gunsttarief voor studenten. Daarnaast zijn er lesteksten en een syllabus die via Toledo consulteerbaar zijn.
Toelichting werkvorm
- maken van notities tijdens de hoorcolleges;
- voorbereidende lectuur in functie van thematische colleges of gastcolleges.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Criminologie en mensenrechten (B-KUL-C28C8a)
Toelichting
Schriftelijk met essayvragen.