Politieke filosofie (B-KUL-W0Y27A)
Doelstellingen
In dit opleidingsonderdeel krijgen de studenten een systematische inleiding in de politieke filosofie. Aan het einde van dit opleidingsonderdeel zijn studenten in staat om:
- de in de cursus besproken politiek filosofische debatten te analyseren (d.w.z. dat ze in staat zijn om de inzet van het debat helder te karakteriseren, de besproken filosofische posities inhoudelijk te reconstrueren en deze posities kritisch van elkaar te onderscheiden);
- een beargumenteerde positie in te nemen met betrekking tot deze filosofische debatten;
- over relevante maatschappelijke feiten, fenomenen of ontwikkelingen te reflecteren op basis van de in de cursus opgedane kennis en inzichten.
In dit opleidingsonderdeel oefenen en versterken studenten de volgende vaardigheden:
- nauwgezet en kritisch lezen van de geselecteerde (primaire en secundaire) teksten,
- maken van een accurate analyse en synthese van de gelezen teksten,
- blootleggen van de structuur van de teksten en identificeren van de argumenten,
- hun inzichten in de teksten helder verwoorden in klassikale discussies,
- in klassikale discussies luisteren naar medestudenten en kritisch maar respectvol reageren,
- zelf bedenkingen formuleren bij de teksten en argumenten of/en argumenteren waarom ze het ene standpunt verkiezen boven een ander,
- op kritische wijze verbanden leggen tussen de teksten en actuele problemen en debatten in de samenleving.
Begintermen
Studenten die aan deze cursus deelnemen worden verondersteld al een basiscursus ethiek of moraalfilosofie gevolgd te hebben. Aan diegenen voor wie dat niet het geval zou zijn, wordt ten zeerste aangeraden om zelf een inleidend handboek moraalfilosofie door te nemen. Suggesties in dit verband zijn:
- Bart Raymaekers (2016), Ethiek: de basis, Lannoo Campus
- Martin van Hees, Thomas Nys, Ingrid Robeyns (red.) (2014), Basisboek Ethiek, Boom
- Govert den Hartogh, Frans Jacobs, Thoe van Willigenburg (red.) (2013), Wijsgerige ethiek. Hoofdvragen, discussies en inzichten, Damon
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
Dit opleidingsonderdeel is een voorwaarde voor het opnemen van volgende opleidingsonderdelen:
W0AA8A : Politieke filosofie: werkcollege (Niet meer aangeboden dit academiejaar)
Identieke opleidingsonderdelen
Dit opleidingsonderdeel is identiek aan de volgende opleidingsonderdelen:
W0AA7B : Politieke filosofie (Niet meer aangeboden dit academiejaar)
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de wijsbegeerte (verkort programma van 102 sp.) (Leuven) 102 sp.
- Bachelor in de wijsbegeerte: ethiek (verkort programma van 62 sp.) (geen nieuwe inschrijvingen vanaf 2023-2024) (Leuven) 62 sp.
- Bachelor in de wijsbegeerte: algemene oriëntatie (verkort programma van 63 sp.) (Leuven) 63 sp.
- Bachelor in de theologie en de religiewetenschappen (Leuven) 180 sp.
- Bachelor handelsingenieur (Leuven) (Major 2: Wijsbegeerte) 180 sp.
- Microcredential filosofische academie (Leuven) 30 sp.
- Microcredential filosofische propedeuse (Leuven) 50 sp.
- Bachelor in de wijsbegeerte (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de theologie en de religiewetenschappen (verkort programma voor professionele bachelors (niet-leerkracht godsdienst) en academische bachelors niet-humane wetenschappen) (Leuven) 90 sp.
- Bachelor in de theologie en de religiewetenschappen (verkort programma voor academische bachelors humane wetenschappen en academische masters) (Leuven) 60 sp.
- Bachelor in de theologie en de religiewetenschappen (verkort programma voor professionele bachelors leerkracht godsdienst) (Leuven) 60 sp.
- Bachelor in de politieke wetenschappen en de sociologie (programma voor studenten gestart in 2022-2023 of later) (Leuven) (Minor filosofie) 180 sp.
- Courses for Exchange Students Institute of Philosophy (Leuven)
Onderwijsleeractiviteiten
6 sp. Politieke filosofie (B-KUL-W0Y27a)
Inhoud
Deze cursus vormt een inleiding op de politieke filosofie. Het vak geeft aan hoe de politieke filosofie ons kan helpen reflecteren op maatschappelijke en politieke uitdagingen waar onze samenleving vandaag mee geconfronteerd wordt, in zowel een historische als theoretische kader. Hoewel een aantal belangrijke historische en hedendaagse auteurs (Hobbes, Locke, Rousseau, Rawls, Habermas, Mouffe,...) daarbij uitgebreid aan bod komen, is de benadering in essentie thematisch en niet chronologisch. Volgende onderwerpen komen onder andere aan bod: het sociale contract, herverdelende rechtvaardigheid, mondiale rechtvaardigheid, nationalisme, multiculturalisme, democratie, representatie, populisme en neoliberalisme.
In 2024-2025 zal het seminarie gedoceerd worden door Claudia Galgau.
Studiemateriaal
De hoorcolleges worden ondersteund door een cursus die geschreven werd door de docent en die via ACCO beschikbaar zal zijn.
De powerpoint presentaties gebruikt tijdens de hoorcolleges worden beschikbaar gesteld via Toledo.
De teksten voor de seminaries zullen beschikbaar gesteld worden via NFK en/of via Toledo.
Toelichting werkvorm
Het opleidingsonderdeel bestaat uit 16 hoorcolleges van telkens 2 uur. Het gaat daarbij om interactieve hoorcolleges waarbij voldoende tijd voorzien wordt voor vragen en discussies.
Daarnaast zijn er 7 seminaries van telkens 2 uur in kleinere groepen. Hier worden primaire en secundaire teksten gelezen en bediscussieerd die aansluiten bij de leerstof die in de hoorcolleges aan bod komt. Bij elk seminarie hoort een kleine schriftelijke opdracht die de studenten op voorhand moeten maken (samenvatting, leesvragen, discussiepunten,…) en inleveren tijdens de bijeenkomst. De studenten worden geacht aanwezig te zijn tijdens deze seminaries en actief aan de discussies deel te nemen.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Politieke filosofie (B-KUL-W2Y27a)
Toelichting
De score voor dit opleidingsonderdeel komt als volgt tot stand:
- 80% van het eindresultaat op basis van het mondelinge examen
- 20% van het eindresultaat op basis van de participatie tijdens de seminaries
Tijdens het mondelinge examen (gesloten boek) worden de studenten ondervraagd over de leerstof die tijdens de hoorcolleges aan bod is gekomen.
Tijdens de seminaries moeten de studenten aanwezig zijn en actief deelnemen aan de discussies. De schriftelijke opdrachten zijn verplicht en moeten bij elke bijeenkomst ingeleverd worden. Studenten die herhaaldelijk afwezig zijn tijdens de seminaries en/of hun opdrachten niet inleveren krijgen een NA score voor het hele opleidingsonderdeel. Deze NA is definitief en betekent dat de student dit academiejaar niet voor dit vak kan slagen. De studenten worden tijdens de seminaries beoordeeld op de mate waarin ze actief participeren aan de discussies. Wanneer een student om zwaarwichtige redenen gedurende een langere periode of regelmatig niet kan deelnemen aan de seminaries, verwittigt die zo spoedig mogelijk de examenombuds.
Toelichting bij herkansen
De studenten kunnen alleen herkansen voor het mondelinge examen (gesloten boek). De score die behaald werd voor de participatie tijdens de seminaries wordt overgedragen naar de herkansing en telt opnieuw mee voor 20% van het eindresultaat. Wie een NA haalde voor de seminaries, kan deze niet herkansen en kan dus dit academiejaar niet lagen voor dit vak.