Radiobiologie en -genetica (B-KUL-E05U8A)
Doelstellingen
1. De effecten van ioniserende straling op genetisch, chromosomaal en cellulair vlak kunnen beschrijven en verklaren.
2. De belangrijkste methoden die gebruikt worden voor biologische dosimetrie en voor het evalueren van genetisch stralingssusceptibiteit begrijpen en kunnen beargumenteren.
3. De verworven kennis aanwenden om stralingstherapieën, -diagnostiek en risicoanalyse van patiënten en occupationeel/accidenteel blootgestelden (stralingsbescherming) te interpreteren.
Plaats in het onderwijsaanbod
Onderwijsleeractiviteiten
4 sp. Radiobiologie en -genetica (B-KUL-E05U8a)
Inhoud
1. Overzicht basiscelbiologie en moleculaire genetica
2. Effecten van ioniserende straling t.h.v. cytoplasma, celmembraan, DNA en chromosomen.
3. Verschillende types van stralingsgeïnduceerde DNA schade
4. Cellulaire respons ten opzichte van DNA schade: DNA herstelmechanismen, celcyclus checkpoints, apoptose, genexpressie,...
5. Mogelijke uitkomsten voor de cel: celoverleving, celdood, DNA mutaties, chromosoomaberraties
6. Verband tussen biologische stralingsschade, stralingsdosis, LET en RBE van de stralenkwaliteit.
7. Biologische indicatoren voor stralingsschade.
- Cytogenetische testen: dicentrische test, premature chromosoom condensatie test, translocatie analyse, micronucleus test, G2 chromatide test
- Klonogene overlevingstesten, cel proliferatietesten
- Stralingsgeïnduceerde apoptose
- DNA schade- en hersteltesten: PFGE, Komeettest, gamma-H2AX foci
- Moleculair biologische technieken: microarray, real-time RT-PCR, SNPs
8. Effecten geassocieerd met lage dosis straling.
- Genoominstabiliteit
- Bystander effect
- Adaptieve respons
Studiemateriaal
- handouts van de powerpoint presentaties - artikels uit wetenschappelijke tijdschriften (engelstalig)
- aanbevolen handboeken (niet verplicht):
Biomolecular action of ionizing radiation by S. Lehnert (2008 by Taylor and Francis Group), ISBN - 13:978 0 7503 0824 3Basic Clinical radiobiology, 4th Edition. Edited by M. Joiner and A. van der Kogel (2009 by Hodder Arnold), ISBN 978 0 340 929 667
Toelichting onderwijstaal
Het onderdeel radiobiologie wordt in het Engels gedoceerd.
Het onderdeel radiogenetica
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Radiobiologie en -genetica (B-KUL-E25U8a)
Toelichting
voor radiobiologie is het een mondeling examen in de examenperiode (voor 75% van de punten)
voor radiogenetica wordt een werkstuk verwacht (voor 25% van de punten)
Slagen voor dit opleidingsonderdeel is verplicht om het diploma 'PG in de Radioprotectie' te verwerven.
Toelichting bij herkansen
voor radiobiologie is het een mondeling examen in de examenperiode (voor 75% van de punten),
voor radiogenetica wordt een werkstuk verwacht (voor 25% van de punten). Men kan het vorige werkstuk herwerken of een nieuw werkstuk maken.