Aanvullende sociale verzekeringen (B-KUL-C05D1B)
Doelstellingen
Opgelet!
Voor dit opleidingsonderdeel geldt een contingentering. Raadpleeg de concrete voorwaarden en inschrijvingsmodaliteiten op deze facultaire webpagina.
Leerdoelen
De studenten een globaal overzicht bieden van het juridisch kader (Belgisch en Europees) waarbinnen de diverse rechtsvragen rond het functioneel rechtsgebied van de aanvullende sociale verzekeringen in onze samenleving zich situeren en een gevoeligheid ontwikkelen voor de betrokken rechtseconomische en maatschappelijke aspecten.
Kennen en kunnen: Vanuit de verschillende rechtstakken ontwikkelt de student een vaardigheid voor het vinden, interpreteren en toepassen van het ingewikkeld en snel evoluerend recht inzake aanvullende sociale verzekeringen. De student verwerft een brede én diepgaande kennis van het recht inzake aanvullende sociale verzekeringen.
Dit opleidingsonderdeel draagt bij tot volgende leerresultaten en kerndoelen:
De student bezit naast een basiskennis van het recht, ook een grondige, geïntegreerde kennis van het Belgische, Europese en internationale recht van bepaalde samenhangende basisrechtsdomeinen (in onze instelling gedefinieerd als privaatrecht, publiekrecht, strafrecht, sociaalrecht, economisch recht, fiscaal recht, internationaal- en Europees recht) en heeft een duidelijk inzicht in de wisselwerking van deze drie rechtsordes, waarbij de kennis van het positieve recht samengaat met inzicht in grondslagen en beginselen van het recht.
De student
• kan de in de respectieve (nationale, Europese, internationale) rechtsordes verworven kennis en inzichten integreren tegen de achtergrond van de meergelaagdheid van het recht
De student bezit zowel gespecialiseerde (ten aanzien van basiskennis verbredende en verdiepende) kennis en inzicht in een aantal samenhangende basisrechtsdomeinen (in onze instelling gedefinieerd als privaatrecht, publiekrecht, strafrecht, sociaalrecht, economisch recht, fiscaal recht, internationaal- en Europees recht) alsook diepgaande kennis in transversale rechtsdomeinen die uitdrukking geven aan de samenhang en/of wisselwerking tussen de verschillende basisrechtsgebieden dan wel aan vernieuwing en dynamiek in het recht.
De student
• kan kennis en inzicht aanwenden op gespecialiseerd en gedetailleerd niveau bij vakinhoudelijke discussies en vragen
• kan kritisch positie innemen ten aanzien van maatschappelijke en/of juridische vernieuwing in transversale rechtsdomeinen en zich positioneren ten aanzien van out-of-the-box redeneringen of oplossingen in het recht
• kan de wisselwerking tussen verschillende samenhangende basisrechtsdomeinen duiden en operationaliseren
De student kan juridische argumenten en redeneringen kaderen in een maatschappelijke, historische en/of waardegeoriënteerde context, dankzij een kritische en reflexieve grondhouding ten aanzien van recht, mens en maatschappij.
De student
• kan de wisselwerking tussen recht, mens, maatschappij en de daarmee verband houdende normen en waarden, identificeren en operationaliseren in een juridische context
• kan de dynamiek van het recht aan de hand de historische ontwikkeling van dat recht, identificeren en operationaliseren in een juridische context
• kan een aan mens en maatschappij gerelateerd referentiekader ontwikkelen en er kritisch afstand van nemen
De student hanteert een systematische methode in zijn benadering van complexe juridische en maatschappelijke vraagstukken. Hij is in staat om zelfstandig een juridische analyse en synthese te maken van problemen met het oog op de beantwoording van vragen met een juridisch of maatschappelijk karakter. De student beschikt over het methodologische en argumentatieve vermogen om aanvaardbare oplossingen aan te dragen en te legitimeren en is in staat om op kritische wijze verklarende, evaluatieve en probleemoplossende standpunten in te nemen.
De student
• kan zijn/haar analytisch vermogen aanwenden om complexe juridische of maatschappelijke vraagstukken te verklaren, te evalueren of op te lossen
• kan zijn/haar synthetisch vermogen aanwenden om complexe juridische of maatschappelijke vraagstukken te verklaren, te evalueren of op te lossen
• kan een afweging en een beargumenteerde keuze maken tussen verschillende juridische mogelijkheden
• kan een eigen juridisch verantwoorde stelling formuleren over een juridisch of maatschappelijk probleem
• kan juridische kennis, inzicht en vaardigheden omzetten in voor de juridische beroepsbeoefening relevante output
Plaats in het onderwijsaanbod
- Master in de rechten (Leuven) (Afstudeerrichting rechten) 120 sp.
- Master in de actuariële en financiële wetenschappen (Leuven) 120 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
3 sp. Aanvullende sociale verzekeringen (B-KUL-C05D1a)
Inhoud
Aanvullende Sociale Verzekeringen zijn een relatief nieuw fenomeen. Ze zijn vaak beter gekend onder hun Engelse benaming: “employee benefits” of nog “occupational social security”.
Waar gaat het over ? Naast een klassiek loon bestaan er alternatieve beloningsvormen. De laptop, de gsm, de maaltijdcheques, de bedrijfsauto, een aanvullende pensioen of een hospitalisatieverzekering zijn daar voorbeelden van. Voor steeds meer mensen is dit belangrijk. De overheid stimuleert meer en meer deze alternatieven. De overheid doet dit echter niet zomaar. Hoe meer het loon aan een sociaal doel beantwoordt, hoe groter de fiscale stimulus. De overheid stuurt het sociaal beleid door de fiscaliteit. Een laptop wordt anders bekeken dan een hospitalisatieverzekering.
Wat is de achtergrond ? De vergrijzing is een feit. Steeds meer mensen worden steeds ouder. Dit heeft grote gevolgen op sociaal vlak. Rusthuizen worden steeds moeilijker te betalen en een bezoekje aan het ziekenhuis is vaak zeer kostelijk voor ouderen. Aanvullende pensioenen en hospitalisatieverzekeringen vormen daar een partieel antwoord op. Doordat de overheid sterk investeert in deze alternatieve loonvormen, hoopt men zo de vergrijzing beter betaalbaar te houden. Meer en meer moet de patiënt grotere delen van de gezondheidskost zelf betalen. Is de vergrijzing de hoofdmotor van deze verhoging van de persoonlijke gezondheidskosten? Tijdens het college wordt het debat niet gemeden. Volgens sommigen vormen aanvullende sociale verzekeringen immers het begin van het einde: de privatisering van de sociale zekerheid. Volgens anderen is het de enige redding: een privaat-publieke samenwerking om de sociale lasten betaalbaar te houden. De contouren van dit vergrijzingsdebat komen aan bod.
Wat is het uitgangspunt ? Het uitgangspunt is de constante en noodzakelijke aanpassing van het sociaal beschermingsmodel aan de nieuwe noden van de maatschappij. Aanvullende sociale verzekeringen spelen daarin een belangrijke rol. Voor steeds meer mensen betekent de aanvullende sociale verzekering geen aanvulling meer maar een basiselement van hun sociale bescherming.
Wat zijn de thema’s ? Tijdens de colleges worden de alternatieve loonvormen met een sociale insteek van naderbij bekeken. Daarbij komen in hoofdzaak de aanvullende pensioenen en de hospitalisatieverzekeringen aangeboden door ziekenfondsen en private verzekeraars aan bod. De aandacht gaat daarbij naar het (Europees en Belgisch) juridische kader (publiek - en privaatrecht), de mechanismes en techniek, alsmede de voor- en nadelen van deze aanvullende verzekeringen. Er wordt ook ingegaan op enkele andere aanvullingen op de sociale zekerheid, zoals bijvoorbeeld de (verplichte Vlaamse) zorgverzekering.
Wat is het rechtsdomein? Aanvullende sociale verzekeringen zijn een functioneel rechtsgebied dat op het kruispunt ligt van het verzekerings(contracten)recht, het sociaal- en arbeidsrecht en het fiscaalrecht. Voorkennis van deze rechtstakken is niet vereist.
Studiemateriaal
• Artikels en literatuur
• Cursustekst
• Presentaties
• Voorbeeldmateriaal, zoals polissen en reglementen
• Toledo
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Aanvullende sociale verzekeringen (B-KUL-C25D1b)
Toelichting
Schriftelijk examen