Inhoud

Soevereiniteit is reeds lang geen ondeelbaar concept meer: een rechtsonderhorige in België wordt niet bestuurd door een "Belgische" overheid, maar door een pluraliteit van overheden: de publiekrechtelijke ordening is meerlagig. Deze cursus, opgedeeld in twee geïntegreerde delen (Grondwettelijk recht en Bestuursrecht enerzijds, en Internationaal en Europees recht anderzijds), biedt de student een grondige introductie tot de overheid in al zijn bestuursniveaus: van het lokale tot het Vlaamse, federale, Europese en internationale: van lokaal tot globaal. Het tweede onderdeel bestaat uit een grondige inleiding in het Europees publiekrecht, een grondige inleiding in het internationaal publiekrecht en een afsluitend deel waarin een aantal centrale thema's wordt hernomen en dieper wordt ingegaan op enkele overkoepelde vraagstukken.

Deel I: Internationaal Recht

i. Algemene inleiding

1. Structuur van het vak: van co-existentie over coöperatie naar integratie. Basiskenmerken en hoofdlijnen in de evolutie van het internationaal recht, het recht der internationale organisaties en het recht van de Europese Unie

ii. Recht van co-existentie: Beginselen van het internationaal recht

2. Bronnen van internationaal recht: verdragsrecht

3. Andere bronnen van internationaal recht – Verhouding tussen de bronnen

4. Verhouding en wisselwerking tussen internationaal en nationaal recht

5. Subjecten van internationaal recht: Staten

6. Subjecten van internationaal recht: niet-statelijke actoren

7. Territoriale, personele, functionele en universele rechtsmacht

8. Rechtsregime van gebieden buiten nationale rechtsmacht

9. Diplomatieke en consulaire betrekkingen – immuniteiten

10. Staatsaansprakelijkheid – Methoden van vreedzame geschillenbeslechting

11. Rechtshandhaving, met inbegrip van jus ad bellum / jus in bello

iii. Recht van coöperatie: Beginselen van het recht der internationale organisaties

12. Recht der internationale organisaties: algemene aspecten

13. Mondiale internationale organisaties: de VN en VN-familie

14. Mondiale internationale organisaties: de Wereldhandelsorganisatie

15. Regionale internationale organisaties (OVSE, NAVO, OESO, Raad van Europa, Benelux)

Studiemateriaal

Deel 1: Internationaal Recht:

- Cursus – Internationaal Recht in Kort Bestek (Wouters, 3e editie, Intersentia), te verkrijgen via de VRG-Cursusdienst;

- Wetboek – VRG-Codex, te verkrijgen via de VRG Cursusdienst; en

- Extra’s – Powerpoint presentaties, oefeningen en cases die beschikbaar worden gesteld via Toledo.

Toelichting onderwijstaal

Toelichting werkvorm

Ex cathedra lessenreeks, met oefeningen.

Inhoud

The part of the course “Internationaal en Europees recht” covering European  Law provides for an introduction into principles of the EU legal order and their relationship to national legal orders. The first part offers an overview of the key conceptual, historical and legal elements forming the  foundations of the EU legal order (Part I - THE FOUNDATIONS OF EU LAW). The second part will identify the main actors of the process of European integration (Part II - THE ACTORS OF THE EUROPEAN UNION’S INTEGRATION PROCESS). This will be followed by an investigation of the system of EU norms in the third part (Part III - THE EU SYSTEM OF LEGAL NORMS). In the fourth and last part, the course will map out the unique relationship that the European Union legal order entertains with domestic legal orders (Part IV - THE UNIQUE NATURE OF THE EU LEGAL ORDER).

Overview:

I. The foundations of EU Law

European Integration: Objective, Principles and Values A Unique Form of Regional Integration Evolution The Primary Legal Framework

II. The actors of the European Union’s integration process

Member States EU Citizens Institutions Looking Beyond Institutions

III. The EU system of legal norms

The Primary Legal Framework The Existence of an EU Competence The Types of EU Competences  Principles Governing the Exercise of an EU Competence  Sources of Law derived from the EU Treaties  Procedures for the Adoption of EU Acts

IV. The unique nature of the European Union legal order

An ‘Integrated’ Legal Order Centralised Components of the EU’s decentralised Enforcement Machinery  The EU is Subject to the Rule Of Law  European Integration is a process

Studiemateriaal

Compulsory

Power Point Slides, made available on Toledo

Document analyses, made available on Toledo

Elise Muir, Introduction to the EU Legal Order (Cambridge University Press, 2023)

Official documents – Paper consolidated versions of the Treaty on European Union, the Treaty on the Functioning of the European Union, and the Charter of Fundamental Rights of the European Union, available from the VRG Cursusdienst

Optional

K. Lenaerts, P. Van Nuffel & T. Corthaut, EU Constitutional Law (OUP, 2021)

R. Schütze, An Introduction to European Law (CUP, 4th ed., 2023)

N. Foster, EU law (OUP, 8th ed., 2021)

R. Schütze, European Constitutional Law (OUP, 3rd ed., 2021)

P. Craig & G. de Búrca, EU Law: Text, Cases and Materials (OUP, 7th ed., 2020)

D. Chalmers, G. Davies and G. Monti, European Union Law: Text and Materials (CUP, 4th ed., 2019)

Toelichting onderwijstaal

The course will be taught in English. As the course and reading materials for the EU law part are in English, the examination questions relating to EU law will be in English. Students are strongly encouraged to answer examination questions in English too. Yet, students are allowed to answer in Dutch if they wish to do so.

Toelichting werkvorm

The course is presented by Prof. Muir in the format of lectures that are accompanied by Power Point slides and “Document Analyses”. The latter are short notes providing a very concise abstract of legal materials to be read in conjunction with illustrations of recent developments connected to the topic of the lecture and are made available on Toledo.