Vakdidactiek godsdienst (Leuven) (B-KUL-O0A41A)

4 studiepuntenNederlands26 urenEerste semesterUitgesloten voor examencontract
Facultaire POC Theologie en Religiewetenschappen

Aan het einde van dit opleidingsonderdeel kan de student:

  • een verantwoorde en praktijkgerichte visie op het vak r.-k. godsdienst op de (katholieke) school in de hedendaagse context omschrijven en verantwoorden.
  • godsdienstlessen voor het secundair onderwijs voorbereiden, uitvoeren en evalueren overeenkomstig het geactualiseerde leerplan en het communicatief-hermeneutisch model godsdienstpedagogiek.
  • daartoe een gedifferentieerd leerproces ontwerpen en de gepaste documentatie selecteren, zodat leerlingen hun relatie met godsdienst, levensbeschouwing, waarden en levensstijl verder ontwikkelen.
  • op praktisch en theoretisch vlak situatie-gericht godsdienstonderricht onderbouwen en de verschillende aspecten van het onderwijsleerproces gepast integreren.

Algemene theologische en godsdienstwetenschappelijke basis inzake de verschillende disciplines van theologie en religiewetenschappen. Ingeschreven zijn in de EM godsdienst; of de tweede of de derde fase van de bachelor in de theologie en de religiewetenschappen (of de verkorte bachelor in de theologe en de religiewetenschappen).


Dit opleidingsonderdeel is een voorwaarde voor het opnemen van volgende opleidingsonderdelen:
O0A43A : Vakdidactisch seminarie godsdienst (Leuven)
A05H2A : Praktijkinitiatie godsdienst
A05G8A : Vakdidactisch seminarie godsdienst (Antwerpen)
A05H6A : Vakdidactisch seminarie godsdienst (Brussel)

Dit opleidingsonderdeel is identiek aan de volgende opleidingsonderdelen:
O0B95A : Vakdidactiek godsdienst (Leuven)

Onderwijsleeractiviteiten

4 sp. Vakdidactiek godsdienst (Leuven) (B-KUL-O0A41a)

4 studiepuntenNederlandsWerkvorm: College26 urenEerste semester
Facultaire POC Theologie en Religiewetenschappen

Deel I: Een ontwikkelingspsychologisch perspectief op geloofsgroei

  • Hoofdstuk 1: Geloofsontwikkeling volgens het model van Fowler
  • Hoofdstuk 2: Cognitieve geloofsstijlen en godsdienstonderwijs

 

Deel II: Het leerplan r.-k. Godsdienst voor het secundair onderwijs

  • Hoofdstuk 3: Het geactualiseerde leerplan r.-k. godsdienst
  • Hoofdstuk 4: Naar een implementatie van het leerplan r.-k. godsdienst
  • Hoofdstuk 5: Het leerplan r.-k. godsdienst onder kritiek geplaatst
  • Hoofdstuk 6: Het perspectief van de leerkracht


Deel III: Een hermeneutisch-communicatief concept vakdidactiek godsdienst

  • Hoofdstuk 7: Grondlijnen van een hedendaagse vakdidactiek godsdienst
  • Hoofdstuk 8: Godsdienstpedagogische achtergronden
  • Hoofdstuk 9: Het hermeneutisch-communicatieve model in debat
  • Hoofdstuk 10: Het hermeneutisch-communicatieve model in de praktijk
     

Deel IV: Van lesgebeuren naar jaarvorderingsplan

  • Hoofdstuk 11: Het jaarvorderingsplan en vakinformatiedossier
  • Hoofdstuk 12: Evaluatie
     

Deel V: Thomas: van theorie naar praktijk

  • Hoofdstuk 13: Thomas uit de doeken gedaan

  • Eigen cursus (gedrukt en online), bestaande uit cursusteksten, multimedia, voorbeeldmateriaal, artikels, literatuur en Thomas: www.godsdienstonderwijs.be (10 euro)
  • Het geactualiseerde leerplan r.-k. godsdienst (10 euro)
  • D. Pollefeyt & J. Hendrickx, Letter & Geest. Christelijke ingrediënten voor actueel godsdienstonderwijs. Deel III: derde graad secundair onderwijs, Antwerpen, Halewijn, 2020 (15 euro)

Voor zelfstudiestudenten is er een speciaal zelfstudiepakket met lees- en leerwijzer beschikbaar (zie Toledo).

Van studenten worden de volgende leeractiviteiten verwacht:

  • Studeren van de syllabus en de collegenotities.
  • Maken van één grondig uitgewerkte lesvoorbereiding volgens de inzichten in de cursus. De lesvoorbereiding wordt voor het examen aan de docent bezorgd. De deadline is telkens de maandag van de week voor de start van de desbetreffende examenperiode.
  • Een reactie posten op één van de stellingen over onderwijs en identiteit op Thomas https://www.kuleuven.be/thomas/page/communities/view/182917/.
  • Een vorderingsplan opstellen en op het examen ter beschikking stellen (pass/fail).
  • PKG Schaal invullen en eigen resultaat op het examen ter beschikking stellen (pass/fail).
     

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Vakdidactiek godsdienst (Leuven) (B-KUL-O2A41a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Mondeling, Paper/Werkstuk
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal, Geen


Samenstelling van het eindpunt, examenmodaliteiten en voorwaarden om examen te kunnen afleggen:

 

1. Mondeling examen met schriftelijke voorbereiding: 75%

2. Lesvoorbereidingsformulier: 20%

3. Eén reactie op Thomas discussieruimte gepost: 5%

4. Vorderingsplan en PKG Schaal resultaat: pass/fail

 

De schriftelijke voorbereiding dient enkel als een hulpmiddel voor de student. Bijkomende vragen kunnen gesteld worden om verder te peilen naar de grondigheid waarmee de student inzichten heeft verworven in gerelateerde of andere gedeelten van het studiemateriaal.

Het lesvoorbereidingsformulier wordt op voorhand ingediend (uitgeprint en via e-mail) en ook de reactie wordt op voorhand gepost. De indiendatum is telkens ten laatste de maandag van de week voor de start van de examens van de desbetreffende examenperiode. De indiendatum voor werkstudenten is ten laatste vijf werkdagen voor het examen.

Het jaarvorderingsplan wordt afgegeven bij het begin van het mondelinge examen (jaarvorderingsplan: je maakt één klas aan voor het huidige schooljaar en je maakt één les aan voor deze klas met titel, omschrijving en tijdsaanduiding en vervolgens geef je ook aan welke terreinen en doelen je behandelt in deze les. Vervolgens maak je een PDF van de getailleerde weergave, drukt het af en neemt het mee naar het examen). Zonder lesvoorbereiding en vorderingsplan kan het examen niet doorgaan.

Het resultaat van de eigen PKG Schaal wordt afgegeven bij het begin van het mondelinge examen.

Zonder lesvoorbereiding, vorderingsplan en PKG Schaal resultaat kan het examen niet doorgaan.

Het mondeling examen bestaat uit drie vragen:

  • 1. Vraag 1 uit het theoretische gedeelte van de cursus (25%)
  • 2. Vraag 2 uit het theoretisch gedeelte van de cursus (25%)
  • 3. Vraag 3 bij het lesvoorbereidingsformulier: deze vraag kan uit verschillende vragen bestaan refererend aan verschillende deelaspecten van het didactisch opbouwwerk (25%)

 

Aandachtspunten en evaluatiecriteria:

  • Het mondeling examen over de hoorcolleges beoordeelt de mate waarin de student zich de basisbegrippen van het leerplan en de hermeneutisch-communicatieve godsdienstpedagogiek heeft eigen gemaakt en daarmee creatief en kritisch mee in het gesprek kan treden. Belangrijke kwaliteiten zijn: volledigheid, nauwkeurigheid, structuur, inzicht, verbanden kunnen leggen, kritische zin en de eigen positie kunnen beargumenteren.
  • Het lesvoorbereidingsformulier wordt beoordeeld aan de hand van de checklist voor de lesvoorbereiding (zie cursus).
  • De reactie op Thomas wordt beoordeeld op een correcte weergave van standpunten en de eigen creatieve inbreng.

 

Voorbeeld van examenvragen:

  • Bespreek de basisdoelen van het leerplan rooms-katholieke godsdienst in het licht van het ontwikkelingspsychologisch model van Fowler en de Post-Kritische Geloofsschaal.
  • Bespreek het verschil tussen monocorrelatie en multicorrelatie en toon in deze context het belang van hermeneutische knooppunten in het didactisch opbouwwerk aan.

 

Opgelet: De exacte examenmodaliteiten voor (zelfstudie-) en werkstudenten staan beschreven in de studiewijzer van het zelfstudiepakket.

Ook voor zelfstudiestudenten geldt de regel dat zonder lesvoorbereiding op voorhand ingeleverd en een jaarvorderingsplan en PKG Schaal resultaat, het examen niet kan doorgaan. Zelfstudiestudenten dienen ten laatste vijf werkdagen voor het examen de lesvoorbereiding in bij de docent.

Indien u niet slaagt voor het vak, heeft u recht op een tweede examenkans in de derde examenperiode. Voor een nieuw examen legt men (opnieuw) alle vereiste taken voor (met een nieuw lesvoorbereidingsformulier). Deze worden niet automatisch overgedragen van de ene naar de andere zittijd.