Microcredential academie spirituele zorg vanuit islamitisch perspectief (Leuven)

CQ Microcredential academie spirituele zorg vanuit islamitisch perspectief (Leuven)

Toelatingsvoorwaarden

Microcredential academie spirituele zorg vanuit islamitisch perspectief (Leuven)onderwijsaanbod.kuleuven.be/2024/opleidingen/n/SC_57923931.htm#activetab=voorwaarden

Kwaliteit van de opleiding

Hier vind je een overzicht van de resultaten van de interne kwaliteitszorgmethode COBRA.

Onderwijskwaliteit op het niveau van de opleiding

Blauwdruk

Onderwijskwaliteit op het niveau van de universiteit


Meer info?

SC Microcredential academie spirituele zorg vanuit islamitisch perspectief (Leuven)

programma

Deze 41 studiepunten zijn bedoeld voor studenten die geen master in theologie en religiewetenschappen hebben (bv. studenten met professionele bachelor verpleegkunde, of studenten met een basisvorming ‘Academie islamitische theologie’ van 20 sp. of een master Wereldreligies).

printECTS33.xsl

ECTS Islamitische ethiek (B-KUL-A05F8A)

4 studiepunten Nederlands 26 Tweede semesterTweede semester
Ahaddour Chaïma |  Boulaouali Tijani (plaatsvervanger)

Doelstellingen

Dit vak is vereist door de Moslimexecutieve voor leerkrachten islamitische godsdienst.

Doelstellingen

  • de studenten zijn in staat om uit te leggen wat bedoeld wordt met ‘islamitische ethiek’;
  • de studenten zijn vertrouwd met de verschillende bronnen (zowel traditionistische als rationalistische) voor ‘islamitische ethiek’ en kunnen deze discipline onderscheiden van bijvoorbeeld ‘fiqh’ (islamitische jurisprudentie);
  • de studenten zijn vertrouwd met de verschillende theologische kaders van het begrip ‘islamitische ethiek’ en kunnen deze beschouwen binnen een West-Europese context;
  • de studenten weten waar en hoe zij relevante beschikbare materialen voor islamitische ethiek kunnen opsporen (heuristiek);
  • de studenten zijn vertrouwd met enkele voorbeelden van islamitische toegepaste ethiek (e.g. bio-ethiek, Islamitische financiën, seksuele ethiek);
  • de studenten zijn in staat de ethische dimensies in een vraagstuk te duiden, over ethische vraagstukken te reflecteren en over eigen ethische uitgangspunten te communiceren met een gevarieerd publiek en in een gevarieerde context (e.g. onderwijs, gezondheidszorg etc.).

Begintermen

Geen specifieke voorkennis vereist.

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Islamitische ethiek (B-KUL-A05F8a)

4 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
Ahaddour Chaïma |  Boulaouali Tijani (plaatsvervanger)

Inhoud

Deze cursus is een inleiding tot islamitische ethiek, waarbij specifieke aandacht wordt gericht op toegepaste vraagstukken (waaronder bio-ethische vraagstukken, seksualiteit, islamitische financien, oorlog etc.). Deze cursus behandelt verscheidene basisthema’s van ethiek vanuit een islamitisch perspectief. In deze cursus staan de volgende vragen centraal:

  • Wat houdt islamitische ethiek in en wat zijn haar bronnen en grondslagen?
  • Wat is het verschil tussen islamitische ethiek en islamitisch recht (fiqh)?
  • Wat is de plaats van de discipline islamitische ethiek in het islamitisch denken in het algemeen en het islamitische theologisch denken in het bijzonder?
  • Wat zijn de verschillende soorten islamitische ethiek en hoe kunnen deze toegepast worden?
  • Wat is het verschil tussen normatieve ethiek en geleefde religie?
  • Hoe verhoudt islamitische ethiek zich tot andere soorten ethiek (seculier, christelijk enzovoort)?
  • Wat zijn (majeure) islamitische ethische principes en hoe passen geleerden en moslims deze toe?
  • Kan de discipline islamitische ethiek bijdragen aan oplossingen van door moslims en hun omgeving ervaren spanningen? Op welke manier?
  • Hoe kan islamitische ethische reflectie bevorderd worden? Hoe kan deze reflectie bijdragen aan een beter verstaan van de islamitische traditie en aan een betere dialoog met de omgeving?
  •  Wat zijn de toepassingsmogelijkheden van islamitische ethiek in de verschillende facetten van het privé- en het publieke leven (gezondheidszorg, onderwijs, politiek enzovoort)?

 

Studiemateriaal

Zie materiaal op Toledo

Toelichting werkvorm

Discussie - Literatuurstudie - Paper - Presentatie

Dit vak bestaat uit werkcolleges. Elk student presenteert een topic, waarna een (groeps)discussie volgt. Studenten worden verwacht literatuur te lezen ter voorbereiding van elke les. Van studenten wordt tevens verwacht dat zij aandachtig en actief aan de colleges deelnemen: zij worden aangemoedigd via vragen en discussie kritisch mee te denken en te reflecteren over de inhoud.  Daarnaast schrijven studenten korte reflectieverslagen op basis van de presentaties. Er wordt verwacht van de studenten dat zij een examenpaper schrijven. Meer gedetailleerde richtlijnen zijn beschikbaar zijn op Toledo.

 

 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Islamitische ethiek (B-KUL-A25F8a)

Type : Permanente evaluatie zonder examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Paper/Werkstuk, Verslag, Presentatie, Medewerking tijdens contactmomenten
Leermateriaal : Geen

Toelichting

De evaluatie voor dit vak bestaat uit de volgende componenten: (i) aanwezigheid en actieve participatie tijdens de colleges (10%); (ii) reflectieverslagen (10%); (iii) de kwaliteit van de presentatie (30%), (vi) de kwaliteit van het eindwerkstuk (50%). De examenpaper omvat een bespreking van het door de student gekozen thema, en een theologisch-ethische reflectie daarop. De examenpaper moet tussen de 3500 en 4000 woorden bevatten (exclusief bibliografie en bijlagen) en wordt ingediend vóór de deadline van de faculteit voor het inleveren van papers. Te late indiening leidt tot een nul voor dit deel van het cijfer

 

Voor werkstudenten gelden er andere afspraken (zie zelfstudiepakket voor meer details):

- Werkstudenten nemen tijdig contact op met de docent in verband met opdrachten en examenpaper.

- Het thema van de examenpaper wordt in overleg met de docent vastgelegd en dient geschreven te worden conform de academische richtlijnen zoals die staan aangegeven op Toledo. 

Toelichting bij herkansen

In geval van een onvoldoende op het geheel schrijft de student een nieuwe paper. Wie niet geslaagd was voor het geheel, maar wel voor presentatie, aanwezigheid en reflectieverslagen neemt die scores mee naar de derde examenperiode.

 

ECTS Islamitische spirituele zorg (B-KUL-A05F9A)

4 studiepunten Nederlands 26 Niet ingerichtNiet ingericht

Doelstellingen

- de studenten zijn in staat uit te leggen wat bedoeld wordt met ‘islamitische geestelijke begeleiding’ en ‘islamitische spirituele zorg’;
- de studenten zijn vertrouwd met traditioneel-theologische kaders voor het zorgbegrip binnen de islam en kunnen deze beschouwen binnen een West-Europese context;
- de studenten zijn vertrouwd met de spirituele zorgpraktijken van moslims
- de studenten zijn in staat meta-reflexief te communiceren over het belang van islamitische spirituele zorg in verschillende contexten (ziekenhuis, gevangenis, zorgsector, asielbeleid, …), en het specifiek islamitisch-religieuze project van deze begeleiding te duiden, in communicatie zowel met niet-religieuze begeleiders (psychologen, zorgverleners) als met anders-religieuze begeleiders (christelijke pastorale begeleiders);
- de studenten kunnen de rol van de spirituele zorgverstrekker in verschillende contexten omschrijven en zijn in staat hierover op zelfstandige wijze te reflecteren;
- de studenten kennen en doorgronden de grondhoudingen, grenzen en mogelijkheden van een begeleidend geestelijk gesprek;
- de studenten kennen en begrijpen de communicatieve vereisten van het begeleidend geestelijk gesprek (vraagstelling, interactie, gespreksvaardigheid); zij kunnen deze concreet duiden;
- de studenten zijn in staat te reflecteren over de rol van bredere gezagsverhoudingen en van het eigen subject bij spirituele zorg;
- de studenten zijn in staat te reflecteren en communiceren over hun eigen spirituele denken en handelen, en kunnen aangeven op welke wijze hun persoonlijk geloof een rol speelt bij de praktijk van spirituele zorg;
- de studenten zijn vertrouwd met enkele basisthema’s uit de professionele ethiek: (1) informatie en beroepsgeheim, en (2) lichamelijke aanrakingen;
- de studenten weten waar en hoe zij relevante beschikbare materialen voor spirituele zorg kunnen opsporen (heuristiek).

Begintermen

De studenten zijn vertrouwd met de oorsprongsgeschiedenis en de rituele beleving van de islam, zoals deze bijvoorbeeld in de cursus 'Inleiding tot de islam' worden uiteengezet.
Studenten die niet over deze voorkennis beschikken, worden aangemoedigd deze zelfstandig te verwerven, hetzij door het volgen van het opleidingsonderdeel ‘Inleiding tot de islam’ (F0TJ4A), hetzij door persoonlijke lectuur (aanbevolen: Waardenburg, J., Islam: Norm, ideaal en werkelijkheid, Houten: Fibula, 2008)

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Islamitische spirituele zorg (B-KUL-A05F9a)

4 studiepunten : College 26 Niet ingerichtNiet ingericht

Inhoud

Deze cursus behandelt verscheidene basisthema's van spirituele zorg vanuit een islamitisch perspectief.
1. De studenten worden ingeleid in het terrein van de ‘islamitische geestelijke begeleiding’ en spirituele zorg. Daarbij wordt aandacht besteed aan de traditioneel-theologische kaders waarmee binnen islamitische gemeenschappen over zorg werd gereflecteerd, en aan de juridische en ethische richtlijnen die hieraan werden gekoppeld. Hoe kan deze religieuze omkadering functioneren binnen het kader van hedendaags West-Europa?
2. Deze cursus poogt de studenten te leren communiceren over het specifiek eigene van islamitische vormen van spirituele zorg, en de relevantie van deze religieuze vormen binnen het bredere kader van de Vlaamse en Nederlandse zorgcontext (ziekenhuis, gevangenis, asielbeleid, minderhedenbeleid, zorgsector, …).
3. De studenten worden vertrouwd gemaakt met de positie van spirituele zorgverstrekker in verschillende zorgcontexten, en zij leren hierover zelfstandig te reflecteren.
4. De studenten nemen via concrete voorbeelden (analysemateriaal) kennis van de methodologische en attitude-vereisten voor adequate spirituele zorgverlening: de grondhoudingen, grenzen en mogelijkheden van een begeleidend geestelijk gesprek, de communicatieve vereisten van het begeleidend geestelijk gesprek (vraagstelling, interactie, gespreksvaardigheid)
5. De studenten worden aangemoedigd een reflectieproces op te zetten over de eigen positie als spirituele zorgverstrekker, zowel binnen bestaande gezagsverhoudingen als binnen een gelovig kader. Zo leren de studenten reflecteren en communiceren over hun eigen spirituele denken en handelen, en aan te geven op welke wijze hun geloof een rol speelt bij de praktijk van spirituele zorg.
6. Tot slot worden bepaalde thema’s uit de professionele ethiek behandeld: (1) informatie en beroepsgeheim, en (2) lichamelijke aanrakingen.
7. Heuristiek: De studenten raken vertrouwd met het relevante, beschikbare materiaal omtrent spirituele zorg en Islam/moslims.

Studiemateriaal

Zie materiaal op Toledo

Toelichting werkvorm

Discussie - Paper - Presentatie - Werkcollege

Dit vak bestaat uit werkcolleges. Elk student presenteert een topic, waarna een (groeps)discussie volgt. Studenten worden geacht literatuur te lezen ter voorbereiding van elke les. Van de studenten wordt tevens verwacht dat zij aandachtig en actief aan de colleges deelnemen: zij worden aangemoedigd via vragen en discussie kritisch mee te denken en te reflecteren.  Daarnaast schrijven studenten korte reflectieverslagen op basis van de presentaties. Er wordt verwacht van de studenten dat zij een examenpaper schrijven. De examenpaper omvat een bespreking van het door de student gekozen thema en een reflectie daarop. De examenpaper moet tussen de 3500 en 4000 woorden bevatten (exclusief bibliografie en bijlagen) en wordt ingediend vóór de deadline van de faculteit voor het inleveren van papers. Te late indiening leidt tot een nul voor dit deel van het cijfer. Meer gedetailleerde richtlijnen voor de voorbereiding zullen beschikbaar zijn op Toledo.

 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Islamitische spirituele zorg (B-KUL-A25F9a)

Type : Permanente evaluatie zonder examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Paper/Werkstuk, Verslag, Presentatie, Medewerking tijdens contactmomenten
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

De evaluatie voor dit vak bestaat uit de volgende componenten: (i) aanwezigheid en actieve participatie tijdens de colleges (10%); (ii) reflectieverslagen (10%); (iii) de kwaliteit van de presentatie (30%), (vi) de kwaliteit van het eindwerkstuk (50%). De examenpaper omvat een bespreking van het door de student gekozen thema en een reflectie daarop. De examenpaper moet tussen de 3500 en 4000 woorden bevatten (exclusief bibliografie en bijlagen) en wordt ingediend vóór de deadline van de faculteit voor het inleveren van papers. Te late indiening leidt tot een nul voor dit deel van het cijfer.

 

Voor werkstudenten gelden er andere afspraken (zie zelfstudiepakket voor meer details):

- Werkstudenten nemen tijdig contact op met de docent in verband met opdrachten en examenpaper.

- Het thema van de examenpaper wordt in overleg met de docent vastgelegd en dient geschreven te worden conform de academische richtlijnen zoals die staan aangegeven op Toledo. 

Toelichting bij herkansen

In geval van een onvoldoende op het geheel schrijft de student een nieuwe paper. Wie niet geslaagd was voor het geheel, maar wel voor presentatie, aanwezigheid en reflectieverslagen neemt die scores mee naar de derde examenperiode.

ECTS Spiritualiteit, leiderschap en professionele integriteit (B-KUL-A07E4A)

4 studiepunten Nederlands 26 Eerste semesterEerste semester
Daelemans Bert (coördinator) |  Claeys Johannes |  Daelemans Bert

Doelstellingen

Bij het voltooien van dit opleidingsonderdeel is de student in staat om de wetenschappelijke literatuur over spiritualiteit en leiderschap en de bijdrage van diverse toonaangevende spiritualiteitstradities tot een verdieping van leiderschap en de ontwikkeling van een persoonlijke professionele integriteit niet alleen te kennen maar ook zo te verwerken dat zij de belangrijkste inzichten kunnen toepassen op hun toekomstige professionele leven.  

  • De studenten kennen de belangrijkste theorieën in verband met leiderschap en spiritualiteit.
  • De studenten kunnen de theoretische inzichten verbinden met de specifieke professionele context  waarin zij actief zullen zijn.
  • De studenten hebben via oefeningen en een exposure in een abdij geleerd hoe spiritualiteit hun professionele vaardigheden en leiderschapsvaardigheden kan verdiepen en verbeteren.

Begintermen

De studenten hebben via de RZL cursus in het bachelor's programma basisinzichten verworven in verband met religie, zingeving en levensbeschouwing, maar zij moeten geen voorafgaande kennis hebben van de literatuur over spiritualiteit en leiderschap. Zij moeten wel ingeschreven zijn voor het Master's programma.  

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Spiritualiteit, leiderschap en professionele integriteit (B-KUL-A07E4a)

4 studiepunten : College 26 Eerste semesterEerste semester

Inhoud

Het OPO betaat uit twee onderdelen. Het eerste onderdeel is het theoretische gedeelte. Daarin wordt eerst een overzicht gegeven van de wetenschappelijke theorieën en het empirisch onderzoek in verband met leiderschap en spiritualiteit. Vervolgens wordt een overzicht gegeven van leiderschapspiritualiteit in christelijke, niet-christelijke en niet-religieuze tradities. Tevens wordt de problematiek ook vertaald naar concrete professionele velden toe (bijvoorbeeld gezondheidszorg). Het tweede onderdeel bestaat uit oefeningen in meditatie en mindfulness, met inbegrip van exposure in een abdij.  

In het theoretische gedeelte:

(1) Een overzicht van en een kritiek gegeven op hedendaagse leiderschapstheorieën waarin spiritualiteit direct of indirect aan bod komt (theorieën in verband met charismatisch leiderschap, integriteit, authenticiteit enz...)

(2) Een overzicht van de empirische en theoretische studies met betrekking tot spiritualiteit en leiderschap (vertrekkend van de bevindingen van Mitroff en Denton)

(3) Basiskennis over een aantal christelijke, niet christelijke en niet gelovige vormen van spiritualiteit in verband met leiderschap

(4) Kennismaking met de wijze waarop spiritualiteit in een bepaald vakgebied of professionele groep functioneert (onder meer bij ingenieurs en in de gezondheidszorg)

In het praktische gedeelte worden oefeningen gegeven (onder meer van mindfullness) om de studenten vertrouwd te maken met methodes om hun professionele functioneren (in menselijk opzicht) te verbeteren.     

Studiemateriaal

De studenten ontvangen

(1) Via Toledo de powerpoint presentaties

(2) De teksten waarnaar tijdens de colleges gerefereerd wordt via Toledo

Toelichting werkvorm

Hoorcolleges met discussie + oefeningen

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Spiritualiteit, leiderschap en professionele integriteit (B-KUL-A27E4a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Mondeling, Paper/Werkstuk
Vraagvormen : Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

De evaluatie bestaat uit twee onderdelen: mondeling examen met schriftelijke voorbereiding bestaande uit twee vragen over de theoretische inhoud (kennis en inzicht) en een persoonlijke verwerkingsopdracht waarin men de ervaring met meditatie confronteert met de theorie (in de vorm van een paper).

De schriftelijke voorbereiding voorafgaand aan het mondeling examen dient enkel ter ondersteuning van de student.

Puntenverdeling:

  • Mondeling examen met twee vragen: 12 punten (elk op 6) of 60%.
  • Paper: 8 punten of 40%.

De eindbeoordeling op 20 is echter geen loutere optelling van elk deelpunt op de examenvragen en de paper, maar een weging van het geheel van het examen. Ook eventuele bijkomende vragen kunnen met andere woorden een invloed hebben op de weging van de eindbeoordeling. Zulke bijvragen worden door de docent gesteld omwille van twee redenen: enerzijds om verduidelijking bij een gegeven antwoord, en anderzijds om verder te peilen naar de diepgang van de verworven inzichten.
 

Evaluatiecriteria:

  • feitenkennis/kennis van de geziene leerstof
  • diepgang van de verworven inzichten
  • vermogen om leerstof toe te passen op actuele situaties
  • gevatheid of intelligentie van de presentatie van de antwoorden
  • verbanden kunnen leggen met persoonlijke spirituele groei

 

ECTS Praktisch theologische stage (B-KUL-A07G0A)

16 studiepunten Nederlands 0 Beide semestersBeide semesters Uitgesloten voor examencontract

Doelstellingen

Het systematisch uitdiepen van een bepaald thema volgens de methode van de praktische theologie, waarbij theorie en praxis aan elkaar gekoppeld worden. De stage beoogt het ingroeien in of verdiepen van het pastorale beroepsprofiel in een gekozen pastorale sector.

Het doel van de pastorale stage is dat stagiairs kunnen ingroeien in een pastoraal beroepsprofiel of dit verder kunnen verdiepen in een gekozen pastorale sector. Via het opdoen van pastorale praktijkervaring en de reflectie daarop verwerven stagiairs inzichten, oefenen zij vaardigheden en werken zij aan grondhoudingen nodig voor het beroep van pastor in deze sector. De stage kan ook een antwoord bieden op de vraag of het pastorale werk in deze sector de stagiairs liggen en of zij geschikt zijn voor de taak van pastor. Hierbij wordt aandacht besteed aan drie componenten:
- De persoonsgebonden component: Wie ben IK als pastor?
- De taak- en functiegebonden component: wie ben ik als PASTOR?
- De contextgebonden component: wat betekent pastoraat in deze pastorale sector?

Doelstellingen presentatie mindmap

1. De student kan theologische begrippen gebruiken en mondeling presenteren.
2. De student kan de samenhang en de spanning tussen verschillende interpretaties van theologische begrippen expliciteren.
3. De student kan theologische begrippen verbinden met ervaringen en praktijken uit concrete contexten
4. De student kan de evolutie in het eigen theologische denken beschrijven.
5. De student is in staat om synthetisch te denken, met andere woorden om elementen uit verschillende contexten (cursussen, werkcollege, stage, persoonlijk leven, …) met elkaar in relatie te brengen.
6. De student kan op een heldere wijze antwoorden op kritische vragen rond de gepresenteerde theologische begrippen en hun samenhang.

Begintermen

De studenten beschikken over kritisch reflectievermogen, vermogen tot leren aan de eigen ervaring en de ervaring van anderen.

Onderwijsleeractiviteiten

Praktische theologische stage (B-KUL-A00C9a)

16 studiepunten : Masterproef 0 Beide semestersBeide semesters

Inhoud

De inhoud van de stage bestaat uit pastorale praktijkervaring (300 uur) en reflectie op deze praktijkervaring via leeractiviteiten (180 uur).


* Het ingroeien in de pastorale praktijkervaring (aantal uren studiebelasting is 300 uur of 10 studiepunten) verloopt in drie fasen:

(1) observatie en analyse, (2) mee uitvoeren of begeleiden, (3) zelfstandig uitvoeren of begeleiden.
Hierbij dienen de belangrijkste dimensies van het pastoraat aan bod te komen.

1) Individueel pastoraat
Diverse vormen van individueel contact, gesprek, begeleiding en gebedsmomenten, zoals kennismakingsgesprekken, gesprekken met individuen of paren als voorbereiding op sacramenten, hulpverlenende gesprekken, pastorale gesprekken, maar ook een langer lopende pastorale begeleiding. Hierbij wordt telkens aandacht besteed aan randkerkelijken, andersgelovigen,… De stagiair leert omgaan met de levens- en geloofservaringen, existentiële vragen en zinvragen van de pastoranten.

2) Gemeenschapspastoraat
Diverse vormen van groepsgesprekken en groepsbegeleiding. De stagiair doet ervaring op met:   

  • Een vorm van groepswerk waarin een tevoren vastgestelde pastorale taak, leeropdracht of doelstelling voorop staat: bijvoorbeeld catechetische groepen, of werkgroepen.   
  • Een vorm van groepswerk waarin de levens- en geloofservaringen van de deelnemers centraal staan zoals geloofsgesprekken, zingevingsgroepen, pastoraat en evangelisatie met gebruikmaking van sport, spel of kunst, bezinningsbijeenkomsten, rouwbegeleiding, begeleiding van zelfhulpgroepen (echtgescheidenen, weduwen en weduwnaars, …), groeigroepen vergeving…

3) Liturgie
Diverse vormen van vieringen, rituelen en zegeningen (individueel of in gemeenschap), homilie of getuigenis, participatie aan liturgische werkgroepen. De stagiair neemt deel aan de voorbereiding en gaat mee voor in eucharistievieringen of woord- en communiediensten, vieringen in liturgisch sterke tijden, houdt de homilie of brengt een geloofsgetuigenis, neemt deel aan of gaat voor bij de zalving en zegening van zieken en stervenden, bij afscheidsrituelen, bij andere gebedsdiensten of bezinningen, bij bedevaarten.

4) Organisatie
Diverse vormen van communicatie met teamleden, ander personeel, vrijwilligers, pastores, zoals deelname aan vergaderingen van het pastorale team of ruimere pastorale overleg- en samenwerkingsverbanden, overlegmomenten met personeel. Diverse vormen van animatie en vorming van personeel en vrijwilligers ter professionalisering, ondersteuning en motivering. Bepleiten en organiseren van structuren en activiteiten, verrichten van administratie en bureelwerk. Inzicht verwerven in de structuur van de pastorale dienst en de plaats in de ruimere organisatie, onder meer door één of meerdere interviews met een pastor, vrijwilliger en personeel.

* De reflectie op de pastorale praktijkervaring gebeurt via gerichte leeractiviteiten (aantal uren studiebelasting is 180 uur of 6 studiepunten). Deze activiteiten maken eveneens deel uit van de stage. De leeractiviteiten zijn:

1) De module kennismaking met pastorale supervisie
2) Inhoudelijke stage-afspraken
3) Het stageboek 
4) De begeleidingsgesprekken met werkbegeleiding en supervisor
5) De evaluatiegesprekken met een tussentijdse en eindevaluatie
6) Lectuur en vorming
7) Theologische integratie-oefening (mindmap)

 

Studiemateriaal

Ervaringen op de stageplaats (niet zelf te regelen, te bespreken met stagecoördinator en/of verantwoordelijke docent)

Literatuur

Reflectieverslagen

Supervisie en supervisieverslagen

Toelichting werkvorm

Leeractiviteiten van studenten:

1. stage lopen (via 3 fasen (1) observatie en analyse, (2) mee uitvoeren of begeleiden, (3) zelfstandig uitvoeren of begeleiden)

2. deelnemen aan de module "kennismaken met pastorale supervisie"

3. noteren van inhoudelijke stage-afspraken

4. bijhouden van stageboek

5. Voorbereiding en deelname aan begeleidingsgesprekken met werkbegeleiding en supervisor

6. Voorbereiding en deelname aan eindevaluatiegesprek, lectuur en deelname aan vorming.

7. Lectuur en vorming

8. Theologische integratie-oefening (mindmap)

Verloop van proces theologische integratie-oefening

Alle studenten die de lange stage lopen (namen op te vragen bij de docent), komen minstens twee keer samen rond het opstellen van een mindmap, en een derde keer onder begeleiding van een docent/assistent. We streven hierbij groepjes van drie of vier personen na.
Deze momenten worden door de studenten in onderling overleg bepaald. De derde keer wordt vastgelegd in de periode vlak voor de paasvakantie. Bedoeling is dat studenten individueel en in onderling overleg komen tot een (individuele) theologische visie, waarbij inzichten uit de opleiding en de stage geïntegreerd worden en waarbij ze door elkaar vragen te stellen en de visie aan elkaar te presenteren, tot meer inzicht en integratie van het geleerde komen. 

Verloop evaluatiemoment theologische integratie-oefening

Aan het einde van de opleiding is er een moment voorzien waarbij drie docenten de voorstelling van aspecten van de mindmap bijwonen en vragen kunnen stellen. De studenten van het groepje waarmee deze oefening werd voorbereid doorheen het jaar, zijn hierbij eveneens aanwezig en stellen op hetzelfde moment (drie of vier studenten na elkaar) hun mindmap voor.
Daarbij kiest de student twee elementen uit de mindmap uit die hij of zij toelicht in maximum 10 minuten. De docenten krijgen vervolgens 10 minuten om vragen te stellen. Daarna is er nog 10 minuten voorzien voor een verdere bespreking door de docenten en een feedback naar de student toe. Dit moment en deze oefening vormt een essentieel onderdeel van de stage en is mede van invloed voor het gezamenlijke punt dat door de stuurgroep wordt gegeven (20 procent van het eindpunt op de stage).

Concrete beschrijving van de opdracht

Reflecteer over (minstens) vier (theologische) thema’s, waarvan minstens twee thema’s uit onderstaande lijst, en twee die je vrij kiest (mogelijk uit de lijst, of nog andere). Integreer daarbij inzichten uit de stage en uit je hele theologische opleiding (en eventueel ook ervaringen daarbuiten). Lees hiervoor je hele stageboek opnieuw. Probeer samenhang of verschil/evolutie te detecteren tussen concepten onderling, en/of tussen verschillende interpretaties van bepaalde concepten.
 

Mogelijke thema’s zijn: integratie/vrijplaats, hermeneutiek, bijbel, belofte, zegen, onvolkomenheid, contingentie, genade, ambtelijke binding, beperking, lijden, dankbaarheid, gender, zonde, vergeving, spiritualiteit, God, Jezus, Geest, kerk, lichamelijkheid, christendom, Christus, islam, interreligieuze dialoog, vertrouwen, hoop, bevrijding, verlossing, hemel, vriendschap, macht, levensbeschouwing, religie, godsdienst, zingeving, zin, betekenis, liturgie, eucharistie, sacrament, ziekenzalving, biecht, doop, vormsel, priester, leek, ambt, dienst, dienstbaarheid, diaconie, caritas, opoffering, offer, gave, geven, ontvangen, voelen, hoofd, hart, handen, ethiek, geweten, moraliteit, onmacht, zindeficiëntie, beroepsgeheim, godsbeelden, professionaliteit, identiteit, boete, schuld, schuldgevoelens, ongeloof, ziekenzegen, stervenszegen, waken, apathie, non verbale communicatie, open vragen, kwetsbaarheid, inspiratie, veerkracht, liefde, parochie, gemeenschap, verbondenheid, natuur, symbool, deontologie, jodendom, boeddhisme, hindoeïsme, humanisme, geestelijke verzorging, Aha-erlebnis, aanraking, helen, heling, empathie, trouw, verzoenen, bijstaan, empowerment, begeleiden, voeden, ondersteunen, verwondering, afhankelijkheid, zorg, betrokkenheid, aandacht, presentie, gids, helper, verkondiging, koinonia, kerugma, charisma, leiderschap, Altaar, Oude Testament, Nieuwe Testament, verbond, verheerlijking, praesentia realis, gebed, Onze Vader, Weesgegroet, doxologie, dogmatiek, pneumatologie, getijdengebed, christologie, paasmysterie, integratie, samenwerking, correlatie (monocorrelatie, multicorrelatie), onderbreking, getuigenis, evangelisatie, missie, professionele identiteit, spirituele identiteit, institutionele identiteit, theoloog zijn, interreligieus, interlevensbeschouwelijk, vieren, pluralisme, inclusivisme, tolerantie, vrede, vorming, authenticiteit, autonomie, emotie, bedevaart, bewustzijn, bijnadoodervaring, coaching, comfortzone, communicatie, contemplatie, counseling, dromen, engelen, extravert, feedback, filosofie, focussen, gedachten, gedrag, geluk, gevoelens, geweldloos communiceren, horen, voelen, holisme, horoscoop, introvert, intuïtie, kosmos, lot, magie, meditatie, mind-body, mindfullness, mystiek, new age, ontspanningsoefeningen, pelgrimage, psychiatrie, psychoanalyse, psychologie, relatietherapie, reflecteren, retraite, reïncarnatie, sereen, stress, work-life-balance, telepathie, therapie, toeval, transcendent, immanent, transformatie, energie, zelfverwezenlijking, zen, zintuigen, utopie, universum, verstillen, yoga, vitaliteit, trance, verlichting, gedrag,  …

Bedoeling is dat je laat zien hoe je verbanden (en verschillen) ziet tussen bepaalde theologische concepten, door een mindmap samen te stellen en die vervolgens mondeling toe te lichten (tijdens een formeel moment in juni of september). Persoonlijke inzichten/belevingen kunnen daarbij aan bod komen in dialoog met elementen uit traditie/praktijk.

Evaluatiecriteria

Belangrijk is de mate van metareflectie, synthetisch vermogen en onderbouwing van de visies/samenhang. Studenten kunnen orthodoxe visies presenteren, of eerder liberaal-theologische beschouwingen bieden. Bedoeling is dat door deze samenhangende theologische visie te presenteren, studenten tegelijk aantonen hoe theologie en pastoraat met elkaar verweven zijn en hoe pastoraat leidt tot theologische reflectie en theologische reflectie ook in het pastorale handelen zelf een rol speelt.


 


 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Praktisch theologische stage (B-KUL-A27G0a)

Type : Permanente evaluatie zonder examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Verslag, Presentatie, Portfolio, Procesevaluatie
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal

Toelichting

Halverwege de stage wordt een tussentijdse evaluatie gehouden met de stagiair, de werkbegeleid(st)er en de stagecoördinator. De stagiair maakt aan de hand van een vragenlijst een schriftelijk verslag. Dit verslag wordt voor de tussentijdse evaluatie bezorgd aan de werkbegeleiding en aan de stagecoördinator. De werkbegeleiding geeft een mondelinge inschatting over de voortgang van de stage en het leerproces. De stagecoördinator brengt verslag uit aan de stuurgroep praktische theologie. Indien nodig kan op basis van deze evaluatie en na goedkeuring van de stuurgroep praktische theologie de stage bijgestuurd worden. Wanneer ernstige knelpunten opduiken, wordt een tweede tussentijdse evaluatie gehouden.
 

De eindevaluatie wordt gehouden met de stagiair, de werkbegeleid(st)er, de stagecoördinator en een lid van de stuurgroep praktische theologie. De eindevaluatie richt zich op de uiteindelijke beoordeling van het leerproces van de stagiair. Er wordt gekeken naar de groei in houding, inzichten en vaardigheden en het mogelijke potentieel van de stagiair als pastor. De stagiair maakt met behulp van een vragenlijst een schriftelijk verslag, dat hij of zij voor de eindevaluatie bezorgt aan de werkbegeleiding, de stagecoördinator en het lid van de stuurgroep praktische theologie dat de eindevaluatie bijwoont. De werkbegeleid(st)er maakt met behulp van een vragenlijst een schriftelijke eindbeoordeling. De stagecoördinator maakt een eindrapport op voor de stuurgroep praktische theologie.
De punten die aan de stage worden toegekend, zijn het resultaat van de punten gegeven door de werkbegeleiding, de stagecoördinator, het lid van de stuurgroep dat de eindevaluatie bijwoont en de stuurgroep praktische theologie.
De eindverantwoordelijkheid voor de beoordeling van de stage ligt bij de stuurgroep praktische theologie.

Voor de theologische integratie/mindmap wordt er gewerkt met een pass/fail systeem.
Het maken van de mindmap, deelname aan de groepssessies, en het presenteren van de mindmap aan het einde van het academiejaar is noodzakelijk om ‘pass’ te behalen. Dit vormt een essentieel onderdeel van de stage.

Presentatie mindmap:
Dag van de thesisverdediging, 17 uur – 30 minuten per student (10 minuten presentatie, 10 minuten voor gesprek, 10 minuten voor overleg docenten en feedback aan student).
Telkens drie docenten van de stuurgroep praktische theologie.

 

 

 

Toelichting bij herkansen

Er wordt gezocht naar een andere stageplek, of naar een andere aanpak op dezelfde stageplek, in overleg met betrokken stagebegeleiders en student. Er zal steeds moeten worden gekeken naar wat haalbaar is qua timing (soms zal een volledige tweede examenkans tijdens het zelfde academiejaar misschien niet mogelijk zijn - nl wanneer de eerste eindevaluatie zeer laat in het academiejaar valt).

ECTS Psychologische basisvaardigheden voor gesprek en begeleiding (B-KUL-P0V87A)

3 studiepunten Nederlands 26 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract

Doelstellingen

Na het voltooien van dit OPO:
- Kan de student de aangeboden kennis van psychologische basisvaardigheden reproduceren (KENNIS)
- Kan de student de aangeboden kennis van psychologische basisvaardigheden in eigen woorden weergeven (INZICHT)
- Kan de student de toepassing van de aangeboden kennis van psychologische basisvaardigheden herkennen (bijvoorbeeld in een casus) (INZICHT)
- Kan de student kritisch reflecteren over de toepassing van de aangeboden kennis van psychologische basisvaardigheden (bijvoorbeeld in een casus) (EVALUATIE)
- Kan de student de aangeboden kennis van de psychologische basisvaardigheden zelf toepassen in een eenvoudige context (bijvoorbeeld op een casus) (TOEPASSEN)

 

Vormingsdoelen:

 

Na het voltooien van dit OPO:
- Kan de student reflecteren over eigen thema’s die mogelijks het aangaan van helpende relaties en gespreksvaardigheden in de weg staan of net faciliteren.

 

 

Begintermen

Geen specifieke begintermen.

Identieke opleidingsonderdelen

P0M44A: Basisvaardigheden voor psychologische gespreksvoering

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Psychologische basisvaardigheden voor gesprek en begeleiding (B-KUL-P0V84a)

3 studiepunten : College 26 Eerste semesterEerste semester

Inhoud

Dit OPO bestaat uit de volgende onderdelen:
I. Basishouding in de psychologische gespreksvoering
II. Basisvaardigheden in de psychologische gespreksvoering

III. Verdieping in specifieke methoden, gesprekssituaties en de rol van de persoon van de luisteraar

Studiemateriaal

Slides van colleges + eventuele teksten

Toelichting werkvorm

College waar gebruik gemaakt wordt van videomateriaal en/of interactieve opdrachten.
Geen zelfstudietraject mogelijk (examencontracten zijn niet mogelijk in dit OPO)

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Psychologische basisvaardigheden voor gesprek en begeleiding (B-KUL-P2V87a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

Het examen bestaat uit open vragen (bijvoorbeeld aan de hand van een casus) met eventueel multiple choice (zonder giscorrectie) en/of gesloten vragen.