Inhoud

De syllabus voor zelfstudiestudenten wijkt af van die voor de reguliere studenten. Voor zelfstudiestudenten gelden de richtlijnen zoals die in het zelfstudiepakket op Toledo beschreven staan.
 
 
1) De Hebreeuwse karakters en andere schrifttekens en basisprincipes van de fonetiek. (week 1-3)
 
2) De morfologie van het naamwoord. Het onderscheiden en zelfstandig vormen van de verschillende vormen van het naamwoord (getal, geslacht en status).
 
De morfologie van de verschillende voornaamwoorden, het lidwoord en de proclitische voorzetsels. (week 4-5)
 
3) De syntaxis van het naamwoord en het voornaamwoord: adjectivische attributen, genetivische attributen, nominale predicaten, nominale zinnen. (week 4-5)
 
4) De morfologie van het regelmatige werkwoord: de belangrijkste vormen van het regelmatige werkwoord zelfstandig vormen. (week 6-8)
 
5) De verschillende categorieën van zwakke werkwoorden: in grote lijnen aangeven waarin deze van het regelmatige werkwoord verschillen. (week 9-13)
 
6) De syntax van het werkwoord: gebruik van tijden en wijzen, gebruik van direct en indirect object, gebruik van adverbiale bepalingen. (week 9-13)
 
7) Eenvoudige teksten morfologisch en syntactisch ontleden en vertalen. Gebruik van woordenboeken en grammatica's. (week 1-13)
 
8) Basisvocabularium van 300 woorden en semantische eigenheden van de Hebreeuwse taal. (week 1-13)

Studiemateriaal

Syllabus:

 

• P.VAN HECKE: Basiscursus Bijbels Hebreeuws, Leuven, 2010 (verkrijgbaar bij cursusdienst).

Bijbeltekst (aanbevolen):

• Biblia Hebraica Stuttgartensia, Stuttgart, Deutsche Bibelgesellschaft, 1983.

Woordenboek (aanbevolen):

 

• W.L. HOLLADAY, A Concise Hebrew and Aramaic Lexicon of the Old Testament, Leiden, Brill, 1992.

of

• L. KOEHLER and W. BAUMGARTNER, Hebrew and Aramaic Lexicon Old Testament: Study Edition, Leiden, Brill, 2002.

Toelichting werkvorm

Een taal studeren vergt een eigen studiemethode, die verschilt van de manier waarop een vak met meer reflexieve inhoud moet worden benaderd. Het aanleren van een taal bestaat, zeker in de beginfase, in grote mate uit het zich eigen maken van een complex geheel van taaleigen conventies, wat van de student een vrij intensieve inspanning vraagt. Dit geldt des te meer voor talen uit een andere taalgroep dan die waarin men is opgegroeid, zoals het Hebreeuws. Daarnaast kent het college een sterk progressieve opbouw, waarbij voor elk college de verworven kennis uit de vorige colleges wordt verondersteld.
 
Om deze redenen is het van zeer groot belang dat de student zich de aangeboden college-inhouden geleidelijk en systematisch eigen maakt. Hiervoor is het sterk aan te raden dagelijks of ten minste verschillende malen per week tijd aan de studie van de taal te wijden.
 
De colleges en het begeleidend materiaal zijn zo opgebouwd dat ze de studenten zoveel mogelijk ondersteunen in dit leerproces. Twee maal per week worden nieuwe aspecten van de Hebreeuwse taal in een interactief college aangebracht, waarna de studenten worden verondersteld de begeleidende taak te maken. Alle gradueel opgebouwde oefeningen kunnen daarna permanent worden ingeoefend door middel van overhoorsoftware.

Toelichting

De student wordt verondersteld de opgegeven oefeningen te maken. Het maken van deze oefeningen is een voorwaarde om aan het eindexamen te kunnen deelnemen (via een pass-fail systeem). Om een pass te behalen moet de student alle opgegeven taken hebben gemaakt en ingeleverd op de voorziene data.
Het maken van deze regelmatige oefeningen en taken zorgt ervoor dat de voorbereiding voor het eindexamen tot het minimum beperkt kan blijven: een taal moet men immers gradueel leren wat niet lukt gedurende een korte tijd in de blokperiode.

Het eindexamen bestaat uit drie delen:
1. Een voorleestest van een passage uit een voor te bereiden tekst van drie hoofdstukken (mondelinge gedeelte).

2. Een schriftelijk gesloten-boek examen waarin de kennis van het vocabularium en de grammatica (analyse van nominale en verbale vormen, actieve vorming van regelmatige nominale en verbale vormen) wordt getoetst, alsook de vertaling en bespreking van een aantal verzen uit de geziene teksten.

3. Een schriftelijk gesloten-boek examen met mondelinge toelichting waarin de student een tweetal ongeziene verzen ontleedt. De niet geziene grammaticale en lexicale elementen van de te vertalen tekst worden aan de studenten bezorgd. 
 

De respectievelijke onderdelen worden gewogen in een verhouding 10%-75%-15% om het globale examenresultaat te bekomen.

Evaluatiecriteria:

• foutloos lezen van de Hebreeuwse letters en klanken
• kennis van het vocabularium
• herkenning en toepassing van grammatica
• vermogen tot vertalen en (taalkundig) bespreken van enkele Hebreeuwse verzen

Toelichting bij herkansen

Het uiteindelijke examenmoment verloopt volledig hetzelfde. De student hoeft echter niet opnieuw oefeningen te maken. De verleende "pass" blijft gelden.

Inhoud

In dit college leer je, na de initiatiecursus, het Klassieke Hebreeuws grondiger kennen. Met deze kennis van het Klassieke Hebreeuws ben je in staat in andere colleges Hebreeuwse literatuur uit de Klassieke periode te lezen, en heb je ook een stevige basis verworven om latere Hebreeuwse taalfasen te leren kennen en meer gevorderde taalkundige vragen aan te pakken.

Je leert allereerst het Hebreeuwse klanksysteem kennen die ervoor zorgt dat verschillende vormen van een zelfde woord in het Hebreeuws soms - in onze oren -  heel verschillend klinken. Op basis van dit inzicht leer je de vorming van alle werkwoorden en naamwoorden kennen en begrijpen.

Daarnaast leer je hoe in het Hebreeuws woorden worden gecombineerd tot woordgroepen en zinnen (syntaxis en woordvolgorde).

Tenslotte leer je in dit college klassieke en digitale hulpmiddelen te gebruiken. Je leert wat verschilend soorten woordenboeken je kunnen leren over de betekenis van woorden en hoe je in deze werken op zoek gaat, en je leert hoe grammatica's je kunnen helpen om meer gespecialiseerde taalkundige vragen op te lossen. Je leert ook recente onderzoekssoftware te gebruiken om allerlei vragen over het Hebreeuws op te lossen, zoals waar een bepaald woord allemaal voorkomt in de literatuur, welke vormen van een werkwoord er eigenlijk bestaan, welk specifiek vocabularium een bepaalde tekst gebruikt, en zoveel meer.

Uiteraard kan je een taal niet grondig kennen, zonder een degelijke kennis van het basisvocabularium. In dit college onderhoud je daarom de woordenschat die je al hebt geleerd en breid je die uit tot de 800 meest frequente woorden.

Opgelet: de syllabus voor zelfstudiestudenten wijkt af van die voor de reguliere studenten. Voor zelfstudiestudenten gelden de richtlijnen zoals die in het zelfstudiepakket op Toledo beschreven staan.

Studiemateriaal

• Syllabus van de docent.
• Naslaggrammatica: J. Lettinga, M. Baasten & W. van Peursen, Grammatica van het Bijbels Hebreeuws (twaalfde herziene uitgave), Leiden: Brill, 2012.
• BibleWorks (software beschikbaar in de Maurits Sabbe-bibliotheek)

Toelichting werkvorm

Het college bestaat enerzijds uit hoorcolleges waarin de docent aspecten van de Hebreeuwse taal toelicht, anderzijds uit interactieve oefensessies waarbij de kennis van het Hebreeuws en de onderzoeksvaardigheden worden aangeleerd. Actieve deelname aan de colleges is daarom verplicht.

Toelichting

Het examen is schriftelijk en bestaat uit volgende onderdelen. Tussen haken wordt de relatieve weging van de onderdelen genoteerd:

1. evaluatie van de kennis van het vocabularium zonder context (20%)

2. inzichtsvragen in de grammatica (10%)

3. determineren en verklaren van werkwoords- en naamwoordsvormen en van zinsconstructies (40%) 

4. evaluatie van de vaardigheden naslagwerken te gebruiken (woordenboek, grammatica, en onderzoekssoftware) (30%)

Opgelet: voor zelfstudie- en werkstudenten staan de examenmodaliteiten aangegeven in de studiewijzer van het zelfstudiepakket.

Inhoud

Synchronische studie van het Grieks; m.n. worden behandeld: de regels van de accentuatie, de morfologie van naamwoord en werkwoord, betekenis en gebruik van het lidwoord, syntaxis van de onafhankelijke zin (tijden, vormen en wijzen van het werkwoord). Oefeningen die daarbij aansluiten. Zelfstudie: memoriseren van vocabularium, stamtijden, grammaticale regels.

*

De regels van de Griekse accentuatie, de morfologie van het naamwoord en werkwoord, betekenis en gebruik van het lidwoord in het klassieke Attisch; aansluitende oefeningen.

Studiemateriaal

- K. Van de Vorst - A. Geerebaert, Beginselen der Griekse Spraakkunst, Luik, Dessain
- M. Huys (eindredactie), Grieks basislexicon, KULeuven, 2003
- Cursusnota’s (door de docent ter beschikking gesteld): “Griekse Taalkunde I: aanvullingen bij K. Van de Vorst - A. Geerebaert, Beginselen der Griekse Spraakkunst.

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

F0ZG7A : Klassiek Grieks taalverwerving, deel 1

Inhoud

Synchronische studie van het Grieks; m.n. worden behandeld: de regels van de accentuatie, de morfologie van naamwoord en werkwoord, betekenis en gebruik van het lidwoord, syntaxis van de onafhankelijke zin (tijden, vormen en wijzen van het werkwoord). Oefeningen die daarbij aansluiten. Zelfstudie: memoriseren van vocabularium, stamtijden, grammaticale regels.

*

Tijdens het tweede semester wordt de theorie ingeoefend met behulp van themazinnen.

Studiemateriaal

- K. Van de Vorst - A. Geerebaert, Beginselen der Griekse Spraakkunst, Luik, Dessain
- M. Huys (eindredactie), Grieks basislexicon, KULeuven, 2003
- Cursusnota’s (door de docent ter beschikking gesteld): “Griekse Taalkunde I: aanvullingen bij K. Van de Vorst - A. Geerebaert, Beginselen der Griekse Spraakkunst.

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

F0ZG8A : Klassiek Grieks: taalverwerving, deel 2

Toelichting

Er is geen deelexamen in januari.

Inhoud

Lectuur en interpretatie van een substantiële hoeveelheid klassiek-Griekse narratieve literatuur. 

Studiemateriaal

• Griekse tekst
• cursusnota's
• presentatiesoftware

Inhoud

Colleges:

• inleiding: problematisering van het concept 'geschiedenis van de Griekse letterkunde'
• chronologisch overzicht van de belangrijkste auteurs (leven en werken) van de Griekse literatuur van de archaïsche tot en met de Romeinse periode (8e eeuw v.C. - 4e eeuw n.C.), met aandacht voor het ontstaan en de ontwikkeling van literaire genres
• de auteurs en teksten worden behandeld per periode (archaïsch - lyrisch - klassiek - hellenisme - Romeins); van elke periode wordt de historische, politieke en culturele context geschetst

Studiemateriaal

• syllabus (via cursusdienst Babylon)
• lectuurpakket (via cursusdienst Babylon)
• toledo: achtergrondmateriaal (kaarten etc.), powerpoint-presentaties

Toelichting werkvorm

Hoorcollege met participatie van studenten.

Kennis van het klassieke Grieks is niet vereist. Griekse begrippen (parabasis, kômos, ...) die gekend moeten zijn, worden getranscribeerd. Teksten worden besproken en geanalyseerd in Nederlandse vertaling.

In de loop van het semester maakt elke student één beperkte heuristische oefening: voor een opgegeven Grieks werk zoekt de student in de bibliotheek en online één kritische uitgave en twee studies. Aan de uitvoering van de oefening gaat een rondleiding in de Artes Erasmusbibliotheek (6e verdieping) vooraf.

Toelichting

Een mondeling examen met schriftelijke voorbereiding (gesloten boek) peilt naar zowel de kennis van de syllabus + toledo (colleges) als de verwerking van de lectuuropdracht (lectuurpakket). Een geslaagde afronding van de bibliografische oefening in de loop van het semester is een voorwaarde om aan het examen te mogen deelnemen.

Inhoud

Het college biedt een overzicht van de Latijnse letterkunde met specifieke aandacht voor de klassieke periode en de receptie daarvan in de latere Latijnse literaire tradities. De colleges combineren een historische en een thematische aanpak en besteden ook aandacht aan de ontwikkeling van de Latijnse literaire genres en hun schatplichtigheid aan de Griekse letterkunde.

Studiemateriaal

Studiemateriaal op Toledo

Handboek: Knecht, D., Stroobandt, R. (ed.), De literatuur van de Romeinen. Een gids voor gebruikers (Gent, 2010).

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

F0WJ6A : Geschiedenis van de Latijnse literatuur met lectuuropdracht

Toelichting

Een bijkomende literatuuropdracht tijdens het semester geldt als voorwaarde voor deelname aan het examen.

Inhoud

In dit gedeelte wordt onder begeleiding van de docent de Latijnse epiek of het Latijnse leerdicht uitgediept aan de hand van de lectuur en interpretatie van een significante tekst (b.v. Ovidius, Vergilius, Lucretius).

Studiemateriaal

Verplicht: syllabus van de docent, met inleiding, Latijnse teksten en achtergrondmateriaal. In het onderdeel van het tweede semester 2020-2021 worden fragmenten uit Lucanus’ epos Pharsalia sive de bello civili (boek 1) gelezen. Hiervoor moeten de studenten zich een exemplaar van de tekst aanschaffen, hetzij in de Loeb reeks (met inleiding en vertaling in het Engels), hetzij in de Budé-reeks (idem in het Frans). De docent stelt een inleiding en werkvertaling (Nederlands) ter beschikking via Toledo.

Inhoud

In een chronologisch geordende uiteenzetting worden de voornaamste geschiedschrijvers van de Oudheid voorgesteld en besproken. Het overzicht dat begint bij Homerus en eindigt bij Ammianus Marcellinus, tracht aldus de evolutie van het historisch genre in de Oudheid weer te geven. Tegelijkertijd wil het college de student vertrouwd maken met de rijkdom en de diversiteit van het geschiedenisbegrip in de Oudheid en de antieke theorieën van historiografie.

Te behandelen onderwerpen:
• Historiografie voor Herodotus? (Oude Nabije Oosten, Griekse poëzie, periplus-literatuur, logografie, Hecataeus, lokale historiografie)
• Herodotus en zijn tijdgenoten
• Thucydides
• Xenophon en de historiografie van de vierde eeuw (o.m. Ephorus, Theopompus)
• De Griekse historiografie tijdens het hellenisme (o.m. Duris, Hieronymus, Timaeus, Alexanderhistorici, Polybius; antiquarische literatuur, biografie; historiografische stromingen: retorische, tragische, pragmatische historiografie)
• De vroege Romeinse historiografie (annalisten, memoires etc.)
• Caesar
• Sallustius
• Diodorus
• De historiografie van de vroege keizertijd (o.m. Livius, Tacitus, Arrianus, Cassius Dio)
• Biografie en para-historische literatuur in de keizertijd (o.m. Suetonius, Plutarchus, Plinius, Pausanias, Diogenes Laertius)
• De historiografie van het laat-Romeinse Keizerrijk (o.m. Ammianus, Historia Augusta)
• Het begin van de christelijke historiografie

Studiemateriaal

Handboek: G. Schepens, Historiografie in de Oudheid, Leuven 2011 (--> Toledo); artikels die op Toledo ter beschikking worden gesteld; inhoud van de colleges, Powerpoint presentaties

Toelichting werkvorm

College met interactieve elementen (bespreking van artikels die door de studenten thuis worden voorbereid)

Toelichting

Gesloten boek examen met 3 vragen: 2 hoofdvragen die samen voor 90% verrekend worden en een kleine vraag die voor 10% verrekend wordt. Er worden ook vragen gesteld op basis van de verplichte lectuur.

Inhoud

Het college behandelt de Romeinse geschiedenis vanaf de vroegste bewoning in Italië tot aan de ondergang van het West-Romeinse Keizerrijk. Rome evolueerde van een stadstaat naar een immens wereldrijk dat behalve het Middellandse Zeegebied, gedeelten van Azië en van West- en Oost-Europa omvatte. De historische ontwikkelingen worden geplaatst in hun politieke, institutionele, sociaal-economische, culturele en godsdienstige context. Het chronologisch of geografisch kader wordt in enkele capita selecta doorbroken via thema’s zoals ‘De oorsprong van onze kalender’, ‘De invoering van het muntwezen’, ‘Het vredesaltaar van Augustus’, ‘De Antonijnse pest en latere epidemieën leiden tot miljoenen doden’ en ‘De vervolging van de christenen’.

Inhoudstafel:
- Het geografisch kader
- Culturen en bevolking van het oude Italische schiereiland
- Het vroegste Rome. De ontwikkeling tot stadstaat
- Begin en hoogbloei van de Republiek
- Buitenlandse veroveringen
- De crisis van de Republiek
- De reorganisatie van de staat door Augustus
- Van Principaat naar Dominaat
- Capita selecta

Studiemateriaal

Katelijn VANDORPE i.s.m. L. MOOREN, Geschiedenis van Rome, Leuven (Acco), 2023.
Powerpoints en schema’s op Toledo
Eigen nota’s
Aanbevolen atlas, niet verplicht om aan te kopen: Putzger Historischer Weltatlas. Erweiterte Ausgabe. 104. Auflage, Cornelsen, Berlin 2011, of 105. Auflage, Cornelsen, Berlin 2021.

Toelichting werkvorm

Hoorcollege met multimedia en monitoraatsessies.

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

F0WL2A : Geschiedenis van Griekenland en Rome

Toelichting

De open vraag/vragen telt/tellen mee voor 70% van het resultaat, de meerkeuzevragen (zonder giscorrectie) tellen mee voor 30% van het resultaat.

Inhoud

Herhaling en systematisering van de basisregels van de Latijnse fonologie, morfologie en syntaxis, met het oog op passieve én actieve beheersing. Deze verschillende onderdelen komen in beide semesters aan bod.

Studiemateriaal

- Cursus Radix op Toledo.

- Hans H. Ørberg, Lingua Latina per se illustrata.

- Optionele aankoop van de Latijnse spraakkunst van Dirk Panhuis.

Toelichting werkvorm

Hoor- en werkcollege

Inhoud

Herhaling en systematisering van de basisregels van de Latijnse fonologie, morfologie en syntaxis, met het oog op passieve én actieve beheersing. Deze verschillende onderdelen komen in beide semesters aan bod.

Studiemateriaal

- Cursus Radix op Toledo.

- Hans H. Ørberg, Lingua Latina per se illustrata.

- Optionele aankoop van de Latijnse spraakkunst van Dirk Panhuis.

Toelichting werkvorm

Hoor- en werkcollege

Toelichting

Beide schriftelijke deelexamens (januari en juni) omvatten actieve én passieve beheersing van de behandelde fonologie, morfologie en syntaxis en testen kennis van de vocabulaire- en stamtijdenlijst. Elk deelexamen staat op 7 van de 20 punten (totaal: 14/20). Het deelexamen in juni betreft de cursusinhoud van beide semesters. Tijdens beide semesters wordt ook permanente evaluatie toegepast (3 punten per semester; totaal: 6/20). De permanente evaluatie neemt de vorm aan van twee testen per semester, die cumulatief zijn: het zwaartepunt ligt telkens bij de nieuwste leerstof, maar oudere leerstof wordt verondersteld ook nog steeds gekend te zijn. De eerste test in beide semesters telt telkens mee voor 1/20; de tweede voor 2/20.

Toelichting bij herkansen

Voor de herkansing geldt enkel het examen van augustus/september (20/20).

Inhoud

De component Griekenland biedt een overzicht van de geschiedenis van de Griekse wereld vanaf de Minoïsche en Myceense beschavingen tot aan de volledige Romeinse overheersing onder keizer Augustus. Kenmerkend voor Griekenland is dat deze ontwikkelingen zich lange tijd in hoofdzaak voltrokken in het kader van relatief kleine stadstaten zoals Athene en Sparta. In de vierde eeuw v.C. werden deze naar het tweede plan verdrongen door grote territoriale staten zoals Macedonië, Egypte en Syrië ten gevolge van het optreden van Alexander de Grote. De historische ontwikkelingen worden geplaatst in hun politieke, institutionele, sociaal-economische, culturele en godsdienstige context. Het chronologisch of geografisch kader wordt in enkele capita selecta doorbroken via thema’s zoals ‘Griekse en andere mythes over het ontstaan van de wereld’, ‘De oude en moderne Olympische spelen’, ‘Spartaanse vrouwen aan de macht’, ‘De Elgin-marbles’, en ‘De rol van de graven van Alexanders familie in de Macedonische kwestie’.

Inhoudstafel:
- Het geografisch kader: Griekenland en omgeving
- De oudste geschiedenis van Griekenland
- Het Archaïsch tijdvak, het ontstaan van de polis en de weg naar de democratie
- De geestelijke eenheid van het Griekse volk
- Het Klassieke tijdvak. Bloei en ondergang van de stadstaat en de strijd om het leiderschap
- Alexander en het Hellenistische tijdperk
- Capita selecta

Studiemateriaal

Katelijn VANDORPE, Geschiedenis van Griekenland, Leuven (Acco), 2024.
Powerpoints en schema’s op Toledo
Eigen nota’s
Aanbevolen atlas, niet verplicht om aan te kopen: Putzger Historischer Weltatlas. Erweiterte Ausgabe. 104. Auflage, Cornelsen, Berlin 2011, of 105. Auflage, Cornelsen, Berlin 2021.

Toelichting werkvorm

Hoorcollege met multimedia en monitoraatsessies.

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

F0WL2A : Geschiedenis van Griekenland en Rome

Toelichting

De open vraag/vragen telt/tellen mee voor 70% van het resultaat, de meerkeuzevragen (zonder giscorrectie) tellen mee voor 30% van het resultaat.

Inhoud

Wekelijks wordt een hoofdstuk uit de cursus behandeld (taalkunde). Daarnaast wordt elke week een aan taal en schrift gerelateerd thema uit de Egyptische cultuur behandeld (taalcultuur). 1) taalkunde: In de eerste weken informatie over schrift, transliteratie, en methodes om hiërogliefen te schrijven (handmatig en digitaal). taalcultuur: de ontwikkeling van de Egyptische taal; 2) taalkunde: het substantief en het adjectief; eenvoudige substantivische en adjectivische zinnen; taalcultuur: het schrijven van koningsnamen; 3) taalkunde: adverbia en preposities; adverbialiteit; eenvoudige adverbiale zinnen; taalcultuur: het schrijven van getallen en breuken; 4) taalkunde: de belangrijkste partikels; suffixpronomina en afhankelijke pronomina; pronominalisering van adjectivische en adverbiale zinnen; taalcultuur: dateringen in Egyptische teksten; 5) taalkunde: onafhankelijke pronomina en demonstrativa. Twee- en drieledige nominale zinnen. Pronominalisering van nominale zinnen.  Bezitsaanduidingen; 6) taalkunde: Werkwoordsoorten; de infinitief; de pseudoverbale zin (1). Taalcultuur: steengroeve-inscripties (naar aanleiding van lectuur van een origineel); 7) taalkunde: de toestandsvorm; de pseudoverbale zin (2); de gebiedende wijs; inleiding in de suffixconjugatie. Taalcultuur: historische inscripties ( naar aanleiding van lectuur van een origineel); 8) taalkunde: kennismaking met de verschillende sḏm⸗f- en sḏm.n⸗f- vormen en de constructies waarin ze voorkomen. Taalcultuur: Soorten religieuze teksten in het Middenrijk. Hieraan gekoppeld: lectuur van een eenvoudige Sarcofaagtekstspreuk; 9) taalkunde: De passieve sḏm.w⸗f-vorm. De sḏm.t⸗f-vorm. Betrekkelijke bijzinnen met nty en jwty. Taalcultuur: Soorten literaire teksten in het Middenrijk. Hieraan gekoppeld: lectuur van het begin van een eenvoudige literaire tekst.

Studiemateriaal

H. Willems, Inleiding tot het Middelegyptisch, online aangeboden op Toledo; wordt jaarlijks aangepast.

R.O. Faulkner, A Concise Dictionary of Middle Egyptian (Oxford, 1961 of een latere druk)

Sterk aanbevolen:
Sir Alan Gardiner, Egyptian Grammar (Oxford, OUP, 1957)
H.G. Fischer, Ancient Egyptian Calligraphy. A Beginner’s Guide to Writing Hieroglyphs (New York, Metropolitan Museum of Art3, 1988).
JSesh software (open access).
 

Toelichting werkvorm

Er zijn wekelijks twee sessies van twee uur. Voorafgaand aan het college bestuderen de studenten elk hoofdstuk, leren de bijgevoegde woordenlijst, en bereiden de oefeningen na de afzonderlijke paragrafen voor. De sessies bestaan uit 1) korte samenvattingen van de krachtlijnen van het behandelde hoofdstuk; 2) het klassikaal bespreken van oefeningen tussen de paragrafen van de cursus; 3) Aan het eind van elk hoofdstuk in de cursus wordt een aspect van de Egyptische cultuur behandeld dat met taal en tekst te maken heeft. Deze aspecten spelen een rol bij de originele teksten, die in de loop van het semester steeds meer gelezen worden.

Toelichting

Tijdens de collegeperiode vinden twee partiële examens plaats: één eind oktober en één eind november. Bij deze toetsen mag geen gebruik worden gemaakt van tekenlijsten en woordenboeken. De tests bestaan elk uit drie delen: 1) toetsing van de kennis van het vocabulaire behorend bij de tot op dat moment behandelde hoofdstukken van de cursus; 2) toetsing van de kennis van de tot dan toe behandelde woordsoorten en syntactische begrippen en structuren; 3) transliteratie en vertaling van 5 zinnen en 4) het vermogen, leesbare hiërogliefen te schrijven.
Tijdens de examenperiode wordt een mondeling examen gehouden. Dit bestaat uit drie delen: 1) een vocabulairetoets op basis van een lijst van 12 woorden/grammaticale elementen (20%); 2) lectuur van een kleine ongeziene tekst, waarin uitsluitend elementen en vocabulaire voorkomen die de student zou moeten kennen (70%) en 3) kennis van de op college en in de cursus behandelde aspecten van taalcultuur (10%). Het examen duurt een half uur, met een voorbereidingstijd van één uur (gesloten boek).
De beide partiële toetsen in de loop van het semester tellen elk voor 20% mee, het examen zelf voor 60%.
 

Toelichting bij herkansen

Tijdens het herexamen kunnen de partiële examens niet worden hernomen. De herkansing beperkt zich dus tot het onderdeel getoetst tijdens de eerste examenperiode, dat op dezelfde manier opnieuw getoetst zal worden. Die uitslag zal volgens dezelfde verdeelsleutel met de uitslagen van de partiële examens tot een gewogen gemiddelde gebracht worden.

Inhoud

Bij de colleges over Mesopotamische geschiedenis is een bewuste keuze gemaakt voor die periodes die politiek en cultureel met Kanaän en de Levant verbonden zijn. Daarom begint ons verhaal rond 2000 voor het begin van onze tijdrekening met de opkomst van de Amorieten, en focust op de politieke geschiedenis, als volgt:

Indeling van de lessen 1-6:

1.         Schets van het geografisch, klimatologisch, en chronologisch kader voor de geschiedenis van Mesopotamië. Mesopotamië in het West-Europees collectief geheugen. Ontstaan en verspreiding van het schrift (spijkerschriftculturen). Volkeren en talen. Aard van het bronnenmateriaal voor historische reconstructies. Tijdslijn.

2.         De periode 2000-1600 VOT: De Amorietische koninkrijken. De opkomst van Babylon onder Hammurabi (Oud-Babylonische periode). De Mari archieven. De Hittieten en de val van de eerste Dynastie van Babylon.

3.         De periode 1600-1050 VOT: De donkere “Middeleeuwen”. De Kassieten en de Middel-Babylonische periode. Expansie van Mitanni (de Hurrieten). De El Amarna brieven en de club van de grote mogendheden. De opkomst van Assyrië. De eerste Arameërs.

4.         De periode 1000-610 VOT: Het Neo-Assyrische rijk. Expansie naar het westen (Syrië, Levant, Asia Minor). De veldslag te Qarqar tegen de Aramese coalitie (inkluis Ahab van Israel). Salmanesser’s zwarte obelisk en het tribuut van Jehu, koning van Israel. Sargon II en de val van Israel (Noordrijk). Sennacherib aan de poorten van Jerusalem t.t.v. Hezekiah, koning van Judah (Zuidrijk). Assyrische geschiedschrijving (koningsannalen, kronieken). De bibliotheek van Ashurbanipal.

5.         De periode 626-539 VOT: Het Neo-Babylonische rijk. De Babylonische ballingschap. De stad Babylon t.t.v. Nebuchadnezzar. De Babylonische maatschappij a.h.v. documenten uit het dagelijkse leven. Chaldeërs en Arameërs.

6.         De periode 539-331 VOT: Het Perzische rijk. De Cyruscylinder. Alexander de Grote in spijkerschrift.

In de lessen 7 tot 13 wordt ingegaan op de geschiedenis van de Levant, steeds binnen de ruimere context van de ontwikkelingen in Mesopotamië en het Oostelijke Middellandse-Zeegebied.

7. Geografisch, klimatologisch en chronologisch kader van de geschiedenis van de Levant. Voorlopers van de Hebreeuwse cultuur in de Laat-Bronsperiode (Kanaän, Ugarit); vestiging van de Filistijnen in de Zuidelijke Levant; proto-Hebreeuwse bewoning van het Centrale Bergland.

8. Het ontstaan van de koninkrijken Israël en Juda in de tiende eeuw VOT: historische en archeologische moeilijkheden.

9. De koninkrijken Israël (Noordrijk) en Juda (Zuidrijk) tussen ca 930 en 720 VOT – Hebreeuwse geschiedsschrijving in de Neo-Assyrische periode tot aan de val van het Noordrijk.

10. Het koninkrijk Juda in de latere Neo-Assyrische en in de Neo-Babylonische periode (720-539) – Autonomieverlies van het Zuidrijk; val van Jeruzalem; Babylonische ballingschap; “The empty land”

11. Yehud als Perzische provincie (539-330) – Langzaam herstel; joodse aanwezigheid in de provincie Yehud en in Egypte

12. De Hellenistische periode in Palestina (330-63 VOT) – Alexander de Grote in het Nabije Oosten; Palestina onder de Ptolemeeën; Palestina onder de Seleuciden; De Makkabese opstand; De Hasmoneeën.

13. De Romeinse periode in Palestina (63 VOT – 135 NOT) – De Herodianen; de Romeinse procuratoren; De eerste joodse opstand en vernietiging van de tempel van Jeruzalem; De tweede joodse opstand en Romeinse diaspora.

Studiemateriaal

•           Het onderdeel Mesopotamië wordt gedoceerd met behulp van de syllabus Geschiedenis van het Oude Nabije Oosten: Voor-Azië (Acco. Auteur: Tom Boiy), powerpoints (incl. kaarten, illustraties, en schemata), en een hand-out met citaten uit primaire geschreven bronnen in vertaling. Voor het tweede deel van de cursus wordt een syllabus ondersteund met powerpointpresentaties ter beschikking gesteld.

•           De studenten nemen ook eigen notities.

•           Aanbevolen zijn goede overzichten zoals: M. van de Mieroop, A History of the Ancient Near East, 3000-323 BC. (Routledge, second edition, 2007); A. Kuhrt, The Ancient Near East c. 3000-330 BC (Routledge History of the Ancient World), 2 vols., 1995; M. Chavalas (ed.), The Ancient Near East. Historical Sources in Translation (Blackwell Sourcebooks in Ancient History), 2006; R.D. Nelson, Historical Roots of the Old Testament, Atlanta: SBL Press 2014 en de atlas: Michael Roaf, Cultural Atlas of Mesopotamia and the Ancient Near East, Oxford : Equinox, 1990. Voor ondersteunende literatuur, zie ook Toledo.      

Inhoud

Het Hebreeuws kent met drieduizend jaar literatuur een van de langste literaire tradities, en dit in een taal die in vergelijking met de meeste andere talen fundamenteel weinig is veranderd. In dit college krijg je een stevige inleiding in deze lange en rijke literatuur.

Aangezien veel latere Hebreeuwse literatuur teruggrijpt naar de Bijbelse literatuur, begint het college met een uitgebreide inleiding in de Klassieke Hebreeuwse Bijbelboeken. Naast aandacht voor hun complexe ontstaansgeschiedenis, wordt vooral ingegaan op hun literaire kenmerken. In oefensessies wordt je aangeleerd hoe je verhalende en poëtische teksten uit dit corpus literair kan ontleden, zowel in vertaling als in eenvoudig geannoteerd Hebreeuws.

Daarnaast wordt een overzicht geboden van de Rabbijnse (zowel narratieve als juridische), de Middeleeuwse (commentaarliteratuur, ethische werken, fictie en poëzie) en de Moderne literatuur (roman en poëzie), dit overzicht wordt verder uitgediept in het vak Hebreeuwse literatuur II: Van Mishna tot modern.

Je leest, begeleid in de colleges en individueel, een aantal van de hoogtepunten uit de Hebreeuwsee literatuur in vertaling. Je brengt schriftelijk en mondeling bij je medestudenten verslag uit van je leeservaringen.

Studiemateriaal

De docent bezorgt aan het begin van het semester een syllabus en reader.

Achtergrondliteratuur:

R. Alter - F. Kermode, The Literary Guide to the Bible, Cambridge, MA, 1990.

J. Fokkelman - W. Weren, De bijbel literair, Zoetermeer, 2003.

C. Leviant, Masterpieces of of Hebrew Literature, Philadelphia, 2008.

G. Shaked, Modern Hebrew Fiction, Indianopolis, 2000.

Toelichting werkvorm

Het college bestaat enerzijds uit door de docent gegeven inleidingen in de fasen, genres en belangrijkste werken van de Hebreeuwse literatuur, anderzijds door begeleide lectuur van geselecteerde teksten en door oefeningen in literaire analyse en besprekingen van door de studenten voorbereide analyses en leesverslagen.

Toelichting

De evaluatie van dit college bestaat enerzijds uit een portfolio waarin de studenten hun literaire analyses van een aantal bijbelteksten en hun leesrapporten van de te lezen literatuur verzamelen, en anderzijds uit een schriftelijk examen over de inleidende onderdelen van het colleges. Beide delen worden in het eindcijfer gelijk gewogen (50-50%).

Toelichting bij herkansen

Indien het portfolio op voldoende wijze werd beoordeeld, wordt het cijfer overgedragen naar de tweede examenkans, en moet dus niet worden herschreven.

Inhoud

(1) Grammatica: De nadruk ligt op het aanleren van het klassiek, Oud-Babylonisch dialect. Je leert Akkadische woorden en zinnetjes, die je in transcriptie worden aangeboden, te translitereren, d.w.z. om te zetten in het Latijns schriftsysteem in grammaticaal juist Akkadisch, en dit door lexicale en grammaticale ontleding, om daarna de stap naar een Nederlandse vertaling te zetten. Na het afwerken van dit opleidingsonderdeel kennen de studenten de elementaire vormen van het naamwoord en het regelmatige werkwoord en hebben een inzicht in de vorming van de onregelmatige werkwoorden. Zij zijn in staat woorden en eenvoudige zinnetjes grammaticaal en lexicaal te ontleden, en bezitten over een basisvocabularium van rond de 300 frequent gebruikte woorden van het Akkadisch. 

(2) Letterkunde: Een begeleidend word-document situeert sommige van de oefenzinnetjes uit Caplice  Handbook terug in hun oorspronkelijke context. A.h.v. een eenvoudige zinnetje zoals niš# sap##tim “de verspreide volkeren (verzamelde ik)” uit les 2 in Caplice, weidt dit document uit over het literaire topos van “verspreide volkeren” in de Akkadische (en Hebreeuwse) literatuur, het type teksten waarin dit topos voorkomt (o.a. Akkadische koningsinscripties en hymnen; Hebreeuwse profetische literatuur), en de politieke realiteit die erachter schuilgaat. Op deze manier word je ingeleid in sommige van de belangrijkste Mesopotamische tekstcorpora en dit reeds in het allereerste stadium van je studie van de Akkadische taal. Het document bevat ook bibliografische referenties naar secundaire literatuur om de student aan te moedigen bij te lezen over de teksten en hun culturele achtergrond. Zo leer je niet alleen over naamwoorden, werkwoorden, suffixen, vervoegingen, verbuigingen etc (kortom, grammatica), maar ook over Mesopotamische ideeën over de mens, god(en), en de wereld, politieke en juridische instellingen, maatschappij structuren, realia, stijlelementen, e.a. die vaak behoorden tot het Semitische gemeengoed of vanuit Mesopotamië algemene verspreiding kenden in het Oude Nabije Oosten, en derhalve vaak hun parallel hebben in de Hebreeuwse taal, letterkunde, maatschappij en geschiedenis.

(3) Akkadisch – een dode, Semitische taal?! Weet je wat Bolleboos, het mooiste Nederlandse woord van de afgelopen 150 jaar, het Akkadische b#l b#tim, het Hebreeuwse ### ###, en het Yiddische balboyes gemeen hebben? Tientallen voorbeelden van Akkadische woorden en hun realisatie in aanverwante Semitische talen, alsmede hun eventuele receptie in West-Europese talen worden gedurende de lessen aangehaald; begrippen en instituties worden in een ruimere Semitische context geplaats, vaak met doortrekking naar levende Semitische talen van vandaag. Voorbeelden gaan van het Akkadische mušk#num via het Hebreeuws/Aramese #### tot aan het Franse mesquin; van de maandnaam Simannu via #### tot aan de moderne Hebreeuwse meisjesnaam Sivan; van prijsaanduidingen in Babylonische koopcontracten (shekels, minas) uit het 2de en 1ste millennium VOT tot aan het schilderij van Rembrandt “Het Feestmaal van Belsazar” en  de verklaring van “het teken aan de wand” (Bijbelse mene, tekel, parsin). Een gelijkaardig voorbeeld is dat van de in Europa en de VS erg populaire Israëlische zanger Assaf Avidan, wiens familienaam de aanleiding is om parallellen te trekken met gelijkaardige naamgevingspatronen in de Akkadische taal en cultuur. Deze voorbeelden illustreren hoe “dode” talen op een levende, hedendaagse manier gedoceerd kunnen worden.

(4) Oefeningen: De oefeningen volgen het lessenschema in R. Caplice: 1988: vertaaloefeningen Akkadisch-Nederlands, met als optie ook: transcriptie van spijkertekens. Het maken van deze regelmatige oefeningen zorgt ervoor dat de aangeleerde grammatica, woorden (en naar vrije keuze van de student ook schrifttekens) geleidelijk en systematisch verwerkt en eigen gemaakt worden. Het zorgt er ook voor dat de voorbereiding voor het eindexamen tot een minimum beperkt kan blijven.         

Studiemateriaal

R. Caplice, Introduction to Akkadian, 3rd revised edition, Rome, 1988. Powerpoints met paradigma’s en schematische voorstellingen van de belangrijkste fonetische, morfologische, en syntactische regels. Eigen notities van de studenten. Aanvullende literatuur, Krispijn Th. en Van Soldt W. 1999. De Talen van het Oude Nabije Oosten. Ex Oriente Lux, Leiden – Peeters, Leuven, en zie ook Toledo.      

Toelichting onderwijstaal

Mogelijkheid bestaat om studenten uit het buitenland die het Nederlands slechts gedeeltelijk beheersen in de lessen te integreren en het examen af te leggen.

Toelichting werkvorm

Het college omvat twee onderdelen: ten eerste, een inleiding tot de Akkadische grammatica (fonologie, morfologie en syntax) en letterkunde, en ten tweede, oefeningen (transliteratie, ontleding,  en vertaling). Bij elke les in de cursus hoort 1) een powerpoint, 2) een woordenlijst, 2) een tekenlijst (optioneel), 4) een oefening. De studenten dienen wekelijks oefeningen behorend bij de juist behandelde les te maken, en deze schriftelijk in te dienen op de voorziene data. Dit zal in de evaluatie voor 25% meegewogen worden.

Toelichting

Dit vak wordt gedeeltelijk tijdens het onderwijs getoetst in de vorm van permanente evaluatie (i.e., wekelijkse oefeningen, 25%) en gedeeltelijk tijdens de examenperiode in de vorm van een schriftelijk examen waarin de opgedane kennis van grammatica en vocabularium wordt beoordeeld (75%).

Toelichting bij herkansen

Het resultaat van de wekelijkse oefeningen die 25% van het eindresultaat uitmaken wordt overgedragen naar de derde examenperiode (ook in geval van onvoldoende).

Inhoud

Dit OPO heeft als doel studenten kennis te laten maken met de structuur van en literatuur in een oude Indo-Europese taal. De inhoud van het OPO verandert jaarlijks. Indien er meerdere talen worden aangeboden, kiest de student één van de aangeboden sporen. De volgende talen kunnen worden aangeboden: Gotisch, Oudsaksisch, Oudnoors (Germaanse tak); Oudkerkslavisch, Oudpruisisch (Baltoslavische tak), Oudperzisch (Iraanse tak), Hittitisch (Anatolische tak), … Op het einde van het college zijn studenten in staat om een stuk tekst met behulp van referentiewerken te ontsluiten.

Studiemateriaal

Het studiemateriaal wordt bij het begin van de lessenreeks ter beschikking gesteld van de studenten en wisselt, afhankelijk van de inhoud.

Inhoud

Synchronische studie van het Grieks; m.n. worden behandeld: de regels van de accentuatie, de morfologie van naamwoord en werkwoord, betekenis en gebruik van het lidwoord, syntaxis van de onafhankelijke zin (tijden, vormen en wijzen van het werkwoord). Oefeningen die daarbij aansluiten. Zelfstudie: memoriseren van vocabularium, stamtijden, grammaticale regels.

*

De regels van de Griekse accentuatie, de morfologie van het naamwoord en werkwoord, betekenis en gebruik van het lidwoord in het klassieke Attisch; aansluitende oefeningen.

Studiemateriaal

- K. Van de Vorst - A. Geerebaert, Beginselen der Griekse Spraakkunst, Luik, Dessain
- M. Huys (eindredactie), Grieks basislexicon, KULeuven, 2003
- Cursusnota’s (door de docent ter beschikking gesteld): “Griekse Taalkunde I: aanvullingen bij K. Van de Vorst - A. Geerebaert, Beginselen der Griekse Spraakkunst.

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

F0AH9B : Griekse taalkunde I

Inhoud

Kennismaking met basiselementen uit de Griekse vormleer, met begeleidende oefening

Inhoud

Eerste kennismaking met de Klassiek Griekse klank- en vormleer: alfabet, basisparadigmata

Toelichting

Het examen in januari bestaat uit vertaaloefeningen van het Grieks naar het Nederlands en ook van het Nederlands naar het Grieks, naast diverse invuloefeningen en morfologische oefeningen waarbij grammaticale vormen geanalyseerd of geconstrueerd moeten worden.  Hiervoor krijgt de student 4 uren ter beschikking.Het examen in januari bestaat uit vertaaloefeningen van het Grieks naar het Nederlands en, uitsluitend voor de studenten Taal- en Letterkunde: Grieks, ook van het Nederlands naar het Grieks, naast diverse invuloefeningen en morfologische oefeningen waarbij grammaticale vormen geanalyseerd of geconstrueerd moeten worden.  Hiervoor krijgt de student 4 uren ter beschikking.

Inhoud

In dit opleidingsonderdeel worden de studenten in contact gebracht met de basisgrammatica en -woordenschat van het Latijn. Daarnaast maken ze kennis met (vereenvoudigde) Latijnse teksten.

Studiemateriaal

(1) Cursustekst: door de docenten ter beschikking gesteld

(2) Handboek: D. Panhuis, Latijnse grammatica (Antwerpen-Apeldoorn 2012 [derde druk])

(3) Toledo

Inhoud

In dit opleidingsonderdeel wordt de basisgrammatica verder uitgediept voor de studenten Taal- en Letterkunde: Latijn (zonder voorkennis). Extra oefeningen en teksten moeten de studenten in staat stellen een dieper inzicht in de grammatica te verwerven.

Studiemateriaal

(1) Cursustekst: door de docenten ter beschikking gesteld

(2) Handboek: D. Panhuis, Latijnse grammatica (Antwerpen-Apeldoorn 2012 [derde druk])

(3) Toledo

Toelichting

Al het materiaal wordt bij het examen ter beschikking gesteld; Schriftelijk examen bestaande uit (1) oefeningen (50 %) en (2) vertaling(en) (50 %).
Duur: maximaal 4 uur.

Deelname aan de colleges is een voorwaarde om aan het examen te mogen deelnemen.