Bachelor in de chemie (Leuven)
CQ Bachelor in de chemie (Leuven)
Opleiding
Wat vind je op deze webpagina?
Op deze pagina’s kun je als (toekomstige) student o.a. het officieel studieprogramma raadplegen.
Je vindt ook alles over toelatingsvoorwaarden en aanvullende opleidingen, detailinformatie over de opleidingsonderdelen, je uurrooster per week …
Ben je toekomstig student?
Neem dan zeker eerst een kijkje op de pagina van de bachelor in de chemie.
Je leest er alles over
- Inhoud van de opleiding
- Beginprofiel
- Toekomstmogelijkheden
- Infomomenten & brochures
- Je campus
- ...
Profiel
Toelatingsvoorwaarden
Bachelor in de chemie (Leuven)onderwijsaanbod.kuleuven.be/2024/opleidingen/n/SC_51016906.htm#activetab=voorwaardenDoelstellingen
DE OPLEIDING 'BACHELOR IN DE CHEMIE' HEEFT VOLGENDE LEERRESULTATEN:De bachelor in de chemie:
KENNIS EN INZICHT
1. a. beschikt over solide basiskennis van en inzicht in de belangrijkste deelfacetten en enkele gespecialiseerde topics van de chemie, heeft kennis van en inzicht in de samenhang en het onderscheid tussen de subdisciplines van de chemie en kan de rol en positie van de chemie situeren in een brede wetenschappelijke context. b. beschikt over een theoretische en praktische basiskennis van chemische synthese- en karakteriseringstechnieken.
2. beschikt over relevante kennis van en inzicht in verwante wetenschapstakken (wiskunde, natuurkunde, bio- en geowetenschappen) en kan deze integreren in zijn eigen vakgebied.
3. heeft algemene inzichten verworven op vlak van wetenschapsfilosofie en levensbeschouwing.
TOEPASSEN VAN KENNIS EN INZICHT
4. is in staat om wiskundige, statistische en ICT-technieken en abstract redeneren toe te passen in zijn eigen vakgebied.
5. heeft de vaardigheden en het inzicht om onder gepaste begeleiding volgende stappen te zetten in een eigen wetenschappelijk onderzoek:
- een wetenschappelijke probleemstelling formuleren
- een gepaste oplossingsprocedure beredeneren en deze vertalen naar een modus die in de praktijk gehanteerd wordt
- een wetenschappelijk experiment of theoretisch project ontwerpen en uitvoeren en hiertoe de risico’s in kaart brengen met oog voor veiligheid, gezondheid, milieu en mogelijk duurzamere alternatieven
- de gevonden data verwerken tot een aanschouwelijk geheel
- en dit alles rekening houdend met de wetenschappelijke integriteit.
OORDEELSVORMING
6. kan binnen een gegeven thema vakliteratuur opzoeken door middel van moderne ICT-technieken en de validiteit ervan inschatten.
7. kan onder begeleiding de resultaten van zowel eigen onderzoek als literatuuronderzoek verwerken, kritisch interpreteren en becommentariëren in het licht van een welbepaalde onderzoeksvraag
8. kan het belang van de eigen discipline plaatsen binnen de context van de wetenschap alsook in een maatschappelijke context.
9. heeft inzicht in de complexiteit van duurzaamheid, kan systeemdenken beperkt toepassen en op die manier diverse dimensies van duurzaamheidsproblemen illustreren en er kritisch over reflecteren.
COMMUNICATIE
10. kan zowel in teamverband functioneren als zelfstandig werken.
11. kan een beargumenteerd standpunt innemen rond een chemische problematiek en dit mondeling verdedigen tegenover mede-studenten en docenten.
12. kan in het Nederlands zowel schriftelijk als mondeling communiceren en presenteren, rekening houdend met de deontologische gedragsregels.
13. heeft voldoende kennis van het Engels om vakliteratuur te lezen, seminaries te volgen en te rapporteren.
LEERVAARDIGHEDEN EN VORMINGSDOELEN
14. is in staat om zelfstandig leeractiviteiten te plannen en deze planning op te volgen.
15. kan de nodige inzichten opdoen omtrent de actuele standpunten rond een opgegeven maatschappelijk en/of wetenschappelijk thema om vervolgens zelf tot een gefundeerde eigen opinie te komen.
AFHANKELIJK VAN DE GEKOZEN MINOR, BEHEERST DE STUDENT VOLGENDE AANVULLENDE LEERRESULTATEN:
16. MINOR BIOCHEMIE EN BIOTECHNOLOGIE: De bachelor beschikt over een solide theoretische en praktische basiskennis van diverse biochemische disciplines en kan deze verbinden met de opgedane chemische kennis.
17. MINOR CHEMISCHE TECHNOLOGIE (Leuven): De bachelor heeft basiskennis van en inzicht in chemische technologie en de toepassing ervan in de chemische industrie.
18. MINOR VERBREDING: De bachelor heeft verbredende kennis van en inzicht in één of meerdere andere wetenschapsgebieden en kan deze verbinden met de opgedane chemische kennis.
19. MINOR BUSINESS AND INNOVATION (Leuven) / MINOR ECONOMIE EN TECHNOLOGIE (Kortrijk): De bachelor heeft kennis en inzicht in de principes van de economie die de ontwikkeling en uitbouw van innoverende projecten ondersteunen.
DE OPLEIDING BACHELOR IN DE CHEMIE HEEFT VOLGENDE VORMINGSDOELEN
1. is zich bewust van de internationale dynamiek binnen het eigen wetenschapsdomein
2. is zich bewust van het belang van het eigen wetenschapsdomein in de maatschappelijke discussie omtrent duurzaamheid
3. heeft de capaciteiten en het engagement om actief bij te dragen aan het aanpakken van de structurele oorzaken van duurzaamheidskwesties.
Loopbaan
Contact
Kwaliteit van de opleiding
Hier vind je een overzicht van de resultaten van de interne kwaliteitszorgmethode COBRA.Onderwijskwaliteit op het niveau van de opleiding
Blauwdrukblauwdruk_BA_chemie.pdf
COBRA 2019-2023
COBRA-fiche_BA_Chemie.pdf
Onderwijskwaliteit op het niveau van de universiteit
- Raadpleeg de beschikbare universiteitsbrede documenten
Meer info?
- Meer informatie over onderwijskwaliteit aan KU Leuven
- Meer informatie over de beschikbare documenten (wat en voor wie?)
SC Bachelor in de chemie (Leuven)
programma
Je studieloopbaanbegeleider vind je op de webpagina met studieloopbaanbegeleiders van de faculteit wetenschappen.
Bij de inroostering van colleges, oefeningen, practica en excursies wordt rekening gehouden met de opleidingsonderdelen die opgenomen werden in dit schema: zie http://wet.kuleuven.be/apps/traject/.
Voor de hoorcolleges, oefeningen, practica en excursies kan niet gegarandeerd worden dat elke minor overlapvrij kan ingeroosterd worden.
Tijdens je derde bachelor kan je les volgen aan een buitenlandse universiteit via vaste uitwisselingspakketten. Lees meer over uitwisseling tijdens de bachelor op naar het buitenland.
Gemeenschappelijk
Alle subgroepen zijn verplicht.Chemie
Alle opleidingsonderdelen zijn verplicht.
Overgangsmaatregelen 2024-2025:
Studenten die reeds een credit behaalden voor G0O29B "Metalen en katalyse" (6 sp), moeten G00D8A “Anorganische chemie” niet meer opnemen. Studenten die geen credit behaalden voor G0O29B “Metalen en katalyse” (6 sp) nemen G00D8A “Anorganische chemie” (6 sp) op in hun ISP.Grondslagen van de chemie (9 sp.) G0N01C K.Clays (coördinator) Grondslagen van de chemie: hoorcollege 1 (3.3 sp.) 26u. G0N01a Clays Grondslagen van de chemie: hoorcollege 2 (1.1 sp.) 9u. G0N38a Clays Grondslagen van de chemie: oefeningen 1 (1.9 sp.) 15u. G0N39a Dirix Grondslagen van de chemie: oefeningen 2 (1 sp.) 7u. G0N40a Dirix Grondslagen van de chemie: practicum 1 (0.8 sp.) 15u. G0N41a Depotter Grondslagen van de chemie: practicum 2 (0.9 sp.) 15u. G0N42a Depotter Bio-organische chemie (6 sp.) G0N08A M.Smet (coördinator) Bio-organische chemie (3.6 sp.) 29u. G0N08a Smet Bio-organische chemie: oefeningen (1.5 sp.) 12u. G0N51a Dirix Bio-organische chemie: practica (0.9 sp.) 20u. G0N52a Depotter Industriële en technische chemie (3 sp.) G0O23C M.Smet (coördinator) Industriële en technische chemie (1.5 sp.) 10u. G0O23a Smet Industriële en technische chemie: seminaries (1 sp.) 12u. G0O24a De Borggraeve, Harvey, Smet Industriële en technische chemie: bedrijfsbezoek (0.5 sp.) 8u. G0O25a Smet Veiligheid en laboratoriumpraktijk (3 sp.) G0O26B E.Debroye (coördinator) Veiligheid en laboratoriumpraktijk (3 sp.) 52u. G0O26a Debroye, Depotter, Smet Analytische basistechnieken (6 sp.) G0O27A S.De Gendt (coördinator) Analytische basistechnieken (4.3 sp.) 39u. G0O27a De Gendt, Delabie Analytische basistechnieken: oefeningen (1.7 sp.) 13u. G0O28a De Gendt, Delabie, Depotter Chemische thermodynamica (6 sp.) G0O31B Chemische thermodynamica (3.3 sp.) 24u. G0O31a Verbiest Chemische thermodynamica: oefeningen (2.5 sp.) 18u. G0O32a Verbiest Chemische thermodynamica: opdracht (0.2 sp.) 2u. G0Y19a Verbiest Moleculaire architectuur (6 sp.) G0O37B Moleculaire architectuur (5 sp.) 39u. G0O37a Van Meervelt Moleculaire architectuur: oefeningen (1 sp.) 16u. G0O39a Van Meervelt Organische chemie (6 sp.) G0O35A W.De Borggraeve (coördinator) Organische chemie (3.5 sp.) 28u. G0O35a De Borggraeve, Van der Eycken Organische chemie: oefeningen (2.5 sp.) 22u. G0O36a De Borggraeve, Van der Eycken Anorganische Chemie (6 sp.) G00D8A Anorganische Chemie: hoorcollege (4 sp.) 24u. G00D8a Binnemans Anorganische Chemie: oefeningen (2 sp.) 16u. G00D9a Binnemans Practicum: synthese & karakterisatie (6 sp.) G0O33B W.Dehaen (coördinator) Practicum: synthese & karakterisatie (3 sp.) 78u. G0O33a De Borggraeve, Dehaen, Van der Eycken, Verschueren Practicum: synthese & karakterisatie: vervolg (3 sp.) 78u. G0O34a De Borggraeve, Dehaen, Van der Eycken, Verschueren Kwantum- en computationele chemie (6 sp.) G0O40B Kwantum- en computationele chemie (4.6 sp.) 24u. G0O40a Harvey Quantum and Computational Chemistry: Laboratory Sessions (1.4 sp.) 24u. G0O41a Harvey Polymer Materials (6 sp.) G0O42B B.Goderis (coördinator) Polymer Materials: Lectures (4.5 sp.) 36u. G0O42a Goderis, Koeckelberghs Polymer Materials: Exercises (1.5 sp.) 12u. G0S21a Goderis, Koeckelberghs Moleculaire herkenning (6 sp.) G0O50B W.Dehaen (coördinator) Moleculaire herkenning: hoorcollege (3 sp.) 26u. G0O50a Dehaen, Smet Moleculaire herkenning: paper (3 sp.) 2u. G0S23a Dehaen, Smet Spectroscopische meettechnieken (6 sp.) G0O48B J.Hofkens (coördinator) Spectroscopische meettechnieken (4 sp.) 33u. G0O48a Debroye, Hofkens Spectroscopische meettechnieken: oefeningen (2 sp.) 20u. G0O49a Debroye, Fron Gevorderde synthese en karakterisatie van moleculen en materialen (9 sp.) G0S24A E.Van der Eycken (coördinator) Karakterisatie van moleculen en materialen (3 sp.) 75u. G0S25a De Borggraeve, Van der Eycken, Vangrunderbeeck, Verbiest Gevorderde synthese (5 sp.) 120u. G0S26a Smet, Van der Eycken, Vangrunderbeeck Karakterisatie van moleculen en materialen – Spectroscopie (1 sp.) 18u. G0Z95a De Borggraeve
Basiswetenschappen
Alle opleidingsonderdelen zijn verplicht.Wiskunde I (6 sp.) G0N02B Wiskunde I: hoorcollege (3 sp.) 24u. G0N02a Zambon Wiskunde I: oefeningen (3 sp.) 36u. G0N43a Zambon Geologie (6 sp.) G0O06A Geologie: hoorcollege (5 sp.) 40u. G0O06a Speijer Geologie: practicum (1 sp.) 16u. G0O08a Speijer Statistiek & data-analyse (3 sp.) G0N11C Statistiek & data-analyse: hoorcollege (2 sp.) 16u. G0N11a Hubert Statistiek & data-analyse: oefeningen 3 (1 sp.) 15u. G0W79a Hubert Wiskunde II (6 sp.) G0O17D Wiskunde II, deel 1: hoorcollege 1 (1.5 sp.) 12u. G0O17a Speelman Wiskunde II, deel 2: hoorcollege 2 (1.5 sp.) 12u. G0O18a Speelman Wiskunde II, deel 1: oefeningen 1 (1.5 sp.) 18u. G0O20a Speelman Wiskunde II, deel 2: oefeningen 2 (1.5 sp.) 12u. G0O21a Speelman Algemene natuurkunde I (9 sp.) G0N03B Algemene natuurkunde I: hoorcollege 1 (3 sp.) 24u. G0N03a Van Riet Algemene natuurkunde I: oefeningen 1 (3 sp.) 24u. G0N44a Van Riet Algemene natuurkunde I: hoorcollege 2 (1.25 sp.) 10u. G00D3a Van Riet Algemene natuurkunde I: oefeningen 2 (1 sp.) 8u. G00D4a Van Riet Algemene Natuurkunde I: Practicum (0.75 sp.) 14u. G00F2a Van Riet Celbiologie en biochemie (9 sp.) G0N04C M.Crauwels (coördinator) Celbiologie en biochemie: hoorcollege 1 (4.5 sp.) 36u. G0M65a Crauwels Celbiologie en biochemie: hoorcollege 2 (1.2 sp.) 8u. G0M62a Crauwels Celbiologie en biochemie: oefeningen 1 (2.1 sp.) 16u. G0N45a Crauwels Celbiologie en biochemie: practicum 1 (1.2 sp.) 20u. G0N46a Crauwels Algemene natuurkunde II (6 sp.) G0N13B Algemene natuurkunde II: hoorcollege (3.5 sp.) 30u. G0N13a Wübbenhorst Algemene natuurkunde II: oefeningen + practicum (2.5 sp.) 24u. G0N60a Wübbenhorst
Algemeen vormend
Alle opleidingsonderdelen zijn verplicht.Wetenschapscommunicatie: chemie (3 sp.) G0D89A Wetenschapscommunicatie: chemie: hoorcollege (0.8 sp.) 6u. G0D89a Houben Wetenschapscommunicatie: chemie: oefeningen (2.2 sp.) 16u. G0D90a Houben Wijsbegeerte (3 sp.) G0U44A Wijsbegeerte (3 sp.) 26u. G0U44a Wenmackers Religie, zingeving en levensbeschouwing (3 sp.) A08C7A Religie, zingeving en levensbeschouwing (3 sp.) 13u. A08C7a Depoortere
Keuze
De student kiest één van onderstaande minors.Minor biochemie en biotechnologie
Alle opleidingsonderdelen zijn verplicht.Moleculaire biologie (6 sp.) G0O53C Moleculaire biologie (6 sp.) 26u. G0O53a Vandenberg Geïntegreerd practicum in de biochemie en biotechnologie I (6 sp.) G0O57C P.Dedecker (coördinator) Geïntegreerd practicum in de biochemie en biotechnologie I (6 sp.) 104u. G0O57a De Groote, Dedecker, Ramaekers, Voet, N. Dynamische biochemie (6 sp.) G0N20E Dynamische Biochemie: oefeningen (1.5 sp.) 26u. G00A4a Neves Rocha Dynamische biochemie: college (4.5 sp.) 26u. G0N20a Neves Rocha Gentechnologie (6 sp.) I0O11A R.Lavigne (coördinator) Gentechnologie (4.5 sp.) 39u. I0O11a Lavigne, Paeshuyse, N., Mühlemann (plaatsvervanger) Gentechnologie: oefeningen (1.5 sp.) 26u. I0O12a Lavigne, Paeshuyse, N., Mühlemann (plaatsvervanger) Bioinformatica en structurele biologie (6 sp.) G0O59B Bioinformatica (4 sp.) 24u. G0O59a Voet Structurele biologie (2 sp.) 12u. G0O60a Voet
Minor chemische technologie
Alle opleidingsonderdelen zijn verplicht.Differentiaalvergelijkingen (5 sp.) I0N19B Differentiaalvergelijkingen: hoorcollege (4 sp.) 26u. I0N19a Poedts Differentiaalvergelijkingen: oefeningen (1 sp.) 39u. I0N20a Poedts Eenheidsbewerkingen chemische industrieën (5 sp.) I0N94A B.Van der Bruggen (coördinator) Eenheidsbewerkingen chemische industrieën: hoorcollege (theorie - eenheidsbewerkingen) (1.5 sp.) 14u. I0J36a Van der Bruggen Eenheidsbewerkingen chemische industrieën: hoorcollege (theorie – uitgewerkte case studies) (1.5 sp.) 12u. I0J37a Smets, Van der Bruggen Eenheidsbewerkingen chemische industrieën: oefeningen (2 sp.) 20u. I0N95a Van der Bruggen Transport Phenomena in Bioscience Engineering (5 sp.) I0W36A Transport Phenomena in Bioscience Engineering: Lectures (4 sp.) 26u. I0W36a Nicolai Transport Phenomena in Bioscience Engineering: Exercices (1 sp.) 32u. I0W37a Nicolai Economie (3 sp.) H01D7B Economie (3 sp.) 26u. H01D7a Dhaene Eenheidsbewerkingen biologische industrieën (4 sp.) I0O00B Eenheidsbewerkingen biologische industrieën: hoorcollege (3.5 sp.) 28u. I0O00a Verkempinck Eenheidsbewerkingen biologische industrieën: oefeningen (0.5 sp.) 16u. I0O01a Verkempinck Levensmiddelenchemie en -technologie (5 sp.) I0O10A Levensmiddelenchemie en -technologie (5 sp.) 39u. I0O10a Courtin Kolloïdchemie (4 sp.) I0O02B Kolloïdchemie: hoorcollege (3.5 sp.) 26u. I0O02a De Vos Kolloïdchemie: oefeningen (0.5 sp.) 13u. I0O03a De Vos
Minor verbreding
Alle opleidingsonderdelen zijn verplicht.
In bepaalde gevallen (bijvoorbeeld bij studenten die heroriënteren uit andere opleidingen) kan uitzonderlijk een afwijkende minor verbreding gevolgd worden. In dat geval kan onderzocht worden of eerder behaalde credits gevaloriseerd kunnen worden, indien zij voldoende diepgang vertonen. Indien een student voor minder dan 30 studiepunten vrijstelling krijgt, moeten de resterende minor-opleidingsonderdelen opgenomen worden uit één van de bestaande ingeroosterde minors van de nieuwe opleiding. Aanvragen moeten zo snel mogelijk ingediend worden bij de studieloopbaanbegeleider, uiterlijk de 1e vrijdag van het semester.Kosmische evolutie (3 sp.) G0Z17A Kosmische evolutie: hoorcollege (3 sp.) 26u. G0Z17a Sintubin Geschiedenis van de wetenschappen (3 sp.) G0L57A Geschiedenis van de wetenschappen (3 sp.) 26u. G0L57a Vandendriessche Transport Phenomena in Bioscience Engineering (5 sp.) I0W36A Transport Phenomena in Bioscience Engineering: Lectures (4 sp.) 26u. I0W36a Nicolai Transport Phenomena in Bioscience Engineering: Exercices (1 sp.) 32u. I0W37a Nicolai Een socio-ecologische inleiding tot duurzaamheid (3 sp.) G0D70A G.Ceulemans (coördinator) Een socio-ecologische inleiding tot duurzaamheid: theorie (1 sp.) 10u. G0D70a Ceulemans, Severijns Een socio-ecologische inleiding tot duurzaamheid: opdracht (2 sp.) 10u. G0D71a Ceulemans, Severijns Bio-Economics (4 sp.) I9X36A Bio-Economics (4 sp.) 26u. I0O63a Maertens Moleculaire biologie (6 sp.) G0O53C Moleculaire biologie (6 sp.) 26u. G0O53a Vandenberg Bioinformatica en structurele biologie (6 sp.) G0O59B Bioinformatica (4 sp.) 24u. G0O59a Voet Structurele biologie (2 sp.) 12u. G0O60a Voet
Minor Business and Innovation
Alle opleidingsonderdelen zijn verplicht.
Sommige van de opleidingsonderdelen uit de minor Business and Innovation kunnen gehonoreerd worden binnen de KICK Academy. Voor verdere informatie over dit certificaat, zie website.Principles of Economics for Scientists (6 sp.) G0S62A R.Veugelers (coördinator) Principles of Economics for Scientists: Microeconomics - Lectures (2 sp.) 16u. G0S62a Ciscato Principles of Economics for Scientists: Microeconomics - Assignments (1 sp.) 10u. G0S63a Ciscato Principles of Economics for Scientists: Information and Innovation - Lectures (2 sp.) 16u. G0S64a Veugelers Principles of Economics for Scientists: Information and Innovation - Assignments (1 sp.) 10u. G0S65a Veugelers Marketing engineering (6 sp.) D0H54A Marketing engineering (6 sp.) 39u. D0H54a Lamey Workshops innovatie in de praktijk (3 sp.) G0S66A W.Schoutens (coördinator) Workshops innovatie in de praktijk (3 sp.) 15u. G0S66a Lips, Maes, Schoutens Economics of Innovation and Intellectual Property (6 sp.) D0T32A Economics of Innovation and Intellectual Property (6 sp.) 39u. D0T32a Czarnitzki, Pellens Een socio-ecologische inleiding tot duurzaamheid (3 sp.) G0D70A G.Ceulemans (coördinator) Een socio-ecologische inleiding tot duurzaamheid: theorie (1 sp.) 10u. G0D70a Ceulemans, Severijns Een socio-ecologische inleiding tot duurzaamheid: opdracht (2 sp.) 10u. G0D71a Ceulemans, Severijns Innovatieproject (6 sp.) G0S68A W.Schoutens (coördinator) Innovatieproject (6 sp.) 30u. G0S68a Elsen, Koeckelberghs, Lips, Maes, Schoutens, Van Dorpe, Verbert, Winderickx, N.
Bachelorproef
Onderstaand opleidingsonderdeel is verplicht.Bachelorproef: onderzoek (6 sp.) G0O47B G.Koeckelberghs (coördinator) Bachelorproef (6 sp.) 0u. G0O47a De Borggraeve, Dehaen, Koeckelberghs, Smet, Vogt
ECTS Religie, zingeving en levensbeschouwing (B-KUL-A08C7A)
Doelstellingen
- Studenten zijn in staat om de plaats en het belang van religie, zingeving en levensbeschouwing in de hedendaagse cultuur en samenleving uit te leggen.
- Studenten zijn in staat om aan te geven welke mens- en wereldbeelden aanwezig zijn in fenomenen in samenleving en cultuur, zoals media, economie en onderwijs, en zij kunnen hierover kritisch reflecteren.
- Studenten zijn in staat te verwoorden hoe zij zich levensbeschouwelijk uitgedaagd weten door een confrontatie met een eigentijdse, contextueel verankerde, godsdienstwetenschappelijk en theologisch onderbouwde benadering van de Bijbelse traditie en zij kunnen de eigenheid van deze traditie formuleren.
- Studenten zijn in staat tot persoonlijke reflectie, onderbouwde stellingname en dialoog met medestudenten over religieuze en levensbeschouwelijke vragen in het kader van het eigen vakgebied en in relatie tot belangrijke maatschappelijke bezorgdheden zoals ecologische, economische en sociale duurzaamheid.
- Studenten zijn in staat om de waarde van religie, zingeving en levensbeschouwing te benoemen, ook in verband met aspecten van het eigen leven, en zij kunnen kritisch stil staan bij hun eigen levensbeschouwelijke vooroordelen en vooronderstellingen. Ze zien in dat wetenschap alleen niet volstaat om een maatschappij vorm te geven.
- Studenten zijn in staat om hun verantwoordelijkheid voor en roeping in de maatschappij van morgen onder woorden te brengen en zij kunnen verduidelijken hoe de Bijbelse traditie hen aanspoort om hun professionele identiteit te ontwikkelen als dienst aan de samenleving, met bijzondere aandacht voor de meest kwetsbaren, bijvoorbeeld in het kader van de actuele duurzaamheidscrisis.
Begintermen
Dit college vergt geen specifieke voorkennis. Een eerste kennismaking met de filosofische manier van denken is wel een pluspunt. Wat de motivatie betreft, wordt van de studenten verwacht dat zij als kritisch gevormde universitair geschoolden bereid zijn om stil te staan bij hun eigen functioneren in en verantwoordelijkheid voor de maatschappij van morgen.
Identieke opleidingsonderdelen
P0S31A: Religie, zingeving en levensbeschouwing
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de informatica (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de wiskunde (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de fysica (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geografie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geowetenschappen (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Religie, zingeving en levensbeschouwing (B-KUL-A08C7a)
Inhoud
Dit opleidingsonderdeel nodigt studenten uit om na te denken over wat het betekent mens te zijn in een wereld vormgegeven door wetenschap en technologie. Het reikt hen inhouden, denkkaders en leessleutels aan die hen kunnen helpen om te reflecteren over zichzelf, de wereld en de grote vragen van het leven. Het opleidingsonderdeel maakt hen ook duidelijk hoe maatschappelijke kwesties en uitdagingen verbonden zijn met uiteenlopende religieuze en levensbeschouwelijke visies en vooronderstellingen. Op die manier wil het opleidingsonderdeel studenten brengen tot een complexer en genuanceerder begrip van henzelf, hun medemensen en de samenleving, alsook tot een scherper bewustzijn van hun eigen levensbeschouwelijk profiel. Studenten worden eveneens uitgedaagd om hun eigen persoonlijke en professionele spiritualiteit te vormen in gesprek met religie, wetenschap en technologie.
Het opleidingsonderdeel gaat uit van de vaststelling dat we leven in een dubbelzinnige tijd. Enerzijds plukken we vandaag de vruchten van een ongeziene vooruitgang die mogelijk werd door wetenschap, technologie en kapitalisme. Anderzijds worden we echter geconfronteerd met een veelvoud aan crisissen waarvan niet duidelijk is of enkel nog meer wetenschap, technologie en economische groei voldoende zijn om ze op te lossen. Zo is er sprake van een ecologische crisis waarvan nogal wat denkers zeggen dat het om een spirituele crisis gaat die we dan ook als zodanig moeten aanpakken. Het opleidingsonderdeel grijpt de claim dat de ecologische crisis een spirituele crisis is aan om de vraag te stellen wat spiritualiteit nu eigenlijk is en welke bronnen van spiritualiteit ons vandaag ter beschikking staan. Het onderzoekt ook hoe de ecologische crisis, en in het bijzonder de opwarming van de aarde, als een spiritueel probleem geduid kan worden en hoe het maatschappelijk debat over de opwarming van de aarde vragen oproept over onder meer de verhouding tussen natuurwetenschap en het alledaagse leven alsook over de verhouding tussen ecologisme en religie. Vragen die aan de orde gesteld worden zijn de volgende: Welke rol kan of moet de natuurwetenschap spelen in het organiseren van de samenleving? Wat is de verhouding tussen natuurwetenschap en politiek? Kan natuurwetenschap de functie van religie overnemen? Mogen we uit natuurwetenschappelijke bevindingen levensbeschouwelijke conclusies trekken? En zo ja, welke dan? Is de natuurwetenschap een bron van spiritualiteit en zingeving? Heeft religie bijdragen aan de ecologische crisis en/of kan ze bijdragen het oplossen ervan? En zo ja, welke ideeën uit de verschillende wereldreligies kunnen hierbij helpen? Wat moeten we aanvangen met de kritiek dat ecologie een nieuwe religie is geworden? Zit er een grond van waarheid in dit verwijt? En zo ja, wat kunnen we er uit leren?
Naast de colleges wordt van de studenten verwacht dat ze één van de universiteitsbrede RZL-modules doorlopen.
Studiemateriaal
Een nieuw cursusboek is in voorbereiding en zou tegen februari 2025 beschikbaar zijn.
Bijkomend studiemateriaal (beschikbaar in Toledo):
- Slides ter ondersteuning van de lessen
- Mediatheek met videofragmenten
- Indien relevant: extra voorbeelden of illustraties
Toelichting werkvorm
Het hart van het opleidingsonderdeel bestaat in een grondige lectuur van het cursusboek. Tijdens de hoorcolleges helpt de docent de studenten op weg met de lectuur van het cursusboek door hen te wijzen op rode draden, verbanden en aandachtspunten. De colleges worden ondersteund door slides. Het is wenselijk zorgvuldig te noteren.
Het opleidingsonderdeel wil expliciet aanzetten tot persoonlijke reflectie en uitwisseling. De studenten krijgen daarom bij het begin van het semester een reflectie-opdracht. Deze reflectie-opdracht wordt tijdens de eerste les uitgelegd.
Er is ook steeds ruimte voor vragen en bedenkingen van de studenten. Deze kunnen op elk moment tijdens de colleges binnengebracht worden of kunnen na afloop van de les gesteld worden (ook via e-mail of via een polleverywhere-link die doorheen het semester actief blijft). Studenten worden op die manier uitgenodigd het leertraject actief zelf vorm te geven. De input door de studenten kan ook georganiseerd worden door middel van enquêtes of met behulp van het discussieforum.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Religie, zingeving en levensbeschouwing (B-KUL-A28C7a)
Toelichting
De evaluatie bestaat uit drie delen: (1) de reflectie-opdracht, (2) het voltooien van een van de universiteitsbrede RZL-modules en (3) een schriftelijk examen aan het einde van het semester. Het examen peilt naar begrip van en inzicht in het cursusboek alsook naar de mate waarin studenten diepgaand nagedacht hebben over de thema’s die in het opleidingsonderdeel aan de orde waren en de mate waarin ze het cursusboek met zin voor detail bestudeerd hebben. Het examen bestaat uit drie vragen: (1) een synthese- en reflectievraag die peilt naar globaal inzicht en de mate waarin persoonlijk nagedacht werd over de inhouden van het cursusboek, (2) een open vraag die peilt naar inzicht en begrip van een meer specifiek onderdeel van het cursusboek en een (3) stelling of begripsverklaring of gelijkaardige vraag die wil nagaan met hoeveel zin voor detail de studenten het cursusboek doorgenomen hebben. Tijdens het examen mag het geannoteerde cursusboek geraadpleegd worden.
Het eindresultaat R voor het opleidingsonderdeel komt tot stand door volgende scores op te tellen en te herleiden tot een punt op 20:
- S1: score voor de reflectie-opdracht (beoordeeld op 10);
- S2: score voor het voltooien van een van de universiteitsbrede RZL-modules (beoordeeld op 3; volledig afgewerkt = 3/3 en niet volledig afgewerkt = 0/3);
- S3: score voor de synthese- en reflectievraag op het examen (beoordeeld op 10);
- S4: score voor de open vraag op het examen (beoordeeld op 5);
- S5: score voor de stelling of begripsverklaring op het examen (beoordeeld op 2).
Het eindresultaat voor het opleidingsonderdeel wordt berekend met behulp van de volgende formule in Excel: R = ROUND((((S1+S2+S3+S4+S5)*20)/30);0).
Wanneer de inleveringstermijn van de reflectie-opdracht niet wordt gerespecteerd, wordt de opdracht beschouwd als niet-ingeleverd, wat in de puntentelling neerkomt op een score 0. De indiendeadline wordt meegedeeld via Toledo.
Toelichting bij herkansen
In geval van een onvoldoende op het geheel herneemt de student het schriftelijke examen.
Wie niet geslaagd was voor het geheel, maar wel voor de reflectie-opdracht, neemt de score voor de reflectie-opdracht mee naar de derde examenperiode. Ontbrekende elementen kunnen eventueel nog aangevuld worden met het oog op een hogere score.
Ook de score voor het voltooien van een universiteitsbrede RZL-module gaat mee naar de derde examenperiode. Dit onderdeel kan niet herkanst worden.
Er is geen overdracht van deelresultaten naar een volgend academiejaar.
De puntenverdeling, ontvankelijkheidsvoorwaarden en voorwaarden om te slagen tijdens de derde examenperiode zijn dezelfde als bij de eerste examenkans. De indiendeadline voor de herziene opdracht wordt medegedeeld via Toledo.
ECTS Marketing engineering (B-KUL-D0H54A)
Doelstellingen
Bij het voltooien van dit opleidingsonderdeel kan de student:
- de voornaamste primaire en secundaire data bronnen binnen marketing aangeven en verduidelijken
- marketing vraagstukken oplossen aan de hand van verschillende marketing (beslissings)modellen:
o beargumenteren welke methode het meest geschikt is voor een bepaald marketing vraagstuk
o beargumenteren welke data/informatie vereist is om de gekozen methode toe te passen
o analyseren van de vereiste data
o interpreteren van de output van een marketing model
o op basis van o.a. inzichten uit data analyse een gefundeerde marketing beslissing nemen
Begintermen
Bij aanvang van dit opleidingsonderdeel is het:
* essentieel een inleidend vak Marketing gevolgd te hebben, omdat we ons zullen verdiepen in een aantal specifieke marketing topics
* aanbevolen om een minimum aan basiskennis van (beschrijvende en verklarende) statistiek en regressieanalyse te hebben
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de informatica (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de wiskunde (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de fysica (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de geografie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor handelsingenieur (Leuven) (Major 1: Keuzetraject studenten campus Brussel) 180 sp.
- Bachelor handelsingenieur (Leuven) (Major 1: Marketing) 180 sp.
- Bachelor handelsingenieur (Leuven) (Major 2: Marketing) 180 sp.
- Bachelor handelsingenieur in de beleidsinformatica (Leuven) 180 sp.
- Bachelor handelsingenieur in de beleidsinformatica (Leuven) (Major: Marketing) 180 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Leuven) 45 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Antwerpen) 45 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Brussel) 45 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Kortrijk) 45 sp.
- Bachelor in de communicatiewetenschappen (programma voor studenten gestart in 2022-2023 of later) (Leuven) (Minor economie en organisatie) 180 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Marketing engineering (B-KUL-D0H54a)
Inhoud
Marketing Engineering geeft een beter inzicht in belangrijke marketing aspecten door de analyse van reële marketing problemen. Het hoofddoel van deze cursus is om kennis te verbreden door verschillende fundamentele marketing modellen en analysetechnieken te bespreken en zelf ook uit te voeren. Marketeers worden geconfronteerd met steeds snellere veranderingen in de markt, en moeten enerzijds marktgegevens verzamelen en anderzijds inzichten genereren uit reeds bestaande gegevens en informatie. Vandaag de dag is het voor marketing managers niet meer voldoende om alleen een grondige kennis van marketing concepten te bezitten. Meer en meer worden feiten-gebaseerde analyses en de aanwending van beslissingsmodellen gevraagd om de marketingstrategie van een onderneming te ondersteunen. In deze cursus zullen we theorie linken met de praktijk. Begrijpen hoe markting data verzameld wordt (dataverzameling), alsook weten welke analysetechnieken gebruikt moeten worden (data-analyse) zal managers een competitief voordeel geven. In deze cursus zullen de nodige know-how en tools worden aangeleerd die je in staat zullen stellen om de juiste informatie te verzamelen en te analyseren met als doel betere marketing plannen op te stellen, betere doelgroepen te selecteren, …. , kortom, betere beslissingen te nemen. Een bedrijfskundige vertaalslag naar de bruikbaarheid van deze analysetechnieken voor marketing beslissingsnemers wordt hierbij beklemtoond. Meer specifiek, zal er een overzicht gegeven worden van een aantal kwantitatieve methoden, voor welke vraagstukken deze kunnen gebruikt worden en hoe deze kunnen ingezet worden ter ondersteuning bij marketing beslissingen. Dit wordt telkens geïllustreerd aan de hand van enkele praktijk cases.
Volgende deeldomeinen zullen nader belicht worden in de cursus:
- Informatieverzameling binnen marketing
- Segmentatie, Targeting & Positionering beslissingen
- Marketing-Mix beslissingen
Studiemateriaal
Studiemateriaal
* Het verplichte en aanvullende studiemateriaal voor dit opleidingsonderdeel bestaat uit geselecteerde hoofstukken, een set van business cases, een selectie van academische artikels, powerpoint slides en al het bijkomend materiaal behandeld tijdens de colleges. Voor meer informatie zie Toledo.
* In de cursus zal gebruik gemaakt worden van Excel en R.
Toledo
*Bij dit opleidingsonderdeel wordt gebruik gemaakt van Toledo.
Toelichting werkvorm
Van de studenten worden volgende leeractiviteiten verwacht:
- Studenten maken tijdens de hoorcolleges kennis met verschillende beslissingsmodellen toegepast binnen het marketing veld.
- Studenten werken in groep enkele bedrijfscasussen uit waarbij ze de theorie aangebracht in de hoorcolleges toepassen op een concreet marketing vraagstuk. Groepen worden ad random door de docent ingedeeld.
- Studenten nemen actief deel aan de interactieve werkcolleges, waar zij de conclusies van hun groep op de bedrijfscasus verdedigen.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Marketing engineering (B-KUL-D2H54a)
Toelichting
Evaluatiekenmerken
*De evaluatie bestaat uit een “eindexamen” en “evaluatie doorheen het jaar”.
1) Het eindexamen is een schriftelijk, gesloten boek examen dat bestaat uit open vragen, inclusief toepassingsvragen.
2) De evaluatie doorheen het jaar bestaat uit individuele en groepsopdrachten doorheen het jaar, actieve deelname en peerassessment.
*De eerste opdrachten starten reeds in februari. De inleveringstermijn en deadline van de groepsopdrachten worden vastgelegd door de docent en via Toledo meegedeeld.
Bepaling eindresultaat
Het opleidingsonderdeel wordt beoordeeld door de docent(en), zoals meegedeeld via Toledo en de examenregeling. Het resultaat wordt berekend en uitgedrukt met een geheel getal op 20 en is een gewogen cijfer dat als volgt wordt bepaald:
- Het onderdeel "eindexamen" en het onderdeel "evaluatie doorheen het jaar" wordt respectievelijk voor 50% en 50% verrekend in het eindresultaat.
- Indien men een onvoldoende behaalt voor het eindexamen (namelijk een score onder 9.5/20) wordt de score op het opleidingsonderdeel gelijkgesteld aan de score op het "eindexamen".
* Indien de student niet deelneemt aan één (of meerdere) van de deelevaluaties, wordt de beoordeling van de niet afgelegde deelevaluatie(s) meegeteld als een 0-score binnen het gewogen eindresultaat.
*Indien de vastgelegde inleveringstermijn van een opdracht niet wordt gerespecteerd, wordt een 0 score gegeven voor die opdracht, tenzij om een zwaarwichtige reden na aanvraag een nieuwe indieningsdatum wordt bepaald.
*Een individuele afwijking van de groepsscore is mogelijk. Er kan op basis van een peer review namelijk een correctie van -10% tot +10% toegepast worden op de score van de groepswerkjes. Bij vrijbuiterproblemen (afgeleid uit de peer review) kan er van de vooropgestelde correctie van -10% afgeweken worden. Tevens kan er een correctie van -10% tot +10% toegepast worden op basis van medewerking tijdens de colleges.
Toelichting bij herkansen
*De evaluatiekenmerken en de bepaling eindresultaat van de tweede examenkans verschillen van die van de eerste examenkans.
*Studenten die doorheen het jaar een score onder de 12/20 haalden op één of meerdere groepswerkjes dienen voor derde examenperiode (dit) deze groepswerkje(s) individueel te herwerken. Elk herwerkt groepswerkje telt mee voor 2 van de 20 punten (10%). Het niet-deelnemen aan één van deze opdrachten leidt tot 0 score voor deze opdracht.
De resterende punten van het eindresultaat komen van het schriftelijk examen en bestaat uit open vragen, inclusief toepassingsvragen.
*Bijvoorbeeld, als een student bij eerste examen kans op 2 groepswerkjes onder de 12/20 scoort, moet hij deze twee groepswerkjes herwerken voor 20% van de punten. (2*10% =20%). De resterende 80% van het eindresultaat komt van het eindexamen.
*Indien men geen voldoende behaalt voor het schriftelijk examen (namelijk een score onder 9.5/20) wordt de score op het opleidingsonderdeel gelijkgesteld aan de score op het schriftelijk examen.
*Bij de tweede examenkans worden behaalde resultaten voor medewerking tijdens contactmomenten en peer review niet opnieuw in rekening gebracht
ECTS Economics of Innovation and Intellectual Property (B-KUL-D0T32A)
Aims
This course will introduce students to the field of the economics of innovation and intellectual property. Among other topics, it will cover questions such as the following:
• Why is investment in research, development and eventually innovation different from investing into tangible assets?
• Why is investment into research, development and innovation subject to market failure?
• How does market structure affect the incentives to innovate?
• Why do industrialized economies have institutions for securing intellectual property rights (IPRs) such as patents, trademarks, and copyrights, and how should these IPRs be designed to be effective?
• How do other government policies support innovation?
Previous knowledge
Although there are no required prerequisites for this course, students should be familiar with basic microeconomic concepts such as profit maximization and production functions.
It is also assumed that students are familiar with basic statistics, like interpreting results of linear regression models, for instance.
Is included in these courses of study
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de informatica (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de economische wetenschappen (Leuven) 180 ects.
- Bachelor in de wiskunde (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de fysica (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de geografie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de biologie (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen (Leuven) 180 ects.
- Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen (Leuven) (Major 1: Bedrijfseconomie en strategie) 180 ects.
- Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen (Leuven) (Major 2: Bedrijfseconomie en strategie) 180 ects.
- Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen (Leuven) (Major 2: Talen) 180 ects.
- Bachelor handelsingenieur (Leuven) (Major 1: Keuzetraject studenten campus Brussel) 180 ects.
- Bachelor handelsingenieur (Leuven) (Major 2: Bedrijfseconomie en strategie) 180 ects.
- Bachelor handelsingenieur (Leuven) (Major 2: Talen) 180 ects.
- Bachelor handelsingenieur in de beleidsinformatica (Leuven) 180 ects.
- Bachelor handelsingenieur in de beleidsinformatica (Leuven) (Major: Innovatie en ondernemerschap) 180 ects.
- Bachelor handelsingenieur in de beleidsinformatica (Leuven) (Major: Talen) 180 ects.
- Master in de beleidseconomie (programma voor studenten gestart vóór 2022-2023)(Leuven) 60 ects.
- Bachelor of Business Engineering (Brussels et al) 180 ects.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Leuven) 45 ects.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Antwerpen) 45 ects.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Brussel) 45 ects.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Kortrijk) 45 ects.
- Courses for Exchange Students Faculty of Economics and Business (Leuven)
- Voorbereidingsprogramma: Master in de economische wetenschappen / Master of Economics (Leuven) 60 ects.
- Master in de beleidseconomie (programma voor studenten gestart in 2022-2023 of later) (Leuven) 60 ects.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) (Minor duurzame biotechnologie) 180 ects.
Onderwijsleeractiviteiten
Economics of Innovation and Intellectual Property (B-KUL-D0T32a)
Content
In the course we will discuss theoretical concepts and models of innovation and intellectual property, and also discuss empirical research on the economics of innovation and intellectual property.
In addition to attending lectures, the students will have the opportunity to check their performance during the semester in online quizzes provided via Toledo.
Course material
Course material:
- Lecture slides, uploaded on Toledo
- Reading materials will be distributed via Toledo.
Toledo is used for this learning activitity
Format: more information
The focus of this course is on the "Economics of Innovation and Intellectual Property". Students are expected to critically and thoroughly study the theory and examples that are presented during the lectures.
Evaluatieactiviteiten
Evaluation: Economics of Innovation and Intellectual Property (B-KUL-D2T32a)
Explanation
FEATURES OF THE EVALUATION
• The evaluation consists of:
- Group assignments (paper) with peer assessment
- Online tests, which will be published on Toledo
- A written, closed-book exam
• Students can use a NON-graphic calculator during the exam.
• Regarding the (group) assignments, the deadlines will be determined by the lecturer and communicated via Toledo.
DETERMINATION OF FINAL GRADES
• The grades are determined by the lecturer as communicated via Toledo and stated in the examination schedule. The result is calculated and communicated as a number on a scale of 20.
• The final grade is a weighted score and consists of:
- The group assignments (paper) count for 30% of the final grade
- The online tests count for 10% of the final grade
- The final exam counts for 60% of the final grade
• If the set deadline for the online tests was not respected, the student will receive 0 for that online test, unless the student asked the lecturer to arrange a new deadline. This request needs to be motivated by grave circumstances
• If the set deadline for the paper was not respected, all students of the group will receive 0 for the paper, unless they asked the lecturer to arrange a new deadline. This request needs to be motivated by grave circumstances
• Peer assessment is used to determine a variation of maximum 4 out of the 20 points that are allocated to the group assignments
• If a student does not participate in the group assignments, the grade for these partial evaluations will be a 0-grade within the calculations of the final grade
• If there is a deficit score (<10/20) for the final exam, this exam grade becomes the final grade for the course. Hence, a minimum grade of 10/20 for the final exam is required to pass the course
• If the student does not participate in the final exam, the final grade of the course will be NA (not taken) for the whole course
SECOND EXAMINATION OPPORTUNITY
• The features of the evaluation and/or determination of grades are the same as for the first examination opportunity
• The grades obtained on the online tests remain valid: they will be copied to the second exam opportunity and count for 10% of the final grade. If the student did not participate in the online tests (in the first examination period), the grade for these partial evaluations will be a 0-grade within the calculations of the final grade
• The grades obtained on the paper (group assignment) remain valid: they will be copied to the second exam opportunity and count for 30% of the final grade. If the student did not participate in the group assignments (in the first examination period), the grade for these partial evaluations will be a 0-grade within the calculations of the final grade
• The final exam at the second exam opportunity counts for the other 60% of the final grade
• If there is a deficit score (<10/20) for the final exam, this exam grade becomes the final grade for the course. Hence, a minimum grade of 10/20 for the final exam is required to pass the course
• If the student does not participate in the final exam, the final grade of the course will be NA (not taken) for the whole course
ECTS Anorganische Chemie (B-KUL-G00D8A)
Doelstellingen
Het opleidingsonderdeel “Anorganische Chemie” introduceert belangrijke concepten uit de anorganische chemie, die studenten in staat stellen om voorspellingen te doen over de structuur en stabiliteit van anorganische verbindingen, evenals over de ligging van het chemisch evenwicht bij complexvormingsreacties en redoxreacties. De specifieke doelstellingen van de cursus “Anorganische Chemie” zijn:
- Doelstelling 1: De studenten kunnen structuren van anorganische verbindingen beschrijven aan de hand van dichtste bolstapelingen of verbonden polyeders, en ze kunnen geometrische berekeningen over deze structuren uitvoeren
- Doelstelling 2: De studenten kunnen het donor-acceptor concept gebruiken om experimentele waarnemingen in de anorganische chemie te verklaren
- Doelstelling 3: De studenten kunnen het verband leggen tussen de opsplitsing van d-orbitalen en de elektronische, magnetische en thermodynamische eigenschappen van transitiemetaalverbindingen
- Doelstelling 4: De studenten kunnen elektronentelregels toepassen op organometaalcomplexen
- Doelstelling 5: De studenten kunnen evenwichtsconstanten en standaardreductiepotentialen berekenen aan de hand van standaard thermodynamische grootheden en thermodynamische cycli
- Doelstelling 6: De studenten kunnen experimenten ontwerpen voor de bepaling van stabiliteitsconstanten van metaalcomplexen
- Doelstelling 7: De studenten kunnen eenvoudige Pourbaixdiagrammen berekenen
- Doelstelling 8: De studenten kunnen speciatiediagrammen en Pourbaixdiagrammen berekenen met thermodynamische software en deze diagrammen interpreteren
Begintermen
De studenten zijn vertrouwd met grondslagen van de chemie en de chemische thermodynamica
Identieke opleidingsonderdelen
X0D07B: Anorganische Chemie
G0O29B: Metalen en katalyse
Plaats in het onderwijsaanbod
Onderwijsleeractiviteiten
Anorganische Chemie: hoorcollege (B-KUL-G00D8a)
Inhoud
- Anorganische structuurchemie: bolstapelingen en verbonden polyeders
- Donor-acceptor interacties (inclusief Lewis zuren-basen, HSAB)
- Opsplitsing van d-orbitalen en gevolgen voor transitiemetaalchemie
- Elektronentelregels voor organometaalverbindingen
- Meting en berekening van stabiliteitsconstanten
- Meting en berekening van standaardreductiepotentialen
- Speciatiediagrammen van metaalcomplexen
- Pourbaixdiagrammen
Studiemateriaal
Cursusnota’s en slides
Dit materiaal wordt ter beschikking gesteld op Toledo.
Anorganische Chemie: oefeningen (B-KUL-G00D9a)
Inhoud
De oefeningen bij de cursus “Anorganische Chemie” zijn in de eerste plaats bedoeld om de theorie aan de hand van voorbeelden verder te illustreren.
- Berekeningen met bolstapelingen
- Toepassing van elektronentelregels
- Gevolgen van opsplitsing van d-orbitalen
- Thermodynamische berekeningen van stabiliteitsconstanten en standaardreductiepotentialen
- Stapsgewijze berekening en interpretatie van Pourbaix-diagrammen
- Berekening van speciatiediagrammen en Pourbaix-diagrammen met Hydra/Medusa software
Studiemateriaal
Cursusnota’s en slides
Dit materiaal wordt ter beschikking gesteld op Toledo.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Anorganische Chemie (B-KUL-G20D8a)
Toelichting
Schriftelijk examen
Het punt voor dit vak is de som van de deelpunten op de verschillende vragen.
ECTS Een socio-ecologische inleiding tot duurzaamheid (B-KUL-G0D70A)
Doelstellingen
1. Leerdoelen
De student kan de betekenis en samenhang van de ‘Megatrends’ en hun achtergrond, de ‘Sustainable Development Goals’, de ‘Sustainability Doughnut’ en de ‘Planetary Boundaries’ verwoorden.
De student kan de discussie over de termen ‘duurzaamheid’ en ‘duurzame ontwikkeling’ duiden.
De student kan zowel de ecologische, economische, sociale, ethische als culturele dimensies van duurzaamheidskwesties concreet illustreren.
De student kan een aantal maatregelen in het domein van de eigen discipline die geschikt zijn om duurzaamheid te vergroten, opsommen, en toelichten welke impact ze (kunnen) hebben.
De student kan diversiteit en een open ethiek als basiskenmerk van ‘cultures of sustainability’ verder toelichten vanuit de idee van veerkracht en systeemdenken in een sociaal-maatschappelijke context.
De student kan systeemdenken (beperkt) toepassen bij het kritisch bekijken en vervolgens beoordelen van duurzaamheidscontroverses aangebracht in de media.
De student kan het belang van transdisciplinaire samenwerking en teamwerk in het kader van duurzaamheid en duurzame ontwikkeling voor specifieke cases aangebracht in krantenartikels uitleggen, door concrete relevante onderzoeksvragen van diverse wetenschapsdomeinen te verwoorden.
2. Vormingsdoelen
De student kan een respectvolle discussie over aspecten van duurzaamheid voeren met studenten uit de eigen zowel als uit andere disciplines, en getuigt hierbij van zorgvuldigheid, verantwoordelijkheidszin en een ethische ingesteldheid.
De student is bereid en in staat om op een kritische wijze deel te nemen aan de maatschappelijke discussie omtrent duurzaamheid vanuit de eigen expertise in haar/zijn discipline.
De student is ‘actiecompetent’, m.a.w. de cursus heeft capaciteiten én het engagement bijgebracht om actief bij te dragen aan het aanpakken van de structurele oorzaken van duurzaamheidskwesties.
Identieke opleidingsonderdelen
G0D70B: Een socio-ecologische inleiding tot duurzaamheid
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) (Minor verbreding) 180 sp.
- Bachelor in de criminologische wetenschappen (Leuven) (Optie criminologie) 180 sp.
- Bachelor in de informatica (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de informatica (Leuven) (Minor verbreding) 180 sp.
- Bachelor in de economische wetenschappen (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de psychologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de wiskunde (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de wiskunde (Leuven) (Minor economie) 180 sp.
- Bachelor in de fysica (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de geografie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Master in de criminologische wetenschappen (Leuven) 60 sp.
- Master in de wijsbegeerte (Leuven) 60 sp.
- Master in de culturele studies (Leuven) 60 sp.
- Bachelor in de politieke wetenschappen en de sociologie (programma voor studenten gestart vóór 2022-2023) (Leuven) (Afstudeerrichting politieke wetenschappen) 180 sp.
- Bachelor in de politieke wetenschappen en de sociologie (programma voor studenten gestart vóór 2022-2023) (Leuven) (Afstudeerrichting sociologie) 180 sp.
- Bachelor in de communicatiewetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2022-2023) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geschiedenis (Leuven) (Afstudeerrichting geschiedenis van de oudheid tot heden) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor verbreding) 180 sp.
- Master in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie (Leuven e.a.) (Afstudeerrichting Geestelijke gezondheidszorg) 120 sp.
- Master in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie (Leuven e.a.) (Afstudeerrichting Inwendige aandoeningen) 120 sp.
- Master in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie (Leuven e.a.) (Afstudeerrichting Kinderen) 120 sp.
- Master in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie (Leuven e.a.) (Afstudeerrichting Musculoskeletale aandoeningen: optie manuele therapie) 120 sp.
- Master in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie (Leuven e.a.) (Afstudeerrichting Neurologische aandoeningen) 120 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) 180 sp.
- Master of Chemical Engineering (Leuven) (Chemical and Biochemical Process Engineering) 120 sp.
- Master of Chemical Engineering (Leuven) (Environmental Engineering) 120 sp.
- Master of Chemical Engineering (Leuven) (Product Engineering) 120 sp.
- Bachelor in de toegepaste economische wetenschappen (Leuven) 180 sp.
- Bachelor handelsingenieur (Leuven) 180 sp.
- Bachelor handelsingenieur in de beleidsinformatica (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de rechten (Leuven) (Algemene optie) 180 sp.
- Bachelor in de handelswetenschappen (Brussel) 180 sp.
- Bachelor in de handelswetenschappen (Antwerpen) 180 sp.
- Master in de theologie en de religiewetenschappen (Leuven) 60 sp.
- Master of Rehabilitation Sciences and Physiotherapy (Leuven) (Specialisation: Children) 120 sp.
- Master of Rehabilitation Sciences and Physiotherapy (Leuven) (Specialisation: Internal Disorders) 120 sp.
- Master of Rehabilitation Sciences and Physiotherapy (Leuven) (Specialisation: Mental Health Care) 120 sp.
- Master of Rehabilitation Sciences and Physiotherapy (Leuven) (Specialisation: Musculoskeletal Disorders: Option Manual Therapy) 120 sp.
- Master of Rehabilitation Sciences and Physiotherapy (Leuven) (Specialisation: Neurological Disorders) 120 sp.
- KICK Academy (Leuven) 18 sp.
- Master of Mobility and Supply Chain Engineering (Leuven) 120 sp.
- Master in de farmaceutische zorg (Leuven) 120 sp.
- Master in de geneesmiddelenontwikkeling (Leuven) 120 sp.
- Master in de bewegings- en sportwetenschappen (Leuven) (Keuzeopleidingsonderdelen binnen de afstudeerrichting Sportbeleid en sportmanagement) 120 sp.
- Master in de bewegings- en sportwetenschappen (Leuven) (Verdieping binnen Clinical Movement Analysis) 120 sp.
- Master in de bewegings- en sportwetenschappen (Leuven) (Verdieping binnen de afstudeerrichting Biomedical Research in Movement Sciences) 120 sp.
- Master in de bewegings- en sportwetenschappen (Leuven) (Verdieping binnen de afstudeerrichting Prestatie- en actievelevensstijlcoaching) 120 sp.
- Bachelor in de biomedische wetenschappen (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de wijsbegeerte (Leuven) (Optie Liberal Arts met taaltraject Duits) 180 sp.
- Bachelor in de wijsbegeerte (Leuven) (Optie Liberal Arts met taaltraject Frans) 180 sp.
- Master in de logopedische en audiologische wetenschappen (Leuven) 120 sp.
- Bachelor in de politieke wetenschappen en de sociologie (programma voor studenten gestart in 2022-2023 of later) (Leuven) (Afstudeerrichting sociologie) 180 sp.
- Bachelor in de politieke wetenschappen en de sociologie (programma voor studenten gestart in 2022-2023 of later) (Leuven) (Minor sociale innovatie) 180 sp.
- Bachelor in de politieke wetenschappen en de sociologie (programma voor studenten gestart in 2022-2023 of later) (Leuven) (Optie politieke wetenschappen) 180 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) (Minor duurzame biotechnologie) 180 sp.
- Postgraduaat in de toegepaste ethiek (Leuven) (Track ecologie) 35 sp.
- Bachelor in de geowetenschappen (Leuven) (Afstudeerrichting Geografie) 180 sp.
- Master in de vergelijkende en internationale politiek (programma voor studenten gestart in 2024-2025 of later) (Leuven) 60 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Een socio-ecologische inleiding tot duurzaamheid: theorie (B-KUL-G0D70a)
Inhoud
In dit onderdeel worden de verschillende aspecten van het begrip duurzaamheid (ecologisch, sociaal, economisch) toegelicht. Daarnaast wordt de methodologie aangebracht om duurzaamheidskwesties te leren doorgronden en er mee om te gaan of een oplossing ervoor na te streven (systeemdenken, transdisciplinariteit, de honest broker positie, ‘political moves’ herkennen, de betekenis van bestaande machtsverhoudingen en ideologieën inschatten). Dit alles gebeurt op basis van feitenkennis in verband met de ‘Megatrends’, de ‘Planetary Boundaries’, de ‘Sustainability Doughnut’ en de ‘Sustainable Development Goals’. Hierbij zal ook aandacht besteed worden aan specifieke disciplinaire aspecten, gekaderd in een bredere systemische en transdisciplinaire context.
Studiemateriaal
Cursustekst, colleges, slides, artikels, SPOC on-line leermodules.
Een socio-ecologische inleiding tot duurzaamheid: opdracht (B-KUL-G0D71a)
Inhoud
In dit onderdeel worden de studenten in interdisciplinaire teams verdeeld. Ze krijgen een aantal opdrachten aansluitend bij de theorie te vervullen, in en buiten de contactmomenten, om vaardigheden relevant voor duurzaamheid te verkennen. Anderzijds geven ze elkaar en de docenten feedback, tijdens en na het leerproces dat ze doorlopen.
Studiemateriaal
Syllabus en media-materiaal, materiaal in de toledo-leeromgeving, discussie/praktijk-sessies
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Een socio-ecologische inleiding tot duurzaamheid (B-KUL-G2D70a)
Toelichting
De evaluatie bestaat uit twee delen: een vormend proces in teamverband (deels gescoord via peer-evaluatie, en telt mee voor 6 van de 20 delen van de examenscore), en een afrondend, individueel te schrijven essay (buiten de examenperiode (net voor of tijdens de blokperiode), en dit telt mee voor 14 van de 20 delen van de examenscore). Wanneer meerkeuze-vragen worden gebruikt, wordt gis-correctie toegepast.
Elke student dient aan elk van de onderdelen deel te nemen om te kunnen slagen voor het geheel. Er is geen herkansing mogelijk voor het vormend proces dat in teamverband tijdens het jaar wordt doorlopen. De score van dit onderdeel wordt bij een herkansing overgedragen vanuit de eerste zittijd. Bijdrage in de evaluatie van dit procesonderdeel blijft 6 van de 20 punten bij een herkansing.
Toelichting bij herkansen
Er is geen herkansing mogelijk voor het vormend proces dat in teamverband tijdens het jaar wordt doorlopen. De score van dit onderdeel wordt bij een herkansing overgedragen vanuit de eerste zittijd. Bijdrage in de evaluatie van dit procesonderdeel blijft 6 van de 20 punten bij een herkansing.
ECTS Wetenschapscommunicatie: chemie (B-KUL-G0D89A)
Doelstellingen
Na dit opleidingsonderdeel zijn de studenten vertrouwd met het gebruik van het Nederlands én Engels als taal in een communicatie over wetenschappen.
De studenten moeten in staat zijn om:
- de criteria te identificeren waaraan technisch-wetenschappelijke vakteksten en populair-wetenschappelijke teksten beantwoorden;
- de criteria voor populair- en/of technisch wetenschappelijke teksten zelf toe te passen bij het uitwerken van dergelijke teksten;
- de wetenschappelijke schrijfstijl te hanteren bij het schriftelijk rapporteren van wetenschappelijk onderzoek en kan een wetenschappelijke tekst logisch en samenhangend structureren, dit in de taal die gangbaar is binnen het wetenschappelijk domein
- mondeling te communiceren over wetenschappelijke ideeën of concrete resultaten van metingen of berekeningen
Begintermen
Studenten kunnen dit opo enkel opnemen nadat ze min. 51 stp behaald of getolereerd hebben van de 1ste bachelorfase.
De Nederlandse taal correct kunnen spreken en schrijven.
Engelstalige teksten kunnen lezen en begrijpen.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
129
Identieke opleidingsonderdelen
G0M75A: Wetenschapscommunicatie: biologie
G0D81A: Wetenschapscommunicatie: informatica
G0D83A: Wetenschapscommunicatie: wiskunde
G0D85A: Wetenschapscommunicatie: fysica
G0D87A: Wetenschapscommunicatie: geologie
X0E15A: Wetenschapscommunicatie voor biowetenschappen
X0E17A: Wetenschapscommunicatie: chemie
X0E19A: Wetenschapscommunicatie: fysica
X0E21A: Wetenschapscommunicatie: informatica
X0E25A: Wetenschapscommunicatie: wiskunde
G0D91A: Wetenschapscommunicatie: geografie
G0D93A: Wetenschapscommunicatie: biochemie en biotechnologie
Onderwijsleeractiviteiten
Wetenschapscommunicatie: chemie: hoorcollege (B-KUL-G0D89a)
Inhoud
1. Schrijven over wetenschappelijk onderzoek:
- wetenschappelijk of technisch rapport
- populair-wetenschappelijke tekst
2. Mondeling communiceren:
- algemene aspecten van mondelinge communicatie
- praktische regels
- technische en menselijke aspecten
Studiemateriaal
Crauwels, M.; Gérard, M.; De Bruin. J. Wetenschap communiceren; Acco: Leuven, België, 2015.
Dumont, J.L. Trees, maps and theorems; Principiae: Kraainem, België, 2012.
Wetenschapscommunicatie: chemie: oefeningen (B-KUL-G0D90a)
Inhoud
Door middel van schrijf- en presentatie-opdrachten leren studenten mondeling en schriftelijk communiceren over onderwerpen uit de chemie. De student doorloopt de tutorial ‘Informatievaardigheden’ en voert de aansluitende test uit op de Toledo-community 'Wetenschappelijke integriteit aan de Faculteit Wetenschappen'. Tijdens de inleidende werkcolleges krijgen de studenten toelichting bij de uit te voeren opdrachten.
Het onderdeel ‘schrijfopdracht’ bestaat uit het schrijven van een Nederlandstalige populair-wetenschappelijke tekst gericht naar een ruimer publiek èn het schrijven van een Engelstalig technisch-wetenschappelijk rapport van een experiment. Het onderdeel ‘presenteeropdracht’ bestaat uit het mondeling toelichten van een wetenschappelijke tekst aan de hand van een presentatie tijdens een contactsessie. De presentaties worden ook gefilmd.
De student levert eveneens feedback op de populair-wetenschappelijke tekst van een medestudent. Nadien zal er tijdens de werkcolleges èn een individueel contactmoment uitgebreide feedback gegeven worden bij de schrijfopdrachten, de kwaliteit van de peerfeedback en de presenteeropdracht.
Tenslotte herwerken de studenten de ingediende teksten rekening houdend met de ontvangen feedback en geven ze een presentatie over de inhoud van hun Nederlandse populair-wetenschappelijke tekst.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Wetenschapscommunicatie: chemie (B-KUL-G2D89a)
Toelichting
Dit opleidingsonderdeel maakt deel uit van de leerlijn academische taalvaardigheid. Zowel in de schrijf- als in de presentatieopdrachten wordt academische taalvaardigheid geëvalueerd. Studenten maken reflectieopdrachten over taalvaardigheid in een taalportfolio.
De studenten dienen aan alle leeractiviteiten deel te nemen, alle opdrachten uit te voeren en via de Toledo-tool assignments van het opleidingsonderdeel Wetenschapscommunicatie hun certificaat ‘Informatievaardigheden’ op te laden. Het behalen en opladen van het certificaat informatievaardigheden wordt via ‘pass/fail’ beoordeeld. Een student die een ‘fail’ krijgt voor het certificaat, krijgt een ‘fail’ voor het volledige opleidingsonderdeel, die wordt omgezet in een niet-tolereerbaar cijfer. Concreet betekent dit dat wie het certificaat niet behaalt en oplaadt, niet kan slagen voor het opleidingsonderdeel en het opleidingsonderdeel ook niet kan tolereren.
Meer gedetailleerde informatie over de evaluatie wordt gegeven tijdens de werkcolleges.
Toelichting bij herkansen
De tweede examenkans bestaat uit de herwerking van het ontwerp/product. Deelnames kunnen niet hernomen worden. Voor een student die in de loop van het academiejaar niet voldeed aan de aanwezigheidsplicht, blijft de score "niet afgelegd" (NA) behouden.
ECTS Geschiedenis van de wetenschappen (B-KUL-G0L57A)
Doelstellingen
De student krijgt inzicht in het dynamische karakter van wetenschappelijk onderzoek en kan de behandelde theorieën in hun historische context plaatsen.
De student kan de relatie tussen wetenschap en maatschappij duiden aan de hand van concrete gevalstudies.
De student krijgt zicht op de cultuurhistorische rol van wetenschap in de moderne samenleving, in het bijzonder in het kader van de theorievorming rond de hedendaagse kennismaatschappij.
Begintermen
Voor het begrijpen van de cursus is een elementaire kennis van de behandelde wetenschappen noodzakelijk. Het niveau van de cursus is aangepast aan wat studenten 3de Bachelor Wetenschappen geacht worden te kennen.
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de geschiedenis (Leuven) (Afstudeerrichting geschiedenis van de oudheid tot heden) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor verbreding) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Geschiedenis van de wetenschappen (B-KUL-G0L57a)
Inhoud
De cursus biedt een introductie tot het conceptuele, kritische perspectief van de hedendaagse wetenschapsgeschiedenis aan de hand van concrete gevalstudies en actuele discussies. Het historische verhaal wordt steeds nauw verbonden met de filosofische en maatschappelijke analyse van wetenschap als culturele actor in onze samenleving. Ontdekkingen en theorieën worden geanalyseerd in hun eigentijdse maatschappelijke context, waarbij de wisselwerking tussen interne en externe factoren in het wetenschappelijk denken nadrukkelijk aan de orde wordt gesteld.
De cursus bestaat uit vier grotendeels chronologisch opgebouwde delen. In het eerste deel - Revoluties in wetenschap (1500-1700) - ligt de nadruk op het ontstaan van de moderne wetenschap als een autonome vorm van kennisproductie. De verschillende vormen van kennisverwerving en –classificatie komen aan bod: van het verzamelen, beschrijven en classificeren tot de experimentele natuurstudie en het microscopische onderzoek van de bouwstenen van de materie. We bekijken ook de rol van interculturele contacten en globale uitwisselingen in de vroegmoderne kennisproductie aan de hand van een casus van wetenschapsbeoefening in de Europese kolonies. In het tweede deel - Wetenschap en geloof (1700-1900) - staat de interactie tussen ideologie, geloof en wetenschap centraal. Het werk van Isaac Newton en Charles Darwin, en de ontvangst van hun theorieën in de Europese samenleving van de 18de en 19de eeuw, dienen daarbij als voorbeeld. Tegelijkertijd bekijken we de organisatie van de onderzoeksgemeenschap als geheel, en hoe wetenschappers als intellectuelen deel uitmaakten van een 'Republiek der Letteren'.
Het derde deel - Professionele wetenschappers en hun publiek (1800-1900) - belicht de verhouding tussen wetenschap en staat als een proces van co-productie in de 19de eeuw. Tegen de achtergrond van industrialisering, democratisering en natievorming worden processen als professionalisering, disciplinevorming, standaardisering en homogenisering in de wetenschappelijke praktijk in beeld gebracht. De geschiedenis van expedities, musea, laboratoria en onderzoeksuniversiteiten komt daarbij aan bod. In het vierde en laatste deel - Wetenschap en globale politiek (1900-2000) - staat de relatie tussen wetenschap en technologie en het ontstaan van het wetenschapsbeleid in de twintigste eeuw centraal. We kijken de veranderende perceptie van wetenschap door te kijken naar de rol van wetenschappers in oorlogstijd en naar de relatie tussen wetenschap en imperialisme. Tot slot belichten we ook de (geleidelijk veranderende) genderverhoudingen binnen het 20ste-eeuwse wetenschappelijke veld.
Studiemateriaal
Het studiemateriaal bestaat uit slides en een reader met teksten die in de les worden besproken. Al het materiaal wordt via Toledo ter beschikking gesteld.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Geschiedenis van de wetenschappen (B-KUL-G2L57a)
Toelichting
Studenten krijgen een eindcijfer op basis van:
- 50%: Schriftelijk examen tijdens de examenperiode met open vragen
- 30%: Erfgoedopdracht waarbij studenten een virtuele tentoonstelling maken die ze voorstellen tijdens de les
- 20%: Participatie aan de discussie van teksten uit de reader
Elke student moet aan alle onderdelen deelnemen.
Toelichting bij herkansen
Bij herkansing in de derde examenperiode worden deeloverdrachten voor de opdrachten toegestaan wanneer een student voor die opdrachten min. 50% heeft behaald. Voor het onderdeel 'Participatie tijdens de discussie' is geen tweede examenkans mogelijk.
ECTS Grondslagen van de chemie (B-KUL-G0N01C)
Doelstellingen
Studenten kunnen:
(theorie)
- alle aangeleerde principes (zie inhoud) op een gestructureerde manier uitleggen, met inbegrip van figuren, afleidingen, berekeningen
- verbanden leggen tussen de gezien hoofdstukken/delen van de cursus, met inbegrip van figuren, afleidingen en berekeningen.
(oefeningen)
- gecombineerde berekeningen uitvoeren aan de hand van alle aangeleerde principes, met correct gebruik van eenheden.
(practica)
- een aantal praktische chemische basisvaardigheden op een correcte, nauwkeurige en veilige manier uitvoeren.
- experimentele waarnemingen interpreteren en experimentele resultaten verwerken.
- resultaten van een experiment correct rapporteren.
- een aantal maatregelen in het domein van de chemie die geschikt zijn om duurzaamheid te vergroten, opsommen, en toelichten welke impact ze (kunnen) hebben.
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) 180 sp.
- Schakelprogramma: Master in de biologie (Leuven) 87 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Grondslagen van de chemie: hoorcollege 1 (B-KUL-G0N01a)
Inhoud
INLEIDING: SITUERING EN IMPACT VAN DE CHEMIE
DEEL A. DE WERELD VAN ATOMEN EN MOLECULEN
A.1. Atoomstructuur
A.2. Periodiciteit van atomaire eigenschappen
A.3. De chemische binding
DEEL B. GASSEN, VLOEISTOFFEN, VASTE STOFFEN EN MENGSELS
B.1. Intermoleculaire krachten
B.2. Gassen en gasmengsels
B.3. Vloeistoffen
B.4. Vaste stoffen
B.5. Mengsels
DEEL C. CHEMISCHE KINETICA
C.1. Concentratie en snelheid: de differentiale en de integrale vorm van de snelheidsvergelijking
C.2. De botsingstheorie en factoren die de reactiesnelheid beïnvloeden
C.3. Reactiemechanismes
DEEL D. CHEMISCHE THERMODYNAMICA
D.1. De reversibiliteit van scheikundige reacties, het dynamische evenwicht
D.2. Rekenen met de evenwichtsconstante Kev, de reactiequotiënt Q en de omzettingsgraad a.
D.3. Energetische aspecten van het chemisch evenwicht
D.4. Entropische aspecten van het chemisch evenwicht
D.5. Vrije energie G
D.6. Verband thermodynamica (deel D) – kinetica (deel C)
DEEL E. EVENWICHTSREACTIES
E.1. Zuur-base-reacties als protontransferreacties
E.1.1. Zuren en basen in de Brönsted-Lowry theorie
E.1.2. Protontransferreactie
E.1.3. De autoprotolyse van water
E.1.4. De pH-schaal en de pH van oplossingen
E.1.5. De pOH van oplossingen
E.1.6. Zwakke zuren en zwakke basen in water
E.1.7. Zuur(dissociatie)constante Ka en base(ionisatie)constante Kb
E.1.8. De sterkte van zuren in water
E.1.9. De pH van waterige oplossingen van zwakke zuren en basen
E.1.10. De pH van waterige oplossingen van een polyprotisch zuur
E.1.11. Anorganische verbindingen die, opgelost in water, zure of basische eigenschappen vertonen
E.1.12. Buffers
E.2. Redoxreacties als elektrontransferreacties
E.2.1. Oxidantia en reductantia
E.2.2. Redoxhalfreacties, beter “reductiehalfreacties”
E.2.3. Het schrijven van de reductiehalfreacties voor een gegeven Ox/Red koppel
E.2.4. Het koppelen van reductiehalfreacties voor het schrijven van redoxreacties
E.2.5. Galvanische cellen
E.2.6. De celpotentiaal, ook wel bronspanning genoemd
E.2.7. De celpotentiaal E en de standaard vrije energie G
E.2.8. Het verband tussen de evenwichtsconstante voor een redoxreactie en het verschil in standaardredoxpotentiaal voor de halfreacties
E.2.9. De Nernstvergelijking
E.3. Verband tussen protontransferreacties en elektrontransferreacties
E.3.1. Reductiehalfreacties in zuur, neutraal of basisch milieu
E.4. Neerslagreacties
E.4.1. De moleculaire aard van oplossen
E.4.2. De oplosbaarheid van ionische verbindingen in water als solvent
E.4.3. De oplosbaarheid en het oplosbaarheidsproduct
E.5. Complexatiereacties
E.5.1. Stabiliteitsconstante of dissociatieconstante voor complexe ionen
E.5.2. Overzicht van mogelijke liganden
E.5.3. Het centraal kation
E.5.4. Het coördinatiegetal
E.5.5. De drijfveer voor het vormen van complexe ionen
E.5.6. Factoren die KST beïnvloeden
E.5.7. Liganduitwisselingsreacties - complexatiereacties in water
E.6. Globaal verband tussen de verschillende soorten evenwichtsreacties
E.6.1. Kwalitatief verband
In dit opleidingsonderdeel maakt de student ook kennis met de relevantie en hedendaagse uitdagingen van de chemie.
Studiemateriaal
Book of Data, Revised Nuffield Advanced Science, Longman Group, 166pp.
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Grondslagen van de chemie: hoorcollege 2 (B-KUL-G0N38a)
Inhoud
DEEL E. EVENWICHTSREACTIES
E.1. Zuur-base-reacties als protontransferreacties
E.1.13. pH indicatoren
E.1.14. Titraties
E.2. Redoxreacties als elektrontransferreacties
E.2.10. Concentratiecellen
E.2.11. Practische, (primaire, niet oplaadbare) cellen
E.2.12. Electrolyse en de elektrolysewetten van Faraday
E.2.13. Secundaire, wel heroplaadbare, batterijen
E.3. Verband tussen protontransferreacties en elektrontransferreacties
E.3.2. Opeenvolgende halfreacties en hun standaardredoxpotentialen
E.3.3. Reactiemechanisme en katalyse bij redoxreacties
E.3.4. Electrolyse van waterige oplossingen
E.3.5. Redoxindicatoren
E.3.6. Redoxtitraties
E.4. Neerslagreacties
E.4.4. Het verband tussen oplosbaarheid en de pH
E.4.5. Het verband tussen oplosbaarheid en de redoxpotentiaal
E.5. Complexatiereacties
E.5.8. Verband tussen complexatiereacties en neerslagreacties
E.5.9. Verband tussen complexatiereacties en protontransferreacties
E.5.10. Verband tussen complexatiereacties en elektrontransferreacties
E.6. Globaal verband tussen de verschillende soorten evenwichtsreacties
E.6.2. Kwantitatief verband
E.6.3. Een practische toepassing: de extractie van Au uit erts
E.6.4. Biologische relevantie van complexatie. Een voorbeeld.
Grondslagen van de chemie: oefeningen 1 (B-KUL-G0N39a)
Inhoud
Oefeningen bij theoretische gedeelte Hoorcollege 1
Toelichting werkvorm
Oefensessie
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Grondslagen van de chemie: oefeningen 2 (B-KUL-G0N40a)
Inhoud
Oefeningen bij theoretisch gedeelte Hoorcollege 2
Toelichting werkvorm
Oefensessie
Grondslagen van de chemie: practicum 1 (B-KUL-G0N41a)
Inhoud
Labo-oefeningen die inhoudelijk aansluiten bij theoretisch gedeelte Hoorcollege 1.
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Grondslagen van de chemie: practicum 2 (B-KUL-G0N42a)
Inhoud
Labo-oefeningen die inhoudelijk aansluiten bij theoretisch gedeelte Hoorcollege 2.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Grondslagen van de chemie (B-KUL-G2N01c)
Toelichting
- oefeningen (schriftelijk) en theorie (schiftelijk) worden geëvalueerd tijdens de examenperiode.
- practica worden tijdens het semester geëvalueerd (permanente evaluatie). Er wordt voor het OLA practicum geen
herexamen aangeboden.
- Practica (on-campus en online opdrachten hieraan verbonden) zijn verplicht. Indien ongewettigd afwezig of bij niet inleveren van opdrachten zal de toegang tot het examen geweigerd worden.
- Book of Data mag steeds gebruikt worden.
- Voor het examenonderdeel (schriftelijke) oefeningen moet minstens 1/6 behaald worden, en voor het onderdeel (schriftelijk) theorie moet minstens 1/10 behaald worden. Indien één van deze twee grenzen niet behaald wordt, is het eindtotaal gelijk aan de som van de onderdelen, maar met een maximum van 9/20.
Toelichting bij herkansen
Er wordt voor het OLA practicum GEEN tweede examenkans aangeboden. Het deelcijfer voor dit onderdeel (uit permanente evaluatie) wordt overgenomen van de eerste examenkans.
ECTS Wiskunde I (B-KUL-G0N02B)
Doelstellingen
De student leert de noodzakelijke wiskundige basis voor de natuurwetenschappelijke opleidingsonderdelen.
Begintermen
Wiskundige basiskennis uit het secundair onderwijs, onder andere afgeleiden en integralen.
Identieke opleidingsonderdelen
X0E76A: Wiskunde I
Plaats in het onderwijsaanbod
- Schakelprogramma: Master in de toegepaste informatica (Leuven) 61 sp.
- Schakelprogramma: Master in de biochemie en de biotechnologie (voor professionele bachelors biochemie en voor professionele bachelors in de biomedische laboratoriumtechnieken) (Leuven) 60 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de informatica (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geografie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) 180 sp.
- Schakelprogramma: Master in de chemie (Leuven) 60 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) 180 sp.
- Schakelprogramma: Master in de biologie (Leuven) 87 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geowetenschappen (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Wiskunde I: hoorcollege (B-KUL-G0N02a)
Inhoud
Calculus van functies van één en meerdere veranderlijken
1) Getallen: natuurlijke getallen, volledige inductie, reële getallen en complexe getallen.
2) Elementaire functies, goniometrische functies, exponentiële functie en logaritme.
3) Afgeleiden, verloop van functies, extrema, Taylorveelterm.
4) Bepaalde en onbepaalde integralen, integratietechnieken, berekening van oppervlakte
5) Differentiaalvergelijkingen: scheiding van veranderlijken en lineair met constante coëfficiënten.
6) Functies van meer veranderlijken, grafiek en niveaukrommen.
7) Partiële afgeleiden, stationaire punten en extrema, extrema onder nevenvoorwaarden.
8) Vectoren, gradiënt, scalair product.
Studiemateriaal
Cursustekst
Wiskunde I: oefeningen (B-KUL-G0N43a)
Inhoud
Wekelijks vinden er oefenzittingen plaats.
Calculus van functies van één en meerdere veranderlijken
1) Getallen: natuurlijke getallen, volledige inductie, reële getallen en complexe getallen.
2) Elementaire functies, goniometrische functies, exponentiële functie en logaritme.
3) Afgeleiden, verloop van functies, extrema, Taylorveelterm.
4) Bepaalde en onbepaalde integralen, integratietechnieken, berekening van oppervlakte
5) Differentiaalvergelijkingen: scheiding van veranderlijken en lineair met constante coëfficiënten.
6) Functies van meer veranderlijken, grafiek en niveaukrommen.
7) Partiële afgeleiden, stationaire punten en extrema, extrema onder nevenvoorwaarden.
8) Vectoren, gradiënt, scalair product.
Studiemateriaal
Cursustekst
Toledo
Toelichting werkvorm
Oefensessie
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Wiskunde I (B-KUL-G2N02b)
Toelichting
Meerkeuzevragen: zonder giscorrectie
ECTS Algemene natuurkunde I (B-KUL-G0N03B)
Doelstellingen
Studie van de fundamentele kenmerken van de materie, de wetmatigheden die de eigenschappen en het gedrag van de materie
bepalen, en hun toepassingen in een aantal concrete systemen. Tot de doelstellingen behoren zowel het verwerven van kennis als het opbouwen van inzicht hieromtrent. De nadruk wordt gelegd op de brede toepasbaarheid van de behandelde wetmatigheden en beschrijvingen van de materie. Dit moet de student toelaten de bestudeerde basiseigenschappen en -wetmatigheden toe te passen voor het begrijpen en analyseren van een brede waaier van fysische eigenschappen en fenomenen die zich manifesteren in diverse materievormen en deelgebieden van de wetenschap.
Begintermen
Geen voorkennis Fysica vereist. De cursus vereist wel elementaire wiskundige basistechnieken (calculus).
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geografie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geowetenschappen (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Algemene natuurkunde I: hoorcollege 1 (B-KUL-G0N03a)
Inhoud
Hoofdstukken uit het boek van Giancoli:
1. Inleiding, meten en schatten
2. Beweging beschrijven: kinematica in één dimensie
3. Kinematica in twee en drie dimensies; vectoren
4. Dynamica: de bewegingswetten van Newton
5. De wetten van Newton: wrijving, cirkelvormige beweging, weerstandskrachten
6. De zwaartekracht en de synthese van Newton
7. Arbeid en energie
8. Behoud van energie
9. Impuls
13. Vloeistoffen
14. Trillingen
15. Golfbeweging
16. Geluid
Studiemateriaal
Giancoli, "Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics +masteringphysics, Custom reprint KU Leuven, 2014, ISBN 9781783991662. Opgelet: koop enkel een tweedehandsboek als je
1) er een code mee krijgt om in te loggen op Mastering Physics
2) die code voor de eerste keer minder dan 4 jaar geleden gebruikt is. De codes blijven slechts voor 4 academiejaren geldig.
Toelichting werkvorm
Interactief hoorcollege met demonstraties.
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Algemene natuurkunde I: oefeningen 1 (B-KUL-G0N44a)
Inhoud
Zie OLA hoorcollege 1
Studiemateriaal
Zie OLA hoorcollege 1
Toelichting werkvorm
Laboratoriumsessie - Oefensessie
Groepjes van ongeveer 15 studenten bestuderen fysische toepassingen door het oplossen van concrete probleemstellingen.
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Algemene natuurkunde I: hoorcollege 2 (B-KUL-G00D3a)
Inhoud
Hoofdstukken uit het boek van Giancoli:
10. Rotatiebeweging
11. Impulsmoment; algemene rotatie
12. Statisch evenwicht; elasticiteit en breuk
36. Speciale relativiteitstheorie
37. Vroege kwantumtheorie en modellen van het atoom
38. Kwantummechanica
39. Kwantummechanica van atomen
Studiemateriaal
Giancoli, "Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics, Custom reprint KU Leuven, 2014, ISBN 9781783991662.
Algemene natuurkunde I: oefeningen 2 (B-KUL-G00D4a)
Inhoud
Zie OLA Hoorcollege 2
Studiemateriaal
Zie OLA Hoorcollege 2
Toelichting werkvorm
Groepjes van ongeveer 15 studenten bestuderen fysische toepassingen door het oplossen van concrete probleemstellingen.
Algemene Natuurkunde I: Practicum (B-KUL-G00F2a)
Inhoud
Zie OLA Hoorcolleges 1 & 2
Studiemateriaal
Zie OLA Hoorcolleges 1 & 2
Toelichting werkvorm
Laboratoriumsessie
Teams van twee studenten voeren practicumproeven uit
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Algemene natuurkunde I (B-KUL-G2N03b)
Toelichting
Het practicum telt voor 3/20 punten en het schriftelijk examen voor 17/20. Het schriftelijk examen wordt in 3 stukken verdeeld. Een eerste tussentijdse examen vindt plaats in week 10 van semester 1, een tweede rond week 8 van semester 2, en een eindexamen in de junizittijd. De respectievelijke gewichten zijn 3 ptn, 4 ptn en 10 ptn. De twee tussentijdse examens beperken zich tot oefeningen, terwijl het eindexamen ook theoretische elementen bevat. Het eerste tussentijdse oefeningenexamen gaat over de leerstof tot dan toe gezien, het tweede oefeningenexamen over de leerstof gezien tussen de twee oefeningenexamens. Het eindexamen gaat over de gehele leerstof. De student is geslaagd indien er een minimum van 10/20 punten is gescoord op het geheel. Deelname aan het practicum is noodzakelijk om aan het eindexamen te mogen deelnemen.
Toelichting bij herkansen
De punten van de tussentijdse testen van het eerste en tweede semester zullen niet meer worden meegeteld in de 2e examenkans. Voor het practicum is geen herkansing mogelijk. De punten van het practicum van de eerste examenkans worden in dezelfde verhouding overgedragen naar de tweede examenkans.
ECTS Celbiologie en biochemie (B-KUL-G0N04C)
Doelstellingen
De studenten geraken goed vertrouwd met de (bio)chemische samenstelling en structurele opbouw van levende cellen. Belangrijk hierbij is het kunnen aantonen van de nauwe relatie tussen (sub)cellulaire structuren en hun functies. Bovendien leren de studenten de processen kennen die leiden tot groei, deling en differentiatie van cellen, evenals de wijzen waarop virussen en andere infectieuze partikels zich kunnen vermeerderen. Hierbij zal er ook dieper worden ingegaan op de celcyclus en fouten die hierin optreden die kunnen leiden tot kanker en op geprogrammeerde celdood, als mechanisme om ‘slecht werkende cellen’ selectief te verwijderen.
In het tweede cursusgedeelte maken de studenten nader kennis met fundamentele transport-, stofwisselings- en informatieverwerkingsprocessen die zich afspelen in levende cellen en verwerven ze inzicht in de mechanismen waardoor deze gereguleerd worden. Hierbij wordt een grondige, inzichtelijk onderbouwde kennis van de centrale metabole reactiewegen die instaan voor de energievoorziening van de cel nagestreefd. De studenten kunnen tevens aan de hand van voorbeelden illustreren hoe cellen hun levensactiviteiten aanpassen aan de omgevingscondities.
Er wordt ook veel aandacht besteed aan de methoden die gebruikt worden in de celbiologie. Verschillende van de technieken die in het practicum worden gebruikt worden ook in het hoorcollege besproken.
De leerinhoud van deze cursus wordt - in overleg met de andere titularissen van de opleiding - complementair ingevuld aan deze van andere opleidingsonderdelen uit de bacheloropleidingen Biologie en Biochemie en biotechnologie, meer in het bijzonder Genetica(waarin de principen van erfelijkheid worden belicht) en Bio-organische chemie (waarin de chemische aspecten van biomoleculen worden behandeld). Hierdoor leert ook de student de verschillende leerinhouden van inhoudelijk aansluitende biologische/biochemische opleidingsonderdelen in een ruimer verband te plaatsen.
De student kan een aantal maatregelen in het domein van de celbiologie en biochemie die geschikt zijn om duurzaamheid te vergroten, opsommen, en toelichten welke impact ze (kunnen) hebben, rekening houdend met ecologische, economische, ethische en sociale aspecten van duurzaamheid.
Begintermen
Basiskennis biologie, chemie en fysica uit het secundair onderwijs is een voordeel.
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de fysica (Leuven) (Minor bio-chemische wetenschappen) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) 180 sp.
- Educatieve master in de wetenschappen en technologie (Leuven) 120 sp.
- Schakelprogramma: Master in de biologie (Leuven) 87 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Celbiologie en biochemie: hoorcollege 1 (B-KUL-G0M65a)
Inhoud
1. Structuur, eigenschappen en functies van biomoleculen. Koolhydraten. Lipiden. Proteïnen. Nucleïnezuren.
2. Bouw en functie van de cel en de celorganellen. Het ontstaan van het leven. De celtheorie. Prokaryote versus eukaryote cellen. De endosymbiosetheorie. Overzicht van de celorganellen en subcellulaire structuren en hun functies. De secretieweg van de cel.
3. Celgroei en celdeling. Celdeling bij prokaryoten. Mitose en de celdeling bij eukaryoten. Vergelijking mitose en meiose (reductiedeling). Methoden voor het kweken en tellen van cellen.
4. Celdifferentiatie. Ontstaan van meercelligheid. Structuur en eigenschappen van differentiërende cellen. Structurele interacties en verbanden tussen cellen.
5. Virussen, prionen en viroïden. Structuur. DNA- en RNA-virussen. Gastheercellen. Lytische en lysogene infectiecycli. Hoe ontstaan prionen?
6. Transmembranair transport. Permeabiliteit. Passief transport: diffusie en osmose; gefaciliteerde diffusie. Actief transport. Exocytose en endocytose.
7. Inleiding tot het celmetabolisme. Voeding en energievoorziening van de cel. Autotroof-heterotroof. Anabolisme-katabolisme. Enzymen en biochemische reactiepaden. Energierijke verbindingen. Regulatiemechanismen van het celmetabolisme. Experimentele methoden voor de studie van de cellulaire stofwisseling.
8. Cellulaire ademhaling. Katabolisme. Glycolyse. Krebscyclus. Oxidatieve fosforylatie. De electronentransportketen en chemiosmose. Fermentatie. Connecties met andere metabole wegen.
9. Fotosynthese. Lichtreacties. Calvincyclus. Alternatieve mechanismen van koolstoffixatie in aride milieus.
10. Regulatie van cellulaire activiteit. Communicatie cel-milieu en cel-cel. Membranaire en intracellulaire receptoren. Intracellulaire signaaltransductie en responsen. Regulatiemechanismen van de genexpressie en van de celcyclus. Hoe gaan cellen om met stressfactoren uit hun omgeving?
In dit opleidingsonderdeel maakt de student ook kennis met de relevantie en hedendaagse uitdagingen van de biochemie en biotechnologie.
Studiemateriaal
Een cursus (twee delen) is beschikbaar (Acco)
Biology (Raven) is een aanrader, maar niet noodzakelijk.
slides van tijdens de hoorcolleges zijn beschikbaar op Toledo
e-oefeningen voor de metabolische wegen zijn beschikbaar op Toledo
Toelichting onderwijstaal
De cursus wordt gedoceerd in het Nederlands
Celbiologie en biochemie: hoorcollege 2 (B-KUL-G0M62a)
Inhoud
In Celbiologie II krijgen de studenten een inzicht in de verschillende methoden die gebruikt worden om de macromoleculen te karakteriseren en onderling van elkaar te scheiden evenals de methoden om (sub)cellulaire structuur te onderzoeken via bvb verschillende microscopische analyses. Tenslotte komen ook de experimentele methoden aan bod voor de studie van cellulaire responsen op veranderende omgevingsfactoren.
Verder wordt er dieper ingegaan op:
1. Geprogrammeerde celdood. Mechanisme van apoptosis. Onderscheid met necrosis. Celveroudering
2. Controle van de celcyclus.
Studiemateriaal
Een cursustekst wordt voorzien (bij Acco)
powerpoint slides komen op toledo
youtube filmpjes worden gebruikt ter ondersteuning van de leerstof
Biology (Raven) is een aanrader als handboek
Toelichting onderwijstaal
Celbiologie en biochemie wordt in het Nederlands gedoceerd
Celbiologie en biochemie: oefeningen 1 (B-KUL-G0N45a)
Inhoud
Herkennen van celstructuren aan de hand van elektronenmicroscopische opnamen;
Vlot herkennen van de verschillende klassen van biomoleculen
Oefeningen op mitose en meiose
Oefeningen op metabolische reactiewegen
Studiemateriaal
De cursus (deel I en deel II) bevat ook de oefeningen (op het einde van elk hoofdstuk). (verkrijgbaar bij Acco)
voor de metabolische wegen zijn er e-oefeningen en er wordt van de studenten verwacht dat ze deze oplossen voor ze naar de oefensessies ronde metabolische wegen komen.
Toelichting onderwijstaal
De oefensessies worden in het Nederlands gedoceerd
Toelichting werkvorm
Oefensessie
Oefeningen/werkzittingen
Celbiologie en biochemie: practicum 1 (B-KUL-G0N46a)
Inhoud
Er zijn vier practica, twee in elk semester
- Biochemische scheidingstechnieken: analyse van proteïnen met behulp van SDS-PAGE
- Biochemische scheidingstechnieken: scheiding van een mengsel van aminozuren en suikers met behulp van ionenuitwisselings- en dunnelaagchromatografie
- Moleculaire biologie: het karakteriseren van nucleïnezuren met behulp van restrictie-enzymen
- Enzymkinetiek
- Bacteriële groei en invloed van chloramfenicol en penicilline
Studiemateriaal
Een aparte handleiding voor de practica is beschikbaar (bij Acco)
Toelichting onderwijstaal
De practica worden in het Nederlands gedoceerd
Toelichting werkvorm
De practica duren elk ongeveer 5 uur. De studenten zullen per twee de experimenten uitvoeren en per twee ook het verslag maken
Voor de start van het practicum wordt er een test afgenomen
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Celbiologie en biochemie (B-KUL-G2N04c)
Toelichting
In juni is er een examen dat zal meetellen voor 14 van de 20 punten
Op de practica van het eerste semester staan 2 punten.
Op de practica van het tweede semester staan 2 punten.
Tussen week 10 en week 13 van het eerste semester zal een toets worden afgenomen die meetelt voor 2 van de 20 punten.
Dit zal een schriftelijk examen zijn tijdens het eerste uur van een les. Voor de tussentijdse test zijn er multiple choice vragen en wordt giscorrectie toegepast
Deelname aan de practica en indienen van de verslagen is verplicht, niet deelnemen aan de practica leidt tot uitsluiting van het examen en dit is niet te corrigeren in september.
Het examen in juni zal de volledige leerstof omvatten. Om geslaagd te zijn moet de student 10/20 halen op het schriftelijk examen in juni of september
Toelichting bij herkansen
De punten van de tussentijdse test in December zullen niet meer worden meegeteld in de 2e examenkans. De punten van het practicum nog wel. De score op het examen wordt dus omgerekend naar 16/20 en hierbij komen de punten/vier van het practicum. Om geslaagd te zijn moet de student 10/20 halen op het schriftelijke examen.
ECTS Bio-organische chemie (B-KUL-G0N08A)
Doelstellingen
De studenten kunnen de eigenschappen en reactiviteit van organische functionele groepen in eigen woorden uitleggen.
De studenten kunnen een reactie aanvullen met de reactieproducten en het reactiemechanisme stapsgewijs opschrijven en uitleggen.
De studenten kunnen met behulp van molecuulmodellen de aangeleerde principes van stereochemie toepassen op eenvoudige organische moleculen.
De studenten kunnen de substituenteffecten toepassen.
De studenten kunnen aan een eenvoudige organische molecule de correcte IUPAC naam geven.
De studenten kunnen een aantal eenvoudige organische syntheses in het laboratorium uitvoeren.
De studenten herkennen de principes van reactiviteit van organische moleculen in een aantal eenvoudige biochemische cycli zoals de glycolyse, vetzuursynthese en –afbraak en Krebscyclus.
De studenten zijn vertrouwd met de structuren weergegeven in het formularium ‘Overzicht nomenclatuur en structuren’, kunnen deze herkennen en de functie ervan in een (bio)chemische context toelichten.
De student kan de discussie over de termen ‘duurzaamheid’ en ‘duurzame ontwikkeling’ duiden.
De student kan een aantal maatregelen in het domein van technologie en wetenschap die geschikt zijn om duurzaamheid te vergroten, opsommen en toelichten welke impact ze (kunnen) hebben.
Begintermen
Interesse tonen voor de chemie van de levende materie.
De student is handvaardig en kan een constant werkritme aanhouden.
Identieke opleidingsonderdelen
X0E39B: Bio-organische chemie
X9X03B: Bio-organische chemie
X9X03A: Bio-organische chemie
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) 180 sp.
- Educatieve master in de wetenschappen en technologie (Leuven) 120 sp.
- Schakelprogramma: Master in de biologie (Leuven) 87 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Bio-organische chemie (B-KUL-G0N08a)
Inhoud
De hoorcolleges behandelen volgende onderwerpen:
Substituenteffecten
Alkanen en cycloalkanen
Alkenen
Stereochemie
Nucleofiele substitutie en eliminatie
Alcoholen en thiolen
Ethers
Aldehyden en ketonen
Koolhydraten
Aminen
Carbonzuren
Derivaten van carbonzuren
Lipiden
Aminozuren, eiwitten en enzymen
Fosfaten en fosfaatesters
Aromaten, fenolen en anilinen
Heteroaromaten
Nucleotiden en nucleinezuren
Studiemateriaal
Handboek
Kopie powerpointpresentatie
Set molecuulmodellen
Brochure ‘Overzicht nomenclatuur en structuren’
Toledo
Handleiding practicum en werkzittingen
Bio-organische chemie: oefeningen (B-KUL-G0N51a)
Inhoud
Werkzittingen met volgende thema’s:
Notaties van alkanen en alkenen
Substituenteffecten
Stereochemie
Reactiemechanismen
Koolhydraten
Aminozuren
Aromaten, elektrofiele aromatische substitutie
Studiemateriaal
Handboek
Kopie powerpointpresentatie
Set molecuulmodellen
Brochure ‘Overzicht nomenclatuur en structuren’
Toledo
Handleiding practicum en werkzittingen
Toelichting werkvorm
Oefensessie
Bio-organische chemie: practica (B-KUL-G0N52a)
Inhoud
Practica met volgende thema’s:
Cis-trans isomerisatie
Vorming van een chiraal alcohol
Koolhydraten
Esters
Olie en vet
Condensatie- en oxidatiereactie
Aminozuren
Studiemateriaal
Handboek
Kopie powerpointpresentatie
Set molecuulmodellen
Brochure ‘Overzicht nomenclatuur en structuren’
Toledo
Handleiding practicum en werkzittingen
Toelichting werkvorm
Studenten die zich onvoldoende voorbereid in de practicumsessies aandienen, kan de toegang ontzegd worden.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Bio-organische chemie (B-KUL-G2N08a)
Toelichting
- oefeningen en theorie worden geëvalueerd tijdens de examenperiode.
- practica worden tijdens het semester geëvalueerd (permanente evaluatie). Er wordt voor het OLA practicum geen herexamen aangeboden.
- practica (on-campus en online opdrachten hieraan verbonden) zijn verplicht. Indien ongewettigd afwezig of bij niet inleveren van opdrachten zal de toegang tot het examen geweigerd worden.”
- zowel voor het examenonderdeel theorie als voor het examenonderdeel oefeningen moet minstens 3,2/8 behaald worden. Indien aan één van deze voorwaarden niet voldaan is, is het eindtotaal gelijk aan de som van de onderdelen (theorie, oefeningen en practicum) met een maximum van 9/20.
- tijdens het examen is het gebruik van het formularium 'Overzicht nomenclatuur en structuren', het periodiek systeem en een set molecuulmodellen toegelaten.
- indien een opgave van de oefeningen dit vereist is een rekenmachine toegelaten.
Toelichting bij herkansen
Er is geen tweede examenkans voor het practicumgedeelte.
ECTS Statistiek & data-analyse (B-KUL-G0N11C)
Doelstellingen
De cursus heeft tot doel de basisbegrippen van statistiek bij te brengen zodat de student inzicht verwerft in de methodiek van data−analyse en het gebruik ervan in wetenschappelijke disciplines. Een concrete en correcte toepassing van deze technieken primeert. De cursus beoogt eveneens de studenten vertrouwd te maken met statistische software.
Na het volgen van dit onderdeel:
- heeft de student kennis van statistische software zoals R om een dataset op een duidelijke manier voor te stellen en samen te vatten door gebruik te maken van gepaste grafische methoden en samenvattende numerieke getallen uit de beschrijvende statistiek, waaronder een staafdiagram, histogram, boxplot, kwantielplot, kruistabel, steekproefgemiddelde, steekproefstandaardafwijking en steekproefvariantie, steekproefcorrelatie.
- kent de student de belangrijkste kansregels, onafhankelijkheid van gebeurtenissen, voorwaardelijke kans, de wet van de totale kans en de regel van Bayes, en kan deze toepassen in concrete situaties.
- kan de student de belangrijkste eigenschappen van univariate dichtheidsfuncties, verdelingsfuncties en kwantielfuncties hanteren om kansen en kenmerken van een toevalsvariabele te berekenen. In het bijzonder is de student erg vertrouwd met de normale verdeling en de binomiaalverdeling.
- kent de student het belang van de centrale limietstelling en kan deze in concrete situaties toepassen.
- kan de student bij een concreet onderzoeksprobleem en bijhorende data-verzameling de gepaste statistische methode uit de beschrijvende en de inductieve statistiek selecteren en toepassen. De student kan in concrete situaties (cfr. inhoud) puntschattingen berekenen, betrouwbaarheidsintervallen opstellen, hypothesetesten uitvoeren, de resultaten interpreteren en op basis daarvan een correct besluit op een wetenschappelijke manier formuleren. Hij kent ook de voorwaarden om de analyse te mogen uitvoeren en kan deze op een concrete dataset nagaan. De student kan de gegeven R-output analyseren.
Begintermen
Elementaire calculus
Identieke opleidingsonderdelen
X0A17A: Statistiek & data-analyse
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de informatica (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geografie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) 180 sp.
- Schakelprogramma: Master in de biologie (Leuven) 87 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geowetenschappen (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Statistiek & data-analyse: hoorcollege (B-KUL-G0N11a)
Inhoud
• Inleidend gedeelte: hier wordt aan de hand van eenvoudige praktische voorbeelden het belang van de statistiek uitgelegd. Eveneens worden de basiselementen van beschrijvende statistiek uitgewerkt. Dit omvat numerisch en grafisch weergeven van zowel univariate als bivariate gegevens.
• De belangrijkste rekentechnieken en modellen van de kansrekenen worden ingevoerd. Het betreft hier alleen de basisbeginselen van de kansrekening die behoren tot de meest essentiële toolbox van de statisticus. Na de basisregels van de kansrekening wordt het begrip toevalsvariabele geïntroduceerd tesamen met de overeenkomstige rekentechnieken voor het berekenen van verwachtingswaarden en de kansverdeling van een getransformeerde toevalsvariabele. Met behulp van deze basis worden enkele belangrijke kansmodellen ontwikkeld (binomiaal, Poisson, normaal, exponentieel). Het concept onafhankelijke toevalsvariabelen en correlatie wordt besproken.
• Het deel Verklarende Statistiek behandelt de basisprincipes die worden toegepast bij het schatten van een model op basis van meetgegevens. Daarna wordt de notie van kansverdeling van een statistiek ingevoerd. Verder komen betrouwbaarheidsintervallen en testen van hypothesen aan bod, tesamen met validatieprincipes van een kansmodel. Het verschil tussen een parametrische en niet−parametrische aanpak komt hierbij aan bod. Deze basisprincipes worden toegepast op univariate en bivariate gegevensstructuren, inclusief regressieanalyse.
Studiemateriaal
Er worden slides en on-line lesmateriaal ter beschikking gesteld.
Materiaal voor de oefeningen wordt ter beschikking gesteld, alsook een formularium en statistische tabellen.
Het boek 'Statistiek en Wetenschap (Acco Uitgeverij) wordt als handboek gebruikt.
Toelichting werkvorm
Er wordt naast de hoorcolleges in het auditorium ook online lesmateriaal ter beschikking gesteld.
Statistiek & data-analyse: oefeningen 3 (B-KUL-G0W79a)
Inhoud
Begeleide oefenzittingen worden aangeboden waardoor de student vertrouwd wordt gemaakt met de rekentechnieken en methoden uit de kansrekening en de statistiek die in de cursus aan bod komen.
Daarnaast maken de studenten kennis met statistische software en worden de resultaten besproken in de oefenzittingen.
Toelichting werkvorm
Oefensessie - PC-sessie
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Statistiek & data-analyse (B-KUL-G2N11c)
Toelichting
Het examen is volledig schriftelijk.
ECTS Algemene natuurkunde II (B-KUL-G0N13B)
Doelstellingen
Tijdens de opleiding moet de student leren om de natuurkundige ondergrond van dikwijls zeer uiteenlopende fenomenen te herkennen. In het opleidingsonderdeel Algemene Natuurkunde 2 wordt dat gerealiseerd voor het elektromagnetisme (inclusief golfoptica), op een inleidend niveau en dus zonder dat fundamentele opbouw echt nodig wordt. Na afloop moet de student in staat zijn hierover zelfstandig te redeneren en modellen op te stellen.
Begintermen
De materie sluit aan op intuïtieve ervaringen van de student met de elektrische, magnetische, en optische fenomenen. De student moet anderzijds over een meer gevorderde kennis van mechanische begrippen (incl. golven) beschikken, en deze kunnen toepassen op eenvoudige systemen. Deze begintermen kunnen verworven worden in het opleidingsonderdeel Algemene Natuurkunde 1.
Wiskundevaardigheden mogen beperkt zijn (Inleiding tot de hogere wiskunde), maar de student moet bereid zijn indien nodig (in beperkte mate) bijkomende vaardigheden te verwerven.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
SOEPEL( G0N03B ) OF SOEPEL( G0N03C ) OF SOEPEL( X0A09A ) OF SOEPEL( X0E38A )
G0N03BG0N03B : Algemene natuurkunde I
G0N03CG0N03C : Algemene natuurkunde I
X0A09AX0A09A : Algemene natuurkunde: mechanica
X0E38AX0E38A : Algemene natuurkunde: mechanica
Plaats in het onderwijsaanbod
- Schakelprogramma: Master in de biochemie en de biotechnologie (voor professionele bachelors biochemie en voor professionele bachelors in de biomedische laboratoriumtechnieken) (Leuven) 60 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Algemene natuurkunde II: hoorcollege (B-KUL-G0N13a)
Inhoud
Hoofdstukken uit het boek van Giancoli:
21. Elektrische lading en elektrische velden
22. Wet van Gauss
23. Elektrische potentiaal
24. Condensatoren, diëlektrica en opslag van elektrische energie
25. Elektrische stroom en weerstand
26. DC-kringen
27. Magnetisme
28. Bronnen van magnetische velden
29. Elektromagnetische inductie en wet van Faraday
30. Inductie, elektromagnetische oscillaties en AC-kringen
31. Vergelijkingen van Maxwell en elektromagnetische golven
34. Golfkarakter van licht, interferentie
35. Diffractie en polarisatie
Studiemateriaal
Giancoli, "Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics +masteringphysics, Custom reprint KU Leuven, 2014, ISBN 9781783991662
Cursustekst (Nederlands)
Toledo (o.a. collegesheets)
Algemene natuurkunde II: oefeningen + practicum (B-KUL-G0N60a)
Inhoud
cf. inhoud hoorcollege
Studiemateriaal
Handboek "Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics" ISBN 9781783991662
Cursustekst
Toledo (o.a. collegesheets)
Toelichting werkvorm
Laboratoriumsessie - Oefensessie
Oefensessies (11 sessies van 2 uren) + 2 practicumsessies van elk 3 uren
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Algemene natuurkunde II (B-KUL-G2N13b)
Toelichting
10% van de punten worden aan de practica toegekend
ECTS Dynamische biochemie (B-KUL-G0N20E)
Doelstellingen
De student kan:
- de thermodynamische principes toelichten die bepalend zijn voor het verloop van biochemische reacties en de stabiliteit van biomoleculen; de structuur van een biomolecule zoals bekomen uit X-stralenstructuurbepaling uitleggen in termen van secundaire en tertiaire structuurelementen en het vouwproces bespreken
- de verschillende dynamische processen analyseren die plaatsgrijpen in biologische membranen en de technieken benoemen om deze te karakteriseren
- de algemene principes van katalyse toelichten die de werking van enzymen beheersen; de betekenis uitleggen van de verschillende enzymatische parameters; enzymatische modellen in vergelijkingen omzetten en omgekeerd; de verschillende mogelijkheden opsommen die de natuur gebruikt voor de controle van enzymatische activiteit; het verband leggen tussen de verschillende motorproteïnen en de omzetting van chemische energie in beweging
- de verschillende stappen in de biochemische reactiewegen van het cellulair metabolisme van suikers, vetten, aminozuren en nucleotiden beschrijven en becommentariëren (meer in het bijzonder de gluconeogenese, de synthese en afbraak van glycogeen, de pentosefosfaatweg, de synthese en afbraak van lipiden, aminozuren en nucleotiden); de structuurformules van de metabolische intermediairen en cofactoren in deze reactiewegen op een figuur herkennen en benoemen; de structuurformules van de sleutelintermediairen in deze reactiewegen tekenen
- aangeven waar (in welk celcompartiment, cel- of weefseltype) de diverse metabolische reacties plaatsvinden; opname, transport en afgave van metabolische stoffen in het (menselijk) lichaam overzichtelijk schetsen
- uitleggen hoe de verschillende metabolische reactiewegen op moleculair niveau geregeld worden
- de onderling verbanden en wisselwerking tussen de metabolische reactiewegen verduidelijken en de dynamiek ervan beredeneren; onderscheid maken in stofwisseling en taakverdeling tussen de diverse weefsels tijdens wisselende fysiologische condities
Begintermen
Elementaire kennis van chemie en biologie, de principes van chemische evenwichten en reactiekinetiek, de structuur van suikers, lipiden, aminozuren en nucleotiden en de algemene opbouw van nucleïnezuren en eiwitten.
Grondige kennis en inzicht in de biochemische reactiewegen die leiden tot cellulaire energieproductie (glycolyse, citroenzuurcyclus en oxidatieve fosforylering) zoals behandeld in het OPO Celbiologie en Biochemie
Identieke opleidingsonderdelen
X0B44B: Dynamische biochemie
X0B44D: Dynamische biochemie
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de fysica (Leuven) (Minor bio-chemische wetenschappen) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor biochemie en biotechnologie) 180 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) (Minor biochemie en biotechnologie) 180 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Dynamische Biochemie: oefeningen (B-KUL-G00A4a)
Inhoud
Tijdens de werkzittingen pas je de concepten die tijdens het college of in de online materialen aan bod zijn gekomen toe en verwerk je ze a.d.h.v. oefeningen.
Studiemateriaal
De leermaterialen en de oefeningen worden ter beschikking gesteld via Toledo.
Toelichting werkvorm
Oefensessie
Tijdens de sessie ga je in groepjes collaboratief aan de slag om de concepten die tijdens het college of op Toledo aan bod zijn gekomen toe te passen m.b.v. oefeningen en casussen. Op die manier zal je de concepten beter verwerken en scherp je ook je kritische en probleemoplossende denkvaardigheden aan.
Dynamische biochemie: college (B-KUL-G0N20a)
Inhoud
De inhoud van de cursus is gebaseerd op het boek "Biochemistry" van de auteurs Garrett en Grisham, en omvat volgende onderdelen (hoofdstukken):
- Thermodynamica van biologische systemen (3)
- Proteïnen: secundaire, tertiaire en quaternaire structuur (6)
- Membranen en membraantransport (9)
- Enzymkinetiek en -specificiteit (13)
- Enzymmechanismen (14)
- Enzymregulatie (15)
- Moleculaire motoren (16)
- Metabolisme – een overzicht (17)
- Gluconeogenese, glycogeenmetabolism, en de pentosefosfaatweg (22)
- Vetzuurafbraak (23)
- Biosynthese van lipiden (24)
- Stikstofopname en aminozuurmetabolisme (25)
- Synthese en afbraak van nucleotiden (26)
- Metabolische integratie en orgaanspecialisatie (27)
Studiemateriaal
Handboek: Garrett and Grisham "Biochemistry", 5de editie, ©2013 Brooks/Cole, Cengage Learning
Slides colleges
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Dynamische biochemie (B-KUL-G2N20e)
Toelichting
Verdere informatie over het examen is beschikbaar in Toledo.
ECTS Geologie (B-KUL-G0O06A)
Doelstellingen
Studenten vertrouwd maken met de materialen waaruit de aarde bestaat, de processen die intern en extern op de aarde een rol spelen en de interactie tussen de verschillende sferen van de aarde.
Inzicht in de werking van het systeem aarde is van belang om de aarde: 1) te gebruiken voor de ontwikkeling van de maatschappij; 2) te beschermen tegen overmatig gebruik door de mens; en 3) leefbaar te houden voor mens en natuur door een basis te bieden voor ruimtelijke ordening en het beheersen van natuurlijke risico’s.
Deze drie ingrediënten van het systeem aarde, winning van grondstoffen, milieubescherming en het beheersen van natuurlijke risico’s vormen een geologische basis tot duurzame ontwikkeling (sustainable development). Het is dan ook een belangrijke doelstelling van het vak Geologie om duidelijk te maken hoe divers en relevant geologische inzichten voor de maatschappij zijn.
Begintermen
geen specifieke begintermen.
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geografie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) (Minor geologie en geografie) 180 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) (Minor milieu en duurzame ontwikkeling) 180 sp.
- Educatieve master in de wetenschappen en technologie (Leuven) 120 sp.
- Bachelor in de wijsbegeerte (Leuven) (Optie Liberal Arts met taaltraject Duits) 180 sp.
- Bachelor in de wijsbegeerte (Leuven) (Optie Liberal Arts met taaltraject Frans) 180 sp.
- Master in de geografie (Leuven e.a.) 120 sp.
- Bachelor in de geowetenschappen (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Geologie: hoorcollege (B-KUL-G0O06a)
Inhoud
Hoofdstuk 1 Het ontstaan van de aarde
Hoofdstuk 2 Het inwendige van de aarde
Hoofdstuk 3 Platentektoniek
Hoofdstuk 4 Mineralen
Hoofdstuk 5 De vorming van stollingsgesteenten: plutonisme en vulkanisme
Hoofdstuk 6 De verwering van gesteenten
Hoofdstuk 7 Sedimentatie en sedimentaire gesteenten
Hoofdstuk 8 Metamorfose en metamorfe gesteenten
Hoofdstuk 9 Stratigrafie: ordening van gesteenten en geologische tijd
Hoofdstuk 10 Paleoklimaat
Hoofdstuk 11 De vervorming van gesteenten
Hoofdstuk 12 Grondwater in de natuurlijke watercyclus
Hoofdstuk 13 Geologie van België in een Noordwest-Europese context
In het vak geologie wordt de student ondergedompeld in tal van hedendaagse maatschappelijke uitdagingen waarin de geologie een rol van betekenis speelt.
Studiemateriaal
Cursustekst in het Nederlands
Powerpoint slides en video's met ingesproken uitleg van de slides m.b.v. Kaltura
Kennisclips
Aanbevolen handboek : Stephen Marshak (2019) Earth: Portrait of a Planet - 6th edition. 913 pp. Norton.
In de cursustekst wordt naar de figuren in het handboek verwezen.
Geologie: practicum (B-KUL-G0O08a)
Inhoud
Het doel van de practica is 1) een systematische onderzoeksmethode aan te leren om mineralen, gesteenten en fossielen te kunnen identificeren; 2) dit te kunnen toepassen op algemeen voorkomende mineralen, gesteenten en fossielen; en 3) het kunnen interpreteren van de vormingscondities van gesteenten.
In de practica worden oefenbakken met handstukken gebruikt, waarmee de meest elementaire kenmerken van mineralen, gesteenten en fossielen worden geïllustreerd en waarmee de identificatie van algemeen voorkomende mineralen, gesteenten en fossielen systematisch wordt geoefend. Na de practicumreeks volgt een praktijkexamen waarin de opgedane kennis en vaardigheden getoetst worden.
Studiemateriaal
Practicumhandleiding
Voorbeeldmateriaal mineralen, gesteenten en fossielen
Toelichting werkvorm
Aan de hand van visuele waarnemingen en op basis van een reeks tests leren studenten mineralen, gesteenten en fossielen te determineren.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Geologie (B-KUL-G2O06a)
Toelichting
Het schriftelijke theorie-examen tijdens de examenperiode staat op 16 van de 20 punten.
Het praktijkexamen (mineralen en gesteenten) aan het einde van het semester staat 4 van de 20 punten.
Indien minder dan 6,5 op 16 punten worden behaald voor het theorie-examen, dan is de maximale score voor het opleidingsonderdeel een 9 op 20.
Indien minder dan 5,5 op 16 punten worden behaald voor het theorie-examen, dan is de maximale score voor het opleidingsonderdeel een 7 op 20.
Toelichting bij herkansen
Er is geen herkansingsmogelijkheid voor het praktijkexamen.
ECTS Wiskunde II (B-KUL-G0O17D)
Doelstellingen
De student leert de noodzakelijke wiskundige basis voor de natuurwetenschappelijke opleidingsonderdelen.
Begintermen
Wiskundige basiskennis uit het secundair onderwijs, onder andere afgeleiden en integralen. Calculus van functies van één en meerdere veranderlijken (voor meer info zie G0N02A Wiskunde I).
Identieke opleidingsonderdelen
X0E13A: Wiskunde II
X0F12A: Wiskunde II
Plaats in het onderwijsaanbod
- Schakelprogramma: Master in de biochemie en de biotechnologie (voor professionele bachelors biochemie en voor professionele bachelors in de biomedische laboratoriumtechnieken) (Leuven) 60 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) 180 sp.
- Schakelprogramma: Master in de chemie (Leuven) 60 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Wiskunde II, deel 1: hoorcollege 1 (B-KUL-G0O17a)
Inhoud
1) Stelsels lineaire vergelijkingen, Gauss eliminatie
2) Matrices en matrixbewerkingen, inverse matrix, getransponeerde matrix, symmetrische en orthogonale matrices.
3) Determinanten, eigenschappen, regel van Cramer, vectorproduct, oppervlakte van parallellogram.
4) Eigenwaarden en eigenvectoren, diagonaliseerbare matrices.
5) Toepassing op stelsels differentiaalvergelijkingen, linearisatie rond evenwichtspunt, stabiliteit.
6) Reeksen, convergentie en divergentie, machtreeksen en Taylorreeksen
7) Fourierreeksen, orthogonaliteit van goniometrische functies
Studiemateriaal
Cursustekst
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Wiskunde II, deel 2: hoorcollege 2 (B-KUL-G0O18a)
Inhoud
1) Fouriertransformatie en Fourierintegralen
2) Meervoudige integralen, verandering van veranderlijken, Jacobiaan.
3) Vectorvelden, divergentie en rotor
4) Lijnintegralen en stelling van Green
5) Oppervlakte-integralen, flux, stellingen van Gauss en Stokes
Studiemateriaal
Course notes
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Wiskunde II, deel 1: oefeningen 1 (B-KUL-G0O20a)
Inhoud
1) Stelsels lineaire vergelijkingen, Gauss eliminatie
2) Matrices en matrixbewerkingen, inverse matrix, getransponeerde matrix, symmetrische en orthogonale matrices.
3) Determinanten, eigenschappen, regel van Cramer, vectorproduct, oppervlakte van parallellogram.
4) Eigenwaarden en eigenvectoren, diagonaliseerbare matrices.
5) Toepassing op stelsels differentiaalvergelijkingen, linearisatie rond evenwichtspunt, stabiliteit.
6) Reeksen, convergentie en divergentie, machtreeksen en Taylorreeksen
7) Fourierreeksen, orthogonaliteit van goniometrische functies
Studiemateriaal
Cursustekst
Toledo
Toelichting werkvorm
Oefensessie
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Wiskunde II, deel 2: oefeningen 2 (B-KUL-G0O21a)
Inhoud
1) Fouriertransformatie en Fourierintegralen
2) Meervoudige integralen, verandering van veranderlijken, Jacobiaan.
3) Vectorvelden, divergentie en rotor
4) Lijnintegralen en stelling van Green
5) Oppervlakte-integralen, flux, stellingen van Gauss en Stokes
6) Kennismaking met MATLAB.
Studiemateriaal
Cursustekst
K. Meerbergen et al, Leren werken met MATLAB, Acco Leuven, 2012
Toledo
Toelichting werkvorm
Oefensessie
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Wiskunde II (B-KUL-G2O17d)
Toelichting
Partiële evaluatie door middel van MATLAB opdracht met afrondend examen tijdens de examenperiode.
Toelichting bij herkansen
Indien reeds voldoende behaald is, is vrijstelling van Matlab opdracht mogelijk.
ECTS Industriële en technische chemie (B-KUL-G0O23C)
Doelstellingen
Dit opleidingsonderdeel beoogt de chemie van een aantal industrieel relevante processen grondig uit te diepen. Deze verdieping begint bij de beschrijving van de natuurlijke grondstoffen (voorkomen, belang, ontginning, recyclage), beschrijft grondig de thermodynamica (energetische aspecten) en kinetica (katalysatoren, promotoren, vergiften, stabilisatoren) en eindigt bij het spectrum van de toepassingen van het (veelal tussen−)product.
*
Studenten kunnen:
- een aantal industrieel relevante processen grondig uitleggen met aandacht voor de beschrijving van de natuurlijke grondstoffen (voorkomen, belang, ontginning, recyclage), de thermodynamica (energetische aspecten), de kinetica (katalysatoren, promotoren, vergiften, stabilisatoren) en de toepassingen van het (veelal tussen-)product.
*
1. Cognitieve vaardigheden
- de student heeft een basiskennis van de pertinente toepassingen van de principes van de chemie op het terrein van nieuwe materialen, voeding, farmacie en het milieu.
2. Praktische vaardigheden
- de student moet een goed gestructureerd en logisch opgebouwd essay kunnen schrijven en dit in correct Nederlands over een probleemstelling uit verder vermelde topics.
3. Dynamisch-affectief
- de student is zich bewust van de complexiteit waarmee men geconfronteerd worden indien men academische chemie wil toepassen in een context waarmee de student een grote vertrouwdheid heeft vanuit het dagelijks leven.
*
Met betrekking tot een chemisch bedrijf waarvan de bezigheden zijn gelinkt met de geziene leerstof tijdens het gedeelte "hoorcollege".
Studenten kunnen:
- een duidelijk verslag schrijven en dit in correct Nederlands over een onderwerp gelinkt aan een chemisch bedrijf, bv. grondstoffen, energie, transport, afvalproducten, productieproces, geschiedenis, economische factoren, veiligheidsbeleid, milieu-effecten, … .
Begintermen
Kennis van de grondslagen van de chemie, zoals aangeboden in het OPO Grondslagen van de chemie.
Identieke opleidingsonderdelen
X0A94B: Industriële en technische chemie
Plaats in het onderwijsaanbod
Onderwijsleeractiviteiten
Industriële en technische chemie (B-KUL-G0O23a)
Inhoud
In het toelichtende gedeelte worden volgende industriële processen behandeld:
A. lucht, stikstof, ammoniak, salpeterzuur
B. zwavel, zuurstof, zwavelzuur
C. fosfaaterts, ontsluitingszuur, fosforzuur
D. kunstmeststoffen
E. zeewater, zout, elektrolyse, chloor en natrium/magnesium
F. kalksteen, zout, Solvayprocédé, soda, glas
G. ruwe aardolie en aardgas, raffinage, kraking, ethyleen, propyleen, extractie aromaten
H. additiepolymerisatie: polyethyleen, polypropyleen, polyvinylchloride, polystyreen
I. condensatiepolymerisatie: polyethyleentereftalaat, polyamide, polycarbonaat, polyurethaan
J. Vetten en oliën, hydrogenering, margarine; verzeping, natuurzeep; detergenten
Studiemateriaal
cursustekst
Industriële en technische chemie: seminaries (B-KUL-G0O24a)
Inhoud
De seminaries bevatten volgende topics:
A. Juridische aspecten binnen de chemische industrie (IP, REACH...)
- het begrippenkader: nieuwheid, inventiviteit, ...
- de procedure van aanvraag tot patentspecificatie
B. Landbouw, voeding, farmaca
- Organische en anorganische meststoffen, kringlopen van elementen, pesticiden en herbiciden
- Chemische bestanddelen van de voeding, voeding en gezondheid, sleutelen aan voeding: laagcalorische varianten, reduceren vet- en zoutgehalte, complexiteit van voeding
- Geneesmiddelen, farmaceutische industrie
C. Milieuchemie
- Atmosfeerchemie en andere aspecten van milieuchemie
- Wisselwerking tussen industriele chemie en het milieu
- Vervuiling
Studiemateriaal
Studiemateriaal is beschikbaar op Toledo.
Industriële en technische chemie: bedrijfsbezoek (B-KUL-G0O25a)
Inhoud
Er wordt getracht om een bezoek te organiseren, elk jaar aan een ander bedrijf. Indien het om redenen onmogelijk is om een bezoek ter plekke te organiseren, dan dienen studenten zich zelfstandig over een vooraf overeengekomen bedrijf te informeren en een verslag te schrijven met betrekking tot een deelaspect van dit bedrijf. Meer uitleg wordt gegeven tijdens een infomoment.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Industriële en technische chemie (B-KUL-G2O23c)
Toelichting
OLA G0O23a: schriftelijke evaluatie (gesloten boek) tijdens en na het toelichtende gedeelte (theorie)
OLA G0O24a: paper schrijven (open boek) na het deel seminaries
OLA G0O25a: schriftelijk verslag in verband met vooraf overeengekomen onderwerp en bedrijf (deadline indienen: laatste vrijdag vóór de blokperiode van de juni-zittijd)
De score voor het theorieluik moet tenminste 10/20 bedragen. Indien hieraan niet voldaan is, is de maximale score voor het volledige opo 9/20.
Het niet afleggen van een van de deelevaluaties zonder geldige reden kan aanleiding geven tot een globale kwotering 'niet-afgelegd'.
Toelichting bij herkansen
analoge evaluatie op één examenmoment in de examenperiode
Voor onderdelen waarvoor een 10/20 werd behaald, wordt het punt overgenomen voor de herkansing.
Een eventuele verbeterde versie van de paper in verband met het bedrijfsbezoek dient te worden ingediend via e-mail uiterlijk de dag voorafgaand aan het herexamen.
ECTS Veiligheid en laboratoriumpraktijk (B-KUL-G0O26B)
Doelstellingen
Tijdens dit practicum wordt de zelfwerkzaamheid van de student stapsgewijs opgebouwd en worden een aantal belangrijke praktijk/beroepsgeoriënteerde vaardigheden aangeleerd. Hiertoe worden de studenten gestimuleerd om zich in drie vaardigheidsdomeinen verder te ontwikkelen:
1. Het cognitieve vaardigheidsdomein
− Het toepassen van de reeds gekende concepten om vertrouwde problemen op te lossen.
− Het evalueren, interpreteren en synthetiseren van informatie en gegevens.
− Het herkennen en implementeren van goede laboratoriumpraktijken.
− Het beheersen van het begrippenkader van veiligheid, gezondheid en milieu (VGM) en duurzaamheid.
- Het kunnen opsommen van een aantal maatregelen in het domein van technologie en wetenschap die geschikt zijn om duurzaamheid te vergroten en toelichten welke impact ze (kunnen) hebben.
2. Het praktische vaardigheidsdomein
− Het op verantwoorde wijze omgaan met veiligheid, gezondheid en milieu in de labosituatie.
− Het opstarten, uitvoeren en interpreteren van basisexperimenten zoals extractie, destillatie en eenvoudige synthese.
− Het plannen en afwerken binnen een bepaalde tijd van een opdracht of experiment.
− Het uitvoeren van risicoanalyses.
3. Het transfer vaardigheidsdomein
− Het schriftelijk communiceren van resultaten.
− Het nauwkeurig bijhouden van een laboschrift.
− Het toepassen van opzoekstrategieën om essentiële informatie uit onder andere databanken te halen.
− Het werken in teamverband met de daarbij horende sociale interacties.
Begintermen
- De studenten bezitten reeds een basiskennis van de taal en de concepten die aangewend worden in de chemie.
- De studenten zijn reeds vertrouwd met een laboratoriumomgeving en kunnen reeds een aantal basistechnieken uit de chemische praktijk toepassen.
Identieke opleidingsonderdelen
X0A93B: Veiligheid & laboratoriumpraktijk
Plaats in het onderwijsaanbod
Onderwijsleeractiviteiten
Veiligheid en laboratoriumpraktijk (B-KUL-G0O26a)
Inhoud
- oplossen van concrete vragenset in verband met veiligheid, gezondheid en milieu via begeleide zelfstudie
- opstellen risicoanalyse
- scheiding van een neutrale stof en een base, een neutrale stof en een zuur, een base en een zuur via extractie
- dunnelaagchromatografie
- smeltpuntsbepaling
- enkelvoudige en meervoudige gefractioneerde destillatie
- synthese van HCl en NH3
- synthese van superhydrofobe oppervlakken
- synthese waterstof en zuurstof
Studiemateriaal
Brochure "Creatieve verantwoordelijkheid in de chemie", website veiligheid departement chemie en dienst VGM KU Leuven.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Veiligheid en laboratoriumpraktijk (B-KUL-G2O26b)
Toelichting
Dit OPO komt niet in aanmerking voor tolerantiekrediet
Evaluatie onderdeel veiligheid:
−paper (als antwoord op vragenset)
−risicoanalyse en ecoscore
Evaluatie onderdeel laboratoriumpraktijk:
−medewerking tijdens contactmomenten
−verslag
−laboschrift
−prelabtesten
−uitvoering en resultaten experimenten
De evaluatieactiviteiten vinden plaats in de loop van het semester (permanente evaluatie).
Voor het onderdeel laboratoriumpraktijk wordt geen herexamen aangeboden.
Alle sessies (on-campus en online opdrachten hieraan verbonden) zijn verplicht. Indien ongewettigd afwezig of bij niet inleveren van opdrachten zal de toegang tot het examen geweigerd worden.
Een student kan enkel slagen indien hij /zij geslaagd is voor beide onderdelen veiligheid en laboratoriumpraktijk.
Toelichting bij herkansen
Voor het luik laboratoriumpraktijk is geen herkansing mogelijk.
Er is uitsluitend herkansing mogelijk voor het luik veiligheid. Om van deze herkansingsmogelijkheid gebruik te maken brengt de student de coördinator hiervan op de hoogte tijdens de feedbackperiode van de junizittijd en levert de student een verbeterde/nieuwe versie in van volgende werkstukken:
1) de paper in het kader van de bibliotheekopdracht
2) de risicoanalyse en bepaling van de ecoscore
Indiening gebeurt via e-mail aan de coördinator ten laatste op 20 augustus.
ECTS Analytische basistechnieken (B-KUL-G0O27A)
Doelstellingen
-Kennen van de belangrijkste concepten uit de analytische chemie, bv. matrix, interferenten, selectieve en specifieke methoden, diverse concentratiegrootheden enz..
-Algemene structuur weergeven van een analytische proces door het onderscheiden van de verschillende stappen. Het belang van een correcte staalname onderkennen.
-Herkennen van de verschillende types van fouten die optreden in analytische metingen.
-Oorsprong en gevolg van onbepaalde fouten omschrijven. Diverse statistische methoden voor het verwerken van gegevens, het evalueren en rapporteren van resultaten, leren op een correcte manier toepassen in de specifieke context van de analytische chemie.
-Het nut erkennen en het doeltreffend uitvoeren van concentratieberekeningen voor complexe evenwichten in waterige oplossingen. Inschatten van de beperkingen en toepassen van de bekomen resultaten. Omschrijven en berekenen van de invloed van de ionische sterkte van een oplossing op de aanwezige evenwichtsreacties.
-Verschillen en gelijkenissen herkennen betreffende de verschillende besproken titratietypes.
-Uittekenen op kwalitatieve en kwantitatieve wijze van titratiecurven voor complexe systemen. Verschillende gebieden van een specifieke titratiecurve herkennen en omschrijven qua voorkomende deeltjes. Beperkingen als gevolg van de concentratie van de analiet en de thermodynamische gegevens inschatten.
-Werking van de verschillende types van indicatoren en de diverse eindpuntbepalingen kunnen weergeven met eigen woorden. De juiste keuze hiervan voor de gegeven omstandigheden maken.
-Fysische of chemische grondslagen van de besproken instrumentele methoden beschrijven.
-De verschillende componenten van een specifiek analyse-apparaat kunnen omschrijven qua opbouw, functionaliteit, voordelen en beperkingen in gebruik.
-Voor alle behandelde analysetechnieken de meest relevante toepassingen qua reagentia en analieten kunnen beschrijven. Voor- en nadelen in vergelijking met andere technieken onderkennen, teneinde de meest geschikte methode voor de gegeven omstandigheden uit te kiezen.
Begintermen
Goede vaardigheden in het oplossen van vraagstelling met betrekking tot de stoichiometrie van chemische reacties.
Kennis van de basisbegrippen van waterige oplossingen als basis voor een gevorderde beschrijving.
Beperkte praktische ervaring betreffende eenvoudige analyses.
Het kunnen toepassen van elementaire concepten uit de thermodynamica, bv. evenwichtsconstanten, Nernst-vergelijking, entropie, vrije energie enz.
Basis van organische chemie, bv. functionele groepen, reactietypes ...
Identieke opleidingsonderdelen
X0D00A: Analytische basistechnieken
Plaats in het onderwijsaanbod
Onderwijsleeractiviteiten
Analytische basistechnieken (B-KUL-G0O27a)
Inhoud
1. Statistische dataverwerking in de analytische chemie.
Randomfouten in chemische analyse
Gauss-verdeling
Standaarddeviatie
Betrouwbaarheidsintervallen
Nulhypothese
IJking
Detectielimiet
2. Chemisch evenwicht
Chemische samenstelling van waterige oplossingen
Bufferoplossingen
Ionisch effect, activiteitscoëfficiënten
Concentratieberekeningen voor complexe evenwichten
3. Klassieke methoden in chemische analyse
Gravimetrie
Neerslagtitraties
Principes van neutralisatietitraties
Titraties van polyprotische zuren en basen
Toepassingen van neutralisatietitraties
4. Spectrochemische methoden
Inleiding tot spectroscopische methoden
Instrumenten voor optische spectroscopie
Moleculaire absorptiespectroscopie
Moleculaire fluorescentiespectroscopie
5. Fasescheidingsmethoden
Inleiding tot fasescheidingsmethoden (extractie, ionenuitwisseling en kolomchromatografie)
Gaschromatografie
HPLC
6. Bedrijfsbezoek
Binnen dit opleidingsonderdeel wordt getracht jaarlijks een bezoek te organiseren aan een chemisch bedrijf waarvan de bezigheden zijn gelinkt met de geziene leerstof.
Studiemateriaal
Handboek en kopies van slides.
Analytische basistechnieken: oefeningen (B-KUL-G0O28a)
Inhoud
1. Statistische dataverwerking in de analytische chemie.
Randomfouten in chemische analyse
Gauss-verdeling
Standaarddeviatie
Betrouwbaarheidsintervallen
Nulhypothese
IJking
Detectielimiet
2. Chemisch evenwicht
Chemische samenstelling van waterige oplossingen
Bufferoplossingen
Ionisch effect, activiteitscoëfficiënten
Concentratieberekeningen voor complexe evenwichten
3. Klassieke methoden in chemische analyse
Gravimetrie
Neerslagtitraties
Principes van neutralisatietitraties
Titraties van polyprotische zuren en basen
Toepassingen van neutralisatietitraties
Studiemateriaal
handboek:
Fundamentals of Analytical Chemistry, International Edition, 10th Edition
Douglas A. Skoog
Donald M. West
F. James Holler
Stanley R. Crouch
ISBN-10: 1285056248 ISBN-13: 9781285056241
Toelichting werkvorm
Oefensessie
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Analytische basistechnieken (B-KUL-G2O27a)
Toelichting
- oefeningen en theorie worden geëvalueerd tijdens de examenperiode.
- op het examenonderdeel theorie bij prof. Delabie, het examenonderdeel theorie bij prof. De Gendt én examenonderdeel oefeningen moet telkens minstens 8/20 behaald worden. Indien aan één van deze voorwaarden niet voldaan is, is het eindtotaal gelijk aan de som van de onderdelen (twee theoriedelen en oefeningendeel) met een maximum van 9/20.
- tijdens het examen is het gebruik van een niet-grafisch rekenmachine toegestaan en een formularium wordt ter beschikking gesteld.
ECTS Chemische thermodynamica (B-KUL-G0O31B)
Doelstellingen
Dit opleidingsonderdeel beoogt een verdere uitdieping van de thermodynamische begrippen, zoals ingeleid voor gasfasereacties in de cursus "Grondslagen van de chemie".
De nadruk hier ligt enerzijds op een meer uitvoerige en moleculaire beschrijving van thermodynamische functies en anderzijds op een beschrijving van de thermodynamische grootheden in multi-component systemen, multi-fase systemen en in oplossing.
De specifieke doelstellingen zijn :
- De studenten zijn in staat om de eerste hoofdwet van de thermodynamica te begrijpen en toe te passen op reversibele en irreversibele processen.
- De studenten beheersen de principes van de thermochemie en kunnen deze gebruiken in oefeningen.
- De studenten begrijpen de tweede en derde hoofdwet van de thermodynamica en kunnen deze toepassen op reversibele en irreversibele processen.
- De studenten kunnen de thermodynamische functies gebruiken voor de beschrijving van toestandsveranderingen in zuivere stoffen.
- De studenten kunnen de thermodynamische functies gebruiken voor de beschrijving van mengsels.
- De studenten kunnen de thermodynamische functies gebruiken voor de beschrijving van chemische reacties en electro-chemische processen.
- De studenten kunnen de thermodynamische functies gebruiken voor de beschrijving van oppervlakteverschijnselen.
- De student kan een aantal fundamentele duurzaamheidsproblemen waarmee onze maatschappij op een begrensde planeet te kampen heeft kritisch relateren aan de fundamentele wetten van de thermodynamica en tevens thermodynamische inzichten aanwenden om oplossingen hiertoe te suggereren.
Begintermen
Basiskennis algebra (differentiaalrekening, integralen, Taylor en MacLaurin expansie).
Basiskennis algemene chemie.
Identieke opleidingsonderdelen
X0D03B: Thermodynamica
X0D03A: Chemische thermodynamica
X0D03C: Thermodynamica
Plaats in het onderwijsaanbod
Onderwijsleeractiviteiten
Chemische thermodynamica (B-KUL-G0O31a)
Inhoud
A. Eerste hoofdwet van de thermodynamica, basisbegrippen : vrije-energie, warmtecapaciteit bij constante druk of constant volume, enthalpie
B. Eerste hoofdwet van de thermodynamica, toepassingen : expansie van gassen
C. Thermochemie
D. Tweede hoofdwet van de thermodynamica : entropie, Carnot cyclus, statistische behandeling van entropie, thermodynamische functies, chemische potentiaal, derde wet
E. Toestandsveranderingen van zuivere stoffen
F. Mengsels: partieel molaire grootheden, mengsels van gassen, vloeistofmengsels, colligatieve eigenschappen, activiteiten, faseregel van Gibbs, fasediagramma's
G. Chemische evenwicht: evenwichtsconstante, druk- en temperatuursafhankelijkheid van evenwichtsconstante.
H. Oppervlakteverschijnselen: oppervlaktespanning, twee-dimensionale gaswet
I. Electrochemie: ionische activiteit, electrochemische potentiaal, membraanpotentiaalverschillen, galvanische cellen, emf, standaard-electrodepotentialen.
J. Kinetisch gasmodel
Studiemateriaal
cursus + slides + toledo
Chemische thermodynamica: oefeningen (B-KUL-G0O32a)
Inhoud
A. Thermodynamische functies: Helmholtz-vrije-energie, warmtecapaciteit bij constante druk of constant volume, Carnot-cyclus, efficiëntie van omzetting van warmte in arbeid
B. Moleculaire statistische interpretatie: kinetische-gastheorie, Boltzmann-energieverdeling, statistische behandeling van entropie (Boltzmann-formule)
C. Multi-component systemen: partiële molaire grootheden, chemische potentiaal, colligatieve eigenschappen
D. Fase-evenwichten: toestandsverandering: fase-evenwicht in één-component systeem (superkritische vloeistoffen, Clausius-Clapeyron), faseregel van Gibbs, fasediagramma voor multi-component systemen (sublimatie, destillatie), interfase-effecten (oppervlaktespanning en Langmuir-adsorptie)
E. Thermodynamica van oplossingen: rol van het solvent, ionen in waterige oplossing, ionische sterkte, activititeit, activiteitscoëfficiënt, Debye-Hückel theorie, activiteitscoëfficiënten uit elektrochemie.
Studiemateriaal
nota's
Toelichting werkvorm
Oefensessie
Chemische thermodynamica: opdracht (B-KUL-G0Y19a)
Inhoud
wetenschappelijke literatuur rond thema's die in de les besproken worden, zoals bv gasexpansie, hydrofoob effect, chemische potentiaal, thermodynamische stabiliteit, fasendiagramma's
Studiemateriaal
artikels uit wetenschappelijke literatuur
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Chemische thermodynamica (B-KUL-G2O31b)
ECTS Practicum: synthese & karakterisatie (B-KUL-G0O33B)
Doelstellingen
De studenten herkennen de basistechnieken in de (an)organische en analytische chemie.
De studenten komen voorbereid naar het laboratorium en worden hierop gecontroleerd via prelabtesten.
De studenten kunnen op basis van een uitgeschreven handleiding met kennis van zaken een eenvoudige synthese uitvoeren binnen een beperkt tijdsbestek.
De studenten kunnen op een nauwkeurige en kritische manier hun werk uitvoeren en hebben een idee van de foutenmarge op hun resultaten.
De studenten kunnen op een kwaliteitsvolle manier een product na synthese opzuiveren en karakteriseren.
De studenten kunnen de bekomen resultaten interpreteren en rapporteren via een elektronisch laboschrift.
De studenten kunnen op een veilige manier met chemicaliën omgaan, met aandacht voor milieu-aspecten.
Begintermen
Basiskennis en -vaardigheden opgedaan in het opleidingsonderdeel 'Veiligheid en Laboratoriumpraktijk' uit de bachelor chemie of gelijkwaardig.
Studenten die zich onvoldoende voorbereid voor een practicumsessie aandienen, kan de toegang tot het practicum worden ontzegd.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
( GELIJKTIJDIG( G0O35A ) OF GELIJKTIJDIG( X0C22B ) )AND ( GELIJKTIJDIG( G0O29B ) OF GELIJKTIJDIG( G00D8A ) OF GELIJKTIJDIG( X0D07B ) )
G0O35AG0O35A : Organische chemie
X0C22BX0C22B : Organische chemie
G0O29BG0O29B : Metalen en katalyse
G00D8AG00D8A : Anorganische Chemie
X0D07BX0D07B : Anorganische Chemie
Identieke opleidingsonderdelen
X0C51B: Practicum: synthese en karakterisatie
X0C51C: Practicum: synthese en karakterisatie
Plaats in het onderwijsaanbod
Onderwijsleeractiviteiten
Practicum: synthese & karakterisatie (B-KUL-G0O33a)
Inhoud
Een korte inleidende sessie met bijkomende uitleg aangaande werkvorm (prelab, online laboschrift (ELN)), technieken, veiligheids- en milieuaspecten, evaluatie.
Vervolgens 9 practicumsessies waar o.a. de volgende technieken aan bod komen:
- Analytische chemie: gravimetrie, titratie, AAS/AES, fluorescentie- en absorptiespectroscopie, data verwerking..
- Organische chemie: reflux, stoomdestillatie, (soxhlet)extractie, chromatografie (kolom,TLC), sublimatie, bepalen van de brekingsindex, gaschromatografie, …
Studiemateriaal
Toledo leermodule
Labohandleidingen (via ELN)
Toelichting werkvorm
Practicum in sessies van 6 uur onder begeleiding van assistenten. (2x3u met middagpauze)
Verplichte voorbereiding via online laboschrift.
Prelabtoetsen
Practicum: synthese & karakterisatie: vervolg (B-KUL-G0O34a)
Inhoud
7 practicumsessies waar o.a. de volgende technieken aan bod komen (toevoeging aan deze beschreven in G0O33a):
- Anorganisch: testreacties,..
- Organisch: testreacties, sublimatie, smeltpuntbepaling, gefractioneerde (vacuüm)destillatie, werken onder inerte atmosfeer, werken met naalden/spuiten, herkristallisatie, polarimetrie, IR spectroscopie, …
2 practicumsessies van 3u waarin studenten in groep (per 2/3) een practicum begeleiden voor leerlingen uit het secundair onderwijs (3e graad).
Studiemateriaal
Zie onderwijsleeractiviteit G0O33a.
Toelichting werkvorm
Zie onderwijsleeractiviteit G0O33a. Sessies van 7u (2x3,5u met middagpauze)
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Practicum: synthese & karakterisatie (B-KUL-G2O33b)
Toelichting
Practica (on-campus en online opdrachten hieraan verbonden) zijn verplicht. Ongewettigde afwezigheid of het niet inleveren van opdrachten, zal resulteren in "niet afgelegd".
Studenten die zich onvoldoende voorbereid voor een practicumsessie aandienen, kan de toegang tot het practicum worden ontzegd.
Permanente evaluatie door assistenten/docenten: voorbereiding (prelab) (30% gewicht), resultaten (30% gewicht), werkhouding (10% gewicht).
Online Laboratoriumschrift : inhoud, vorm, rapporteren van de resultaten (30 % gewicht).
Voor dit OPO wordt geen herexamen aangeboden.
Dit opleidingsonderdeel kan niet getolereerd worden.
Toelichting bij herkansen
ECTS Organische chemie (B-KUL-G0O35A)
Doelstellingen
Door dit opleidingsonderdeel moeten de studenten een grondige kennis verwerven van de belangrijkste concepten in de organische chemie (reactiviteit van verschillende functionele groepen, eigenschappen en mechanismen van de verschillende types van reacties, conformationele analyse, stereochemie).
De studenten moeten
- het reactiemechanisme kennen voor verschillende types van reacties (eliminatie, elektrofiele additie, nucleofiele substitutie, nucleofiele additie aan carbonylgroep van aldehyden en ketonen, nucleofiele acylsubstitutie, elektrofiele aromatische substitutie en nucleofiele aromatische substitutie)
- kunnen de regio-en stereochemie van gevormde product(en) in een reactie voorspellen op basis van het reactiemechanisme
- op basis van de bovengenoemde gekende reactiemechanismen een aanvaardbaar voorstel kunnen formuleren voor het reactiemechanisme van een ongeziene reactie
- de structuur van verschillende functionele groepen (alkanen, alkenen, alkynen, allylsystemen, halogeenalkanen, alcoholen, thiolen, ethers, sulfiden, aldehyden, ketonen, zuren en zuurderivaten, aminen, aromaten) kennen en hun transformaties gebruiken om een voorstel tot synthese van een organisch molecule te formuleren (zie ook laatste doelstelling)
- een onderscheid kunnen maken op basis van 2D-voorstellingen tussen verschillende conformaties, constitutionele isomeren, stereo-isomeren. Op basis van 2D-voorstellingen moeten de studenten de conformatie (R,S) van stereo-isomeren kunnen bepalen, zonder gebruik te maken van molecuulmodellen.
- een reeks organische moleculen, ionen, of molecuulfragmenten kunnen ordenen volgens verschillende criteria (stabiliteit, zuurheid, basiciteit, aromaticiteit, reactiviteit in een bepaald reactietype)
- een aanvaardbaar voorstel kunnen geven voor de synthese van een gegeven product uitgaande van bepaalde startmaterialen.
Begintermen
De studenten moeten de fundamentele kennis beheersen van atoomstructuur (inclusief golffuncties, orbitalen, elektronenconfiguraties, sp3, sp2 en sp hybride orbitalen). Ze moeten kunnen Lewis-structuurformules schrijven en skeletstructuren tekenen voor (organische) moleculen. Daarbij moeten ze formele ladingen kunnen aangeven in die moleculen. Als er meerdere alternatieve Lewis-structuren mogelijk zijn, moeten ze die gedelokaliseerde structuren (ook resonantiehybriden genoemd) exact kunnen schrijven, waarbij het correct gebruik van het symbool van gebogen pijltjes essentieel is. Gebogen pijltjes moeten eveneens correct gebruikt kunnen worden om het verloop van chemische reacties te beschrijven. Een eenduidige naam voor eenvoudige organische moleculen moet kunnen gegeven worden. Tenslotte moeten de studenten de basisbegrippen over aromaticiteit (regel van Hückel), isomerie, chemisch evenwicht, zuur-base reacties (Brønsted-Lowry en Lewis-theoriën, pKa) en kinetica (inclusief Arrhenius-theorie) kennen en kunnen toepassen.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
SOEPEL( G0N08A ) OF SOEPEL( X9X03B ) OF SOEPEL( X0E39B )
G0N08AG0N08A : Bio-organische chemie
X9X03BX9X03B : Bio-organische chemie
X0E39BX0E39B : Bio-organische chemie
Identieke opleidingsonderdelen
X0C22B: Organische chemie
X0C22C: Organische chemie
Plaats in het onderwijsaanbod
Onderwijsleeractiviteiten
Organische chemie (B-KUL-G0O35a)
Inhoud
1. Herhaling en aanvulling: begintermen van dit OPO (zie hierboven), structuur van functionele groepen in organische chemie
2. De belangrijkste reactietypes en hun mechanismen in organische chemie worden besproken aan de hand van concrete synthetisch belangrijke reacties: (i) eliminatie (E1 en E2) (ii) elektrofiele additie (iii) nucleofiele substitutie (SN1 en SN2) (iv) nucleofiele additie aan carbonyl van aldhyden en ketonen (v) nucleofiele acylsubstitutie (vi) elektrofiele aromatische substitutie (vii) nucleofiele aromatische substitutie
3. Conformationele analyse en stereochemie van organische structuren worden uitgediept
4. De retrosynthestische analysebenadering wordt reeds vroeg geïntroduccerd en wordt regelmatig herhaald
5. De synthese en reactiviteit van de belangrijkste functionele groepen (alkanen, alkenen, alkynen, allylsystemen, halogeenalkanen, alcoholen, thiolen, ethers, sulfiden, aldehyden, ketonen, zuren en zuurderivaten, aminen, aromaten)
6. Nucleofiele koolstof in organometaalverbindingen (Grignard en organolithium) en enolaten (aldolreacties en Claissen-condensatiereacties)
7. Elektrofiele koolstof (carbokationen en hun omleggingen)
Studiemateriaal
Studiekost: 51-75 euro (De informatie over studiekosten zoals hier opgenomen is indicatief en geeft enkel de prijs weer bij aankoop van nieuw materiaal. Er zijn mogelijk ook e- en tweedehandskopijen beschikbaar. Op LIMO kan je nagaan of het handboek beschikbaar is in de bibliotheek. Eventuele printkosten en optioneel studiemateriaal zijn niet in deze prijs vervat.)
Organic Chemistry, 12th edition, Francis Carey and Robert Giuliano and Neil Allison and Susan Bane, ISBN 9781266159244
Cursusnotities op Toledo
Toelichting onderwijstaal
- De doceertaal is Nederlands, de notities op Toledo zijn in het Nederlands
- Het handboek is Engelstalig
Toelichting werkvorm
- De inhoud van de cursus wordt mondeling in hoorcolleges via PowerPoint presentaties aangereikt. De pdf files van die PowerPoint voorstellingen zijn te raadplegen/downloaden op Toledo.
- De studenten moeten enkele hoofdstukken via zelfstudie verwerken (ruim op voorhand aangekondigd via Toledo). Achteraf is er in het hoorcollege gelegenheid om meer uitleg te krijgen en vragen te stellen over die specifieke hoofdstukken.
Organische chemie: oefeningen (B-KUL-G0O36a)
Inhoud
1. Herhaling en aanvulling: begintermen van dit OPO (zie hierboven), structuur van functionele groepen in organische chemie
2. De belangrijkste reactietypes en hun mechanismen in organische chemie worden besproken aan de hand van concrete synthetisch belangrijke reacties: (i) eliminatie (E1 en E2) (ii) elektrofiele additie (iii) nucleofiele substitutie (SN1 en SN2) (iv) nucleofiele additie aan carbonyl van aldhyden en ketonen (v) nucleofiele acylsubstitutie (vi) elektrofiele aromatische substitutie (vii) nucleofiele aromatische substitutie
3. Conformationele analyse en stereochemie van organische structuren worden uitgediept
4. De retrosynthestische analysebenadering wordt reeds vroeg geïntroduccerd en wordt regelmatig herhaald
5. De synthese en reactiviteit van de belangrijkste functionele groepen (alkanen, alkenen, alkynen, allylsystemen, halogeenalkanen, alcoholen, thiolen, ethers, sulfiden, aldehyden, ketonen, zuren en zuurderivaten, aminen, aromaten)
6. Nucleofiele koolstof in organometaalverbindingen (Grignard en organolithium) en enolaten (aldolreacties en Claissen-condensatiereacties)
7. Elektrofiele koolstof (carbokationen en hun omleggingen)
Studiemateriaal
Studiekost: niet van toepassing (De informatie over studiekosten zoals hier opgenomen is indicatief en geeft enkel de prijs weer bij aankoop van nieuw materiaal. Er zijn mogelijk ook e- en tweedehandskopijen beschikbaar. Op LIMO kan je nagaan of het handboek beschikbaar is in de bibliotheek. Eventuele printkosten en optioneel studiemateriaal zijn niet in deze prijs vervat.)
- Organic Chemistry, 12th edition, Francis Carey and Robert Giuliano and Neil Allison and Susan Bane, ISBN 9781266159244
Toelichting werkvorm
Oefensessie
Tijdens de oefenzittingen wordt in kleine groepen gewerkt. Hierbij worden opgaven (Problems) uit het handboek opgelost. Het is de bedoeling om in groep tot een oplossing van de opgaven te komen zodat men via discussie een beter inzicht krijgt in de Organische Chemie. Basisoefeningen worden hierbij zoveel mogelijk vermeden. Alleen oefeningen met een hogere moeilijkheidsgraad komen aan bod.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Organische chemie (B-KUL-G2O35a)
Toelichting
Praktische informatie over het examen Organische Chemie is te vinden op Toledo. Tevens is er een pdf file met de mogelijke theorievragen Organische Chemie beschikbaar op Toledo. Voorbeelden van examens Organische Chemie die in het verleden werden gegeven kunnen eveneens via Toledo worden bekeken/gedownload.
ECTS Moleculaire architectuur (B-KUL-G0O37B)
Doelstellingen
De cursus 'Moleculaire Architectuur' heeft tot doel het belang van symmetrie en de kennis van de (driedimensionale) structuur van de materie voor het begrijpen van haar eigenschappen aan te tonen, en
draagt bij tot het verder ontwikkelen van het ruimtelijk denken op atomair en moleculair niveau.
Twee belangrijke complementaire struktuurbepalingsmethoden, röntgendiffractie en nucleaire magnetische resonantie, worden hierbij toegelicht, evenals de fundamenten van infraroodspectroscopie
en massaspectrometrie.
De studenten kunnen de puntgroep van een voorwerp of molecule bepalen, de symmetrie van een tweedimensionaal patroon via een vlakgroep beschrijven en een eenvoudige ruimtegroep tekenen volgens de richtlijnen van de International Tables for Crystallography.
De student kan de verschillende stappen van een kristalstructuurbepaling uitleggen (meer bepaald het opwekken van röntgenstraling, intensiteitmetingen, oplossen fasenprobleem, fouriersynthese, verfijning en interpretatie model) en kan het verband leggen met het gedeelte over symmetrie. Hij/zij kan de betekenis van de begrippen reciprook rooster, bol van Ewald, Pattersonfunctie en resolutie uitleggen en de intensiteit en richting van een reflectie berekenen.
De student kan de werking van een IR-toestel en massaspectrometer uitleggen, hij/zij kent de karakteristieke vibraties van de belangrijkste functionele groepen in een IR-spectrum en de belangrijkste
fragmentaties in massaspectroscopie.
Begintermen
Basiskennis natuurkunde (diffractie), wiskunde (Fourierreeksen, Fouriertransformatie, complexe getallen)
en chemie (atoombouw, chemische binding, belangrijkste functionele groepen in organische chemie).
Identieke opleidingsonderdelen
X0C66C: Moleculaire architectuur
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) (Minor chemie) 180 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) (Minor verbreding) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) 180 sp.
- Schakelprogramma: Master in de chemie (Leuven) 60 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) (Minor chemische biologie) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Moleculaire architectuur (B-KUL-G0O37a)
Inhoud
Deel 1. Symmetrie
- Moleculaire symmetrie: puntgroepen (Schoenflies, Hermann-Mauguin)
- Translatiesymmetrie: vlakgroepen en Bravaisroosters
- Ruimtegroepen: notatie, International Tables for Crystallography, verband puntgroep-ruimtegroepfysische
eigenschappen
Deel 2. Structuurbepaling van een vaste stof - röntgendiffractie
- Opwekken en eigenschappen van röntgenstraling
- Wet van Bragg en de reciproke ruimte (Ewaldsfeer)
- Intensiteit van afgebogen bundels: verstrooiing door elektron, atoom, eenheidscel, kristal
- Fouriersynthese van de elektronendichtheid
- Pattersonfunctie
- Kristalstructuurbepaling: faseprobleem, zwaar-atoomtechniek, kleinste- kwadratenverfijning
- Interpretatie van een kristalstructuurbepaling
- Kristallografische databanken
- Overzicht van belangrijke kristalstructuren: metalen (bolstapelingen), anorganische en organische
verbindingen, biologische macromoleculen
Deel 3. Structuurbepaling in oplossing - 1H en 13C Nucleaire Magnetische Resonantie
- Principe en schema NMR spectrometer
- Chemische shift, spin-spinkoppeling
- Dynamische processen
- Analyse van spectra van eenvoudige (bio)organische verbindingen
- Relaxatie, Nuclear Overhauser Effect
- Enkele speciale technieken en toepassingen (o.a. ontkoppeling, COSY, M RI)
Deel 4. Infraroodspectroscopie
- IR-spectrometer
- Karakteristieke vibraties
- Absorptiegebieden
- Toepassingen
Deel 5. Massaspectroscopie
- Ionisatiemethodes
- Detectiemethodes
- Belangrijkste fragmentatiemethodes
Studiemateriaal
Cursustekst, Toledo
Moleculaire architectuur: oefeningen (B-KUL-G0O39a)
Inhoud
- Puntgroepen
- Vlakgroepen
- Ruimtegroepen
- Reciprook rooster - Bol van Ewald
- Structuurfactoren
- Pattersonfunctie
- Demo kristalstructuurbepaling
- 1H-NMR spectra van enkele eenvoudige organische verbindingen
Studiemateriaal
Cursustekst, Toledo
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Moleculaire architectuur (B-KUL-G2O37b)
ECTS Kwantum- en computationele chemie (B-KUL-G0O40B)
Doelstellingen
De studenten:
- Hebben een solide basiskennis van de principes van kwantummechanica, en begrijpen waarom ze in de chemie belangrijk zijn.
- Beschikken over relevante kennis van de toepassing van kwantummechanica aan het voorspellen van chemische eigenschappen zoals moleculaire structuur, thermodynamica, en reactiviteit
- Begrijpen de benaderingen die gebruikt moeten worden om de wetten van de kwantummechanica, in het bijzonder de tijdsonafhankelijke Schrödingervergelijking, aan atomen en moleculen te kunnen toepassen.
- Beheersen de basis-concepten zoals kwantisering, kwantumgetallen, Pauli-principe, golffunctie, elektronisch potentiaaloppervlak, moleculaire orbitalen, elektron correlatie.
- Hebben kennis van de belangrijkste (i.e. in het hedendaags onderzoek meest gebruikte) computationele technieken in de chemie zoals Hartree-Fock theorie, densiteitsfunctionaaltheorie, moleculaire mechanica.
- Kunnen hun theoretische kennis gebruiken om kwantumchemische berekeningen uit te voeren, en de resultaten te analyseren.
- Hebben de vaardigheden en het inzicht om onder gepaste begeleiding een chemische probleem te formuleren en om gepaste computationele methoden voor te stellen voor de oplossing van de probleem.
Begintermen
De cursus gaat uit van een basiskennis chemie, wiskunde en fysica. De studenten moeten kennis hebben van:
• Chemie: beschrijvende voorstellingen van de elektronenstructuur van atomen en moleculen (i.e. atoomstructuur en de opbouw van het periodiek systeem, chemische binding in moleculen)
• Wiskunde: bepaalde en onbepaalde integralen, afgeleiden van functies van een en meerdere variabelen, basisprincipes van lineaire algebra (vectoren, matrices en determinanten), complexe getallen
• Fysica: klassieke Newton mechanica, mechanische golven, Coulombkrachten, basisprincipes van elektromagnetisme
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
SOEPEL( G0O17D ) OF SOEPEL( X0C11A ) OF SOEPEL( X0F12A )
G0O17DG0O17D : Wiskunde II
X0C11AX0C11A : Differentiaalvergelijkingen deel I: gewone differentiaalvergelijkingen
X0F12AX0F12A : Wiskunde II
Identieke opleidingsonderdelen
G0D72A: Kwantum- en computationele chemie
G0O40C: Computationele chemie
X0D92A: Kwantummechanica voor chemici
Plaats in het onderwijsaanbod
Onderwijsleeractiviteiten
Kwantum- en computationele chemie (B-KUL-G0O40a)
Inhoud
De lessen zijn gestructureerd in drie delen:
In een eerste deel worden de fundamenten van de kwantummechanica aangebracht en geïllustreerd voor atomaire één-elektronsystemen. De volgende items komen hierbij aan bod:
- De basis van de kwantummechanica en de tijdsonafhankelijke Schrödingervergelijking
- Atomaire orbitalen: oplossing van de Schrödingervergelijking voor atomen met één elektron
- De kwantumgetallen: orbitaaldraaiimpuls
- Elektron spin en het Pauli principe
In een tweede deel komen een aantal fundamentele principes aan bod die gebruikt worden bij het construeren van benaderende oplossingen van de Schrödingervergelijking voor meer-elektronensystemen:
- De Born-Oppenheimer approximatie
- De orbitaalbenadering: Pauli-principe en de constructie van Slaterdeterminanten
- Het variatietheorema
- Matrixformulering van de Schrödingervergelijking
- De LCAO-MO benadering in moleculen
- (Tijdsonafhankelijke) perturbatietheorie voor niet-ontaarde systemen
- De kwantumgetallen: connectie met draaiimpuls in atomen, symmetrie in moleculen.
In een derde deel wordt een beschrijvend overzicht gegeven van de belangrijkste computationele methoden en de wijze waarop deze toegepast worden in hedendaagse computersoftware. De klemtoon ligt hierbij op praktische toepassingen eerder dan op de rigoureuze afleiding van het mathematische formalisme van de verschillende methoden. Deze praktische toepassingen zullen verder ook uitgebreid aan bod komen tijdens de oefensessies horende bij deze cursus.
- De SCF-LCAO-MO methode
- Basis sets
- Elektron correlatie: CI, MP2, Coupled-cluster
- Densiteitsfunctionaaltheorie, semi-empirische methoden
- Berekening van moleculaire eigenschappen (structuur, vibratiefrekwenties, dipoolmoment, atomaire ladingen)
- Moleculaire mechanica
Studiemateriaal
- cursustekst
- slides via Toledo
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Quantum and Computational Chemistry: Laboratory Sessions (B-KUL-G0O41a)
Inhoud
Het doel van dit practicum is enerzijds het verwerven van basiservaring met kwantumchemische software en het gebruik van een grafische interface met deze software, en anderzijds het verwerven van extra begrip in de inhoud van het hoorcollege door middel van praktische oefeningen. Deze oefeningen omvatten de volgende items:
- Chemische interpretatie van de data die resulteren uit een kwantumchemische berekening.
- Tekenen van atomaire en moleculaire orbitalen.
- Herkennen van moleculaire symmetrie en werken met karaktertabellen.
- Berekenen van stationaire punten op een elektronisch potentiaaloppervlak.
- Analyse van deze stationaire punten door middel van een frequentie-analyse.
- Berekening van een elektronisch aangeslagen toestand.
- Illustratie van het begrip elektroncorrelatie.
- Ontwerpen van zelfstandige mini-projecten, en uitvoeren met hulp van assistenten.
Tijdens het 2e semester kunnen de studenten hun kennis van computationele chemie verdiepen naarmate de benodigde voorkennis in wiskunde II ter beschikking komt.
Studiemateriaal
- Handleiding
- Kwantumchemisch software met grafische interface, aangeboden via de PC-klassen van LUDIT
Toelichting onderwijstaal
Dit is een OLA dat ook voorkomt in het overeenkomstig Engelstalig OPO Computational chemistry.
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Kwantum- en computationele chemie (B-KUL-G2O40b)
Toelichting
- Het examen over het hoorcollege en de inhoud van de praktische oefeningen (G0O41a) gaat door tijdens de examenperiode (gesloten boek).
- Praktische evaluatie voor het begrip van en de vaardigheid in het omgaan met de kwantumchemische software. De beoordeling van het practicum gebeurt via permanente evaluatie (aanwezigheid, inzet, kritische houding), en via verslagen voor geselecteerde praktijkoefeningen, in het bijzonder voor de mini-projecten. Enkele verslagen worden gekwoteerd en terugbezorgd aan de studenten, die hierdoor feedback krijgen en hun vorderingen (ook qua verslaggeving) kunnen inschatten.
- De kwotering van het practicum telt voor 25% mee in de totale eindscore.
- Studenten die niet deelnamen aan het practicum mogen geen examen over het hoorcollege afleggen.
Toelichting bij herkansen
Voor wat betreft het examen over het hoorcollege + de inhoud van het practicum is de modaliteit van de tweede kans gelijk aan de eerste. Het practicum (met verslagen en examen) kan echter voor deze tweede kans niet opnieuw gedaan worden. De punten hiervoor worden dus overgenomen uit de eerste kans.
ECTS Polymer Materials (B-KUL-G0O42B)
Aims
- Students can clarify the concept of chain of knowledge (i.e. the knowledge chain of polymer science) and the importance of polymeric materials;
- Students can define and explain the individual links in the chain of knowledge and clarify the connections between the individual links;
- Students have actual knowledge of theoretical and practical concepts, definitions and results (chemical, physicochemical, physical, mechanical, rheological, processing, product features) treated in the course and can relate them to the chain of knowledge;
- Students can apply theoretical concepts and results in simple exercises and give, understand and interpret concrete solutions;
- Students can relevant (scientific factual) information that is required to complete the exercises in the study, or if necessary, search for available information search and retrieval methods successfully;
- For the theoretical concepts and results listed in the "Theoretical concepts and results" available at Toledo the student can give a correct derivation, identify the approximations used in the derivation and indicate the implications and limitations of the approximations;
- For polymer products and materials treated in the course and for new examples of polymer materials provided by the lecturer students can 1) demonstrate and document the chain of knowledge, 2) argue how a change in one or more links in the chain of knowledge influence the product properties and 3) make quantitative predictions where possible (at the level of simple exercises mentioned above);
- Students can describe and explain the following aspects: the place of polymers in the field of materials, the various polymer classifications used, the use of feed stocks and energy resources in synthesis, processing and design of polymers, the life cycle of polymers and polymeric materials, the advantages and disadvantages of polymers, the place in the (chemical) industry and in science and the importance of polymers for society.
Previous knowledge
The student has knowledge about:
- The following mathematics and physics concepts: vectors, functions, integrals, differentials, complex numbers, series, energy, forces, viscosity, elasticity, electromagnetic radiation (visible light, X-ray, IR), index of refraction, birefringence, polarized light.
- Basic knowledge on atoms, molecules, bonds, molecular interactions, basic organic reactions, thermodynamics state functions or can acquire these autonomously.
The abovementioned concepts are provided in the bachelor of chemistry at KU Leuven in the courses (dealing with) Physics 1 and 2, Foundations of chemistry, Spectroscopic measuring principles, Molecular architecture, Metals and catalysis, Analytical basic techniques, (Bio)organic chemistry, Molecular architecture, Chemical thermodynamics, Chemistry of industrial processes.
Identical courses
X0D28B: Polymer Technology and Materials
Is included in these courses of study
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) (Minor chemie) 180 ects.
- Bachelor in de chemie (Leuven) 180 ects.
- Courses for Exchange Students Faculty of Science (Leuven)
- Educatieve master in de wetenschappen en technologie (Leuven) 120 ects.
Onderwijsleeractiviteiten
Polymer Materials: Lectures (B-KUL-G0O42a)
Content
Introduction
- Positioning of course
- Polymer Materials, Plastic Materials or Plastics?
- Introducing Polymers…applications of polymer materials
- Making and shaping plastics
- Where do ‘they’ come from?
- End of life & life cycle
- The use of polymers because…
- Polymer Catalogues
- The Chain of Knowledge
- The Future of plastics
Case I. A Polymer Story of Carbon and Hydrogen.
- Products and applications, property versus performance
- Introduction to processing techniques for polymers
- The extruder
- Melt flow instabilities
- Polymer melt: viscosity, elasticity and viscoelasticity
- Deformation of liquid & solid polymers
- Polymer melt viscosity vs. polymer melt elasticity and viscoelasticity
- Essential polymer properties in a nut shell
- Single polymer chain behavior
- More polymer chains: solutions, mixtures and pure melts
- Pure polymer melt
- (Semi) crystalline polymers
- The glass-transition & glassy state
- Mobility in polymers
- Some consequences of basic properties for products & materials
- Properties of solid polymers glassy versus crystalline
- (HD-,LD-,LLD-, VLD-) PE’s
- Properties of liquids polymers melt versus rubber like behavior
- Consequences for processing
- Polyolefine (polymer) synthesis:
- Historical perspectives
- The first commercial polyethylene grade: low density polyethylene (LDPE)
- Free radical polymerization (FRP) of LDPE and other vinyl monomers
- Principles of chain growth polymerization
- Molar mass and molar mass distributions
- Stereoregularity and tacticity
- Tacticity and crystallinity
- Ziegler-Natta polymerization & HDPE
- Limitations of Ziegler-natta polymerization
- Achieving more control …..metallocene polymerization
- State of the art: stereo-tactic block copolymers
- Classification of polyethylenes
- Polymerization and consequences for molecular structure of ethylene based polyolefins
Case II. The story of rubber: stretchy and bouncing carbon and hydrogen
- The history of rubber: an ancient story
- Natural rubber: All cis-polyisoprene
- The macromolecular hypothesis
- Vulcanization: Charles Goodyear ‘s recipe.
- Synthetic polyisoprene rubber
- Anionic polymerization of isoprene rubber
- Ziegler-natta catalysts
- More synthetic rubbers
- Butyl rubber by cationic polymerization
- Overview of chain growth polymerizations.
- The drawbacks of cross linking & whole new rubbers: thermoplastic elastomer
- Ionomers and block copolymers.
- Living (anionic) polymerisation: a route to block copolymers the SBS case
- What makes rubber a rubber and stretchy?
- The secrets of rubber revealed: thermodynamic and molecular aspects of elasticity
- The rich world block copolymers: Micro phase separated structures
Case III. Proving the Macromolecular Hypothesis, Inventing Nylon and Kevlar
- Polyesters and Polyamides
- Carothers, polyamides and the proof of the Staudinger hypothesis
- Polyamides …. Fibre 66
- Producing Nylon… Scaling Up
- The making of Nylon and Spinning Fibers
- The Impact of Nylon
- Stephanie Kwolek and Aramids
- Naming Nylon and so….
- Step-growth polymerization
- Some theoretical results on step-growth polymerization
- Controlling molar mass
- Molar mass distributions
- How fast can reactions go?
- Kinetics of step-growth polymerization reactions
- Un-catalysed Reaction Kinetics
- Catalysed Reaction Kinetics
- Polyamide Products
Case IV. Advanced applications and products
- In this part of the course guest lecturers present present-day applications of polymer materials, and how they have come to existence (using the chain of knowledge)
Course material
Lecture Notes, Powerpoint presentations and other lecture materials, available on Toledo.
Language of instruction: more information
This course is a 3rd stage course that fits into the English learning line of the Bachelor program. Students are immersed in English. The lecture notes and lectures are in English.
Format: more information
- Lectures with demonstrations on the chain of knowledge,
- Lecture(s) by guest(s).
Polymer Materials: Exercises (B-KUL-G0S21a)
Content
- Conformational properties,
- Molar mass distributions and molar mass averages,
- Characteristic times in polymers,
- Rubberelasticity
- Linear viscoelasticity
- Step growth polymerizations,
- Chain growth polymerizations
Course material
Notes available on Toledo.
Language of instruction: more information
This course is a 3rd stage course that fits into the English learning line of the Bachelor program. Students are immersed in English. The exercises are given in English, also by the use of English speaking assistants.
Format: more information
Theoretical concepts discussed in the lectures are applied in the excercises.
Evaluatieactiviteiten
Evaluation: Polymer Materials (B-KUL-G2O42b)
Explanation
Details on the exam are available on Toledo.
ECTS Bachelorproef: onderzoek (B-KUL-G0O47B)
Doelstellingen
Gedurende dit sluitstuk van de bacheloropleiding chemie werken de studenten een interdisciplinair project uit dat aansluit bij de actuele onderzoeksthema's van de afdelingen en de mogelijkheid biedt om diverse onderzoekstechnieken te combineren.
De studenten kunnen een aaneensluitende reeks van gevorderde experimenten opstarten en uitvoeren, en de bekomen gegevens verwerken en interpreteren. Ze kunnen hierbij noodzakelijke informatie uit de literatuur zelfstandig opzoeken en kunnen vooraf een risicoanalyse opstellen met oog voor potentieel duurzamere alternatieven. De studenten kunnen het elektronisch labnotebook op een correcte manier gebruiken. De student kan in teamverband werken en het uitgevoerd project in het Nederlands mondeling en schriftelijk rapporteren op een wetenschappelijk integere manier.
De student kunnen tevens kritisch reflecteren over de mogelijke positieve en negatieve gevolgen van potentiële toepassingen van het gevoerde onderzoek in het licht van ecologische, economische en sociale aspecten van duurzaamheid. De studenten kunnen hierbij in beperkte mate systeemdenken toepassen en zien de noodzaak in van een multidisciplinaire aanpak en teamwerk.
Begintermen
De bachelorproef steunt op de opgedane praktische ervaring en theoretische kennis in de andere practica en cursussen van de bachelor chemie.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
80
Identieke opleidingsonderdelen
X0D56A: Eindproject
Plaats in het onderwijsaanbod
Onderwijsleeractiviteiten
Bachelorproef (B-KUL-G0O47a)
Inhoud
5 à 6 interdisciplinaire projecten worden aangeboden, waaruit de studenten 1 project kiezen. De studenten worden ingedeeld in groepen van 4 à 5 personen. De projecten omvatten combinaties van synthese (anorganische verbindingen, organische verbindingen, polymeren), spectroscopische meettechnieken (UV, zichtbaar licht, IR, NMR) en de karakterisatie van structuur, eigenschappen en reactiviteit door middel van fysische, analytische en theoretische technieken.
Voor elk project dient een deel relevante informatie opgezocht te worden in databanken en/of literatuur. De studenten stellen zelf een werkplan op dat wordt goedgekeurd door een begeleider. Verder dienen de studenten gebruik te maken van het elektronisch labnotebook (ELN) voor het experimenteel werk.
De student dient een certificaat informatievaardigheden in te dienen via toledo om voor dit vak te kunnen slagen. Indien de student nog geen certificaat informatievaardigheden heeft behaald, kan dit gebeuren via de facultaire Toledo-community “Wetenschappelijke integriteit aan de Faculteit Wetenschappen”.
Studiemateriaal
Materiaal dat ter beschikking gesteld wordt op Toledo, aangevuld met eigen opzoekingswerk.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Bachelorproef: onderzoek (B-KUL-G2O47b)
Toelichting
Dit OPO komt niet in aanmerking voor tolerantiekrediet
De studenten stellen op voorhand een werkplan op. Tijdens het project zal er permanent geëvalueerd worden op medewerking tijdens de contactmomenten. De studenten zullen ook een portfolio bij houden dat na het project ingediend wordt. Uiteindelijk verdedigen de studenten hun project voor een jury door middel van een korte presentatie gevolgd door een vragenronde. Al deze onderdelen worden meegenomen in de eindbeoordeling. Studenten die zich onvoldoende voorbereid voor een practicumsessie aandienen, kan de toegang tot het practicum worden ontzegd.
Een noodzakelijke voorwaarde om te slagen voor dit vak is het opladen van een certificaat informatievaardigheden zoals behaald kan worden via de facultaire Toledo-community “Wetenschappelijke integriteit aan de Faculteit Wetenschappen”. Het behalen en opladen van het certificaat informatievaardigheden wordt via ‘pass/fail’ beoordeeld. Een student die een ‘fail’ krijgt voor het certificaat, krijgt een ‘fail’ voor het volledige opleidingsonderdeel, die wordt omgezet in een niet-tolereerbaar cijfer. Concreet betekent dit dat wie het certificaat niet behaalt en oplaadt, niet kan slagen voor het opleidingsonderdeel en het opleidingsonderdeel ook niet kan tolereren.
Toelichting bij herkansen
ECTS Spectroscopische meettechnieken (B-KUL-G0O48B)
Doelstellingen
De studenten kunnen de begrippen transitiedipool en spectroscopische overgang in verband brengen met en afleiden uit hun kennis van mechanica, computationele chemie elektrostatica en magnetisme. Door gebruik te maken van hun kennis kunnen zij op gedetailleerde wijze voor microgolf-, infrarood, NMR-, EPR- en elektronische spectra de relatie tussen spectroscopische eigenschappen (energie van de overgang, intensiteit, vorm van de spectra) en de onderliggende moleculaire parameters (bindingslengte en -elasticiteit, traagheidsmoment, elektronische en nucleaire energieniveaus) beredeneren en afleiden. Zij kunnen de invloed van veranderingen van deze parameters op de spectra verklaren, inschatten en be-argumenteren. Zij kunnen spectrale gegevens op kwalitatieve en kwantitatieve wijze analyseren en voorspellen. Zij mogen hierbij gebruik maken van een handboek. De inhoud van deze cursus is van belang voor het practicum “Meten en berekenen” van het 3e bachelor en de bachelorproef.
Dit OPO past dus voornamelijk in de algemene doelstellingen een grondige kennis en inzicht te verwerven in de belangrijkste deelfacetten van de chemie (BA1), het verwerven van theoretische basiskennis in karakteriseringsmethoden (BA3), het interpreteren en verwerken van relevante onderzoeksgegevens en het kritisch becommentariëren hiervan (BA10). Dit OPO legt ook nadruk op probleemoplossend werken (BA19).
Begintermen
- kennis van elektrostatica en magnetisme zoals aan bod komt in Algemene Natuurkunde I en II
- kennis van quantumchemie en computationele methoden zoals aan bod komt in Computationele Chemie
- kennnis van thermodynamica zoals aan bod komt in Chemische Thermodynamica
- noties van NMR en infraroodspectra zoals aan bod komt in Moleculaire Architectuur
- noties van analytische chemie zoals aan bod komt in Analytische Basistechnieken
zijn essentieel voor het begrijpen van dit opleidingsonderdeel
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
( SOEPEL(G0N13B) OF SOEPEL( X0D86A ) ) EN
( SOEPEL(G0O37B) OF SOEPEL( X0C66C ) ) EN
( SOEPEL(G0O29B) OF SOEPEL( G00D8A ) OF SOEPEL( X0D07B ) ) EN
( SOEPEL(G0O31B) OF SOEPEL( X0D03C ) OF SOEPEL( X0E53B ) ) EN
( SOEPEL(G0O27A) OF SOEPEL( X0D00A ) ) EN
GELIJKTIJDIG(G0O40B)
G0N13BG0N13B : Algemene natuurkunde II
X0D86AX0D86A : Algemene natuurkunde: elektromagnetisme, golven en optica
G0O37BG0O37B : Moleculaire architectuur
X0C66CX0C66C : Moleculaire architectuur
G0O29BG0O29B : Metalen en katalyse
G00D8AG00D8A : Anorganische Chemie
X0D07BX0D07B : Anorganische Chemie
G0O31BG0O31B : Chemische thermodynamica
X0D03CX0D03C : Thermodynamica
X0E53BX0E53B : Thermodynamica
G0O27AG0O27A : Analytische basistechnieken
X0D00AX0D00A : Analytische basistechnieken
G0O40BG0O40B : Kwantum- en computationele chemie
Identieke opleidingsonderdelen
X0D87A: Spectroscopische technieken
Plaats in het onderwijsaanbod
Onderwijsleeractiviteiten
Spectroscopische meettechnieken (B-KUL-G0O48a)
Inhoud
1) Inleidend Hoofdstuk
- Vertrekkend van de beginselen van storingsrekenen uit de cursus computationele chemie wordt op sterk vereenvoudigde wijze aangetoond hoe een periodisch elektrisch en magnetisch veld overgang tussen toestanden kan teweegbrengen.
- Deeltje in een doos (1dimensioneel en 3-dimensionele balkvormige doos): bepalen van golffuncties, energiën, transitiedipolen
- Elektrisch en magnetisch transitiedipool
- Elementaire selectieregels (spin, u-g)
- Absorptie, geïnduceerde emissie, spontane emissie, Einsteincoëfficiënt
- Verband tussen molaire extinctiecoëfficiënt (uit inleiding analytische chemie) en Einsteincoëfficiënt
- Excitoninteractie
2) Magnetische resonantiespectroscopie in Fourier- en tijdsdomein
(elementaire basis gezien in Moleculaire Archtitectuur)
- Draai-impuls en magnetisch moment van een enkele kern en magnetisatie van een ensemble van kernen
- Selectieregels
- Invoeren van begrippen Larmorfrequentie, Rabifrequentie, precessie,
- Invoeren van de begrippen bandbreedte van (gepulste) excitatie, Free Induction Decay, relatie met spectrum in frequentiedomein voor NMR-spectroscopie
- Fenomenologische behandeling van longitudinale en transversale relaxatie, Blochvergelijkingen
- Onderscheid tussen homogene en inhomogene lijnbreedte
- Chemische shift en spin-spinkoppeling
- Oorsprong en gedetailleerde afleiding van verschillende types 1ste orde spectra en korte bespreking van 2de orde spectra
3) Rotatiespectroscopie:
- Starre rotator di-atomische moleculen: energieniveaus
- Rotatiespectra: selectieregels, energie en intensiteit van de lijnen
- Niet starre rotator
- Starre rotator poly-atomisch: energieniveaus en selectieregels
- Rotatiespectra
4) Vibratiespectroscopie
- De harmonische oscillator: klassiek en kwantummechanisch
- Infraroodspectra van di-atomische moleculen: energie van de lijnen en selectieregels
- De anharmonische oscillator: energiën en selectieregel, Morsepotentiaal
- Deuteriumisotoopeffect
- Poly-atomaire moleculen: normale modes en elementaire selectieregels
- Lineair dichroïsme
- Vibratierotatiespectra (di-atomische en lineaire moleculen)
5) Ramanspectroscopie
- Ramanvibratiespectroscopie: principe (klassiek)
- Polariseerbaarheidsellipsoïde
- Selectieregels voor Ramanvibratiespectroscopie
- Ramanrotatiespectroscopie (principe en selectieregels)
- Raman vibratie-rotatiespectra bij hoge en lage resolutie
- Resonantie-ramanspectroscopie en CARS
6) Atoomspectroscopie
- Waterstofatoom zonder spinorbitaalkoppeling
- Waterstofatoom met spinorbitaalkoppeling
- Waterstofachtige atomen en ionen (alkali-atomen) zonder en met spinorbitaalkoppeling
- Helium en heliumachtige atomen en ionen (aardalkali-atomen) zonder en met spin-orbitaalkoppeling
- Normaal en abnormaal Zeemanneffect
7) Elektronische spectroscopie van moleculen
7.1 Principes
- Born-Oppenheimer- en Franck-Condonbenadering, Franck-Condonintegraal
- Allure van lage resolutie absorptie- en fluorescentiespectra
- Hoog- en laagfrequente vibraties, invloed van solvent
7.2 Hoge resolutie absorptiespectra: elektronische-vibratie-rotatiespectra,
7.3 Welke elektronische overgangen zijn mogelijk
- Diatomische moleculen: aangeslagen toestanden en selectieregels
- Poly-atomische moleculen: singuletten en tripletten
7.4 Spectroscopie van pi-systemen
- Lineaire systemen (klassieke MO methoden (Hückel) en deeltje in de doos)
- Polymethines versus polyenen
- Cyclische systemen (klassieke MO methoden (Hückel) en deeltje in de doos)
- Plattnomenclatuur
8) ESR Spectroscopie
- Beginselen van ESR-spectroscopie (g-factor, isotrope hyperfijninteractie)
- ESR-spectra van radicalen in oplossing
- ESR-spectra van radicalen in vaste toestand (anisotropie van de hyperfijninteractie)
- Invloed van spin-orbitaalkoppeling op de g-factor
9) Circulair dichroïsme
- Definities en eenheden van optische rotatie en circulair dichroïsme
- Verband tussen moleculaire structuur en optische rotatie of circulair dichroïsme
- Rotatiesterkte
- Fysische basis voor geïsoleerde chromoforen
- Circulair dichroïsme en excitoninteractie
Studiemateriaal
Cursustekst op Toledo en verkrijgbaar (zwart-wit) via Scientia. Slides op Toledo. Handboek Fundamentals of Molecular Spectroscopy, N. Banwell (Mc Graw Hill Book Company). Verder studiemateriaal: Physical Chemistry van Atkins, Excited states and Photochemistry of Organic Molecules van M. Klessinger en J. Michl (VCH) voor pi-systemen en circulair dichroïsme.
Toelichting onderwijstaal
Nederlands
Toelichting werkvorm
Hoorcollege
Spectroscopische meettechnieken: oefeningen (B-KUL-G0O49a)
Inhoud
1) Inleidend hoofdstuk
- Verband tussen molaire extinctiecoëfficiënt en absorbantie. Berekening van transitiedipolen, Einsteincoëfficiënten, oscillatorsterkte
- Berekening van energieniveaus, golffuncties en transitiedipolen voor een deeltje in een doos (1-dimensioneel en 3-dimensioneel)
- Berekening van excitoninteractie
2) NMR
- Berekening van Larmor- en Rabifrequenties, internucleair dipole-dipole interacties
- Berekening van allure en intensiteit van NMR-signalen
- Analyse en berekening van 1ste orde spectra
- Berekening van magnetisatie
- Berekeningen in verband met Bloch vergelijkingen
3 Rotatiespectroscopie:
- Starre rotator di-atomisch en lineair: berekenen van energieniveaus, positie en intensiteit van lijnen
- Niet-starre rotator: berekenen van energieniveaus en positie van lijnen
- Starre rotator poly-atomisch: berekenen van energieniveaus, positie en intensiteit van lijnen
- Bepalen gereduceerde massa en bindingslengte uit spectra van starre rotator
- Bepalen gereduceerde massa, krachtconstante en bindingslengte uit spectra van niet-starre rotator
4 Vibratiespectroscopie
- Bepalen energieniveaus, voor harmonische oscillator
- Bepalen toename van bindingslengte voor harmonische oscillator uit recursierelaties
- Bepalen gereduceerde massa en krachtconstante uit spectra van harmonische oscillator:
- Bepalen energieniveaus, voor anharmonische oscillator
- Bepalen gereduceerde massa, anharmoniciteitsparameter, bindingsenergie en krachtconstante uit spectra van anharmonische oscillator:
- Analyse van vibratierotatiespectra
5 Ramanspectroscopie
- Analyse van Ramanvibratiespectra: bepalen gereduceerde massa en krachtconstante uit spectra
- Analyse van Ramanrotatiespectra: bepalen gereduceerde massa en bindingslengte uit spectra
- Analyse van Ramanvibratierotatiespectra: bepalen gereduceerde massa, bindingslengte en krachtconstante uit spectra (hoge en lage resolutie)
6. Atoomspectroscopie
- Bepalen van type aangeslagen toestand, toepassen van selectieregels
- Berekenen van opsplitsing van energieniveaus door normaal en abnormaal Zeemanneffect
7. Elektronische molecule spectroscopie
- Analyse van vibronische spectra: bepalen gereduceerde massa, krachtconstante, anharmoniciteitsparameter en bindingsenergie voor elektronische grond- en aangeslagen toestand uit spectra
-Analyse van elektronische-vibratie-rotatiespectra: bepalen gereduceerde massa, bindingslengte, krachtconstante, anharmoniciteitsparameter en bindingsenergie voor elektronische grond- en aangeslagen toestand uit spectra
- Bepalen van type aangeslagen toestand van di-atomische moleculen, toepassen van selectieregels
- Bepalen van energieniveaus, golffuncties en transitiedipolen van lineaire geconjugeerde moleculen met Hückelbenadering en met “deeltje in een doos” benadering
- Bepalen van energieniveaus, golffuncties en transitiedipolen van cyclische geconjugeerde moleculen met Hückelbenadering en met “deeltje in een doos” benadering
8. ESR Spectroscopie
- Berekeningen in verband met g-factor en hyperfijninteractie
- Bepalen van spindichtheid uit EPR -spectra en uit Hückel moleculaire orbitalen
- ESR spectra van radicalen voorspellen en analyseren
9. Circulair dichroïsme
- Berekening van soortelijke en molaire molaire rotatie en ellipticiteit uit experimentele data, voorspellen van experimentele data
- Berekening of van rotatiesterkte in geïsoleerde chromoforen en aggregaten
Studiemateriaal
Oefeningen worden ter beschikking gesteld op Toledo.
Toelichting onderwijstaal
Nederlands
Toelichting werkvorm
Tijdens de oefenzittingen worden oefeningen samen opgelost nadat de studenten de tijd gekegen hebben zelf tot een oplossing te komen. Eventueel kan gevraagd worden tegen volgende zitting 1 of meer oefeningen voor te bereiden
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Spectroscopische meettechnieken (B-KUL-G2O48b)
Toelichting
De vragen kunnen zowel van kwalitatieve aard zijn als het oplossen van numerieke problemen of meer abstracte berekeningen inhouden
Gedurende het semester stelt de docent de studenten examenvragen van het vorige academiejaar ter beschikking en is de docent bereid met hen de mogelijke antwoorden te bespreken/ mails hierover te beantwoorden.
De studenten wordt sterk aangeraden de vragen stapsgewijs op te lossen en (voor numerieke vragen) het berekend resultaat stap per stap te geven.
De resultaten bekomen op de verschillende vragen worden opgeteld om tot een totaalkwotatie te komen.
ECTS Moleculaire herkenning (B-KUL-G0O50B)
Doelstellingen
- De studenten kunnen de basisbegrippen van de supramoleculaire chemie in eigen woorden weergeven en kunnen deze benoemen binnen een concrete situatie, bijvoorbeeld: onderzoeksartikel;
- De studenten kunnen de patronen van moleculaire herkenning tussen gast en gastheer, en de niet-covalente interacties die erbij betrokken zijn, aangeven;
- De studenten kunnen een voorstel formuleren voor het design en de synthese van verschillende gastheersystemen.
- De studenten hanteren de wetenschappelijke schrijfstijl bij het schriftelijk rapporteren over wetenschappelijk onderzoek en kunnen een wetenschappelijke tekst logisch en samenhangend structureren.
Begintermen
De cursus "Moleculaire herkenning" bouwt verder op concepten zoals bv. aan bod komen in de cursussen Moleculaire architectuur, Metalen en katalyse, Analytische basistechnieken, (Bio-)Organische chemie en Chemische thermodynamica van de bachelor chemie.
Plaats in het onderwijsaanbod
Onderwijsleeractiviteiten
Moleculaire herkenning: hoorcollege (B-KUL-G0O50a)
Inhoud
-algemene inleiding, niet-covalente interacties, zelf-processen
-kroonetheranalogen : syntheseprincipes van macrocyclisatiereacties, verband tussen structuur en (bindings-) eigenschappen, natuurlijke ionoforen, cyclodextrinen, sideroforen, toepassingen in organische synthese en analytische chemie, fasetransferkatalysatoren, selectieve extractie, chromo-en fluoroionoforen, membraantransport.
-cyclofanen, calixarenen : synthese en bindingseigenschappen, hydrofobe binding, kritische aggregatieconcentratie
-fysicochemische aspecten van moleculaire herkenning, negatieve en positieve coöperativiteit, Hammett relaties-rotaxanen en catenanen : syntheseprincipes, moleculaire machines
-Supramoleculaire organisatie van polymeren,
-Supramoleculaire catalyse,Medicinale aspecten van supramoleculaire chemie
Studiemateriaal
Cursustekst en powerpoint slides
Toelichting werkvorm
Gasten kunnen worden uitgenodigd voor een presentatie van topics behandeld tijdens het hoorcollege.
Moleculaire herkenning: paper (B-KUL-G0S23a)
Inhoud
Case study: onderzoeksartikel. De nodige tijd zal worden voorzien voor het literatuuronderzoek. Verwacht wordt dat andere, niet ter beschikking gestelde artikels mee verwerkt worden en dat een alternatief voorstel geformuleerd wordt.
Het docententeam stelt in de loop van het semester, na voldoende theoretische kennis te hebben aangebracht, een recent tijdschriftartikel over moleculaire herkenning ter beschikking. Dit tijdschriftartikel moet worden verwerkt tot een paper die aan de peergroep uitlegt waar het tijdschriftartikel over gaat en die het tijdschriftartikel in de context plaatst van het cursusmateriaal besproken in het hoorcollege en van het actuele onderzoek. Op Toledo worden gedetailleerde richtlijnen ter beschikking gesteld.
De student dient de paper in op een afgesproken tijdstip (naar het einde van het semester) en krijgt feedback op de paper in de laatste week van het semester. De student gebruikt deze feedback om het examen over de paper voor te bereiden maar dient geen nieuwe versie in van de paper.
Studiemateriaal
Cursusmateriaal / slides
Handboeken aanwezig in CBA bibliotheek
Databases
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Moleculaire herkenning (B-KUL-G2O50b)
Toelichting
Het eerste stuk van het examen gaat over de cursustekst en is gesloten boek. Aansluitend is er ook nog een open boek examen over de paper.
De puntenverdeling is als volgt : 1/4 inhoud paper, 1/4 examen over paper, 1/4+1/4 op de examens van de twee docenten. Het niet of niet tijdig indienen van de paper zal aanleiding geven tot een NA (niet afgelegd) voor het gehele vak.
Dit opo maakt deel uit van de leerlijn academische taalvaardigheid. In de schrijfopdracht wordt academische taalvaardigheid geëvalueerd. Studenten maken reflectieopdrachten over taalvaardigheid in een taalportfolio.
Toelichting bij herkansen
Indien de score op inhoud paper voldoende is (>= 10/20) moet de student in de tweede examenkans geen nieuwe paper indienen, maar legt wel opnieuw examen af over de paper.
Indien de score op inhoud paper onvoldoende is (<10/20) kan de student in de tweede examenkans ook een nieuwe paper indienen.
ECTS Moleculaire biologie (B-KUL-G0O53C)
Doelstellingen
De student kan:
- de structuur en werking van prokaryoot RNA-polymerase toelichten, in het bijzonder zijn interactie met het promoter-DNA, en de moleculaire details van transcriptie-initiatie, -elongatie en -terminatie
- aan de hand van concrete voorbeelden de fijnregeling van transcriptie beschrijven van individuele genen en operons bij prokaryoten
- uitleggen welke en hoe globale regulatiemechanismen leiden tot belangrijke verschuivingen in genexpressiepatronen bij prokaryoten
- onderscheid maken tussen structuur en functie van de verschillende eukaryote RNA-polymerasen
- de rol toelichten van enhancers, silencers en transcriptiefactoren in de recrutering van eukaroyte RNA-polymerase
- een overzicht geven van de samenstelling en dynamiek van het eukaryote RNApolymerasecomplex en van de algemene transcriptiefactoren
- een inzichtelijk omschrijving geven van werking, specificiteit en controle van transcriptieactivatoren in het proces van genactivatie
- de voornaamste verschillen aangeven in het transcriptieproces bij pro- en eukaryoten
- de moleculaire structuur van chromatine en zijn effecten op genexpressie toelichten
- de rijping van precursor-mRNA tot matuur mRNA belichten in moleculair detail: splicing, capping en polyadenylering, en uitleggen hoe deze verschillende modificaties onderling gecoördineerd worden in de nucleus
- de verschillende stappen (initiatie, elongatie, terminatie) in het proces van translatie van mRNA naar eiwit belichten in moleculair-structureel detail, en de overeenkomsten/verschillen aangeven bij proen eukaryoten
- de algemene mechanismen van DNA-replicatie omschrijven alsook de herstelmechanismen bij DNA-schade
- de verschillende stappen (initiatie, elongatie, terminatie) in het proces van DNA-replicatie belichten in moleculair-structureel detail
- de principes van homologe recombinatie uitleggen aan de hand van de RecBCD-weg bij bacteriën; het proces van homologe recombinatie tijdens de meiose bij eukaryoten verduidelijken
- het proces van genconversie moleculair uitleggen
- uitleggen wat transposons zijn en hun werking gedetailleerd toelichten, zowel bij pro- als bij eukaryoten
- de basistechnieken aangeven die gebruikt werden bij de opheldering van moleculair-biologische processen, en hun werkingsprincipes toelichten
- gepaste basistechnieken en strategieën aanduiden voor het oplossen van courant voorkomende vragen in het moleculair-biologisch onderzoek
Begintermen
Basiskennis celbiologie en organische chemie
Identieke opleidingsonderdelen
X0B26B: Moleculaire biologie
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de fysica (Leuven) (Minor bio-chemische wetenschappen) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor biochemie en biotechnologie) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor verbreding) 180 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) 180 sp.
- Master in de biologie (Leuven) 120 sp.
- Schakelprogramma: Master in de biologie (Leuven) 87 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Moleculaire biologie (B-KUL-G0O53a)
Inhoud
De inhoud van de cursus is gebaseerd op het handboek "Molecular Biology" van de auteur R. Weaver,
en behandelt volgende onderdelen (hoofdstukken in het handboek):
Inleiding (2)
Moleculair−biologische methoden
• Moleculaire kloning (4)
• Tools voor studie van genen en genactiviteit (5)
Transcriptie bij prokaryoten
• Mechanisme van transcriptie (6)
• Transcriptieregulatie (7)
• Grote transcriptieverschuivingen (8)
Transcriptie bij eukaryoten
• RNA-polymerasen en promoters (10)
• Algemene transcriptiefactoren (11)
• Transcriptieactivatoren (12)
• Chromatine en transcriptie (13)
Post-transcriptionele verwerking
• mRNA-splicing (15)
• mRNA-capping en -polyadenylering (16)
Translatie
• Translatie-initiatie (17)
• Translatie-elongatie en -terminatie (18)
DNA-replicatie, recombinatie en transpositie
• Basismechanisme en enzymologie (20)
• Gedetailleerd mechanisme (21)
• Homologe recombinatie (22)
• Transpositie (Hoofdstuk 23)
Studiemateriaal
Handboek: Robert F. Weaver "Molecular Biology" 5de editie, McGraw-Hill, New York, ©2012
Handouts presentaties
Multimedia
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Moleculaire biologie (B-KUL-G2O53c)
ECTS Geïntegreerd practicum in de biochemie en biotechnologie I (B-KUL-G0O57C)
Doelstellingen
Dit practicum ondersteunt theoretische elementen die aangeboden werden in G0O53A Moleculaire biologie, G0O51B Analytische biochemie en G0N20A Dynamische biochemie. De studenten kunnen:
- experimentele procedures volgen (i.e. handvaardigheid en praktische ervaring opdoen) en hierbij gelijktijdig alle veiligheidsregels in acht nemen.
- de verschillende methoden en (basis)technieken in de analytische biochemie, de moleculaire biologie en de enzymologie toepassen en hun werkingsmechanismen alsook die van de de gebruikte toestellen verduidelijken.
- het verband leggen tussen structuur en functie van biomoleculen, o.a. door visualisatie van de bestudeerde biomoleculen op de computer.
- nauwkeurig data verzamelen, verwerken, weergeven en interpreteren; hierbij gebruik maken van geschikte software (bio-informatische analyse, spreadsheets, beeldverwerking en statistiek)
- werken met interne en externe standaarden.
- verbanden leggen tussen verschillende onderdelen van het practicum om het interdisciplinaire karakter van de analytische biochemie, de moleculaire biologie en de enzymologie te begrijpen.
- experimentele procedures, resultaten en besluiten toelichten in geschreven vorm (door het schrijven van een verslag over een bepaald deel van het practicum) en mondelinge vorm (door het geven van een presentatie over een bepaald onderdeel van het practicum).
- experimentele procedures, resultaten en besluiten van collega-studenten begrijpen en kritisch evalueren (peer assessment), evenals die uit de wetenschappelijke literatuur.
- werken in een laboratoriumomgeving, zowel individueel als in teamverband.
- practicumsessies voorbereiden door een eigen werkplan op te stellen en uit te voeren binnen de gestelde tijd.
Begintermen
Elementaire laboratoriumvaardigheden en kennis van laboratoriumveiligheid zoals aangeleerd in de practica van de eerste fase.
Basiskennis van de klassen van (bio)moleculen en hun chemische en/of biologische eigenschappen zoals onderwezen in G0N01C Grondslagen van de chemie, G0N08A Bio-organische chemie, G0O51B Analytische biochemie’, G0N20A Dynamische biochemie en G0O53A Moleculaire biologie.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
( GELIJKTIJDIG( G0O53C ) OF GELIJKTIJDIG( X0B26B ) ) EN
( GELIJKTIJDIG( G0N20E ) OF GELIJKTIJDIG( X0B44D ) ) EN
( GELIJKTIJDIG( G0O51C ) OF GELIJKTIJDIG( X0B37C ) OF GELIJKTIJDIG( G0O27A ) )
G0O53CG0O53C : Moleculaire biologie
X0B26BX0B26B : Moleculaire biologie
G0N20EG0N20E : Dynamische biochemie
X0B44DX0B44D : Dynamische biochemie
G0O51CG0O51C : Analytische biochemie
X0B37CX0B37C : Analytical Biochemistry
G0O27AG0O27A : Analytische basistechnieken
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor biochemie en biotechnologie) 180 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Geïntegreerd practicum in de biochemie en biotechnologie I (B-KUL-G0O57a)
Inhoud
Algemeen
- Bereiding en gebruik van buffers
- Het ijken van micropipetten
- Exploratie en visualisatie van biomoleculen via software
Analytische biochemie
- Expressie en opzuivering van GFP
- Regulatie van genexpressie in bacteriën
- Cel lysis
- Zoutfractionatie om eiwitten af te zonderen
- Centrifugatie
- Ionenwisselaarschromatografie
- Analyse van opgezuiverd GFP
- SDS-PAGE
- Western blotting en immunokleuring
- Analytische gelfiltratiechromatografie
- Absorbantie en fluorescentiespectroscopie
- Koolhydraten:
- Reducerende eigenschappen van koolhydraten
- Inversie van sucrose
- Lipiden:
- Bepalen van de kritische micelconcentratie
- Eiwitopzuivering: het opstellen van een scheidingsstrategie (theoretische oefening)
- Aminozuuranalyse (theoretische oefening)
- Lipiden (theoretische oefening)
Dynamische biochemie: enzymologie
- Lactaatdehydrogenase: Km en vmax bepalen in aan- en afwezigheid van een inhibitor
- Trypsine: specifieke activiteit bepalen bij verschillende pH
- Prostaglandine-endoperoxidesynthase (theoretische oefening)
- Carbonzuuranhydrase (theoretische oefening)
Moleculaire biologie
- Genotypering van wild-type en obese muizen
- Polymerase-kettingreactie om DNA-fragmenten te vermenigvuldigen
- DNA-analyse via restrictie-enzymen en agarose-gelelektroforese
- DNA-analyse via sequentiebepaling
- GFP, van groen naar …
- Plaatsgerichte mutagenese versus willekeurige mutagenese
- Transformatie van bacteriën
- Regulatie van genexpressie in bacteriën
- Isolatie van plasmide DNA
- DNA analyse via restrictie-enzymen en agarose-gelelektroforese
- Isolatie en spectroscopische analyse van genomisch DNA uit bacteriën
- DNA-sequenties (theoretische oefening)
- Restrictie-enzymen (theoretische oefening)
Studiemateriaal
Handleiding en extra informatie, beschikbaar via Toledo
Toelichting werkvorm
- Deelnemen onder toezicht aan laboratoriumsessies ondersteund door bio-informatische werkzaamheden in de PC-klas
- Theoretische oefeningen oplossen
- Uitvoeren van opdrachten
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Geïntegreerd practicum in de biochemie en biotechnologie I (B-KUL-G2O57c)
Toelichting
De evaluatie gebeurt tijdens het semester en is gebaseerd op
- Permanente evaluatie (50%)
- Attitude: de voorbereiding van de proeven via gerichte individuele bevraging bij aanvang van het practicum (prelab test), de inzet tijdens de uitvoering van de proeven, het volgen van Goede-Laboratorium-Praktijken (GLP) en naleven van de veiligheidsvoorschriften tijdens de uitvoering van de proeven
- Het bijhouden van een laboschrift
- Opdrachten met beoordeling
- Presentatie over een bepaald onderdeel van het practicum (20%)
- Schriftelijke vaardigheidstoets (gesloten boek) in de laatste week van het semester over het geheel van de uitgevoerde experimenten (30%). Er mag gebruik gemaakt worden van een formularium en een niet-grafisch rekentoestel. Alle andere elektronische hulpmiddelen zijn niet toegestaan.
De deelname aan de practica en de vervulling van de bijhorende taken zijn verplicht. Afwezigheid is enkel gewettigd in geval van medische redenen of bijzonder aantoonbare familiale omstandigheden (te staven via een officieel document). Bij afwezigheid dient de docent of assistent zo snel mogelijk geïnformeerd te worden, bij voorkeur voor de aanvang van het practicum. Het gemiste practicum moet ingehaald worden volgens afspraak met de practicumcoördinator. Een student die ongewettigd afwezig is op één van de practica, krijgt automatisch een onvoldoende. Het opleidingsonderdeel wordt dan beschouwd als niet afgelegd (NA). Systematisch verwaarlozen van één of meerdere geëvalueerde onderdelen leidt tot strafpunten.
Dit opleidingsonderdeel kan niet getolereerd worden.
Toelichting bij herkansen
ECTS Bioinformatica en structurele biologie (B-KUL-G0O59B)
Doelstellingen
De student is vertrouwd met volgende termen en kan zelfstandig basis bioinformatische oefeningen maken en resultaten interpreteren inzake volgende elementen:
- Genoom-, sequentie- en structuurdatabanken
- Experimentele structurele biologie methodes: proteïne-kristallografie, single particle cryoEM en bio-NMR
- Structurele bio-informatica
- Visualisatie en analyse van de structuur en interacties van biomacromoleculen
- Analyse van nucleotide- en aminozuursequenties
- Sequentiealignering
- Paargewijze en multipele sequentie-alignering
- Locale en globale aligneringsmethoden
- BLAST
- Fylogenetische bomen op basis van sequentie
- Krachtvelden en inleiding tot biomoleculaire modellering
Begintermen
Basis biochemie van aminozuren, nucleotiden, proteines, basisconcepten van statistiek, basisconcepten van evolutie en moleculaire biologie
Plaats in het onderwijsaanbod
- Schakelprogramma: Master in de biochemie en de biotechnologie (voor professionele bachelors biochemie en voor professionele bachelors in de biomedische laboratoriumtechnieken) (Leuven) 60 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor biochemie en biotechnologie) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor verbreding) 180 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) (Minor biochemie en biotechnologie) 180 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Bioinformatica (B-KUL-G0O59a)
Inhoud
De student is vertrouwd met volgende termen en kan zelfstandig basis bioinformatische oefeningen maken en resultaten interpreteren inzake volgende elementen.
Genoom-, sequentie- en structuurdatabanken
Analyse van nucleotide- en aminozuursequenties
Sequentie-alignering
Paargewijze en multipele sequentie-alignering
Locale en globale aligneringsmethoden
BLAST
Fylogenetische bomen op basis van sequentie
Studiemateriaal
Zelfgemaakte slides en oefeningenbundel, inhoud gebaseerd op hoofdstukken uit commercieel handboek
Toelichting werkvorm
Blended onderwijs - Oefensessie
hoorcolleges en computeroefenzittingen
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Structurele biologie (B-KUL-G0O60a)
Inhoud
De student is vertrouwd met volgende termen en kan zelfstandig basis bioinformatische oefeningen maken en resultaten interpreteren inzake volgende elementen.
Experimentele structurele biologie methodes: proteïne-kristallografie, single particle cryoEM en bio-NMR
Structurele bio-informatica
Krachtvelden en inleiding tot biomoleculaire modellering
Visualisatie en analyse van de structuur en interacties van biomacromoleculen
Studiemateriaal
Oefeningenopgaven in Toledo
Toelichting onderwijstaal
Onderdeel van een Nederlandstalige bachelor-opleiding, maar kan in Engels gegeven worden (cursus en oefeningen zijn al in het Engels)
Toelichting werkvorm
Blended onderwijs - Gastcollege - Oefensessie
Oefenzittingen in de computerklas waar topics uit de hoorcolleges in de praktijk omgezet. Hierbij worden hoofdzakelijk publiek toegankelijke gereedschappen gebruikt.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Bioinformatica en structurele biologie (B-KUL-G2O59b)
Toelichting
Het oefeningenexamen gaat door op de pc en is open boek.
het schriftelijke gedeelte is gesloten boek en zal enkel bestaan uit meerkeuzevragen. Studenten dienen voor beide onderdelen te slagen. Een onvoldoende voor één van deze onderdelen resulteert in een maximale score van 9/20.
Toelichting bij herkansen
Identiek als eerste zittijd
ECTS Gevorderde synthese en karakterisatie van moleculen en materialen (B-KUL-G0S24A)
Doelstellingen
- De studenten kunnen op basis van een handleiding een meer geavanceerde synthese van een materiaal uitvoeren.
- De studenten kunnen de resultaten (inbegrepen deze uit spectroscopie en chromatografie) correct interpreteren en rapporteren in het laboratoriumschrift.
- De studenten kunnen de bekomen materialen karakteriseren met spectroscopische technieken (NMR, IR, MS) en chromatografie (GC).
- De studenten kunnen de mechanismen van de reacties die worden uitgevoerd, beredeneren en uitleggen.
- De studenten kunnen op zelfstandige basis de juiste maatregelen uitvoeren voor een veilige syntheseprocedure met aandacht voor milieuaspecten.
- De studenten zijn in staat om fysicochemische experimenten correct uit te voeren met behulp van een (beperkte) handleiding.
- De studenten kunnen de bekomen resultaten analyseren, waarbij zij rekening houden met de principes van foutenverwerking en -analyse.
- De studenten kunnen de bekomen resultaten interpreteren en verbinden met moleculaire of materiaaleigenschappen.
- De studenten kunnen een laboschrift correct bijhouden (al dan niet elektronisch).
Begintermen
Er wordt voortgebouwd op de attitudes en de basistechnieken die werden aangeleerd in bv. de opleidingsonderdelen 'Veiligheid en laboratoriumpraktijk' en 'Practicum: synthese en karakterisatie' uit de bachelor chemie. Tevens wordt er voortgebouwd op bachelorvakken zoals bijvoorbeeld ‘Chemische Thermodynamica', 'Analytische basistechnieken'.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
( GELIJKTIJDIG( G0O27A ) OF GELIJKTIJDIG( X0D00A ) ) EN
( GELIJKTIJDIG( G0O35A ) EN ( GELIJKTIJDIG( G0O29B ) OF GELIJKTIJDIG( G00D8A ) OF GELIJKTIJDIG( X0D07B ) ) ) EN
( GELIJKTIJDIG( G0O42B ) EN ( GELIJKTIJDIG( G0O31B ) OF GELIJKTIJDIG( X0E53B ) OF GELIJKTIJDIG( X0D03C ) ) )
G0O27AG0O27A : Analytische basistechnieken
X0D00AX0D00A : Analytische basistechnieken
G0O35AG0O35A : Organische chemie
G0O29BG0O29B : Metalen en katalyse
G00D8AG00D8A : Anorganische Chemie
X0D07BX0D07B : Anorganische Chemie
G0O42BG0O42B : Polymer Materials
G0O31BG0O31B : Chemische thermodynamica
X0E53BX0E53B : Thermodynamica
X0D03CX0D03C : Thermodynamica
Onderwijsleeractiviteiten
Karakterisatie van moleculen en materialen (B-KUL-G0S25a)
Inhoud
Een korte inleidende sessie met bijkomende uitleg aangaande de werkvorm, technieken, veiligheids- en milieuaspecten, evaluatie.
Practicumsessies waarbij (fysico)chemische experimenten worden uitgevoerd met behulp van een beperkte handleiding. Analyse van de bekomen resultaten, rekening houdend met de principes van foutenverwerking en -analyse. Interpretatie van de experimentele resultaten en verbinden met moleculaire of materiaaleigenschappen.
Thema’s van de experimenten:
- Synthese en karakterisatie van goudnanopartikels
- Kinetica en katalyse van reacties in oplossingen
- Bepaling van het kininegehalte in tonics met behulp van fluorescentie
- Kristallisatie en thermodynamica van polymeren
Studiemateriaal
Handleiding en/of artikels en begeleidende uitleg bij de proeven.
Gevorderde synthese (B-KUL-G0S26a)
Inhoud
Synthese van organische verbindingen en polymeermaterialen door middel van organische reacties (o.a. beschermings- en ontschermingsstrategieën, organometaalchemie) op basis van een beknopte handleiding.
Technieken:
Werken onder droge en inerte omstandigheden
Gefractioneerde vacuümdestillatie
Scheidingstechnieken (e.g. kolomchromatografie, GC)
Spectroscopische karakterisatietechnieken (e.g. NMR, IR)
Het practicum start met een algemene infosessie over de uit te voeren proeven.
Studiemateriaal
Labohandleiding.
Toelichting werkvorm
Verdere uitlegsessies over de uit te voeren reacties: mechanismen, technieken, veiligheidsaspecten.
Uitvoeren van gevorderde syntheses.
Karakterisatie van moleculen en materialen – Spectroscopie (B-KUL-G0Z95a)
Inhoud
Deze Onderwijsleeractiviteit (ola) omvat twee onderdelen.
Het eerste onderdeel bestaat uit het doorlopen van drie online modules over de theorie van NMR, IR spectroscopie en massaspectrometrie. De modules worden geëvalueerd aan de hand van afrondende multiple choice testen.
In het tweede luik worden deze theoretische concepten toegepast in het computerpracticum aan de hand van reële datasets. Initieel ligt de focus op het analyseren van NMR spectra. Geleidelijk wordt de complexiteit van de problemen opgevoerd en uiteindelijk worden structuren opgehelderd op basis van een combinatie van NMR, IR en MS spectra.
Studiemateriaal
- online modules op Toledo
- cursushandleiding op Toledo
- datasets aangeleverd door het didactische team
- Topspin NMR processing software
Toelichting werkvorm
Blended onderwijs - PC-sessie
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Gevorderde synthese en karakterisatie van moleculen en materialen (B-KUL-G2S24a)
Toelichting
Permanente evaluatie door assistenten/docenten: werkhouding, tijdsmanagement, veiligheidsattitude, kennis over de uit te voeren proef, laboratoriumschrift (inhoud, vorm, …), resultaten.
Gedetailleerde toelichting betreffende de evaluatie is beschreven in de labohandleiding en wordt tijdens de uitlegsessies expliciet toegelicht.
Practica (on-campus en online opdrachten hieraan verbonden) zijn verplicht. Indien ongewettigd afwezig of bij niet inleveren van opdrachten zal de toegang tot het examen geweigerd worden.
Studenten die zich onvoldoende voorbereid voor een practicumsessie aandienen, kan de toegang tot het practicum worden ontzegd.
Dit opleidingsonderdeel kan niet getolereerd worden.
Toelichting bij herkansen
ECTS Principles of Economics for Scientists (B-KUL-G0S62A)
Aims
Learn how to solve economic problems using calculus. Develop micro-economic thinking and learn how to apply this to problems in innovation.
Students learn the principles of consumer and producer theory, decision making under uncertainty, competitive markets, monopoly, imperfect competition, game theory and information economics, innovation economics and network industries.
Previous knowledge
Students should have followed one of the following courses :
- Students from bachelor Geologie, Geografie, Chemie, Biochemie en biotechnologie and Informatica : Wiskunde 1
- Students from bachelor Wiskunde and Natuurkunde: Calculus 1
- Students from bachelor Biologie : Wiskundige methoden voor biomedische wetenschappen
Is included in these courses of study
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de informatica (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de wiskunde (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de fysica (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de geografie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Bachelor in de biologie (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
- Courses for Exchange Students Faculty of Science (Leuven)
- Preparatory Programme: Master of Actuarial and Financial Engineering (Leuven) 6 ects.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 ects.
Onderwijsleeractiviteiten
Principles of Economics for Scientists: Microeconomics - Lectures (B-KUL-G0S62a)
Content
The course covers principles of economics, with an emphasis on the economics of information and innovation. All topics will be based on microeconomic principles with an emphasis on calculus and problem-solving.
Lectures will cover applications that are relevant for students in innovation.
Part 1 Microeconomics
1) Supply and demand (MLD, Ch 2,3) Rangel, Unit 4
2) Government interventions (MLD, Ch 5,7,8) Rangel, Unit 5,6,9
3) Producer theory (MLD, Ch 9,10,11) Rangel, Unit 3
4) Consumer theory (MLD, Ch 12) Rangel, Unit 2
5) Monopoly (MLD, Ch 15) Rangel, Unit 7
6) Price discrimination and asymmetric information Rangel, Unit 7
Students learn the principles of consumer and producer theory, decision making under uncertainty, competitive markets, monopoly.
Course material
- Antonio Rangel, Principles of Economics for Scientists (Coursera course), and recent 2014 version: Principles of economics with calculus (edX course)
- Preston McAfee, Tracy Lewis, Donald Dale (MLD), Introduction to Economic Analysis, 2009
The course material consists of slides used in the lectures, problem sets and a handbook in intermediate microeconomics (for example: McAfee, Lewis and Dale; selected chapters from Belleflamme and Peitz).
Format: more information
The type of instruction is based on lectures and illustrated with examples based on calculus.
Principles of Economics for Scientists: Microeconomics - Assignments (B-KUL-G0S63a)
Content
The assignments will cover applications that are relevant for students in innovation.
Course material
- Antonio Rangel, Principles of Economics for Scientists (Coursera course), and recent 2014 version: Principles of economics with calculus (edX course)
- Preston McAfee, Tracy Lewis, Donald Dale (MLD), Introduction to Economic Analysis, 2009
The course material consists of slides used in the lectures, problem sets and a handbook in intermediate microeconomics (for example: McAfee, Lewis and Dale; selected chapters from Belleflamme and Peitz).
Format: more information
There are several practical sessions where problem sets are solved.
Principles of Economics for Scientists: Information and Innovation - Lectures (B-KUL-G0S64a)
Content
The course covers principles of economics, with an emphasis on the economics of information and innovation. All topics will be based on microeconomic principles with an emphasis on calculus and problem-solving.
Lectures will cover applications that are relevant for students in innovation.
Part 2 Information and innovation
7) Dynamic choice and uncertainty (MLD, Ch 13)
8) Game theory and oligopoly (MLD, Ch 16, 17) Rangel, Unit 8
9) Information and incentives (MLD, Ch 18, 19)
10) Innovation and R&D (BP, Ch 18)
11) Intellectual property (BP, Ch 19)
12) Networks, standards and two-sided markets (BP, Ch 20-22)
Students learn the principles of imperfect competition, game theory and information economics, innovation economics and network industries.
Course material
- Preston McAfee, Tracy Lewis, Donald Dale (MLD), Introduction to Economic Analysis, 2009
- Belleflamme and Peitz (BP), Industrial Organization: Markets and Strategies, Cambridge University Press, 2010
The course material consists of slides used in the lectures, problem sets and a handbook in intermediate microeconomics (for example: McAfee, Lewis and Dale; selected chapters from Belleflamme and Peitz).
Format: more information
The type of instruction is based on lectures and illustrated with examples based on calculus.
Principles of Economics for Scientists: Information and Innovation - Assignments (B-KUL-G0S65a)
Content
The assignments will cover applications that are relevant for students in innovation.
Course material
- Preston McAfee, Tracy Lewis, Donald Dale (MLD), Introduction to economic Analysis, 2009
- Belleflamme and Peitz (BP), Industrial Organization: Markets and Strategies, Cambridge University Press, 2010
The course material consists of slides used in the lectures, problem sets and a handbook in intermediate microeconomics ( for example: McAfee, Lewis and Dale; selected chapters from Belleflamme and Peitz).
Format: more information
There are several practical sessions where problems sets are solved.
Evaluatieactiviteiten
Evaluation: Principles of Economics for Scientists (B-KUL-G2S62a)
Explanation
FEATURES OF THE EVALUATION
The final exam:
- The final exam will be a written, closed-book exam.
- Students can use a NON-graphic calculator to solve mathematical questions
- The exam consists of open questions
DETERMINATION OF FINAL GRADES#
* The grades are determined by the lecturer as communicated via Toledo and stated in the examination schedule. The result is calculated and communicated as a whole number on a scale of 20.
Both components of the course (“Microeconomics” and “Information and Innovation”) will count for 50% of the final grade.
SECOND EXAMINATION OPPORTUNITY
*The features of the evaluation and determination of grades are identical to those of the first examination opportunity, as described above
If a student passed for one of the components in the first examination period, he does not have to retake this part of the exam in the second examination period.
ECTS Workshops innovatie in de praktijk (B-KUL-G0S66A)
Doelstellingen
- Aspecten van intellectual property en patentscreening als deel van het opzetten van innovatieve projecten in te schatten.
- Leren hoe innovaties ontstaan, evolueren en welke aspecten hierin een cruciale rol spelen, zoals inzicht te hebben in het hele proces van vinding tot product, afwegingen te maken aangaande commercialiseerbaarheid, scaling en productieproces, Design,...
- Leren een wetenschappelijk verhaal te pitchen.
Begintermen
Dit opo mag enkel gevolgd worden door studenten die de minor Business & Innovation aan de faculteit Wetenschappen volgen.
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de informatica (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de wiskunde (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de fysica (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de geografie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- KICK Academy (Leuven) 18 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Workshops innovatie in de praktijk (B-KUL-G0S66a)
Inhoud
Het vak Workshops Innovatie in de praktijk I bestaat uit verschillende thematische workshops:
- Innovatie workshops
- Picthing workshops
- Intellectual Property workshops
De studenten nemen verplicht deel aan elke van de workshops. Soms worden er assignments gegeven. Soms wordt er gevraagd in groep of teamverband opdrachten uit te voeren.
Studiemateriaal
werkmap
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Workshops innovatie in de praktijk (B-KUL-G2S66a)
Toelichting
Afhankelijk van de workshop worden er taken op gegegeven waarvoor een kort verslag hoor ingediend te worden. Studenten bereiden ook een pitch voor.
Niet-deelname aan de contactmomenten of aan één van de evaluatieactiviteiten of het niet indienen van een taak, resulteert in 'niet geslaagd' voor dit opo.
Door de specifieke vorm van deze workshops is het niet mogelijk om een tweede examenkans aan te bieden.
Dit opo heeft een evaluatievorm geslaagd/niet geslaagd.
Toelichting bij herkansen
Door de specifieke vorm van deze workshops is het niet mogelijk om een tweede examenkans aan te bieden.
ECTS Innovatieproject (B-KUL-G0S68A)
Doelstellingen
-Innovatie: Studenten leren en denken na hoe een resultaat van (fundamenteel) wetenschappelijk onderzoek of een idee of concept tot een commercieel innovatief product kan leiden. De studenten maken kennis met de verschillende stappen tussen vinding/idee en product.
-Communicatie: Studenten leren een (complex) (wetenschappelijk) vinding/idee uit te leggen voor mensen buiten het vakgebied. Studenten leren een case te presenteren en voor te stellen; zij leren te communiceren over innovatieve vindingen en de uitwerking ervan.
-Teamwork en management: Studenten leren in team te werken en de facetten van een gegeven opdracht zowel in de tijd als in de ruimte te managen.
Begintermen
Dit opleidingsonderdeel kan enkel opgenomen worden door studenten die de minor Business & Innovation aan de faculteit Wetenschap volgen.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
(SOEPEL( G0S66A ) OF SOEPEL( D0X14A ))AND (SOEPEL( G0S62A ) OF SOEPEL( D0W67A ))AND (SOEPEL( D0H54A ) OF SOEPEL( X0F39A ) OF SOEPEL( D0W68A ) )AND GELIJKTIJDIG( D0T32A )
G0S66AG0S66A : Workshops innovatie in de praktijk
D0X14AD0X14A : New product and service development
G0S62AG0S62A : Principles of Economics for Scientists
D0W67AD0W67A : De globale economie
D0H54AD0H54A : Marketing engineering
X0F39AX0F39A : Bedrijfskunde en ondernemen
D0W68AD0W68A : Markten en prijzen
D0T32AD0T32A : Economics of Innovation and Intellectual Property
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de informatica (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de wiskunde (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de fysica (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de geografie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) (Minor Business and Innovation) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Innovatieproject (B-KUL-G0S68a)
Inhoud
Het vak innovatieproject bestaat o;a. uit verschillende thematische workshops, seminaries, excursies waaraan de studenten verplicht moeten deelnemen. Soms worden er assignments gegeven. Soms wordt er gevraagd in groep of teamverband opdrachten uit te voeren.
Studenten werken in groepjes op een specifiek innovatieproject. Een project bestaat uit
- een specifiek onderzoeksresultaat waarvan men denkt dat de toepassing ervan potentieel commercialiseerbaar is;
- een vinding waarover eventueel al verschillende initiatieven genomen zijn om deze vinding te valoriseren;
- een concreet idee dat al of niet reeds in een start-up fase zit;
- …
Enerzijds leren de studenten het proces van vinding tot product tot in detail kennen, anderzijds krijgen de betrokken onderzoekers/projectbegeleiders feedback en input over de commercialiseerbaarheid van hun vinding. Mogelijks wordt er een second opinion aangeleverd.
De studenten nemen actief contact op met de begeleider, zij bespreken zowel de vinding, de aangedragen pistes voor valorisatie en de mogelijke toepassingen ervan. Zij werken een concrete toepassing uit en overleggen hiervoor eventueel met andere mensen, diensten, bedrijven.
Het project beoogt alsook een financieel en business plan uit te werken.
Studenten die dit opleidingsonderdeel opnemen zullen een Non Disclosure Agreement moeten ondertekenen en afstand doen van alle rechten op het resultaat van het project.
Studiemateriaal
Elke begeleider stelt in samenspraak met de departementale coördinator een werkmap samen met achtergrondinfo, wetenschappelijke artikels, white-papers, rapporten, referentie, contactpersonen, …
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Innovatieproject (B-KUL-G2S68a)
Toelichting
Elke groep levert een tussentijds- en eindverslag in en geeft twee presentaties.
Het eindverslag bestaat minstens uit de volgende delen:
- Inleiding: situatieschets, inleiding, waarom is er nood aan het product, over wat gaat het, …;
- Vinding/idee: beschrijving van de wetenschappelijke vinding of het idee dat aan de basis ligt van het te ontwikkelen product. Nadruk ligt niet op het technische maar eerder op een formulering die nuttig kan zijn voor mensen buiten het specifieke vakgebied;
- Innovatie: beschrijving van het product (in de ruime zin) dat uit de vinding/idee eventueel kan voortvloeien.
- Financieel en Business plan voor project met toelichten van de aannames.
- Markt: Voor wie is het product bestemt, wie koopt het product, wie gebruikt het product, wie is de concurrentie, hoe vergelijkt het zich met andere gerelateerde producten, prijszetting, groeimogelijkheden, distributiekanalen, … ;
- Intellectual property: Kan het product gepatenteerd worden ? Hoe kan men (KU Leuven) het product beschermen ? … ;
- Marketing: Hoe zou je het product marketen ? Hoe breng je het product aan de man ?;
- Conclusie
- Feedback: welke aspecten van de opleidingsonderdelen van de Minor Business and Innovation waren nuttig en heb je concreet gebruikt. Over welke onderdelen van het project had je graag meer achtergrond of basis informatie gehad ?
Het tussentijdsverslag werkt de delen Inleiding en Vinding/idee in detail uit. Een eerste aanzet van een Financieel en Business Plan wordt aangeleverd. Verder bevat het verslag minimum ook een uitgewerkt eerste voorstel voor het deel Innovatie, en een plan/bulletpoints voor de delen Markt, Intellectual Property en Marketing.
In het tweede semester werken de studenten voornamelijk de toepassing en de commercialiseerbaarheid ervan verder uit. Zij maken eventueel aanpassingen aan het eerste voorstel beschreven in hun tussentijdsrapport. Zij overleggen eventueel met andere mensen, mogelijke klanten, diensten, bedrijven, …
Tenslotte presenteren de studenten hun werk:
- Men maakt zelf een short video (1-2 min) die het product voor een zeer breed publiek voorstelt.
- Pitch (10 min) van project (incl. business plan, IP aspecten) gevolgd door een technische Q&A (15 min) voor begeleiders en coördinatoren.
- Pitch (5 min) van idee en product (niet technisch) voor algemeen publiek (medestudenten, wetenschappers, onderzoekers, mensen uit bedrijfsleven, …) .
Door de specifieke vorm van dit project is het niet mogelijk om een tweede examenkans aan te bieden.
Toelichting bij herkansen
ECTS Wijsbegeerte (B-KUL-G0U44A)
Doelstellingen
Na het succesvol afronden van dit opleidingsonderdeel kan de student:
- Belangrijke fases in de historische ontwikkeling van Westerse wijsbegeerte en de wetenschappen opnoemen en relateren aan de huidige situatie.
- De rol van empirie en rationaliteit bij het verwerven van hedendaagse wetenschappelijke kennis analyseren.
- Vier types van wetenschappelijke denken (deductie, inductie, abductie en analogie) benoemen, toelichten en herkennen.
- Verschillende interpretaties van waarschijnlijkheid en hoe deze toegepast worden in de wetenschappen toelichten.
- De rol van deductie en waarschijnlijkheid bij falsificatie en (dis-)confirmatie uitleggen.
- De rol van natuurwetten, deductie, waarschijnlijkheid en causaliteit bij wetenschappelijke verklaringen uitleggen.
- Verschillende strategieën en valkuilen bij het demarcatievraagstuk benoemen.
- Kritisch nadenken over de relatie tussen wetenschap en de bredere maatschappij.
- De eigen (impliciete) opvattingen over wetenschap expliciteren en kritisch evalueren.
- Filosofisch reflecteren over vraagstukken rond duurzaamheid.
- Bronnen raadplegen om zelfstandig informatie te vinden over grondslagen en filosofie van het eigen wetenschappelijke vakgebied.
- Minstens één publicatie uit de hedendaagse wetenschapsfilosofie (veelal geschreven in het Engels) in eigen woorden toelichten.
- De verbanden en de verschillen tussen wetenschap en wijsbegeerte uitleggen.
Begintermen
Er is geen specifieke voorkennis vereist, enkel de algemene vorming uit de middelbare school.
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de wiskunde (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de fysica (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Wijsbegeerte (B-KUL-G0U44a)
Inhoud
Dit vak behandelt de volgende onderwerpen:
(1) Historisch-culturele inleiding:
- Natuurfilosofie bij de Grieken
- Wetenschappelijke Revolutie
(2) Algemene wetenschapsfilosofie:
- Wetenschappelijk redeneren:
- Deductie (elementaire propositielogica)
- Waarschijnlijkheid en interpretaties ervan
- Confirmatietheorie (voornamelijk hypothetisch-deductivisme, falsificationisme en de basis van Bayesiaanse confirmatietheorie)
- Abductie en verklaringen
- Demarcatieprobleem: hoe onderscheidt (natuur-)wetenschap zich van niet-/pseudo-wetenschap?
(3) Bijzondere wetenschapsfilosofie: selectie van een thema uit hedendaags onderzoek
(4) Reflectie op de aard van filosofie en haar verhouding tot natuurwetenschap
Studiemateriaal
- Handboek: Sylvia Wenmackers, Wetenschap (2021) Leuven: LannooCampus.
- Aanvullend materiaal via Toledo.
Toelichting onderwijstaal
Dit vak wordt in het Nederlands gedoceerd en geëvalueerd.
Een goede passieve kennis van het Engels is vereist bij het lezen van sommige fragmenten en artikels.
Toelichting werkvorm
Buiten de contactmomenten: voorbereiding (lezen en werken aan zelfstudieopdrachten)
Tijdens de contactmomenten: activerend hoorcollege met ruimte voor discussie
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Wijsbegeerte (B-KUL-G2U44a)
Toelichting
De permanente evaluatie is gebaseerd op een essayopdracht.
Tijdens de examenperiode is er een afsluitend schriftelijk examen met open vragen (géén openboekexamen).
Toelichting bij herkansen
Het gedeelte permanente evaluatie kan niet hernomen worden. (Dit deel van de score wordt overgedragen naar de 2de examenkans.)
Het gedeelte afsluitend examen kan wel hernomen worden.
ECTS Kosmische evolutie (B-KUL-G0Z17A)
Doelstellingen
Kosmische evolutie legt zich toe op de geschiedenis van ons universum, van oerknal tot mens, gebaseerd op de huidige stand van zaken in de (historische) natuurwetenschappen (kosmologie, geologie, biologie). Kosmische evolutie beoogt echter in de eerste plaats niet enkel het chronologische verhaal te vertellen, maar op een andere – meer integrerende – manier te kijken naar de kosmische geschiedenis. Evolutie – of eerder universele verandering – geldt hierbij als leidend concept van de kosmische geschiedenis.
Concrete leerdoelen voor dit opleidingsonderdeel zijn
(1) kennis nemen met de stand van wetenschappelijke kennis van de (historische) natuurwetenschappen (kosmologie, geologie, biologie), alsook het aftasten van de grenzen van de natuurwetenschappen;
(2) inzicht verwerven in de structuren, de processen, de mechanismen en de evolutie van het universum, de aarde, en het leven op aarde;
(3) doorheen de werking van het universum de universele natuurwetten ontdekken;
(4) systeemdenken aanleren aan de hand van diverse zelfregulerende systemen op alle schalen in het universum;
(5) betekenis geven aan de aspecten tijd en ruimte in de context van een evoluerend universum;
(6) contextualiseren van de menselijke geschiedenis vanuit de perspectieven eigen aan kosmische evolutie;
(7) maatschappelijke probleemstellingen (bv. klimaat, energie, grondstoffen) beschouwen vanuit de perspectieven eigen aan kosmische evolutie;
(8) een natuurwetenschappelijk fundament opbouwen voor de verdere ontwikkeling van een eigen mens- en wereldbeeld.
Begintermen
Geen specifieke voorkennis is vereist
Ruime transdisciplinaire interesse
Enige vaardigheid om redeneringen in een natuurwetenschappelijk denkkader te begrijpen
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de communicatiewetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2022-2023) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor verbreding) 180 sp.
- Master in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie (Leuven e.a.) (Afstudeerrichting Geestelijke gezondheidszorg) 120 sp.
- Master in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie (Leuven e.a.) (Afstudeerrichting Inwendige aandoeningen) 120 sp.
- Master in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie (Leuven e.a.) (Afstudeerrichting Kinderen) 120 sp.
- Master in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie (Leuven e.a.) (Afstudeerrichting Musculoskeletale aandoeningen: optie manuele therapie) 120 sp.
- Master in de revalidatiewetenschappen en de kinesitherapie (Leuven e.a.) (Afstudeerrichting Neurologische aandoeningen) 120 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) (Minor geologie en geografie) 180 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) (Minor humane biologie) 180 sp.
- Bachelor handelsingenieur (Leuven) 180 sp.
- Bachelor handelsingenieur in de beleidsinformatica (Leuven) 180 sp.
- Master in de archeologie (Leuven) (Afstudeerrichting Egyptologie) 60 sp.
- Master in de archeologie (Leuven) (Afstudeerrichting archeologie) 60 sp.
- Master in de farmaceutische zorg (Leuven) 120 sp.
- Master in de geneesmiddelenontwikkeling (Leuven) 120 sp.
- Educatieve master in de wetenschappen en technologie (Leuven) 120 sp.
- Bachelor in de biomedische wetenschappen (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de wijsbegeerte (Leuven) (Optie Liberal Arts met taaltraject Duits) 180 sp.
- Bachelor in de wijsbegeerte (Leuven) (Optie Liberal Arts met taaltraject Frans) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Kosmische evolutie: hoorcollege (B-KUL-G0Z17a)
Inhoud
Het opleidingsonderdeel vertrekt vanuit de basisprincipes van kosmische evolutie. Hierbij staat het concept van universele verandering centraal, waarbij steeds complexere structuren met een steeds grotere nood aan energie, tot stand komen.
Vervolgens worden deze algemeen geldende basisprincipes van kosmische evolutie geïllustreerd aan de hand van sleutelmomenten in de kosmische geschiedenis. Hierbij wordt steeds aandacht besteed aan de achterliggende processen en mechanismen om complexe structuren te doen ontstaan en te laten voortbestaan. Ook het dynamische, zelfregulerende karakter van de systemen komt steeds aan bod. Vanuit de diverse perspectieven wordt ook steeds gereflecteerd over de plaats van de mens in dit alles, alsook over de implicaties voor maatschappelijke probleemstellingen.
Vanuit het kosmologische perspectief wordt vooral aandacht besteed aan het paradigma van de oerknal en de expansie van het universum, de grootschalige structuur van het universum, de kosmische achtergrondstraling, de nucleosynthese, de opbouw, het ontstaan en de evolutie van sterrenstelsels en sterren, de opbouw, het ontstaan en evolutie van planeetstelsels en planeten, de problematiek rond bewoonbare exoplaneten.
Vanuit een geologisch perspectief ligt de nadruk op de werking van de aarde als een ‘levende’ planeet, als voorbeeld van een zelfregulerend planetair systeem in een veranderende kosmische omgeving. Specifieke aandacht wordt besteed aan de complexe interacties tussen de geosfeer, atmosfeer, hydrosfeer en biosfeer. Bijzondere aandacht gaat uit naar het belang van platentektoniek, alsook van de biosfeer in het aardse systeem.
Vanuit biologisch perspectief wordt gefocust op de karakteristieken van leven zoals we het nu kennen op aarde. Bijzondere aandacht wordt besteed aan de energetische processen, de informatieoverdracht als cruciale aspecten van het leven. Verder komen de basisprincipes van biologische evolutie ruimschoots aan bod. Vanuit deze biologische perspectieven wordt ook gereflecteerd over exoleven.
Studiemateriaal
- cursusmateriaal (presentaties; teksten; …)
- wetenschappelijke artikels
- online materiaal
Aanbevolen literatuur:
- Chaisson, E. J. 2001. Cosmic Evolution. The rise of complexity (Harvard University Press)
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Kosmische evolutie (B-KUL-G2Z17a)
Toelichting
De evaluatie bestaat uit twee onderdelen: een take-home opdracht (essay) en een schriftelijk examen.
De take-home opdracht behelst een essay waarin de student op een gestructureerde en onderbouwde manier een stelling rond aspecten die aan bod komen in het opleidingsonderdeel, ontwikkelt. Met het essay toont de student aan in hoeverre hij/zij inzicht verworven heeft in de principes van kosmische evolutie.
Het schriftelijk examen gebeurt onder de vorm van mini-essay(s) (van maximum één geschreven bladzijde per mini-essay), waarin kort en krachtig een redenering wordt opgebouwd met betrekking tot de gestelde vra(a)g(en). Voor deze opdracht wordt een concrete stelling voorgelegd die in relatie staat met kosmische evolutie. Met deze mini-essay(s) toont de student aan dat zij/hij inzicht verworven heeft in de essentiële aspecten van kosmische evolutie. Het schriftelijk examen is open boek, wat betekent dat de student kan gebruik maken van de eigen notities, de afdrukken van de presentaties, alsook de cursusteksten.
Een eenvoudige beoordelingsstructuur – met een schaal geslaagd / niet geslaagd – wordt aangewend. Om te slagen voor het opleidingsonderdeel dient de student geslaagd te zijn voor beide onderdelen (take-home opdracht; schriftelijk examen). Een ‘niet geslaagd’ op een of beide onderdelen resulteert in een ‘niet geslaagd’ voor het opleidingsonderdeel.
Toelichting bij herkansen
Enkel voor het schriftelijk examen is een herkansing mogelijk. Voor de take-home opdracht is geen herkansing mogelijk. Het niet inleveren of ‘niet geslaagd’ zijn voor de take-home opdracht (essay) betekent dan ook dat de student niet kan slagen voor het opleidingsonderdeel.
ECTS Economie (B-KUL-H01D7B)
Doelstellingen
In dit opleidingsonderdeel maakt de student kennis met algemene denkkaders voor de analyse van
- individueel rationeel handelen bij het nemen van economische beslissingen;
- de samenhang tussen macro-economische aggregaten.
Bij het voltooien van dit opleidingsonderdeel is de student in staat:
- de belangrijkste micro-economische concepten toe te passen op concrete economische vraagstukken:
- berekenen van markevenwicht, consumentensurplus, producentensurplus, prijselasticiteiten van vraag en aanbod;
- afleiden van optimale beslissingen van consument, producent, overheid;
- afleiden van Nash-evenwichten, dominante en gedomineerde strategieën in spelen met volledige informatie;
- Pareto-optimaliteit en welvaartsanalyse onder volmaakte mededinging;
- welvaartsanalyse van marktfalingen (monopolie, publieke goederen, externe effecten) en optimale overheidsinterventies;
- de belangrijkste macroeconomische grootheden te definiëren, van elkaar te onderscheiden, hun onderlinge verbanden te beschrijven, en het effect van macro-economische schokken door te rekenen in eenvoudige macro-economische modellen.
Begintermen
Er zijn geen beginvoorwaarden.
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de wiskunde (Leuven) (Minor economie) 180 sp.
- Bachelor in de wiskunde (Leuven) (Minor onderwijs) 180 sp.
- Master in de sterrenkunde (Leuven) (Professionele Optie) 120 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor chemische technologie) 180 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Master in de ingenieurswetenschappen: bouwkunde (Leuven) 60 sp.
- Master in de fysica (Leuven) (Optie fysica in de maatschappij) 120 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Leuven) 45 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Antwerpen) 45 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Brussel) 45 sp.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Kortrijk) 45 sp.
- Bachelor in de ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2024-2025 of later) (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Economie (B-KUL-H01D7a)
Inhoud
De volgende micro-economische onderwerpen worden behandeld:
• de werking van het prijsmechanisme en marktevenwicht;
• de theorie van het producentengedrag;
• de verschillende marktvormen: volmaakte mededinging, monopolie, oligopolie;
• publieke goederen en externe effecten; overheidsinterventies;
De volgende macro-economische onderwerpen worden behandeld:
• de nationale boekhouding;
• het macro-economisch evenwicht;
• international handel.
De nadruk ligt op een correcte interpretatie en toepassing van de aangereikte concepten en denkkaders. Studenten dienen in staat te zijn de concepten te hanteren in redeneringen en berekeningen.
Studiemateriaal
Studiekost: 1-10 euro (De informatie over studiekosten zoals hier opgenomen is indicatief en geeft enkel de prijs weer bij aankoop van nieuw materiaal. Er zijn mogelijk ook e- en tweedehandskopijen beschikbaar. Op LIMO kan je nagaan of het handboek beschikbaar is in de bibliotheek. Eventuele printkosten en optioneel studiemateriaal zijn niet in deze prijs vervat.)
Handboek: André Decoster, red. (2013). Economie, een inleiding. Universitaire Pers Leuven.
Cursusslides.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Economie (B-KUL-H21D7b)
Toelichting
Meerkeuzevragen: elke vraag heeft 4 mogelijke antwoorden waarvan er één en slechts één juist is. Voor de berekening van de punten wordt een giscorrectie toegepast: +1 voor een juist antwoord, -1/3 voor een fout antwoord, 0 voor een blanco antwoord.
Het examen duurt 3 uur.
ECTS Differentiaalvergelijkingen (B-KUL-I0N19B)
Doelstellingen
De voornaamste doelstellingen van deze cursus Differentiaalvergelijkingen zijn :
- het leren opstellen van eenvoudige wiskundige modellen voor diverse problemen die met differentiaalvergelijkingen kunnen beschreven worden,
- het bespreken van de eigenschappen van oplossingen van deze differentiaalvergelijkingen en
- het voorstellen van enkele methoden die geschikt blijken voor het vinden van oplossingen of, in sommige gevallen, benaderingen ervan.
We zijn dus niet alleen geïnteresseerd in de oplossingen van differentiaalvergelijkingen op zich. De eigenschappen van deze oplossingen en de manier waarop ze worden bepaald en (vooral ook) toegepast om inzicht te krijgen in bepaalde problemen teneinde ze op te lossen of gefundeerde voorspellingen te kunnen doen, zijn minstens even leerrijk.
Studenten leren de wiskundige concepten en technieken uit de theoretische lessen (hoorcolleges) toepassen. Door actief mee te werken tijdens deze oefensessies, krijgen de studenten de kans om meer inzicht en uitleg te verwerven omtrent oefeningen en vraagstukken die voortvloeien uit de geziene leerstof van de hoorcolleges. Via PC-oefeningen leren studenten eenvoudige differentiaalvergelijkingen numeriek op te lossen door programmering van eindige differentie discretisaties en door de consistentie-orde van de convergentie van de oplossing na te kijken.
Begintermen
Aanleg en interesse voor kwantitatieve natuurkundige problemen. Voor een goed begrip en dieper inzicht is uiteraard een basiskennis van CALCULUS en LINEAIRE ALGEBRA vereist.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
SOEPEL(I0O64A) OF SOEPEL(I0K12A) OF SOEPEL(I0K00A) OF SOEPEL(X0A00C) OF SOEPEL(X0E42A) OF SOEPEL(G0N02B)
I0O64AI0O64A : Calculus en analyse
I0K12AI0K12A : Calculus en analyse
I0K00AI0K00A : Wiskunde 2: lineaire algebra en analyse
X0A00CX0A00C : Analyse en calculus
X0E42AX0E42A : Analyse en calculus
G0N02BG0N02B : Wiskunde I
Identieke opleidingsonderdelen
I0N19A: Differentiaalvergelijkingen
X0C11A: Differentiaalvergelijkingen deel I: gewone differentiaalvergelijkingen
X0E49A: Differentiaalvergelijkingen deel I: gewone differentiaalvergelijkingen
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de geografie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) (Minor wis- en natuurkunde) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor chemische technologie) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (verkort programma) (Leuven) 60 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de geowetenschappen (Leuven) (Afstudeerrichting Geografie) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Differentiaalvergelijkingen: hoorcollege (B-KUL-I0N19a)
Inhoud
1. Lineaire differentiaalvergelijkingen van hogere orde: algemene structuur van de oplossingen, homogene lineaire differentiaal-vergelijkingen met constante coefficienten, algemene lineaire differentiaalvergelijkingen, oplossen via (veralgemeende) machtreeksen, functies van Bessel en Legendre
2. Stelsels differentiaalvergelijkingen
3. Lineaire integraaltransformaties i.h.b. Laplacetransformaties, Dirac-delta-functie
4. Differentievergelijkingen
5. Fourieranalyse
Studiemateriaal
- Cursustekst: Differentiaalvergelijkingen, Poedts S., te verkrijgen in de ACCO, bevat opgaven na elk hoofdstuk.
- Slides en extra informatie - zie Toledo
Toelichting onderwijstaal
Nederlands
Toelichting werkvorm
Actief hoorcollege waarin zowel theorie, vraagstukken, als voorbeelden worden behandeld.
Differentiaalvergelijkingen: oefeningen (B-KUL-I0N20a)
Inhoud
Het practicum bevat wiskundige oefeningen die gelinkt zijn aan het hoorcollege.
Studiemateriaal
- Cursustekst: Differentiaalvergelijkingen, Poedts S., te verkrijgen in de ACCO, bevat opgaven na elk hoofdstuk.
- Slides en extra informatie - zie Toledo.
Toelichting onderwijstaal
Nederlands
Toelichting werkvorm
- Oefenzittingen (groepjes van 25 studenten)
- Probleemstellingen oplossen onder begeleiding
- Twee oefenzittingen worden uitgevoerd met computer
- Maken van huistaken
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Differentiaalvergelijkingen (B-KUL-I2N19b)
Toelichting
De evaluatie bestaat uit twee delen.
- Voor het Python gedeelte dienen de studenten een toets af te leggen in een PC-klas. Deze is verplicht en telt mee voor 10% van de totale score. De studenten die de toets niet meedoen en niet gewettigd afwezig waren, mogen niet deelnemen aan het schriftelijk examen van dit vak.
- Daarnaast is er een schriftelijk examen tijdens de examenperiode. Er worden 4 tot 5 vragen gesteld. De studenten mogen op het examen gebruik maken van enkele documenten die door de docent voorzien worden, een zelfgemaakt portfolio en een rekentoestel (voor meer richtlijnen: zie lessen en Toledo-pagina van dit vak). Dit examen telt mee voor 90% van de totale score.
Toelichting bij herkansen
In het geval van een herexamen, kan de Python toets NIET opnieuw afgelegd worden. De score op deze toets wordt dus overgedragen naar September en mee verrekend in de totale score, met een gewicht van 10%. Dit betekent dat de studenten die niet gewettigd afwezig waren op de Python-toets, niet mogen deelnemen aan het herexamen van dit vak.
ECTS Eenheidsbewerkingen chemische industrieën (B-KUL-I0N94A)
Doelstellingen
- De studenten maken kennis met de verschillende basiselementen die teruggevonden worden in de flowsheet van een chemische procesinstallatie.
- De studenten verwerven gedetailleerde kennis van verschillende industriële scheidingstechnieken (flash, distillatie, vloeistof-vloeistof extractie, absorptie) die als basiselementen aanwezig zijn in chemische processen.
- De studenten weten hoe ze deze basiselementen moeten combineren om tot een logische en volledige opbouw van het productieproces te komen.
- De studenten krijgen inzicht in hoe in de chemische industrie ruwe grondstoffen worden omgezet tot eindproducten voor sommige welgekozen case-studies (industrieel relevante chemische productieprocessen).
- De studenten zijn in staat om de kennis uit de hoorcolleges toepassen voor de berekening van verschillende industriële scheidingtechnieken.
Begintermen
Algemene vorming chemie, fysica, thermodynamica, wiskunde, transportverschijnselen.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
( GELIJKTIJDIG(X0C04A) OF GELIJKTIJDIG(X0E56A)) OF GELIJKTIJDIG( I0W36A )
X0C04AX0C04A : Fysische transportverschijnselen
X0E56AX0E56A : Fysische transportverschijnselen
I0W36AI0W36A : Transport Phenomena in Bioscience Engineering
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven) (Katalytische Technologie) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor chemische technologie) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven) (Katalytische technologie) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Eenheidsbewerkingen chemische industrieën: hoorcollege (theorie - eenheidsbewerkingen) (B-KUL-I0J36a)
Inhoud
1. Inleiding
- relevante thermodynamica, fasenevenwicht (vloeistof-damp) in systemen met 1 en 2 componenten
- karakteristieken van een scheidingsproces
- overzicht en onderliggende principes van scheiding voor de belangrijkste scheidingsmethoden
2. Scheidingsprocessen
- wat is een scheidingsproces?
- vloeistof-damp evenwicht in binaire en multicomponente systemen
- massa- en energiebalansen voor niet-reactieve processen
- evenwichtsverdampingsproces (flash), batchdestillatie, meertrapsdestillatie voor binair systeem
- azeotrope en extractieve destillatie
- vloeistof-vloeistof extractie
- absorptie en desorptie
Studiemateriaal
Presentaties beschikbaar via Toledo
Cursustekst
Toelichting werkvorm
Hoorcollege
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Eenheidsbewerkingen chemische industrieën: hoorcollege (theorie – uitgewerkte case studies) (B-KUL-I0J37a)
Inhoud
1. Inleiding
- overzicht van ruwe grondstoffen, tussenproducten en belangrijke eindproducten
- structuur van de chemische industrie
2. Uitgebreidere bespreking van sommige case-studies / industrieel relevante chemische productieprocessen:
- productie van onverzadigde koolwaterstoffen (‘steam cracking’)
- productie van brandstoffen (petroleumraffinage)
- bereiding van synthesegas
- productie van ammoniak en/of methanol
- steenkoolvergassing of -pyrolyse
Studiemateriaal
Presentaties beschikbaar via Toledo
Cursustekst
Toelichting werkvorm
Hoorcollege
Eenheidsbewerkingen chemische industrieën: oefeningen (B-KUL-I0N95a)
Inhoud
- De oefeningen sessies betreffen rekenkundige oefeningen om de theorie over fasenevenwichten en over de details van de belangrijkste scheidingsprocessen (flash, destillatie, extractie en absorptie) praktisch toe te passen.
- De computer sessies (met het commerciële software pakket Aspen Plus) dienen om de studenten vertrouwd te maken met de analyse van eenvoudige chemische scheidingsprocessen. Ze verwerven ook inzicht in de relatie tussen variabelen, vergelijkingen, vrijheidsgraden en bekijken hoe het resultaat van een scheidingsproces beïnvloed wordt door aanpassing van werkingsvoorwaarden en parameters (sensitiviteitsanalyse).
Studiemateriaal
Presentaties beschikbaar via Toledo
Cursustekst
Toelichting werkvorm
Oefensessie - PC-sessie - Verslag
Klassieke oefenzittingen waarbij er uitleg wordt gegeven bij oefeningen die ter plaatse worden gemaakt.
Een drietal sessies computeroefeningen waarbij het simulatieprogramma ASPEN wordt gebruikt.
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Eenheidsbewerkingen chemische industrieën (B-KUL-I2N94a)
Toelichting
Schriftelijk examen:
- Voor het theoretisch gedeelte onderwezen in de hoorcolleges: gesloten boek.
- Voor het praktisch gedeelte ingeoefend tijdens de oefenzittingen: open boek.
Weging van de onderdelen:
- theorievraag scheidingsprocessen 37,5 %
- theorievraag chemische procesindustrie 25%
- oefeningen scheidingsprocessen 37,5%
Permanente evaluatie van de ontwerp- en simulatieoefeningen met het softwarepakket Aspen Plus: een kort verslagje wordt gevraagd op het einde van elke sessie.
Het finale examenresultaat (op 20) wordt voor elke niet-deelname aan de drie computersessies telkens met 1 punt verminderd.
ECTS Eenheidsbewerkingen biologische industrieën (B-KUL-I0O00B)
Doelstellingen
- De studenten verwerven kennis van eenheidsbewerkingen die relevant zijn voor de biologische industrie.
- De studenten begrijpen de wetenschappelijke principes waarop deze eenheidsbewerkingen zijn gebaseerd en kunnen deze uitleggen en beredeneren.
- De studenten weten welke de effecten zijn die deze eenheidsbewerkingen kunnen hebben op kwaliteitseigenschappen (stabiliteit) van biologische materialen.
- De studenten zijn in staat deze inzichten toe te passen op concrete berekeningsproblemen van eenheidsbewerkingen in de context van evaluatie, analyse en ontwerp van eenheidsbewerkingen in de biologische industrie.
Begintermen
Grondige basiskennis wiskunde, differentiaalvergelijkingen, fysische transportverschijnselen en thermodynamica.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
( ( SOEPEL( I0W36A )OR SOEPEL (X0C04A) OF SOEPEL (X0E56A)) EN ( SOEPEL (I0N34A) OF SOEPEL (X0D03A) OF SOEPEL (X0D03B) OF SOEPEL (X0E53A) OF SOEPEL (G0O31B)))
I0W36AI0W36A : Transport Phenomena in Bioscience Engineering
X0C04AX0C04A : Fysische transportverschijnselen
X0E56AX0E56A : Fysische transportverschijnselen
I0N34AI0N34A : Thermodynamica
X0D03AX0D03A : Chemische thermodynamica
X0D03BX0D03B : Thermodynamica
X0E53AX0E53A : Thermodynamica
G0O31BG0O31B : Chemische thermodynamica
Identieke opleidingsonderdelen
I0O00A: Eenheidsbewerkingen biologische industrieën
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven) (Cel- en gentechnologie) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven) (Katalytische Technologie) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven) (Levensmiddelenwetenschappen en voeding) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor chemische technologie) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven) (Cel- en gentechnologie) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven) (Katalytische technologie) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven) (Levensmiddelenwetenschappen en voeding) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Eenheidsbewerkingen biologische industrieën: hoorcollege (B-KUL-I0O00a)
Inhoud
Hoofdstuk 1 : Kristallisatie
- Basisprincipes
- Nucleatie en kristalgroei
- Industriële implementatie
- Toepassingen in de biologische industrie
Hoofdstuk 2 : Evaporatief drogen
- Water-sorptie fenomenen van biologische materialen
- Karakteristieken van vochtige lucht (Mollier-diagramma)
- Berekening van droogtijden (hygroscopische en niet-hygroscopische materialen)
- Energetische karakteristieken van drogers
- Industriële implementatie
- Toepassingen: bijvoorbeeld trommeldroger
Hoofdstuk 3 : Vriesdrogen
- Basisprincipes
- De vriesdroogcyclus
- Invriezen/vriesdrogen en toestandsdiagramma’s van biologische materialen (collapse-fenomeen)
- De rol van cryostabilisatoren en cryoprotectoren
- Berekening van vriesdroogtijd
- Industriële implementatie
- Toepassingen van vriesdrogen in de biologische industrie
Hoofdstuk 4 : Stabiliteit van biologische materialen
- Inleiding
- Toestandsdiagramma van biologische materialen
- Belang van temperatuur, wateractiviteit en vochtgehalte bij de stabiliteit van biologische materialen
- Experimenteel bepalen van de glastransitietemperatuur
- Cryostabilisatoren en cryoprotectoren
- Collaps fenomenen
- Toepassingen
In elk van de hoofdstukken worden de basisprincipes besproken en vervolgens geïntegreerd in procesberekening (ontwerp, evaluatie en optimisatie).
Bovendien wordt ingegaan op de effecten van deze eenheidsbewerkingen op de stabiliteit en functionaliteit van biologische materialen. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met een beschrijving van de technische infrastructuur en de industriële toepassingen (hierbij wordt aangegeven welke nieuwe tendensen men mag verwachten).
Studiemateriaal
Cursustekst en slides via LBK-cursusdienst en Toledo
Toelichting werkvorm
Hoorcollege
Hoorcollege
Eenheidsbewerkingen biologische industrieën: oefeningen (B-KUL-I0O01a)
Inhoud
Het hoorcollege wordt ondersteund met numerieke oefeningen. Tijdens deze oefeningen worden een aantal concrete problemen opgelost met behulp van de vergelijkingen die tijdens het hoorcollege werden afgeleid en/of besproken.
Studiemateriaal
Cursustekst en slides via LBK-cursusdienst en Toledo
Opgaven ter beschikking gesteld door de docenten
Toelichting werkvorm
Oefensessie
Numerieke oefeningen onder begeleiding (in kleine groepen)
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Eenheidsbewerkingen biologische industrieën (B-KUL-I2O00b)
Toelichting
De evaluatie van het opleidingsonderdeel 'Eenheidsbewerkingen biologische industrieën' bestaat uit één examen tijdens de examenperiode, dat opgesplitst is in:
(a) Theoretisch gedeelte, op 2/3 van de punten, gesloten boek, schriftelijke examen, gebruik van formularium toegelaten.
(b) Oefeningen gedeelte, op 1/3 van de punten, gesloten boek, schriftelijk examen, gebruik formularium en rekenmachine toegelaten.
ECTS Kolloïdchemie (B-KUL-I0O02B)
Doelstellingen
De student verwerft een grondige fysisch-chemische basiskennis voor de studie van alle hoogdisperse systemen. De student leert het antwoord op basisvragen zoals: (1) 'Is de hoogverdeelde toestand stabiel, en waarom?' en (2) 'Wat is de dimensie van de kolloidale deeltjes?'. Daarnaast leert de student ook kwantitatieve vraagstukken op te lossen. Kolloïdchemie is een conceptuele cursus, die de basis legt van latere, toepassingsgerichte cursussen.
Begintermen
De studenten hebben een basisopleiding gehad met daarin algemene en elementaire (an)organische scheikunde, wiskunde, fysica en thermodynamica.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
( ( GELIJKTIJDIG(I0N21C) OF ( SOEPEL( X0A35A ) OF SOEPEL( X0E55A )) OF SOEPEL( G0N13B ) ) EN
( SOEPEL( I0O23B )OR SOEPEL( X9X03A ) OF SOEPEL ( X0E39A ) OF SOEPEL( G0O35A ) ) )
X0A35AX0A35A : Algemene natuurkunde: elektromagnetisme
X0E55AX0E55A : Algemene natuurkunde: elektromagnetisme
G0N13BG0N13B : Algemene natuurkunde II
I0O23BI0O23B : Organische chemie
X9X03AX9X03A : Bio-organische chemie
X0E39AX0E39A : Bio-organische chemie
G0O35AG0O35A : Organische chemie
I0N21CI0N21C : Fysica 2: elektromagnetisme en moderne fysica
Identieke opleidingsonderdelen
I0O02A: Kolloïdchemie
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven) (Cel- en gentechnologie) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven) (Katalytische Technologie) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven) (Levensmiddelenwetenschappen en voeding) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven) (Milieutechnologie) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor chemische technologie) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven) (Cel- en gentechnologie) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven) (Katalytische technologie) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven) (Levensmiddelenwetenschappen en voeding) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven) (Milieutechnologie) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Kolloïdchemie: hoorcollege (B-KUL-I0O02a)
Inhoud
Kolloïdchemie bestudeert eigenschappen, vorming en stabiliteit van hoogdisperse systemen. Daarvoor moet men de fysische chemie van de interfase begrijpen. Belangrijk zijn oppervlaktespanning en de rol van tensioactieve stoffen. De contacthoek wordt besproken, met toepassingen in detergentie en flotatie. Druk en oplosbaarheid aan gekromde interfases worden beschreven door de wetten van Young-Laplace en Kelvin. Deze laten ook toe de basis van porosimetrie te begrijpen. Tweedimensionele films worden bekeken, met concepten zoals filmdruk en Langmuir Blodgett films. Vorming en toepassing van micellen wordt besproken. Stapeling van micellen leidt tot vloeibaar kristallijne fasen. Deze worden bestudeerd met DSC, SAXD en polarizatiemicroscopie.
Vervolgens bestuderen we technieken voor bepaling van partikelgrootte (number, mass average), zoals sedimentatie en centrifugatie, dark field microscopie, (environmental) SEM en TEM, en AFM. Basisconcepten van lichtverstrooiing worden behandeld, met Rayleigh en Debye verstrooiing. Voor statische lichtverstrooiing introduceren we hoekafhankelijkheid, scattering lengte, turbiditeit en bepaling van fractaaldimensies. Dynamische lichtverstrooiing (DLS, PCS) kan worden gebruikt voor bepaling van diffusiecoëfficiënten, diameter van partikels, vesikels, etc.
Reologie van hoogverdeelde systemen komt aan bod wegens haar intrinsiek technologisch belang, en wegens haar nut voor deeltjeskarakterisatie. We bekijken de Einstein-wet en de mogelijke afwijkingen ervan, viscoëlectrische effecten, viscositeit van polymeeroplossingen zoals uitgedrukt in de Staudinger-wet. Dit veronderstelt basiskennis van polymeeroplossingsfysica ('goede' solventen, theta temperatuur).
Daarna bekijken we elektrische effecten op kolloïdale deeltjes (isomorfe substitutie; point of zero charge, pzc). Verschillende benaderingen van de elektrische dubbellaag worden voorgesteld (Debye-Hückel, Gouy-Chapman). Methodes voor bepaling van oppervlaktelading en -potentiaal, zeta potentiaal, isoëlektrisch punt (iep) en de relatie iep-pzc worden bekeken.
Kolloïdale stabiliteit kan gebaseerd zijn op elektrische effecten, zoals in de DLVO-theorie, of op effecten van polymeren. Sterische (de)stabilisatie komt aan bod. Dit brengt ons tot flocculatiekinetiek, en het verband met structuur van aggregaten.
Ten slotte worden de basisconcepten met geselecteerde topics geïllustreerd: schuimen en emulsies, met bijzondere aandacht voor levensmiddelensystemen (Gibbs Marangoni effecten, zwarte films, antischuimmiddelen), emulsie en suspensiepolymerisatie en kolloïdale aspecten van bereiding van farmaceutische, cosmetische en een aantal andere technische producten.
Studiemateriaal
Cursustekst: Kolloïdchemie (2013), D. De Vos via LBK-cursusdienst.
Zie Toledo voor slides en extra informatie.
Toelichting werkvorm
Interactief hoorcollege
Kolloïdchemie: oefeningen (B-KUL-I0O03a)
Inhoud
Het practicum omvat numerieke oefeningen, en een individuele studie van een artikel dat de basisconcepten van de kolloïdchemie gebruikt in een typisch toepassingsdomein (waterzuivering, bodemsanering, voedingstechnologie, nanotechnologie, biofysica of interfasechemie).
Studiemateriaal
Een oefeningenbundel met opgaven van vraagstukken wordt ter beschikking gesteld.
Zie Toledo voor oefeningen met oplossingen en extra informatie.
Toelichting werkvorm
Onder begeleiding worden in kleine groepen oefeningen gemaakt.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Kolloïdchemie (B-KUL-I2O02b)
Toelichting
Het examen bevat zowel theorie- en inzichtsvragen als oefeningen. De studenten mogen gebruik maken van een formularium.
ECTS Levensmiddelenchemie en -technologie (B-KUL-I0O10A)
Doelstellingen
Kennis over het domein van de levensmiddelenchemie en -technologie is noodzakelijk om op een veilige en efficiënte wijze kwaliteitsvolle voeding te produceren en ze te bewaren.
Op het einde van de cursus wordt het volgende verwacht van de studenten:
- De studenten hebben inzicht verworven in de historische ontwikkeling van voedselvoorziening en de totstandkoming van hedendaagse levensmiddelenproductiesystemen.
- De studenten hebben basiskennis over de samenstelling van levensmiddelen en de chemische structuur van hun majorconstituenten.
- De studenten hebben zich vertrouwd gemaakt met de belangrijkste eenheidsbewerkingen die gebruikt worden in de levensmiddelenproductie en kunnen deze plaatsen in de keten van grondstof tot volledig afgewerkt product.
- De studenten hebben basisinzicht verworven in de toepassing van klassieke en moderne biotechnologie (fermentatie, enzymen, GMO) in de levensmiddelensector
- De studenten zijn vertrouwd met basisbegrippen en concepten op het gebied van verpakking, nutritionele waarde van levensmiddelen en sensorische analyse.
- De studenten zijn vertrouwd met het productieproces van een aantal basislevensmiddelen en de principes die aan de gronslag liggen van deze processen.
- De studenten kunnen ten slotte bovenstaande kennis toetsen aan reële levensmiddelen
Begintermen
Basiskennis organische chemie en biochemie.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
( SOEPEL(I0N03D) OF ( SOEPEL(X9X03A) OF SOEPEL(X0E39A) ) OF SOEPEL(G0N08A) OF SOEPEL(G0O35A) ) EN ( SOEPEL(G0N01C) OF SOEPEL(X0C33A) OF SOEPEL(X0C33C) OF SOEPEL(X0E41A) OF SOEPEL(I0N26C) ) EN ( SOEPEL(I0N13C) OF SOEPEL(G0N04C) OF SOEPEL(X0A97C) OF SOEPEL(X0E45A) )
I0N03DI0N03D : Algemene chemie
X9X03AX9X03A : Bio-organische chemie
X0E39AX0E39A : Bio-organische chemie
G0N08AG0N08A : Bio-organische chemie
G0O35AG0O35A : Organische chemie
G0N01CG0N01C : Grondslagen van de chemie
X0C33AX0C33A : Grondslagen van de chemie
X0C33CX0C33C : Grondslagen van de chemie
X0E41AX0E41A : Grondslagen van de chemie
I0N26CI0N26C : Anorganische chemie
I0N13CI0N13C : Biochemie
G0N04CG0N04C : Celbiologie en biochemie
X0A97CX0A97C : Biochemie
X0E45AX0E45A : Biochemie
Plaats in het onderwijsaanbod
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) (Minor verbreding) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven) (Levensmiddelenwetenschappen en voeding) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor chemische technologie) 180 sp.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven) (Levensmiddelenwetenschappen en voeding) 180 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) (Minor duurzame biotechnologie) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Levensmiddelenchemie en -technologie (B-KUL-I0O10a)
Inhoud
Kennis van levensmiddelenchemie en -technologie is noodzakelijk om op een veilige en efficiënte wijze kwaliteitsvolle voeding te produceren en ze te bewaren. In dit OPO worden levensmiddelenchemie en -technologie in relatie gebracht met tal van elementen in het brede domein van voeding. Op deze wijze wordt hun onderliggend belang duidelijk en wordt tegelijk een overzicht gegeven van dit domein.
Na een inleiding over de historische ontwikkeling van voedsel-voorziening en de totstandkoming van de hedendaagse levensmiddelen-productiesystemen (hoofstuk 2), wordt ingegaan op de samenstelling van levensmiddelen en de chemische structuur van hun majorconstituenten (hoofdstuk 3). De belangrijkste eenheidsbewerkingen die worden gebruikt in de levensmiddelenproductie worden besproken en worden geplaatst in de keten van grondstof tot volledig afgewerkt product (hoofdstuk 4). Verder wordt de studenten basisinzicht aangereikt met betrekking tot de toepassing van klassieke en moderne biotechnologie [fermentatie (hoofdstuk 5), enzymen (hoofdstuk 6), GMO (hoofdstuk 7)] in de levensmiddelensector. De studenten worden verder vertrouwd gemaakt met basisbegrippen en concepten op het gebied van verpakking (hoofdstuk 8), voeding en gezondheid (hoofdstuk 9), kwaliteitsborging (hoofdstuk 10) en sensorische analyse (hoofdstuk 11). Als integratie van voorgaande hoofdstukken wordt het productieproces van een aantal basislevensmiddelen en de principes die aan de gronslag liggen van deze processen bestudeerd (hoofdstukken 12 - 13 en volgende). Aan de studenten wordt gevraagd om tijdens het jaar de opgedane kennis te toetsen aan reële levensmiddelen.
De cursus bestaat uit volgende hoofdstukken:
0. Syllabus
1. Inleiding tot de levensmiddelenchemie en -technologie
2. Onze dagelijkse voeding
3. Bronnen en samenstelling van levensmiddelen
4. Verwerking van levensmiddelen
5. Levensmiddelenbiotechnologie: fermentatie
6. Levensmiddelenbiotechnologie: enzymen in levensmiddelenproductie
7. Levensmiddelenbiotechnologie: GMO in een levensmiddelencontext
8. Verpakking van voedingsmiddelen
9. Voeding en gezondheid
10. Kwaliteitsborging en voedselcrisissen
11. Smaak en sensorische evaluatie
12. Productie van chocolade
13. Productie van sojaolie
(14. Bijkomende productieprocessen)
Studiemateriaal
Cursustekst (via docent)
Presentatiemateriaal (slides) (Toledo)
Twee wetenschappelijke artikels (Toledo)
Toelichting werkvorm
De lessen hebben de vorm van een interactief hoorcollege.
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Levensmiddelenchemie en -technologie (B-KUL-I2O10a)
Toelichting
De evaluatie van het Opleidingsonderdeel 'Levensmiddelenchemie en -technologie' bestaat uit een mondeling, gesloten boek examen tijdens de examenperiode. Eén vraag betreft een aan het begin van het semester zelfgekozen verpakt en verwerkt levensmiddel. De student brengt dit levensmiddel mee op het examen en heeft het ter beschikking tijdens het examen.
Toelichting bij herkansen
De evaluatie van het Opleidingsonderdeel 'Levensmiddelenchemie en -technologie' bij herkansing bestaat uit een mondeling, gesloten boek examen tijdens de examenperiode. Eén vraag betreft een aan het begin van het semester zelfgekozen verpakt en verwerkt levensmiddel. De student brengt dit levensmiddel mee op het examen en heeft het ter beschikking tijdens het examen.
ECTS Gentechnologie (B-KUL-I0O11A)
Doelstellingen
Doel van dit college is het aanbrengen van de basisprincipes, -technieken, en strategieën die worden gebruikt bij moleculaire klonering, met voornamelijk Escherichia coli als gastorganisme. Deze kennis vormt de basis voor het volgen van colleges waarin de verschillende toepassingsdomeinen van de genbiotechnologie worden belicht en besproken.
Het practicum biedt de studenten de mogelijkheid enkele standaardtechnieken van gen-transfer, -analyse en -bewerkingen experimenteel toe te passen.
Na studie en verwerking van deze materie is de student in staat het werken met genetische informatiedragende macromoleculen te begrijpen, nauwkeurig te beschrijven, en praktische constructies en analyses te simuleren.
Begintermen
Van de student wordt kennis verwacht van de bouwstenen voor de belangrijkste klassen van biologische macromoleculen en hun belangrijkste cellulaire functies. Er wordt inzicht verwacht in de ruimtelijke structuur van proteïnen en de katalytische activiteit van enzymen, en de mechanismen van codering, replicatie en expressie van genetische informatie. Basisbegrippen van metabolisme en microbiologie zijn een pluspunt.
Volgtijdelijkheidsvoorwaarden
( SOEPEL (I0N28A) OF ( SOEPEL (X0B41B) OF SOEPEL (X0E51A) ) OF SOEPEL (G0N16B) OF SOEPEL (G0N16C) OF SOEPEL (G0O53A) OF SOEPEL (G0O53C) )
I0N28AI0N28A : Microbiologie
X0B41BX0B41B : Microbiologie
X0E51AX0E51A : Microbiologie
G0N16BG0N16B : Microbiologie
G0N16CG0N16C : Microbiologie
G0O53AG0O53A : Moleculaire biologie
G0O53CG0O53C : Moleculaire biologie
Plaats in het onderwijsaanbod
- Schakelprogramma: Master in de biochemie en de biotechnologie (voor professionele bachelors biochemie en voor professionele bachelors in de biomedische laboratoriumtechnieken) (Leuven) 60 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart vóór 2023-2024) (Leuven) 180 sp.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor biochemie en biotechnologie) 180 sp.
- Master in de bio-informatica (Leuven) 120 sp.
- Bachelor in de biologie (Leuven) (Minor biochemie en biotechnologie) 180 sp.
- Bachelor in de biochemie en de biotechnologie (programma voor studenten gestart in 2023-2024 of later) (Leuven) 180 sp.
Onderwijsleeractiviteiten
Gentechnologie (B-KUL-I0O11a)
Inhoud
- Isolatie en visualisatie van nucleïnezuren
- Manipulatie van nucleïnezuren
- PCR & afgeleide technieken
- Van plasmide tot basisvectoren
- Gespecialiseerde vectoren
- Van genklonering tot DNA banken
- Overzicht van nucleïne-gebaseerde analysetechnieken
- Mutagenese
- Recombinante eiwitexpressie
- Biotechnologie in gist
- Moleculaire klonering van hogere organismen
Studiemateriaal
- Opbouw cursus: overzichtspagina's, slides, extra figuren & documentatie (via Toledo)
- Basisboek: Principles of Gene Manipulation and Genomics, S.B. Primrose & R.M. Twyman, 2006 (7th ed.), ISBN 1-4051-3544-1
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Gentechnologie: oefeningen (B-KUL-I0O12a)
Inhoud
De oefeningen in dit practicum ondersteunen en verduidelijken de theoretische concepten uit het hoorcollege. Specifiek worden de volgende oefensessies voorzien:
- Manipulatie van nucleïnezuren (1&2)
- PCR & afgeleide technieken (3&4)
- Combinatieoefeningen (5)
- biochemische analysetechnieken (6)
- Verslagoefeningen (7&8)
Studiemateriaal
- Theoretische achtergrond en opgaven worden meegedeeld via Toledo
Toelichting werkvorm
- Verplicht volgen van oefenzittingen
- Maken van oefeningen en verslagen
Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen
Evaluatieactiviteiten
Evaluatie: Gentechnologie (B-KUL-I2O11a)
Toelichting
Theoretisch luik (75%)
- Open domeinvraag die peilt naar kennis, begrip, analyse en synthese van het cursusmateriaal
- Techniekvraag: definiëren en illustreren van specifieke technologieën (Kennis, Begrip & analyse)
- Definitievragen die synthesevaardigheden vereisen
Practicum (25%)
- Medewerking en verslagen uit de verplichte oefenzittingen. Studenten die niet deelnemen aan het practicum, mogen geen examen afleggen. Deze deelscore wordt overgedragen naar de tweede zittijd
- Oefening tijdens het examen, die peilt naar analyse, synthese, toepassing en evaluatie van specifieke technieken. Voor deze oefening kan mogelijk een specifiek formularium (bv lijst van restrictie-enzymes) beschikbaar worden gesteld.
Een student kan kan voor het luik practicum een deelvrijstelling aanvragen bij de docent voor het volgende academiejaar.
ECTS Transport Phenomena in Bioscience Engineering (B-KUL-I0W36A)
Aims
Transport phenomena are important in numerous biological processes. This course introduces the basic principles of transport of heat, mass and momentum in bioscience engineering. The emphasis is on the underlying physics, but also on the ability to distinguish between essential and less important aspects from an engineering point of view. The concepts are illustrated by examples from agriculture, biology, chemistry, food technology, environmental sciences and medicine.
After successfully concluding this course, the students will have the following competences:
- Understanding the mechanisms of heat, mass and momentum transport
- Constructing heat, mass and energy balances and solving the corresponding equations
- Applying of these balances to typical transport problems a bioscience engineer will encounter
Previous knowledge
Attention for problem-solving reasoning on the basis of quantitative thinking and modeling.
Order of Enrolment
SIMULTANEOUS( I0N19B ) OR SIMULTANEOUS( G0N84B ) OR SIMULTANEOUS( G0O17D ) OR SIMULTANEOUS( X0C11A ) OR SIMULTANEOUS( X0E49A )
I0N19BI0N19B : Differentiaalvergelijkingen
G0N84BG0N84B : Differentiaalvergelijkingen
G0O17DG0O17D : Wiskunde II
X0C11AX0C11A : Differentiaalvergelijkingen deel I: gewone differentiaalvergelijkingen
X0E49AX0E49A : Differentiaalvergelijkingen deel I: gewone differentiaalvergelijkingen
Identical courses
I0N24A: Fysische transportverschijnselen
X0C04A: Fysische transportverschijnselen
X0E56A: Fysische transportverschijnselen
Is included in these courses of study
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven) 180 ects.
- Master in de ingenieurswetenschappen: wiskundige ingenieurstechnieken (Leuven) 120 ects.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor chemische technologie) 180 ects.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor verbreding) 180 ects.
- Courses for Exchange Students Faculty of Bioscience Engineering (Leuven)
- Master of Mathematical Engineering (Leuven) 120 ects.
- Master of Bioscience Engineering: Human Health Engineering (Leuven) 120 ects.
- Master of Bioscience Engineering: Agro- and Ecosystems Engineering (Leuven) 120 ects.
- Master of Bioscience Engineering: Cellular and Genetic Engineering (Leuven) 120 ects.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (verkort programma) (Leuven) 60 ects.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven) 180 ects.
Onderwijsleeractiviteiten
Transport Phenomena in Bioscience Engineering: Lectures (B-KUL-I0W36a)
Content
Heat transfer
1. Equilibrium, energy conservation, temperature
2. Models of heat transfer
3. Governing equation and boundary conditions of heat transfer
4. Conduction heat transfer: steady-state
5. Conduction heat transfer: unsteady-state
6. Convection heat transfer
7. Heat transfer with phase change
8. Radiative energy transfer
Momentum transfer
1. Pressure
2. Laminar flow
3. Turbulent flow
4. Mechanical energy balance: Bernoulli equation
5. Pumps
Mass transfer
1. Equilibrium, mass conservation and kinetics
2. Models of mass transfer
3. Governing equations and boundary conditions of mass transfer
4. Diffusion mass transfer: steady state
5. Diffusion mass transfer: unsteady state
6. Convection mass transfer
Course material
See Toledo for slides and extra information
- Compulsory manual: Biological and Bioenvironmental Heat and Mass Transfer (2002) Ashim K. Datta, Marcel Dekker, Inc., New York. ISBN 0-8247-0775-3
Format: more information
Lecture with demonstrations-experiments
Transport Phenomena in Bioscience Engineering: Exercices (B-KUL-I0W37a)
Content
During the exercise sessions, the student becomes familiar with the lecture topics and learns to apply the theory to practical problems that a bioscience engineer typically will encounter.
Via PC exercises (Python), students learn how to solve simple transport problems numerically.
Course material
See Toledo for the exercises (assignment + solution)
Format: more information
Exercise sessions: the students solve exercises with pen and paper/computer under the supervision of teaching assistants.
Evaluatieactiviteiten
Evaluation: Transport Phenomena in Bioscience Engineering (B-KUL-I2W36a)
Explanation
The evaluation of the course consists of a written exam during the exam period. The written exam is a closed book exam and includes one theory question, one exercise and five small detail questions. Students may use a clean formula list and a calculator (but not a graphical calculator). Cell phones, smart watches and smart glasses are not allowed.
Information about retaking exams
Same as primary exam
ECTS Bio-Economics (B-KUL-I9X36A)
Aims
Students gain insight in the functioning of the economy, in particular those parts of the economy that use renewable biological resources to produce food, material and energy (or the bio-economy), and in the power of economics to explain society and everyday life. Students gain insight in microeconomics, macroeconomics and international trade. Students become acquainted with how markets function and with policy decisions in an economic context. Students get a sense of economics as a way of thinking.
This course allows students to:
- Understand and describe economic terms and concepts such as income, welfare, supply and demand, market equilibrium, efficiency, …. and to use these terms in an appropriate way
- Understand, apply and know basic concepts and equations of economic analysis
- Make links between various economic terms and concepts
- Understand and predict how various factors influence an economic equilibrium
- Interpret economic theory based on examples from everyday life, topical subjects and the bio-economy
- Solve numerical questions using economic concepts, equations and theory.
Previous knowledge
No specific previous knowledge needed.
Is included in these courses of study
- Bachelor in de geologie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) (Minor verbreding) 180 ects.
- Bachelor in de geografie (programma voor studenten gestart vóór 2024-2025) (Leuven) 180 ects.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven) 180 ects.
- Bachelor in de chemie (Leuven) (Minor verbreding) 180 ects.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Leuven) 45 ects.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Antwerpen) 45 ects.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Brussel) 45 ects.
- Voorbereidingsprogramma: Educatieve master in de economie (Kortrijk) 45 ects.
- Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven) 180 ects.
- Bachelor in de geowetenschappen (Leuven) (Afstudeerrichting Geografie) 180 ects.
Onderwijsleeractiviteiten
Bio-Economics (B-KUL-I0O63a)
Content
- An introduction explaining the scope and methods of the course, and the basic economic problem of scarcity and choice.
- A first microeconomic part looking into demand, supply and the market equilibrium; household behavior and consumer choice; the production process, input and output decisions and the profit-maximizing firm; and perfect competition.
- A second microeconomic part looking into market imperfections such as asymmetric information and externalities; monopolistic competition; income distribution; and the role of the government.
- A third macroeconomic part looking into measuring national income; aggregate output and price levels; inflation; unemployment; policy effects and shocks.
- A fourth macroeconomic part looking into the world economy; international trade and comparative advantages; and economic growth in developing countries.
Course material
Karl E Case, Ray C. Fair, Sharon M. Oster, Principles of Economics, 13th edition, Global edition, Pearson Education Limited 2020. Handbook available for purchase through Acco.
Lecture recordings and lecture slides: available through Toledo
Exercises, questions and solutions: availabe through Toledo
List of economic terms and their Dutch translation: available through Toledo
Language of instruction: more information
This course is taught in English.
Format: more information
The course consists of lectures, complemented with online exercises.
Evaluatieactiviteiten
Evaluation: Bio-Economics (B-KUL-I2X36a)
Explanation
The evaluation of this course is based on a written, closed book, exam during the normal examination period. The exam exists of various questions, including multiple choice questions, closed questions and open question; and including theoretical questions and exercises. For multiple choice questions, a correction for guessing is applied with a subtraction of points for wrong responses.
Information about retaking exams
The same exam format with the same type of questions is applicable during the august/september examination period.