Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (Leuven)

CQ Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (Leuven)

Opleiding

Wat vind je op deze webpagina?

Op deze pagina’s kun je als (toekomstige) student o.a. het officieel studieprogramma raadplegen. 

Je vindt ook alles over toelatingsvoorwaarden en aanvullende opleidingen, detailinformatie over de opleidingsonderdelen, je uurrooster per week …

Ben je toekomstig student?

Neem dan zeker eerst een kijkje op de pagina van de bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen.

Je leest er alles over

- Inhoud van de opleiding

- Beginprofiel

- Toekomstmogelijkheden

- Infomomenten & brochures

- Je campus

- ...

Toelatingsvoorwaarden

Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven)onderwijsaanbod.kuleuven.be/2024/opleidingen/n/SC_56127707.htm#activetab=voorwaardenBachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven)onderwijsaanbod.kuleuven.be/2024/opleidingen/n/SC_51016771.htm#activetab=voorwaardenBachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (verkort programma) (Leuven)onderwijsaanbod.kuleuven.be/2024/opleidingen/n/SC_55021327.htm#activetab=voorwaarden

Doelstellingen

Opleidingsspecifieke leerresultaten:

1  Grondige kennis en inzicht hebben in de basiswetenschappen, met name wiskunde, fysica, biologie en chemie.

2  Grondig inzicht hebben in de methoden voor het schematiseren en modelleren van processen of systemen; de vaardigheid hebben om systemen mathematisch te beschrijven en problemen op te lossen in de toepassingsdomeinen van biologische wetenschappen. (Programmeren en systeemanalyse)
  
3  Elementaire kennis hebben van bio-economie en bedrijfsbeheer.

4  Algemene kennis hebben van de verschillende toepassingsdomeinen van biologische wetenschappen in een historisch, maatschappelijk en toekomstgericht perspectief. Die domeinen omvatten de biologische productiesystemen, de verwerking van de output van de biologische productiesystemen tot levensmiddelen of biochemicaliën en het beheer en herstel van de natuurlijke omgeving.

5  Adequate kennis, inzicht en vaardigheden hebben in analysetechnieken en onderzoeksmethodes binnen het domein van de toegepaste biologische wetenschappen, inbegrepen statistische dataverwerking.

6  Systeem- en toepassingsgerichte kennis, inzicht en ingenieursvaardigheden hebben op een meer gevorderd niveau binnen een specifiek toepassingsdomein van de toegepaste biologische wetenschappen.

7  Binnen een afgelijnd kader een probleemstelling formuleren en onder begeleiding een ingenieursproject plannen en uitwerken, met aandacht voor de technische en maatschappelijke randvoorwaarden.

8  Blijk geven van een onderzoeksattitude: nauwkeurigheid, kritische reflectie, wetenschappelijke en technische nieuwsgierigheid, verantwoording van gemaakte keuzes, en wetenschappelijke integriteit.

9  Doelgericht wetenschappelijke en technische informatie opzoeken, evalueren en verwerken, en er correct naar refereren.
  
10  In staat zijn om resultaten van technisch en wetenschappelijk werk zowel schriftelijk, mondeling als grafisch correct en duidelijk te communiceren.

11  Zowel zelfstandig als in team functioneren in verschillende rollen en inzicht hebben in het eigen functioneren; medeverantwoordelijkheid opnemen voor het bepalen en behalen van de doelstellingen van het team.

12  Filosofisch benaderen van een maatschappelijk relevant thema met aandacht voor technische, economische, humane en duurzaamheidsaspecten.

Kwaliteit van de opleiding

Hier vind je een overzicht van de resultaten van de interne kwaliteitszorgmethode COBRA.

Onderwijskwaliteit op het niveau van de opleiding

Blauwdruk
Blauwdruk_Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen.pdf

COBRA 2019-2023
COBRA-fiche_BA_bio-ingenieurswetenschappen.pdf

Onderwijskwaliteit op het niveau van de universiteit


Meer info?

SC Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart in 2021-2022 of later) (Leuven)

programma

Alle subgroepen (= componenten) zijn verplicht.

SC Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (programma voor studenten gestart vóór 2021-2022) (Leuven)

programma

Alle subgroepen (= componenten) zijn verplicht.

SC Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (verkort programma) (Leuven)

programma

Alle studenten nemen contact op met de studieloopbaanbegeleider via het contactformulier: Indien een student reeds een opleidingsonderdeel uit het plichtgedeelte of een equivalent opleidingsonderdeel in de vooropleiding heeft gevolgd, wordt dit OPO in samenspraak met de programmadirecteur vervangen door een OPO uit de component aanvullingen. In zijn totaliteit moet de student voor minimaal 60 sp. aan opleidingsonderdelen opnemen om zijn bachelordiploma te behalen.

Aangezien dit verkort programma opleidingsonderdelen uit verschillende bachelorfases combineert, kan er geen volledig conflictloos uurrooster worden gegarandeerd.

printECTS33.xsl

ECTS Electronic Components, Circuits and Sensors (B-KUL-H08T5A)

3 ECTS English 28 First termFirst term Cannot be taken as part of an examination contract
Reynaert Patrick

Aims

The course gives an introduction into basic circuits used in electronics. The objective is to give the students the basis and the importance of electronic circuits in electronic systems.
At the end of the course, students are able to analyze electronic circuits with RLC, diodes, transistors and opamps. The students are also able to design simple circuits with these elements.

Previous knowledge

The required previous knowledge is limited. Elementary concepts of transistor physics and network theory are revised.

Order of Enrolment



FLEXIBLE (I0N21C) OR FLEXIBLE (X0A35A) OR FLEXIBLE (X0F44A) OR FLEXIBLE (X0E55A)


I0N21CI0N21C : Fysica 2: elektromagnetisme en moderne fysica
X0A35AX0A35A : Algemene natuurkunde: elektromagnetisme
X0F44AX0F44A : Algemene natuurkunde: elektromagnetisme
X0E55AX0E55A : Algemene natuurkunde: elektromagnetisme

Identical courses

I0N75B: Elektronische instrumentatie

Onderwijsleeractiviteiten

Electronic Components, Circuits and Sensors: Lecture (B-KUL-H08T5a)

2.6 ECTS : Lecture 18 First termFirst term
Reynaert Patrick

Content

The course will cover all basic topics related to the design and analysis of electronic circuits. This includes:

  • Kirchoff, Thevenin and Norton
  • RLC networks in time-domain and frequency domain
  • Bode-plots and filters
  • OpAmps and circuits with OpAmps
  • Diodes and diode circuits
  • Transistors and transistor circuits: BJT and MOSFET

The course starts with a repetition of the current and voltage laws of Kirchoff in order to analyse basic networks. Then capacitors and inductances are added to the circuits, which allows to introduce Bode diagrams. Next an overview of the most important semiconductor devices, such as the diode, MOS transistor and bipolar transistor are briefly summarized. Small signal equivalents of circuits are introduced to determine the frequency response for different type of amplifiers. The course concludes with OpAmp circuits.
 

Course material

"Electrical Engineering, principles and applications", Allen R Hambley, PEARSON, ISBN 978-0-13-215516-8

All slides with additional text can be obtained at the ESAT-MICAS secretariat

Electronic Components, Circuits and Sensors: Exercises (B-KUL-H08X3a)

0.4 ECTS : Practical 10 First termFirst term
Reynaert Patrick

Content

Examples and exercises on networks, Bode diagram, small signal equivalents and opamp circuits.

Evaluatieactiviteiten

Evaluation: Electronic Components, Circuits and Sensors (B-KUL-H28T5a)

Type : Exam during the examination period
Description of evaluation : Oral
Type of questions : Open questions
Learning material : None

Explanation

If the evaluation indicates that the student has not sufficiently met one or several of the aims of the course unit, the global result may deviate from the weighted average of all subcomponents.

 

ECTS Voedings- en dieetleer (B-KUL-I0A75A)

5 studiepunten Nederlands 32 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Everaert Nadia

Doelstellingen

  • De student verwerft basiskennis in verband met de veranderingen die het geconsumeerde voedsel in mens en dier ondergaat, de bestemming van de nutriënten en de effecten op het functioneren van het lichaam.
  • De student verwerft kennis over voedings-/voederwaardering (energiewaarde, verteerbaarheid, biologische waarde)
  • Dieetleer: beoogt inzicht bij te brengen in de nutriëntenbehoeften van de mens; de studenten kunnen hun eigen dieetgewoontes en evenwicht met fysieke activiteiten evalueren

Begintermen

Kennis van deze onderwerpen is noodzakelijk om dit vak te kunnen volgen:

  • Organische chemie (Bachelor niveau)
  • Biochemie (Bachelor niveau)

Onderwijsleeractiviteiten

Voedingsleer (B-KUL-I0A76a)

4 studiepunten : College 26 Eerste semesterEerste semester
Everaert Nadia

Inhoud

Hierin worden besproken: de samenstelling van voedings- en voedermiddelen, de lichaamssamenstelling (bepalende factoren, metingen), de rol van water in de voeding, eiwitten in de voeding (vertering, fermentatie, absorptie en bestemming van geabsorbeerde aminozuren, stikstofbalans, essentiële aminozuren, meten van de voedingswaarde van eiwitten, supplementatie van diëten en rantsoenen met aminozuren, vermindering van de stikstofexcretie), lipiden in de voeding (vertering, fermentatie, absorptie, bestemming van geabsorbeerde lipiden, lipoproteïnen, peroxidatie van voedings- en lichaamslipiden, essentiële vetzuren, trans-vetzuren), koolhydraten in de voeding (vertering, fermentatie, absorptie, bestemming van geabsorbeerde koolhydraten, plantenvezel), energiebenutting (begrippen, metingen, uitdrukken van de energetische waarde van voedings- en voedermiddelen), minerale elementen en vitaminen in de voeding (functies, absorptie, excretie, gevolgen van te geringe consumptie en overconsumptie).

Studiemateriaal

PowerPoint-slides

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I9X04A : Voedingsleer

Dieetleer (B-KUL-I0A77a)

1 studiepunten : Opdracht 6 Eerste semesterEerste semester
Everaert Nadia

Inhoud

De studenten maken elk een rapport dat hun voedingsgewoonte analyseert en evalueert en voorstellen doet ter verbetering van hun dieet. De individuele beoordeling dient om te begrijpen hoe een gevarieerde voeding aan de eisen kan voldoen en geeft inzicht in de dagelijkse energiebalans.

Studiemateriaal

Algemene voedingsbehoeftes en richtlijnen in een handboek

Online tool om het voedingspatroon (en fysieke activiteit) te evalueren

Toelichting werkvorm

Verslag

De studenten evalueren hun eigen voedingspatroon in vergelijking met hun behoeftes (volgens leeftijd en geslacht) en fysieke activiteit. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een online tool om de berekeningen uit te voeren. De studenten schrijven hierover een rapport, inclusief suggesties ter verbetering van hun dieet.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Voedings- en dieetleer (B-KUL-I2A75a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Mondeling, Verslag
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

Het OLA Voedingsleer wordt geëvalueerd via een mondeling examen, en een permanente evaluatie en telt mee voor 80% van de finale score van dit OPO.

  • Voor de permanente evaluatie: indienen van een ingesproken powerpoint (15% van de score voor dit OLA).
  • Eindexamen tijdens de examenperiode: mondeling examen (theoretisch gedeelte): 85% van de finale quotatie van dit OLA.
  • Deelname aan de permanente evaluatie (ingesproken powerpoint) is verplicht. Het niet voldoen aan deze verplichting (m.u.v. zwaarwichtige redenen), resulteert in “NA’ (niet afgelegd) op het hele OPO.

Het OLA Dieetleer wordt geëvalueerd via een verslag, dat meetelt voor 20% van de finale score van dit OPO.

Het maken van het verslag van het OLA Dieetleer is verplicht. Indien studenten dit verslag niet indienen, resulteert dit automatisch in een score “NA” (niet afgelegd) voor het volledige opleidingsonderdeel.

Toelichting bij herkansen

Voor het verslag van het OLA Voedingsleer gelden de volgende modaliteiten bij herkansing:

  • De resultaten van de permanente evaluatie (15% van het OLA), kunnen overgedragen worden naar een derde examenperiode. Herkansing van dit gedeelte is niet mogelijk.

Voor het verslag van het OLA Dieetleer gelden de volgende modaliteiten bij herkansing:

  • Indien studenten in de eerste examenperiode een onvoldoende behaalden voor het verslag, dienen zij dit verslag opnieuw in te dienen.
  • Indien studenten in de eerste examenperiode een voldoende behaalden voor het verslag, wordt de score van de eerste examenperiode overgedragen naar de derde examenperiode.

ECTS Bodemkunde (B-KUL-I0I55A)

4 studiepunten Nederlands 40 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Bouillon Steven (coördinator) |  Bouillon Steven |  Rombouts Ine

Begintermen

Fysica, organische chemie en biologie uit eerste fase van de bacheloropleiding zijn essentieel. Ook een basis van anorganische chemie is wenselijk, evenals kennis van begrippen uit de microbiologie.

Onderwijsleeractiviteiten

Bodemkunde: hoorcollege (B-KUL-I0O34a)

3 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
Bouillon Steven

Inhoud

In het deel bodemkunde wordt een overzicht gegeven van processen die zich in bodems afspelen, de oorzaken van de grote variabiliteit in bodems en de belangrijkste bodemvormende factoren en processen. Na een brede inleiding die het belang van bodems voor de mens en ecosystemen benadrukt, worden volgende thema's meer in detail besproken: 

- Mineralen in de bodem: textuur en structuur van bodems, het belang van organische stof, de invloed van bodembewerking, de begrippen bulk densiteit en bodemporositeit

- Bodemorganismen: van microbiële gemeenschappen tot 'ecosystem engineers'.

- Bodemvorming: bespreking van de belangrijkste bodemvormende factoren: het moedermateriaal, klimaat, organismen (incl. de mens), het reliëf, en tijd. 

- Bodem organische stof: summier overzicht van de globale C cyclus en de rol die bodems hierin spelen, herkomst en dynamiek van organische stof in de bodem. De rol van organische stof voor waterhuishouding, bodemvruchtbaarheid, en bodemstructuur komt doorheen verschillende hoofdstukken aan bod. 

- Bodemwater: de hydrologische cyclus, gedrag van water in de bodem, het begrip waterpotentiaal, het opstellen en interpreteren van een vochtretentiecurve, inleiding tot watertransport in de bodem. 

- Bodematmosfeer en -temperatuur: samenstelling van bodematmosfeer, transport van gassen, belang van zuurstofbeschikbaarheid (redoxcondities) voor microbiële processen, thermale eigenschappen van bodems.  

- Reacties aan bodemoppervlakken: permanente en pH-afhankelijke ladingen in bodemdeeltjes, kation- en anion uitwisseling, interacties tussen minerale en organische fractie van de bodem; belang voor bodemvruchtbaarheid. 

- Bodemontwikkeling: bodemprofielen en -horizonten, korte inleiding tot bodemklassificatiesystemen, en voorbeelden van de ontwikkeling van enkele karakteristieke bodems.

- Nutriëntencycli in de bodem, met nadruk op N cyclus. 

Studiemateriaal

Zie Toledo voor slides, oefeningen, examenvragen en extra informatie, inclusief 2 handboeken die als referentiewerken ter beschikking worden gesteld: 

Handboek Principles and Practice of Soil Science  (Robert E. White)

Handboek The nature and properties of soils (Ray R. Weil & Nyle C. Brady)

Toelichting werkvorm

Klassiek hoorcollege

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0N30A : Aardwetenschappen

Bodemkunde: oefeningen en excursie (B-KUL-I0N31a)

1 studiepunten : Practicum 14 Tweede semesterTweede semester
Bouillon Steven |  Rombouts Ine

Inhoud

Oefeningen van bodemkunde gerelateerd aan de hoorcollege’s bodemkunde (10u)

Excursie van bodemkunde (4u) (verplicht): illustratie van bodemvormende factoren op locatie (invloed van klimaat, moedermateriaal, reliëf, vegetatie, tijd, etc.)

Studiemateriaal

Zie Toledo voor excursiehandleiding, slides, oefeningen, examenvragen en extra informatie. 

Toelichting werkvorm

Actief meewerken tijdens de oefenzittingen
Actief meewerken tijdens de verplichte excursies

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0N30A : Aardwetenschappen

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Bodemkunde (B-KUL-I2I55a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Medewerking tijdens contactmomenten
Vraagvormen : Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Formularium

Toelichting

De evaluatie van het opleidingsonderdeel ‘Bodemkunde’ bestaat uit een schriftelijk, gesloten boek examen met formularium tijdens de examenperiode.

Deelname aan de excursie is verplicht.

Een afwezigheid moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de excursie gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Gewettigd afwezige studenten moeten de gemiste sessie inhalen (vervangtaak) wanneer en zoals gecommuniceerd door de lesgever. 
Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen of de sessie niet inhalen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het opleidingsonderdeel wordt dan als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

Studenten die het OPO voor de 2de keer opnemen, kunnen bij de lesgever een afwijking van de verplichte aanwezigheid bij de excursie aanvragen.

Toelichting bij herkansen

Er is geen herkansing mogelijk voor de excursies. Indien je de excursie en vervangtaak niet gevolgd/gemaakt hebt wordt je uitgesloten voor het examen in alle volgende examenperiodes van het betreffende academiejaar.

ECTS Toegepaste dierkunde (B-KUL-I0I56A)

3 studiepunten Nederlands 30 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Buys Nadine

Doelstellingen

Na het succesvol doorlopen van de cursus begrijpt de student hoe verschillende cellen en weefsels interageren en een dier vormen. De student kent de verschillende stelsels van dieren en kan de aanpassingen en fysiologische processen op een kwantitatieve manier uitdrukken, waarbij de nadruk gelegd wordt op de dieren die gebruikt worden als modelorganisme, bio-indicator en nutsdier.

Doelstellingen voor het practicum toegepaste dierkunde: De studenten beheersen de basisvaardigheden en -technieken voor biologisch onderzoek. De studenten kunnen de kennis en concepten uit het hoorcollege met betrekking tot structuur en functie van weefsels en organismen toepassen. De studenten kunnen dit toepassen op de nutsdieren.

Onderwijsleeractiviteiten

Toegepaste dierkunde II: hoorcollege (B-KUL-I0V56a)

2.25 studiepunten : College 18 Tweede semesterTweede semester
Buys Nadine

Inhoud

Omwille van de specifieke verschillen bij dieren gebruikt voor voedselproductie, met name vissen, pluimvee en enkele zoogdieren, worden volgende stelsels vooral in detail besproken bij nutsdieren: steun en beweging, spijsvertering, voortplanting en het immuunstelsel. Hierbij wordt bijzondere aandacht gegeven aan het principe van voederconversie en onderhoudsmetabolisme. De reproductie wordt vergeleken tussen ovipare vissen, vogels en vivipare zoogdieren en huidige methodes voor veredeling en selectie van nutsdieren worden aangehaald. Binnen elk van de stelsels is ook aandacht voor de diversiteit bij invertebraten en vertebraten.

Studiemateriaal

Handboek: Biology van Raven, Johnson, Losos, Mason en Singer (McGraw-Hill)
Nederlandstalige cursustekst.
 

Toelichting werkvorm

Hoorcollege

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0V27A : Biologie II: toegepaste dierkunde

Toegepaste dierkunde II: practicum (B-KUL-I0I56a)

0.75 studiepunten : Practicum 12 Tweede semesterTweede semester
Buys Nadine

Inhoud

  • In- en uitwendige bouw van de vis
  • In- en uitwendige bouw van de kip
  • In- en uitwendige bouw van schaap en varken
  • Rondleiding op het Zoötechnisch Centrum

Studiemateriaal

Practicumhandleiding verkrijgbaar tijdens de eerste practicumsessie.

Toelichting werkvorm

Alle practicumsessies, als ook het practicumexamen zijn verplicht. 

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0V27A : Biologie II: toegepaste dierkunde

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Toegepaste dierkunde (B-KUL-I2I56a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Verslag, Medewerking tijdens contactmomenten, Mondeling
Vraagvormen : Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

Studenten die niet deelnemen aan Toegepaste dierkunde II - practicum, mogen niet deelnemen aan het eindexamen.

Hoorcollege Toegepaste dierkunde II:

  • mondeling examen (85%)

Practicum Dierkunde (15 %)

  • Verslag
  • Medewerking tijdens contactmomenten

 

Deeloverdracht:

Indien een student slaagt voor het practicum OLA, maar niet voor het volledige OPO, kan hij een aanvraag tot overdracht van het resultaat van het practicum aanvragen bij de docent. Deze aanvraag dient te gebeuren voor de aanvang van de betreffende zittijd, respectievelijk academiejaar.

Toelichting bij herkansen

Voor de hoorcolleges geldt dezelfde examenmodaliteit als in de eerste zittijd.

Herkansen voor het practicumexamen is om praktische redenen niet mogelijk en de oorspronkelijke scores blijven daarom behouden voor het berekenen van het eindtotaal.

ECTS Biomoleculaire technologie en analyse (B-KUL-I0J41A)

7 studiepunten Nederlands 73 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Lavigne Rob (coördinator) |  Lavigne Rob |  Paeshuyse Jan |  Springael Dirk |  N. |  Mühlemann Joëlle (plaatsvervanger)  |  Minder Meer

Doelstellingen

Doel van dit college is het aanbrengen van de basisprincipes, -technieken, en strategieën die worden gebruikt bij moleculaire klonering, met voornamelijk Escherichia coli als gastorganisme. Deze kennis vormt de basis voor het volgen van colleges waarin de verschillende toepassingsdomeinen van de genbiotechnologie worden belicht en besproken. Daarnaast beoogt de cursus om de student inzicht te geven in de concepten en uitwerking van actuele biochemische analysetechnieken. Deze technieken gebruiken nucleïnezuren en proteïnen in het detectie/analysesysteem en hebben tot doel om de aanwezigheid en/of hoeveelheid van een (bio)analyt in complexe stalen te bepalen of een (bio)analyt te karakteriseren. Ze worden toegepast in het moleculair biologisch onderzoek, voor snelle typering/detectie/kwantificering van biologische objecten en/of bij de kwantificering van moleculen in complexe omgevingsstalen als alternatief voor chemische analysetechnieken.

De oefeningen bieden de studenten de mogelijkheid een aantal standaardtechnieken van biomoleculaire technologie en analyse toe te passen.

Na studie en verwerking van deze materie is de student in staat het werken met genetische informatiedragende macromoleculen te begrijpen, nauwkeurig te beschrijven, en praktische constructies en analyses te simuleren.

Begintermen

Van de student wordt kennis verwacht van de bouwstenen voor de belangrijkste klassen van biologische macromoleculen en hun belangrijkste cellulaire functies. Er wordt inzicht verwacht in de ruimtelijke structuur van proteïnen en de katalytische activiteit van enzymen, en de mechanismen van codering, replicatie en expressie van genetische informatie. Basiskennis van metabolisme, biochemie, microbiologie en instrumentele chemie is belangrijk.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL( I0N28A ) OF SOEPEL( X0B41B ) OF SOEPEL( X0E51A )


I0N28AI0N28A : Microbiologie
X0B41BX0B41B : Microbiologie
X0E51AX0E51A : Microbiologie


Onderwijsleeractiviteiten

Proteïne-gebaseerde biochemische analysetechnieken (B-KUL-I0J40a)

1 studiepunten : College 8 Eerste semesterEerste semester
Springael Dirk

Inhoud

Dit OLA richt zich op technieken die gebruik maken van proteïnen in detectiemethode met name immunologische en enzymatische technieken. Theoretische principes en de praktische opbouw (met inbegrip van de nodige randapparatuur) van dergelijke analyses worden besproken. Verschillende formats worden aangehaald voor de typering van biota en moleculaire diagnostiek en geïllustreerd met toepassingen uit de industrie, medische sector en de wetenschap. De eigenschappen waaraan dergelijke analysetechnieken moeten voldoen zoals specificiteit en gevoeligheid, worden behandeld. De voor- en nadelen worden aangehaald. Tenslotte wordt dieper ingegaan op de recente ontwikkelingen in het vakgebied (chip technologie, lab-on-chip enz.).

Studiemateriaal

Gedetailleerde slides, extra documentatie (via Toledo)

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0N90B : Biochemische analysetechnieken

Gentechnologie (B-KUL-I0O11a)

4.5 studiepunten : College 39 Eerste semesterEerste semester
Lavigne Rob |  Paeshuyse Jan |  N. |  Mühlemann Joëlle (plaatsvervanger)

Inhoud

  • Isolatie en visualisatie van nucleïnezuren
  • Manipulatie van nucleïnezuren
  • PCR & afgeleide technieken
  • Van plasmide tot basisvectoren
  • Gespecialiseerde vectoren
  • Van genklonering tot DNA banken
  • Overzicht van nucleïne-gebaseerde analysetechnieken
  • Mutagenese
  • Recombinante eiwitexpressie
  • Biotechnologie in gist
  • Moleculaire klonering van hogere organismen

Studiemateriaal

  • Opbouw cursus: overzichtspagina's, slides, extra figuren & documentatie (via Toledo)
  • Basisboek: Principles of Gene Manipulation and Genomics, S.B. Primrose & R.M. Twyman, 2006 (7th ed.), ISBN  1-4051-3544-1

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0O11A : Gentechnologie

Gentechnologie: oefeningen (B-KUL-I0O12a)

1.5 studiepunten : Practicum 26 Eerste semesterEerste semester
Lavigne Rob |  Paeshuyse Jan |  N. |  Mühlemann Joëlle (plaatsvervanger)

Inhoud

De oefeningen in dit practicum ondersteunen en verduidelijken de theoretische concepten uit het hoorcollege. Specifiek worden de volgende oefensessies voorzien:

  • Manipulatie van nucleïnezuren (1&2)
  • PCR & afgeleide technieken (3&4)
  • Combinatieoefeningen (5)
  • biochemische analysetechnieken (6)
  • Verslagoefeningen (7&8)

Studiemateriaal

- Theoretische achtergrond en opgaven worden meegedeeld via Toledo

Toelichting werkvorm

- Verplicht volgen van oefenzittingen

- Maken van oefeningen en verslagen

 

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0O11A : Gentechnologie

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Biomoleculaire technologie en analyse (B-KUL-I2J41a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag, Medewerking tijdens contactmomenten
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Formularium

Toelichting

Theoretisch luik (75%)

  • Open domeinvraag die peilt naar kennis, begrip, analyse en synthese van het cursusmateriaal
  • Techniekvraag: definiëren en illustreren van specifieke technologieën (Kennis, Begrip & analyse)
  • Definitievragen die synthesevaardigheden vereisen

 

Practicum (25%)

  • Medewerking en verslagen uit de verplichte oefenzittingen. Studenten die hieraan niet deelnemen mogen geen examen afleggen. Deze deelscore wordt overgedragen naar de tweede zittijd.
  • Oefening tijdens het examen, die peilt naar analyse, synthese, toepassing en evaluatie van specifieke technieken. Voor deze oefening kan mogelijk een specifiek formularium (bv lijst van restrictie-enzymen) beschikbaar worden gesteld.

 Een student kan voor het luik oefeningen een deelvrijstelling aanvragen bij de docent voor het volgende academiejaar.

Toelichting bij herkansen

De deelscore van ‘Medewerking en verslagen uit de verplichte oefenzittingen’ wordt overgedragen naar de tweede zittijd.

ECTS Hydrologische processen - Deel 1 & 2 (B-KUL-I0J56A)

6 studiepunten Nederlands 56 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
De Lannoy Gabrielle (coördinator) |  De Lannoy Gabrielle |  Vanderborght Jan

Doelstellingen

Inzicht in de fysische processen die de verdeling van water op land beschrijven.

Begintermen

Fysica: Basiskennis over fluidmechanica

Algemene bodemkunde

Wiskunde: calculus en analyse, lineaire algebra, differentiaalvergelijkingen.

Programmeren: basiskennis van een programmeertaal (Python, Matlab).

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



( SOEPEL( I0N10E ) OF ( SOEPEL( X0A09A ) OF SOEPEL( X0E38A )) OF SOEPEL( G0N03B )) EN ( SOEPEL( I0N30A ) OF ( SOEPEL( X0B18A ) OF SOEPEL( X0E54A )) OF SOEPEL( G0O06A ))


I0N10EI0N10E : Fysica 1: mechanica en golven
X0A09AX0A09A : Algemene natuurkunde: mechanica
X0E38AX0E38A : Algemene natuurkunde: mechanica
G0N03BG0N03B : Algemene natuurkunde I
I0N30AI0N30A : Aardwetenschappen
X0B18AX0B18A : Geologie
X0E54AX0E54A : Geologie
G0O06AG0O06A : Geologie

Onderwijsleeractiviteiten

Hydrologische processen theorie 1 – stroomgebieden, bodemwaterbalans, grondwaterstroming en drainage (B-KUL-I0J56a)

3 studiepunten : College 18 Eerste semesterEerste semester
De Lannoy Gabrielle |  Vanderborght Jan

Inhoud

Theorie over

-hydrologische bekkens: definitie, begrenzing

-hydrometeorologie: neerslagdistributies, terugkeerperiodes, droogte indicatoren., …

-bodemwaterbalans: infiltratie, runoff, percolatie, transpiratie en evaporatie

-grondwaterstroming

-types van grondwatervoerende lagen, drainagesystemen

Studiemateriaal

Syllabus

Toelichting onderwijstaal

Hoorcolleges worden in het Nederlands gegeven, cursusmateriaal is in het Engels.

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0J66A : Hydrologische processen - Deel 1

Hydrologische processen oefeningen 1 – stroomgebieden, bodemwaterbalans, grondwaterstroming en drainage (B-KUL-I0J57a)

1 studiepunten : Practicum 20 Eerste semesterEerste semester
Vanderborght Jan

Inhoud

Oefeningen over

-hydrologische bekkens: definitie, begrenzing

-hydrometeorologie: neerslagdistributies, terugkeerperiodes, droogte indicatoren., …

-bodemwaterbalans: infiltratie, runoff, percolatie, transpiratie en evaporatie

-grondwaterstroming

-types van grondwatervoerende lagen, drainage systemen

Studiemateriaal

Syllabus

Toelichting werkvorm

Computeroefeningen

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0J66A : Hydrologische processen - Deel 1

Hydrologische processen theorie 2 – oppervlaktewater hydrologie en geïntegreerd modelleren (B-KUL-I0J58a)

1.5 studiepunten : College 8 Eerste semesterEerste semester
De Lannoy Gabrielle

Inhoud

Theorie over:

-Afstromingscomponenten, reistijden, routing

-Fluiddynamica, stroming in kanalen en aanpassingen voor natuurlijke rivieren

-Peil-afvoer relaties, metingen van afvoer

-Geintergreerde hydrologische modellen: mechanistische, gridgebaseerde modellen en conceptuele modellen.

Studiemateriaal

Syllabus

Toelichting onderwijstaal

Hoorcolleges worden in het Nederlands gegeven, cursusmateriaal is in het Engels.

Hydrologische processen oefeningen 2 – oppervlaktewater hydrologie en geïntegreerd modelleren (B-KUL-I0J59a)

0.5 studiepunten : Practicum 10 Eerste semesterEerste semester
De Lannoy Gabrielle

Inhoud

Oefeningen over hydrologisch modelleren.

Studiemateriaal

Syllabus

Toelichting onderwijstaal

Hoorcolleges worden in het Nederlands gegeven, cursusmateriaal is in het Engels.

Toelichting werkvorm

Computeroefeningen

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Hydrologische processen - Deel 1 & 2 (B-KUL-I2J56a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag, Self assessment/Peer assessment
Vraagvormen : Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Rekenmachine

Toelichting

De permanente evaluatie staat op 10/20 en het examen op 10/20. Indien het resultaat op één van beide delen minder dan 4/10 is, dan is het totale resultaat maximaal 9/20.

Examen tijdens de examenperiode: schriftelijk, gesloten boek examen.

Permanente evaluatie: Studenten moeten in groep (groepen van maximaal 4 studenten) een rapport van iedere oefeningensessie en het programma/code die ze ontwikkeld hebben ten laatste 2 weken na de oefeningenzitting indienen. Ieder rapport en code wordt geëvalueerd. Aan het einde van het semester moeten de studenten een peer evaluatie doen op basis van onderlinge afspraken die ze aan het begin van het semester maken en die ze de titularissen toesturen. Het resultaat van de peer-evaluatie is de bijdrage van iedere student (in percent) aan het totaal van alle berichten (rapport/codes). De punten van de berichten worden dan verdeeld over de studenten in de groep naargelang hun bijdrage.

Tijdige indiening van alle rapporten is verplicht. Een laattijdige indiening moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de voorziene indiendatum gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten de laattijdigheid verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Bij gewettigde laattijdigheid moeten de studenten de eventueel aangepaste inhaalopdracht indienen wanneer en zoals gecommuniceerd door de lesgever. Studenten die de laattijdigheid niet tijdig melden of niet tijdig een geldig bewijsstuk bezorgen of de inhaalopdracht niet tijdig inleveren worden uitgesloten voor het examen in alle volgende examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het OPO wordt in alle examenperiodes van dat academiejaar dus als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

 

Studenten die het OPO voor de 2de keer opnemen:

Indien de student vorig AJ geslaagd was op de permanente evaluatie of op het examen worden deze punten overgedragen naar het huidig AJ. De student moet enkel het deel (examen/ permanente evaluatie) hernemen waarop de student niet geslaagd was vorig AJ.

Studenten die toch de permanente evaluatie/examen waarop ze vorig AJ geslaagd waren, opnieuw willen afleggen, contacteren de ombuds uiterlijk op de ISP-deadline van semester 1. Het deelresultaat van vorig academiejaar vervalt in dat geval.

Toelichting bij herkansen

Indien de student geslaagd is op de permanente evaluatie of op het examen in de eerste examenperiode worden deze punten overgedragen naar de derde examenperiode. De student moet dan enkel herkansen voor het examen of de permanente evaluatie waarop de student nog niet geslaagd is.

Studenten die toch herexamen willen afleggen van zowel het examen als de permanente evaluatie, ondanks een geslaagd deelresultaat, contacteren de ombuds uiterlijk op de inschrijvingsdeadline voor de herexamens. De deelresultaten van de eerste examenkans vervallen in dat geval.

  • Herkansing examen: schriftelijk, gesloten boek, analoog als eerste examenperiode
  • Herkansing permanente evaluatie: oplossen van een extra opgave die digitaal moet ingediend worden ten laatste op de dag van het herexamen.

Ook bij de herkansing staat de permanente evaluatie op 10/20 en het examen op 10/20. Indien het resultaat op één van beide delen minder dan 4/10 is, dan is het totale resultaat maximaal 9/20.

ECTS Physical Biology (B-KUL-I0J60A)

5 ECTS English 52 Second termSecond term Cannot be taken as part of an examination contract
Casadevall i Solvas Xevi

Aims

From photosynthesis to cell division, from swimming to running, biological systems are an integral part of the physical world and as such, are inherently ruled by the laws of Physics.

In this course, students will learn some of the most relevant Physics principles (and their derivation) that are relevant for Biological systems.

  • Students can describe the main Physics laws that integrally participate in biological process at the cellular level.
  • Students are able to appraise how a selected Physics principle is applied on a particular biological function and present it to an audience.
  • Students are able to analyze Biology’s use of Physics and solve analogous analytical and experimental problems.

Previous knowledge

Prior knowledge and background:

- Mathematics: differential equations, linear algebra (earlier Bachelor level)

- Principles of mechanics and thermodynamics (earlier Bachelor level)

- Principles of transport phenomena (earlier Bachelor level)

Order of Enrolment



(FLEXIBLE( I0N21C ) OR FLEXIBLE (X0E55A) OR FLEXIBLE (X0A35A)) AND (FLEXIBLE( I0N34A ) OR FLEXIBLE (X0E53A) OR FLEXIBLE (X0D03B)) AND (FLEXIBLE( I0W36A ) OR FLEXIBLE(X0E56A) OR FLEXIBLE(X0C04A)) AND SIMULTANEOUS( I0N37A )


I0N21CI0N21C : Fysica 2: elektromagnetisme en moderne fysica
X0E55AX0E55A : Algemene natuurkunde: elektromagnetisme
X0A35AX0A35A : Algemene natuurkunde: elektromagnetisme
I0N34AI0N34A : Thermodynamica
X0E53AX0E53A : Thermodynamica
X0D03BX0D03B : Thermodynamica
I0W36AI0W36A : Transport Phenomena in Bioscience Engineering
X0E56AX0E56A : Fysische transportverschijnselen
X0C04AX0C04A : Fysische transportverschijnselen
I0N37AI0N37A : Systeemanalyse

Onderwijsleeractiviteiten

Physical Biology: Lectures (B-KUL-I0J60a)

3 ECTS : Lecture 26 Second termSecond term
Casadevall i Solvas Xevi

Content

Open systems, enthalpy and entropy, system states, wave functions, light-matter interactions.

Random walks, Anomalous diffusion, thermodynamics, statistical physics, electromagnetic fields, electrostatics

Lecture 1: Energy and Equilibrium

Equilibrium/Non-equilibrium thermodynamics, active driven systems, ATP consumption, Biological systems and structures as Free Energy minimizers, Configuration Energy

Lecture 2: Statistical Mechanics for Cells

Statistical mechanics, Free energy of dilute solutions and Osmotic Pressure, Law of mass action and equilibrium constants, Cooperativity and Hill function, Metabolism

Lecture 3: Two-state systems

Macromolecules with Multiple States, Internal State Variable, Monod–Wyman–Changeux (MWC) Model

Lecture 4: Random Walks for Macromolecules

Structure of Macromolecules, Macromolecules as Random Walks, Single-Molecule Mechanics,Proteins as Random Walks.

Lecture 5: Electrostatics for Cells

Chemistry of Water, Electrostatics for Salty Solutions, Charge of Macromolecules, Screening effects and Poisson–Boltzmann equation.

Lecture 6: Beam Theory for Cells

Geometry and Energetics of Beam Deformation, Persistence Length, DNA Looping in Transcriptional Regulation, The Cytoskeleton and Beam Theory.

Lecture 7: Biological Membranes

The Nature of Biological Membranes, The Mechanics of Membranes, Structure, Energetics, and Function of Vesicles, Fusion and Fission, Membranes and Shape, The active Membrane.

Lecture 8: Water and Flows

Hydrodynamics of Water and Other Fluids, The Low Reynolds Number World.

Lecture 9: Biological Dynamics

Diffusion in the Cell, Diffusive dynamics, Diffusion to Capture

Lecture 10: Crowding and Motors

Crowding, Linkage, and Entanglement, Equilibria in Crowded Environments, Crowded Dynamics, Molecular Motors, Rectified Brownian Motion and Molecular Motors.

Lecture 11: Life and Light

Quantum Mechanics for Biology, Bioenergetics of Photosynthesis, Vision

Course material

Handouts in Toledo

Textbook: Physical Biology of the Cell - 2nd Edition - Rob Phillips

Format: more information

Traditional lecture

Physical Biology: Exercises (B-KUL-I0J61a)

2 ECTS : Practical 26 Second termSecond term
Casadevall i Solvas Xevi

Content

Problems will be solved in class in front of the students in a participative manner.

The last 4 times of contacts (during 3 lectures and 1 problems session) will be dedicated to student presentations, where specific phenomena and problems will be handed to student groups prior to one of the sessions. Each group will need to present its respective phenomenon or solution in front of the rest of the class during the session. Then an open discussion on the proposed solution will take place involving the rest of the class, which will be moderated and guided by the instructor. The final presentations will be uploaded on Toledo as additional study material for the exam.

Course material

Handouts in Toledo

Textbook: Physical Biology of the Cell - 2nd Edition - Rob Phillips

Format: more information

Flipped classroom - Individual assignment - Practical lecture

Evaluatieactiviteiten

Evaluation: Physical Biology (B-KUL-I2J60a)

Type : Partial or continuous assessment with (final) exam during the examination period
Description of evaluation : Written, Presentation, Self assessment/Peer assessment, Participation during contact hours
Type of questions : Open questions
Learning material : List of formulas, Calculator

Explanation

- Written exam (15/20). In order to pass the course, a passing grade needs to be obtained for this exam.

- Presentation on assigned Physical Biology Phenomenon or Problem: combination of peer assessment and evaluation by lecturer (5/20)

Information about retaking exams

Students keep their original mark for the presentation.

ECTS Hydrologische processen - Deel 1 (B-KUL-I0J66A)

4 studiepunten Nederlands 38 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Vanderborght Jan (coördinator) |  De Lannoy Gabrielle |  Vanderborght Jan

Doelstellingen

Inzicht in de fysische processen die de verdeling van water op land beschrijven.

Begintermen

Fysica: Basiskennis over fluidmechanica

Algemene bodemkunde

Wiskunde: calculus en analyse, lineaire algebra, differentiaalvergelijkingen.

Programmeren: basiskennis van een programmeertaal (Python, Matlab)

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



( SOEPEL( I0N10E ) OF ( SOEPEL( X0A09A ) OF SOEPEL( X0E38A )) OF SOEPEL( G0N03B )) EN ( SOEPEL( I0N30A ) OF ( SOEPEL( X0B18A ) OF SOEPEL( X0E54A )) OF SOEPEL( G0O06A ))


I0N10EI0N10E : Fysica 1: mechanica en golven
X0A09AX0A09A : Algemene natuurkunde: mechanica
X0E38AX0E38A : Algemene natuurkunde: mechanica
G0N03BG0N03B : Algemene natuurkunde I
I0N30AI0N30A : Aardwetenschappen
X0B18AX0B18A : Geologie
X0E54AX0E54A : Geologie
G0O06AG0O06A : Geologie

Onderwijsleeractiviteiten

Hydrologische processen theorie 1 – stroomgebieden, bodemwaterbalans, grondwaterstroming en drainage (B-KUL-I0J56a)

3 studiepunten : College 18 Eerste semesterEerste semester
De Lannoy Gabrielle |  Vanderborght Jan

Inhoud

Theorie over

-hydrologische bekkens: definitie, begrenzing

-hydrometeorologie: neerslagdistributies, terugkeerperiodes, droogte indicatoren., …

-bodemwaterbalans: infiltratie, runoff, percolatie, transpiratie en evaporatie

-grondwaterstroming

-types van grondwatervoerende lagen, drainagesystemen

Studiemateriaal

Syllabus

Toelichting onderwijstaal

Hoorcolleges worden in het Nederlands gegeven, cursusmateriaal is in het Engels.

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0J56A : Hydrologische processen - Deel 1 & 2

Hydrologische processen oefeningen 1 – stroomgebieden, bodemwaterbalans, grondwaterstroming en drainage (B-KUL-I0J57a)

1 studiepunten : Practicum 20 Eerste semesterEerste semester
Vanderborght Jan

Inhoud

Oefeningen over

-hydrologische bekkens: definitie, begrenzing

-hydrometeorologie: neerslagdistributies, terugkeerperiodes, droogte indicatoren., …

-bodemwaterbalans: infiltratie, runoff, percolatie, transpiratie en evaporatie

-grondwaterstroming

-types van grondwatervoerende lagen, drainage systemen

Studiemateriaal

Syllabus

Toelichting werkvorm

Computeroefeningen

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0J56A : Hydrologische processen - Deel 1 & 2

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Hydrologische processen - Deel 1 (B-KUL-I2J66a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag, Self assessment/Peer assessment
Vraagvormen : Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Rekenmachine

Toelichting

De permanente evaluatie staat op 10/20 en het examen op 10/20. Indien het resultaat op één van beide delen minder dan 4/10 is, dan is het totale resultaat maximaal 9/20.

Examen tijdens de examenperiode: schriftelijk, gesloten boek examen.

Permanente evaluatie: Studenten moeten in groep (groepen van maximaal 4 studenten) een rapport van iedere oefeningensessie en het programma/code die ze ontwikkeld hebben ten laatste 2 weken na de oefeningenzitting indienen. Ieder rapport en code wordt geëvalueerd. Aan het einde van het semester moeten de studenten een peer evaluatie doen op basis van onderlinge afspraken die ze aan het begin van het semester maken en die ze de titularissen toesturen. Het resultaat van de peer-evaluatie is de bijdrage van iedere student (in percent) aan het totaal van alle berichten (rapport/codes). De punten van de berichten worden dan verdeeld over de studenten in de groep naargelang hun bijdrage.

Tijdige indiening van alle rapporten is verplicht. Een laattijdige indiening moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de voorziene indiendatum gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten de laattijdigheid verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Bij gewettigde laattijdigheid moeten de studenten de eventueel aangepaste inhaalopdracht indienen wanneer en zoals gecommuniceerd door de lesgever. Studenten die de laattijdigheid niet tijdig melden of niet tijdig een geldig bewijsstuk bezorgen of de inhaalopdracht niet tijdig inleveren worden uitgesloten voor het examen in alle volgende examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het OPO wordt in alle examenperiodes van dat academiejaar dus als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

 

Studenten die het OPO voor de 2de keer opnemen:

Indien de student vorig AJ geslaagd was op de permanente evaluatie of op het examen worden deze punten overgedragen naar het huidig AJ. De student moet enkel het deel (examen/ permanente evaluatie) hernemen waarop de student niet geslaagd was vorig AJ.

Studenten die toch de permanente evaluatie/examen waarop ze vorig AJ geslaagd waren, opnieuw willen afleggen, contacteren de ombuds uiterlijk op de ISP-deadline van semester 1. Het deelresultaat van vorig academiejaar vervalt in dat geval.

Toelichting bij herkansen

Indien de student geslaagd is op de permanente evaluatie of op het examen in de eerste examenperiode worden deze punten overgedragen naar de derde examenperiode. De student moet dan enkel herkansen voor het examen of de permanente evaluatie waarop de student nog niet geslaagd is.

Studenten die toch herexamen willen afleggen van zowel het examen als de permanente evaluatie, ondanks een geslaagd deelresultaat, contacteren de ombuds uiterlijk op de inschrijvingsdeadline voor de herexamens. De deelresultaten van de eerste examenkans vervallen in dat geval.

  • Herkansing examen: schriftelijk, gesloten boek, analoog als eerste examenperiode
  • Herkansing permanente evaluatie: oplossen van een extra opgave die digitaal moet ingediend worden ten laatste op de dag van het herexamen.

Ook bij de herkansing staat de permanente evaluatie op 10/20 en het examen op 10/20. Indien het resultaat op één van beide delen minder dan 4/10 is, dan is het totale resultaat maximaal 9/20.

ECTS Wiskunde 1: calculus en lineaire algebra (B-KUL-I0J96A)

7 studiepunten Nederlands 86 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Van Doorsselaere Tom

Doelstellingen

De concrete doelstellingen van deze cursus zijn de volgende: 

  • De studenten een aantal basisconcepten en -technieken bijbrengen en leren gebruiken in een aantal concrete toepassingen;
  • De studenten overtuigen van de noodzaak de taal van de wiskunde met zorg te hanteren om problemen nauwkeurig te formuleren en hen deze taal te leren gebruiken;
  • De studenten laten kennismaken met de kracht van de abstracte wiskundige aanpak van problemen door aan te tonen dat zeer uiteenlopende problemen vaak met dezelfde wiskundige technieken kunnen worden opgelost;
  • De studenten leren redeneren, analyseren en technieken bijbrengen om een uitspraak te bewijzen.

Begintermen

Equivalent aan middelbare schoolopleiding met 6u wiskunde wekelijks

Onderwijsleeractiviteiten

Wiskunde 1 - calculus: hoorcolleges (B-KUL-I0J96a)

3 studiepunten : College 26 Eerste semesterEerste semester
Van Doorsselaere Tom

Inhoud

Calculus betreft de analyse van reële functies van een reele veranderlijke en omvat:

  • Reële getallen
  • Functies, rijen, continuïteit en limieten
  • Afgeleiden en middelwaardenstellingen + toepassingen (gemiddelden, verloop van functies en optimalisatieproblemen)
  • Reeksen en machtreeksen
  • Transcendente functies (exp, ln, log, sin, cos, tg, cotg): eigenschappen, rekenregels, inversen, enz.
  • Grafieken van functies en vergelijkingen (convexiteit, buigpunten, asymptoten, kegelsneden, geparameteriseerde krommen)
  • Integraalrekening (begripsbepaling, meetkundige interpretatie, eigenschappen en rekenregels), integratietechnieken, oneigenlijke integralen en toepassingen (lengten van krommen, oppervlakten en volumes)
  • Reeksontwikkelingen (Taylor- en Maclaurinreeksen) en toepassingen (berekening limieten, bepaalde integralen, nulpunten van functies)

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Hoorcollege volgen: actief luisteren, af en toe opgaven maken en vragen beantwoorden

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0K12A : Calculus en analyse

Wiskunde 1 - calculus: oefenzittingen (B-KUL-I0J97a)

2 studiepunten : Practicum 28 Eerste semesterEerste semester
Van Doorsselaere Tom

Inhoud

Oefeningen die gelinkt zijn aan het hoorcollege

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Oefensessie - Werkcollege

  • Oefenzittingen (groepjes van 25 studenten)
  • Onder begeleiding opgaven maken
  • Oplossingen en oplossingsstrategieen bespreken.
  • Maken van huistaken

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0K12A : Calculus en analyse

Wiskunde 1 - lineaire algebra: hoorcolleges (B-KUL-I0J98a)

1 studiepunten : College 14 Eerste semesterEerste semester
Van Doorsselaere Tom

Inhoud

  • Stelsels, Matrices, Determinanten.
  • Vectorruimten (en dimensiestelling voor deelruimten)

                     o lineaire (on)afhankelijkheid,

                     o voortbrengende en vrije delen, basissen

  • Lineaire Afbeeldingen tussen vectorruimten

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Hoorcollege volgen: actief luisteren, af en toe opgaven maken en vragen beantwoorden

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0K13A : Lineaire algebra

Wiskunde 1 - lineaire algebra: oefenzittingen (B-KUL-I0J99a)

1 studiepunten : Practicum 18 Eerste semesterEerste semester
Van Doorsselaere Tom

Inhoud

Oefeningen die gelinkt zijn aan het hoorcollege

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Oefensessie - Werkcollege

  • Oefenzittingen (groepjes van 25 studenten)
  • Onder begeleiding opgaven maken
  • Oplossingen en oplossingsstrategieen bespreken.
  • Maken van huistaken

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0K13A : Lineaire algebra

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Wiskunde 1: calculus en lineaire algebra (B-KUL-I2J96a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal, Formularium, Rekenmachine

Toelichting

De verschillende OLA’s worden tesamen in één schriftelijk eindexamen ondervraagd.

Tijdens het jaar is er ook de mogelijkheid om bonuspunten te verdienen die de eindscore van het eindexamen kunnen verhogen. De communicatie daarover verloopt via de les en toledo.

ECTS Wiskunde 2: lineaire algebra en analyse (B-KUL-I0K00A)

5 studiepunten Nederlands 52 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Poedts Stefaan |  Bonneux Niels (plaatsvervanger)

Doelstellingen

De concrete doelstellingen van deze cursus zijn de volgende: 

  • De studenten bouwen hun eerder verworven basiskennis wiskunde uit naar meerdere dimensies. De eerder verworven zin naar abstractie en wiskundige notatie laat die uitbreiding op een elegante manier toe;
  • De nieuwe concepten worden nog meer toegespitst op geavanceerdere toepassingen;
  • De studenten zien in dat de wiskundige abstractie bijdraagt aan het efficiënt oplossen van problemen. Ze kunnen zelf de stap naar abstractie maken in concrete toepassingen.

Begintermen

Equivalent aan middelbare schoolopleiding met 6u wiskunde wekelijks.

+ Wiskunde 1: calculus en lineaire algebra

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



GELIJKTIJDIG(I0J96A)


I0J96AI0J96A : Wiskunde 1: calculus en lineaire algebra


Onderwijsleeractiviteiten

Wiskunde 2 - lineaire algebra: hoorcolleges (B-KUL-I0K00a)

1 studiepunten : College 6 Tweede semesterTweede semester
Poedts Stefaan |  Bonneux Niels (plaatsvervanger)

Inhoud

  • Matrixvoorstelling van een lineaire afbeelding

       o matrix van basisovergang, gelijkvormige matrices

  • Diagonaliseren: eigenwaarden en eigenvectoren
  • Normen en orthogonaliteit:

               o afstanden en hoeken in n-dimensionale ruimtes

               o orthonormale basissen,

               o orthogonalisatieprocedure van Gram-Schmidt,

               o orthogonale transformaties

  • Orthogonale diagonalisatie van reële symmetrische matrices

               o Toepassing: klassificatie van kegelsneden en kwadrieken

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Hoorcollege volgen: actief luisteren, af en toe opgaven maken en vragen beantwoorden

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0K13A : Lineaire algebra

Wiskunde 2 - lineaire algebra: oefenzittingen (B-KUL-I0K01a)

1 studiepunten : Practicum 6 Tweede semesterTweede semester
Poedts Stefaan |  Bonneux Niels (plaatsvervanger)

Inhoud

Oefeningen die gelinkt zijn aan het hoorcollege

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Oefensessie - Werkcollege

  • Oefenzittingen (groepjes van 25 studenten)
  • Onder begeleiding opgaven maken
  • Oplossingen en oplossingsstrategieen bespreken.
  • Maken van huistaken

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0K13A : Lineaire algebra

Wiskunde 2 - analyse: hoorcolleges (B-KUL-I0K02a)

2 studiepunten : College 20 Tweede semesterTweede semester
Poedts Stefaan |  Bonneux Niels (plaatsvervanger)

Inhoud

Analyse omvat de reële analyse omtrent functies van meerdere veranderlijken:

  • Afgeleiden en integralen, formules van Taylor-Maclaurin, vectoranalyse
  • Differentiaalvergelijkingen: eerste orde: exacte vergelijkingen, lineaire vergelijkingen, vergelijkingen van Bernoulli; hogere orde: homogene en niet-homogene lineaire vergelijkingen.

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Hoorcollege volgen: actief luisteren, af en toe opgaven maken en vragen beantwoorden

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0K12A : Calculus en analyse

Wiskunde 2 - analyse: oefenzittingen (B-KUL-I0K03a)

1 studiepunten : Practicum 20 Tweede semesterTweede semester
Poedts Stefaan |  Bonneux Niels (plaatsvervanger)

Inhoud

Oefeningen die gelinkt zijn aan het hoorcollege

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Oefensessie - Werkcollege

  • Oefenzittingen (groepjes van 25 studenten)
  • Onder begeleiding opgaven maken
  • Oplossingen en oplossingsstrategieen bespreken.
  • Maken van huistaken

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0K12A : Calculus en analyse

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Wiskunde 2: lineaire algebra en analyse (B-KUL-I2K00a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal, Formularium, Rekenmachine

Toelichting

De verschillende OLA’s worden tesamen in één schriftelijk eindexamen ondervraagd.

Tijdens het jaar is er ook de mogelijkheid om bonuspunten te verdienen die de eindscore van het eindexamen kunnen verhogen. De communicatie daarover verloopt via de les en toledo.

ECTS Calculus en analyse (B-KUL-I0K12A)

8 studiepunten Nederlands 94 Beide semestersBeide semesters Uitgesloten voor examencontract
Van Doorsselaere Tom (coördinator) |  Poedts Stefaan |  Bonneux Niels (plaatsvervanger) |  Van Doorsselaere Tom

Doelstellingen

De concrete doelstellingen van deze cursus Calculus en Analyse zijn de volgende: 

  • De studenten een aantal basisconcepten en -technieken bijbrengen en leren gebruiken in een aantal concrete toepassingen;
  • De studenten overtuigen van de noodzaak de taal van de wiskunde met zorg te hanteren om problemen nauwkeurig te formuleren en hen deze taal leren gebruiken;
  • De studenten laten kennismaken met de kracht van de abstracte wiskundige aanpak van problemen door aan te tonen dat zeer uiteenlopende problemen vaak met dezelfde wiskundige technieken kunnen worden opgelost;
  • De studenten leren redeneren, analyseren en technieken bijbrengen om een uitspraak te bewijzen.

Studenten leren de wiskundige concepten en technieken uit de theoretische lessen (hoorcolleges) toepassen. Door actief mee te werken tijdens deze oefensessies krijgen de studenten de kans om meer inzicht en uitleg te verwerven omtrent oefeningen en vraagstukken die voortvloeien uit de geziene leerstof van de hoorcolleges.

Begintermen

ASO-wiskunde zes uren

Onderwijsleeractiviteiten

Wiskunde 1 - calculus: hoorcolleges (B-KUL-I0J96a)

3 studiepunten : College 26 Eerste semesterEerste semester
Van Doorsselaere Tom

Inhoud

Calculus betreft de analyse van reële functies van een reele veranderlijke en omvat:

  • Reële getallen
  • Functies, rijen, continuïteit en limieten
  • Afgeleiden en middelwaardenstellingen + toepassingen (gemiddelden, verloop van functies en optimalisatieproblemen)
  • Reeksen en machtreeksen
  • Transcendente functies (exp, ln, log, sin, cos, tg, cotg): eigenschappen, rekenregels, inversen, enz.
  • Grafieken van functies en vergelijkingen (convexiteit, buigpunten, asymptoten, kegelsneden, geparameteriseerde krommen)
  • Integraalrekening (begripsbepaling, meetkundige interpretatie, eigenschappen en rekenregels), integratietechnieken, oneigenlijke integralen en toepassingen (lengten van krommen, oppervlakten en volumes)
  • Reeksontwikkelingen (Taylor- en Maclaurinreeksen) en toepassingen (berekening limieten, bepaalde integralen, nulpunten van functies)

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Hoorcollege volgen: actief luisteren, af en toe opgaven maken en vragen beantwoorden

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0J96A : Wiskunde 1: calculus en lineaire algebra

Wiskunde 1 - calculus: oefenzittingen (B-KUL-I0J97a)

2 studiepunten : Practicum 28 Eerste semesterEerste semester
Van Doorsselaere Tom

Inhoud

Oefeningen die gelinkt zijn aan het hoorcollege

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Oefensessie - Werkcollege

  • Oefenzittingen (groepjes van 25 studenten)
  • Onder begeleiding opgaven maken
  • Oplossingen en oplossingsstrategieen bespreken.
  • Maken van huistaken

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0J96A : Wiskunde 1: calculus en lineaire algebra

Wiskunde 2 - analyse: hoorcolleges (B-KUL-I0K02a)

2 studiepunten : College 20 Tweede semesterTweede semester
Poedts Stefaan |  Bonneux Niels (plaatsvervanger)

Inhoud

Analyse omvat de reële analyse omtrent functies van meerdere veranderlijken:

  • Afgeleiden en integralen, formules van Taylor-Maclaurin, vectoranalyse
  • Differentiaalvergelijkingen: eerste orde: exacte vergelijkingen, lineaire vergelijkingen, vergelijkingen van Bernoulli; hogere orde: homogene en niet-homogene lineaire vergelijkingen.

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Hoorcollege volgen: actief luisteren, af en toe opgaven maken en vragen beantwoorden

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0K00A : Wiskunde 2: lineaire algebra en analyse

Wiskunde 2 - analyse: oefenzittingen (B-KUL-I0K03a)

1 studiepunten : Practicum 20 Tweede semesterTweede semester
Poedts Stefaan |  Bonneux Niels (plaatsvervanger)

Inhoud

Oefeningen die gelinkt zijn aan het hoorcollege

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Oefensessie - Werkcollege

  • Oefenzittingen (groepjes van 25 studenten)
  • Onder begeleiding opgaven maken
  • Oplossingen en oplossingsstrategieen bespreken.
  • Maken van huistaken

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0K00A : Wiskunde 2: lineaire algebra en analyse

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Calculus en analyse (B-KUL-I2K12a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal, Formularium, Rekenmachine

Toelichting

De evaluatie bestaat uit een deelexamen van calculus in de eerste examenperiode (januari-februari) en een deelexamen van analyse in de tweede examenperiode (juni-juli).

Tijdens het jaar is er ook de mogelijkheid om bonuspunten te verdienen die de eindscore van het eindexamen kunnen verhogen. De communicatie daarover verloopt via de les en toledo.

Toelichting bij herkansen

De herkansing bestaat uit een schriftelijk examen calculus en een schriftelijk examen analyse in de derde examenperiode (augustus-september).

Indien de student geslaagd was op één van beide deelexamens in de eerste/tweede examenperiode (calculus in januari/ analyse in juni), wordt dit deelresultaat overgedragen naar de derde examenperiode. De student legt enkel herexamen af van het onderdeel (calculus/ analyse) waarop de student nog niet geslaagd is. Studenten die toch herexamen willen afleggen van beide onderdelen, contacteren de ombuds uiterlijk op de inschrijvingsdeadline voor de herexamens. De deelresultaten van de eerste examenkans vervallen in dat geval.

ECTS Lineaire algebra (B-KUL-I0K13A)

4 studiepunten Nederlands 44 Beide semestersBeide semesters
Van Doorsselaere Tom (coördinator) |  Poedts Stefaan |  Bonneux Niels (plaatsvervanger) |  Van Doorsselaere Tom

Doelstellingen

- Studenten verwerven concrete rekenvaardigheden zoals het oplossen van stelsels van lineaire vergelijkingen, matrixrekening, bepalen eigenwaarden en eigenvectoren, ...
- Studenten kunnen het verband leggen tussen meetkundige begrippen/problemen en hun equivalente wiskundige formulering (afstanden, loodrechte richtingen, ...).

- Studenten kunnen wiskundige definities en eigenschappen correct toepassen, ook in meer abstracte wiskundige context (vectorruimten, lineaire afbeeldingen en transformaties)
- Als concrete toepassing van de opgebouwde theorie kunnen de studenten kegelsneden (in het platte vlak) en kwadrieken (in de driedimensionale ruimte) klassificeren aan de hand van een gegeven kwadratische vergelijking.
- Studenten kunnen de logische volgorde van wiskundige bewijsvoering herkennen en verklaren.
- Studenten kunnen wiskundige definities correct verwoorden, en de nieuwe concepten (zoals vectorruimten, lineair onafhankelijke vectoren, lineaire transformaties) gebruiken in wiskundig ge(her)formuleerde toepassingen.

Begintermen

Een basiskennis wiskunde vanuit het middelbaar onderwijs is wenselijk: bijvoorbeeld wat betreft het oplossen van lineaire stelsels, rekenen met matrices (determinanten van vierkante matrices), en elementaire aspecten uit de meetkunde (vlak, rechte, kegelsnede, loodrechte richtingen).

Identieke opleidingsonderdelen

D9X07B: Wiskunde II (HIR)
D0H11A: Hogere wiskunde II (HIR)
HBE02E: Mathematics for Business Engineers II

Onderwijsleeractiviteiten

Wiskunde 1 - lineaire algebra: hoorcolleges (B-KUL-I0J98a)

1 studiepunten : College 14 Eerste semesterEerste semester
Van Doorsselaere Tom

Inhoud

  • Stelsels, Matrices, Determinanten.
  • Vectorruimten (en dimensiestelling voor deelruimten)

                     o lineaire (on)afhankelijkheid,

                     o voortbrengende en vrije delen, basissen

  • Lineaire Afbeeldingen tussen vectorruimten

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Hoorcollege volgen: actief luisteren, af en toe opgaven maken en vragen beantwoorden

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0J96A : Wiskunde 1: calculus en lineaire algebra

Wiskunde 1 - lineaire algebra: oefenzittingen (B-KUL-I0J99a)

1 studiepunten : Practicum 18 Eerste semesterEerste semester
Van Doorsselaere Tom

Inhoud

Oefeningen die gelinkt zijn aan het hoorcollege

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Oefensessie - Werkcollege

  • Oefenzittingen (groepjes van 25 studenten)
  • Onder begeleiding opgaven maken
  • Oplossingen en oplossingsstrategieen bespreken.
  • Maken van huistaken

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0J96A : Wiskunde 1: calculus en lineaire algebra

Wiskunde 2 - lineaire algebra: hoorcolleges (B-KUL-I0K00a)

1 studiepunten : College 6 Tweede semesterTweede semester
Poedts Stefaan |  Bonneux Niels (plaatsvervanger)

Inhoud

  • Matrixvoorstelling van een lineaire afbeelding

       o matrix van basisovergang, gelijkvormige matrices

  • Diagonaliseren: eigenwaarden en eigenvectoren
  • Normen en orthogonaliteit:

               o afstanden en hoeken in n-dimensionale ruimtes

               o orthonormale basissen,

               o orthogonalisatieprocedure van Gram-Schmidt,

               o orthogonale transformaties

  • Orthogonale diagonalisatie van reële symmetrische matrices

               o Toepassing: klassificatie van kegelsneden en kwadrieken

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Hoorcollege volgen: actief luisteren, af en toe opgaven maken en vragen beantwoorden

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0K00A : Wiskunde 2: lineaire algebra en analyse

Wiskunde 2 - lineaire algebra: oefenzittingen (B-KUL-I0K01a)

1 studiepunten : Practicum 6 Tweede semesterTweede semester
Poedts Stefaan |  Bonneux Niels (plaatsvervanger)

Inhoud

Oefeningen die gelinkt zijn aan het hoorcollege

Studiemateriaal

Cursustekst van de docent

slides van al het lesmateriaal via Toledo

Toelichting werkvorm

Oefensessie - Werkcollege

  • Oefenzittingen (groepjes van 25 studenten)
  • Onder begeleiding opgaven maken
  • Oplossingen en oplossingsstrategieen bespreken.
  • Maken van huistaken

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0K00A : Wiskunde 2: lineaire algebra en analyse

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Lineaire algebra (B-KUL-I2K13a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal

Toelichting

De evaluatie bestaat uit een schriftelijk examen in de tweede examenperiode (juni-juli).

Tijdens het jaar is er ook de mogelijkheid om bonuspunten te verdienen die de eindscore van het eindexamen kunnen verhogen. De communicatie daarover verloopt via de les en toledo.

Toelichting bij herkansen

De herkansing bestaat uit een schriftelijk examen in de derde examenperiode (augustus-september).

ECTS Algemene chemie (B-KUL-I0N03D)

6 studiepunten Nederlands 84 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
De Vos Dirk (coördinator) |  De Feyter Steven |  De Vos Dirk |  Knoops Nele

Doelstellingen

De doelstelling van de OPO is studenten vertrouwd te maken met de algemene concepten van de chemie en die de basis vormen voor meer diepgaande analyse van de organische en anorganische chemie

Identieke opleidingsonderdelen

I0N03C: Algemene en organische chemie

Onderwijsleeractiviteiten

Algemene chemie: hoorcollege (B-KUL-I0N03a)

4 studiepunten : College 32 Eerste semesterEerste semester
De Feyter Steven |  De Vos Dirk

Inhoud

Algemene chemie: hoorcollege

In dit hoorcollege worden de basisconcepten van de chemie bijgebracht, met de nadruk op de stoichiometrie van moleculaire omzettingen. De volgende onderwerpen komen aan bod:

  • de chemische elementen en het periodiek systeem
  • atoomstructuur, orbitalen, elektronaffiniteit, ionisatie, oxidatietrappen, resonantie
  • chemische bindingen (ionisch, covalent, gemengd, metallische binding)
  • verbindingsklasses en naamgeving
  • hybridisatie, moleculaire structuren en resonantievormen
  • octetregel, moleculaire geometrie
  • intermoleculaire krachten en waterstofbinding
  • soorten reacties (zuur-base, redox)
  • stoichiometrie, evenwichtsuitdrukkingen, reactiewarmte
  • chemisch evenwicht en toepassingen op zuur-base reactie met kennis van de belangrijkste organische en anorganische zuren en basen
  • reactiekinetica

Studiemateriaal

- Cursustekst, Algemene en organische chemie, D. De Vos en S. De Feyter, via LBK cursusdienst
- Zie Toledo voor slides en extra informatie

Toelichting werkvorm

Klassiek, interactief hoorcollege

Algemene chemie: practicum (B-KUL-I0N04a)

1 studiepunten : Practicum 26 Eerste semesterEerste semester
Knoops Nele

Inhoud

Algemene chemie: practicum:

De volgende onderwerpen komen aan bod in het labowerk:

  • Instructies over veilig en nauwkeurig werken in het laboratorium
  • Aanleren van nieuwe technieken die van toepassing zijn in de beschreven experimenten
  • Uitvoeren van organische reacties (bv. stoichiometrie (zuur-base, redox); evenwichten; kinetica);
  • Maken van berekeningen en beantwoorden van vragen

 

Studiemateriaal

- Handleiding, Algemene en organische chemie, beschikbaar binnen de cursustekst (zie LBK),
- Invulbladen,
- Zie Toledo.

Toelichting werkvorm

  • Voorbereiding van en deelname aan het practicum zijn verplicht.
  • Onder begeleiding labowerk verrichten;
  • Invulbladen invullen;
  • Practica (on-campus en online opdrachten hieraan verbonden) zijn verplicht. Indien ongewettigd afwezig of bij niet inleveren van opdrachten zal de toegang tot het examen geweigerd worden.

Algemene chemie: oefeningen (B-KUL-I0N05a)

1 studiepunten : Practicum 26 Eerste semesterEerste semester
Knoops Nele

Inhoud

Opdrachten die tijdens de oefenzittingen worden opgelost; de opgaven zijn rechtstreeks illustratief voor de theorie-hoofdstukken. Er wordt de nadruk gelegd op correct kwantitatief werk, en op het schrijven van moleculen en juist gebalanceerde reacties.

Studiemateriaal

- Oefeningenbundel: Organische chemie: structuur, bindingen en reactie van moleculen via LBK-cursusdienst
- Zie Toledo voor extra opgaven van oefeningen en extra informatie

Toelichting werkvorm

Onder begeleiding worden oefeningen opgelost in kleine reeksen.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Algemene chemie (B-KUL-I2N03d)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Medewerking tijdens contactmomenten, Procesevaluatie
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Formularium, Rekenmachine

Toelichting

Er is één eindexamen (gesloten boek) in de eerste examenperiode. Dit telt mee voor 85% van de punten.

De practica tellen mee voor 15% van de punten.

De practica worden permanent geëvalueerd op experimentele resultaten (invulbladen), op meerdere schriftelijke toetsen en op de attitude tijdens de practica (daaronder valt onder meer houding tijdens de practica, dragen veiligheidsbril, op tijd komen, time management, ...).

Zoals vermeld wordt in het facultair examenreglement is er een aanwezigheidsplicht op de practica.

- Een afwezigheid tijdens het practicum moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de practicumsessie gemeld worden aan de verantwoordelijke lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Gewettigd afwezige studenten moeten de gemiste practicumsessie inhalen wanneer en zoals gecommuniceerd door de verantwoordelijke lesgever.

- Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen of de practicumsessie niet inhalen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

Een score vanaf 10/20 voor het practicumonderdeel kan worden overgedragen naar het volgende academiejaar. Vóór de ISP-deadline van semester 1 van het volgende academiejaar richt de student hiertoe zijn vraag per e-mail aan de verantwoordelijke lesgever.

Toelichting bij herkansen

Er is geen herkansing mogelijk voor het practicumonderdeel. Het resultaat voor het OLA behaald bij de eerste examenkans wordt overgedragen naar de derde examenperiode. De wegingsfactoren blijven ongewijzigd (85% / 15%).

ECTS Fysica 1: mechanica en golven (B-KUL-I0N10E)

7 studiepunten Nederlands 78 Tweede semesterTweede semester
Van Winckel Hans

Doelstellingen

Studie van de fundamentele kenmerken van de materie, de wetmatigheden die de eigenschappen en het gedrag van de materie bepalen, en hun toepassingen in een aantal concrete systemen. Tot de doelstellingen behoren zowel het verwerven van kennis als het opbouwen van inzicht hieromtrent. In een bredere context worden de studenten ervaren in het deductief afleiden van formalismen, en zijn ze in staat het wederzijds verband te doorgronden tussen fysische verschijnselen en hun abstracte (wiskundige) formulering. De nadruk wordt gelegd op de brede toepasbaarheid van de behandelde wetmatigheden en beschrijvingen van de materie. Dit moet de student toelaten de bestudeerde basiseigenschappen en -wetmatigheden toe te passen voor het begrijpen en analyseren van een brede waaier van fysische eigenschappen en fenomenen die zich manifesteren in diverse materievormen en deelgebieden van de wetenschap.

De studenten verwerven kennis en inzicht op basis van a) systematisch opgebouwde theoretische beschrijvingen en demonstraties uit de hoorcolleges, b) oefeningen in de werkzittingen en c) experimentele waarnemingen tijdens de practica.

Begintermen

Dit vak vereist geen voorkennis van fysica maar wel van wiskundige basistechnieken, meer bepaald van calculus.

Identieke opleidingsonderdelen

X0E38A: Algemene natuurkunde: mechanica
X0A09A: Algemene natuurkunde: mechanica

Onderwijsleeractiviteiten

Fysica 1: mechanica en golven: hoorcollege (B-KUL-I0R97a)

5 studiepunten : College 39 Tweede semesterTweede semester
Van Winckel Hans

Inhoud

1. Inleiding, meten en schatten
2. Beweging beschrijven: kinematica in één dimensie
3. Kinematica in twee en drie dimensies; vectoren
4. Dynamica: de bewegingswetten van Newton
5. De wetten van Newton: wrijving, cirkelvormige beweging, weerstandskrachten
6. De zwaartekracht en de synthese van Newton
7. Arbeid en energie
8. Behoud van energie
9. Impuls
10. Rotatiebeweging
11. Impulsmoment; algemene rotatie
12. Statisch evenwicht; elasticiteit en breuk
13. Vloeistoffen
14. Trillingen
15. Golfbeweging
16. Geluid

Studiemateriaal

Giancoli, Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics, Custom reprint KU Leuven, 2014, ISBN 9781783991662
Daarnaast zijn ook de slides van de docent ter beschikking.
Formularium
Toledo

Toelichting onderwijstaal

Nederlands

Toelichting werkvorm

Interactief hoorcollege met demonstraties.
Nadruk op concepten, inzichten en verbanden, geïllustreerd met demonstratieproeven, aangepaste computersimulaties en concrete toepassingen/oefeningen.

Fysica 1: mechanica en golven: oefeningen (B-KUL-I0N11a)

1.3 studiepunten : Practicum 28 Tweede semesterTweede semester
Van Winckel Hans

Inhoud

Tijdens de oefeningensessies worden de theoretische concepten verder geïllustreerd met concrete voorbeelden. Onder de leiding en begeleiding van een assistent worden voorbeeldoefeningen uitgewerkt, de wiskundige technieken toegelicht, en wordt aandacht besteed aan het begrijpen van de onderliggende fysische concepten, inzichten en verbanden.

Studiemateriaal

Giancoli, Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics, Custom reprint KU Leuven, 2014, ISBN 9781783991662

Daarnaast zijn ook de slides van de docent ter beschikking.

Formularium

Toelichting onderwijstaal

Oefenzittingen: groepjes van maximaal 30 studenten bestuderen fysische toepassingen aan de hand van concrete fysische probleemstellingen (sterk aangeraden om vooraf voor te bereiden).

Toelichting werkvorm

Oefensessie

Oefenzittingen: groepjes van maximaal 30 studenten bestuderen fysische toepassingen aan de hand van concrete fysische probleemstellingen (sterk aangeraden om vooraf voor te bereiden).

Fysica 1: mechanica en golven: practicum (B-KUL-I0I47a)

0.7 studiepunten : Practicum 11 Tweede semesterTweede semester
Van Winckel Hans

Inhoud

Bepaalde fysische concepten worden toegepast tijdens de practica. Zo kunnen studenten kennismaken met het uitvoeren van experimenten, de beperkingen van meetapparatuur en het toepassingsgebied van de fysische concepten.

Studiemateriaal

Handleiding Practicum Fysica 1 – Bio-ingenieurswetenschappen, Prof. A. Vantomme en Prof. P. Van Duppen.

Toelichting onderwijstaal

De practica worden in het Nederlands gehouden (de opgaven van de oefeningen zijn in het Engels opgesteld).

Toelichting werkvorm

Practica: teams van twee studenten voeren practicumproeven uit met de beschikbare apparatuur waarna ze hun experimentele waarnemingen analyseren en interpreteren (verplicht om vooraf voor te bereiden).

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Fysica 1: mechanica en golven (B-KUL-I2N10e)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Formularium, Rekenmachine

Toelichting

Voor het practicum is geen herkansing mogelijk.

De punten van het practicum van de eerste examenkans worden overgedragen naar de tweede examenkans.

Deelname aan alle practica is verplicht. Studenten die ongewettigd afwezig zijn, worden uitgesloten voor het examen van dit onderdeel. Het betrokken opleidingsonderdeel wordt dan als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

Toelichting bij herkansen

Voor het practicum is geen herkansing mogelijk.

De punten van het practicum van de eerste examenkans worden overgedragen naar de tweede examenkans.

ECTS Biochemie (B-KUL-I0N13C)

5 studiepunten Nederlands 62 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Moyson Els (coördinator) |  Michiels Jan |  Moyson Els

Doelstellingen

Algemene doelstellingen van dit opleidingsonderdeel:

- De studenten verwerven kennis van en inzicht in de structuur, moleculaire analyse, biosynthese en cellulaire functies van de vier belangrijke groepen van macromoleculen: nucleïnezuren, proteïnen, lipiden en polysachariden.
- Daarbij zien de studenten in waarom proteïnen de rode draad zijn in de opbouw van de cursus, ze spelen namelijk een sleutelrol in de uitvoering en regeling van de meeste biochemische processen.

Specifieke doelstellingen van het practicum:

- De studenten leren de basisvaardigheden die nodig zijn om experimenteel biochemisch werk uit te voeren.
- De studenten vergroten hun inzicht in de structuur en de functie van macromoleculen.

Begintermen

Basiskennis anorganische en organische chemie, en biologie.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL( I0O23B ) OF SOEPEL( X0E39A) OF SOEPEL (X9X03A)


I0O23BI0O23B : Organische chemie
X0E39AX0E39A : Bio-organische chemie
X9X03AX9X03A : Bio-organische chemie


Identieke opleidingsonderdelen

I0N13A: Biochemie
X0E45A: Biochemie
X0A97C: Biochemie

Onderwijsleeractiviteiten

Biochemie: hoorcollege (B-KUL-I0N13a)

4 studiepunten : College 36 Eerste semesterEerste semester
Michiels Jan |  Moyson Els

Inhoud

In een eerste deel worden de verschillende biomoleculen en hun bouwstenen besproken in relatie tot hun biologische functies: nucleotiden en nucleïnezuren, suikers en polysachariden, lipiden en celmembranen. De specifieke eigenschappen en organisatie van membraaneiwitten en eiwitcomplexen worden in het bijzonder belicht.
Vervolgens worden de ruimtelijke structuur, moleculaire analyse, en de functionele diversiteit van eiwitten besproken. Vooreerst wordt de ligandbinding door hemoglobine bestudeerd. Daarna worden de biokatalytische activiteiten van de enzymen in detail besproken: de eigenschappen en de werkingsmechanismen van enzymen, de rol van coënzymen, de regeling van enzymactiviteit en enzymkinetica.
Aan de hand hiervan worden concepten van signalen, signaalreceptie en signaaltransductie besproken.
In een tweede deel worden de basisconcepten van metabolismen en enkele centrale metabolische reactiewegen in cellen besproken: glycolyse en gluconeogenese, de citroenzuurcyclus en glyoxylzuurweg, de oxidatieve fosforylatie, lichtreacties en fotosynthese, de Calvincyclus en pentosefosfaatweg. De cellulaire en extracellulaire regelmechanismen voor deze reactiewegen worden toegelicht.

Studiemateriaal

- Handboek: Biochemistry, J.M. Berg, J.L. Tymoczko & L. Stryer, W.H.Freeman: New York
- Zie Toledo voor slides en extra informatie.

Toelichting onderwijstaal

Nederlands

Toelichting werkvorm

Hoorcollege.

Biochemie: practicum (B-KUL-I0N14a)

1 studiepunten : Practicum 26 Eerste semesterEerste semester
Moyson Els

Inhoud

1.  Correct pipetteren
2.  Enzymen en enzymkinetiek: bepaling van de Michaelis-constante (KM) van een enzym; analyse van het effect van een inhibitor op een enzym
3.  Sachariden: structuur en functie van sachariden; bepaling van suikers, werking van alfa- en beta-amylase
4.  Lipiden: structuur en functie van lipiden; isolatie van lipiden uit een voedingsmiddel; detectie van vetzuren door chromatografie; bepaling van cholesterol
5.  Nucleïnezuren: structuur en functie van nucleïnezuren; isolatie van DNA; concentratie- en zuiverheidsbepaling van DNA door OD-meting;
amplificatie van bacterieel DNA met de polymerasekettingreactie (PCR); analyse van PCR-producten door agarosegelelektroforese
6.  Proteïnen: structuur en functie van proteïnen; opzuiveren van proteïnen; SDS-polyacrylamidegelelektroforese

Studiemateriaal

- Practicumhandleiding is beschikbaar via de cursusdienst LBK.
- Bijkomend leermateriaal wordt via Toledo ter beschikking gesteld.

Toelichting werkvorm

- Meewerken aan en goed vervullen van de groepsopdrachten.
- Opstellen van groepsportfolio.
- Opstellen van verslagen.
- Afleggen van tussentijdse toetsen.
- Oplossen van oefeningen en vragenlijsten tijdens sessie.

 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Biochemie (B-KUL-I2N13c)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag, Self assessment/Peer assessment, Portfolio
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Gesloten vragen, Open vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

Evaluatie van hoorcollege tijdens de examenperiode (80%):
- een schriftelijk, gesloten boek eindexamen:

Het schriftlijke eindexamen (gesloten boek) tijdens de examenperiode bevat vooral theorie- en inzichtsvragen. Standaard bestaat het examen uit open vragen, maar soms krijgt de student ook een klein aantal gesloten vragen of multiple-choice vragen (met giscorrectie) voorgeschoteld. In het eindexamen kunnen er ook vragen over het practicum gesteld worden.

Evaluatie van practicum buiten de normale examenperiode (20%):
- permanente evaluatie tijdens de lesweken:

De studenten worden voor het practicum geëvalueerd op basis van individuele testen, verslagen, oefeningen, portfolio en attitude (goede labopraktijken, medewerking, houding). De groepsscores worden gedifferentieerd door een peer assessment. De score van het practicum telt mee in de evaluatie in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar.

 

Slagen voor het OPO Biochemie

Studenten kunnen enkel slagen voor het OPO indien ze een score van minimum 8/20 behalen voor het eindexamen én een score van minimum 8/20 voor het practicum. Indien voor één van beide een deelscore van minder dan 8/20 behaald wordt, kan voor het OPO maximaal 9/20 behaald worden.

 

Alle practicumsessies zijn verplicht.
- Een afwezigheid moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de sessie gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Gewettigd-afwezige studenten moeten de gemiste sessie inhalen of een vervangopdracht maken wanneer en zoals gecommuniceerd door de lesgever.
- Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen of de sessie niet inhalen of de vervangopdracht niet tijdig indienen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

Tijdige indiening van alle opdrachten is verplicht.
- Een laattijdige indiening moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de voorziene indiendatum gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten de laattijdigheid verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Bij gewettigde laattijdigheid moeten de studenten de eventueel aangepaste inhaalopdracht indienen wanneer en zoals gecommuniceerd door de lesgever.
- Studenten die de laattijdigheid niet tijdig melden of niet tijdig een geldig bewijsstuk bezorgen of de inhaalopdracht niet tijdig inleveren worden uitgesloten voor het examen in alle volgende examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle  examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

 

Overdracht van practicumscore naar het volgende academiejaar

Een score vanaf 2/4 voor het OLA Biochemie: practicum kan worden overgedragen naar het volgende academiejaar. Vóór de ISP-deadline van semester 1 van het volgende academiejaar richt de student hiertoe zijn vraag per e-mail aan de verantwoordelijke lesgever van het practicum.


 

Toelichting bij herkansen

- Het hoorcollege wordt op dezelfde manier geëvalueerd als bij de eerste examenkans.

- Er is geen herkansing voor het OLA “practicum” in hetzelfde academiejaar. Het resultaat voor het OLA “practicum” behaald bij de eerste examenkans wordt overgedragen naar de derde examenperiode.

ECTS Ecologie (B-KUL-I0N15B)

4 studiepunten Nederlands 52 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Van Meerbeek Koenraad (coördinator) |  Jacquemyn Hans |  Van Meerbeek Koenraad

Doelstellingen

De studenten verdiepen zich in het ecologisch denken, ze krijgen inzicht in de samenhang tussen organismen onderling en met hun milieu. De studenten verwerven kennis van de fysische, chemische en biotische factoren en leren de interacties die de verspreiding en abundantie van verschillende types van organismen en hun levensgemeenschappen over de aarde bepalen. De studenten leren de belangrijkste concepten die in de ecologie worden gebruikt, zowel op het niveau van organismen, populaties als levensgemeenschappen. Deze worden geïllustreerd en met cijfers hardgemaakt met voorbeelden uit de planten- en dierenwereld, alsook uit (half)natuurlijke en sterk door de mens beïnvloede ecosystemen (o.m. agro-ecosystemen).

In het practicum maken de studenten kennis met plantaardige en dierlijke organismen en een aantal concrete levensgemeenschappen en brengen hierover individueel verslag uit. De studenten leren een biologische evaluatie uit te voeren naast het maken van vegetatiekundige opnamen, de gegevens hieruit te verwerken en te interpreteren en brengen hierover in teamverband verslag uit.

Begintermen

Algemene voorkennis van biologie (cf. algemene plantkunde en dierkunde), voorkennis van chemie en fysica.

Identieke opleidingsonderdelen

X0B08A: Ecologie

Onderwijsleeractiviteiten

Ecologie: hoorcollege (B-KUL-I0N15a)

3.5 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
Jacquemyn Hans |  Van Meerbeek Koenraad

Inhoud

Deel I: Korte inleiding en historiek
 
Deel II: Autoecologie
- De relatie tussen organismen en een selectie van milieucondities (o.a. temperatuur, pH van bodem en water, saliniteit en zonatie, verontreinigde stoffen, aspecten van global change (industriële uitstoot en broeikaseffect) en een abstractie via het concept “ecologische niche”
- De relatie tussen organismen en een selectie van bronnen  (o.a. zonnestraling, interrelatie met watervoorziening, CO2 (C3, C4, CAM), water, minerale voedingsstoffen, organismen als voedselbron (inclusief verdedingsmechanismen), voedselwebben, decompositie en detritivorie, mutualismen en parasitismen (als voorbeelden van interacties tussen organismen) en ten slotte een classificatiesysteem van bronnen
- Leven en dood in unitaire en modulaire organismen (mortaliteit, nataliteit, migratie en verbreiding van organismen in ruimte en tijd); belangrijk onderdeel betreft de verschillende levenscycli (iteroparie versus semelparie) en hoe dit zich vertaalt in levenstabellen (inclusief deze van de mens)
 
Deel III: Synecologie
- Wat zijn levensgemeenschappen, hoe kan je die beschrijven, hoe zitten ze in de ruimte en tijd verdeeld over de aarde en vooral, wat zijn de beïnvloedende factoren? Uitgewerkt worden o.a. successie met de diverse types en de mechanismen die erachter zitten; de flux van energie door gemeenschappen (o.m. productiviteit en de beïnvloedende factoren, energiestromen in gemeenschappen), bio-geochemische cycli (nutriëntenbalansen en gevolgen voor bosbouw en landbouw); de relatie tussen oppervlakte (inclusief habitatdiversiteit) en de soortendiversiteit (met o.m. eiland-, metapopulatietheorie), de gevolgen van fragmentatie.
- De rol van de mens in de ecologie, waarbij wordt ingegaan op beheerde ecosystemen (agro-ecosystemen, bossen, natuurgebieden), de toepassing van ecologische concepten in industrie en maatschappij en de betekenis van de ecologie en het ecologisch denken in de toekomst.

Studiemateriaal

- Cursustekst: Ecologie van Hermy en Demeester (2009), zie LBK en Toledo
- Voor slides en extra informatie, zie Toledo
- Facultatieve handboeken: aanschaf niet verplicht, maar wel één van de twee, warm aanbevolen:
a) Begon et al., 2006, Ecology. From Individuals to Ecosystems. (4th edition)
b) Townsend et al., 2003, Essentials of Ecology. (2nd edition)

Toelichting werkvorm

Interactief hoorcollege

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0J25A : Ecologie voor ingenieurs

Ecologie: practicum (B-KUL-I0N16a)

0.5 studiepunten : Practicum 26 Tweede semesterTweede semester
Jacquemyn Hans |  Van Meerbeek Koenraad

Inhoud

Het practicum bestaat uit labosessies, excursies en veldwerk. In de labosessies worden per ecosysteem (vb. zoet water, bos, akker, grasland) typische organismen bestudeerd (identificatie + ecologische kenmerken). Via excursies worden vegetatietypes in verband gebracht met bodem, menselijk beheer en landschap. Tijdens het veldwerk worden plantensoorten gesitueerd in hun ecologische context en wordt hun ecologische indicatorwaarde (o.m. Ellenberg-schaal) ingeoefend.

Studiemateriaal

- Cursustekst: Ecologie van Hermy en Demeester (2009), zie LBK en Toledo
- Voor handleiding, slides en extra informatie, zie Toledo

Toelichting werkvorm

- Labosessies
- Veldwerk
- Excursies
- Bijhorende verslagen schrijven

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Ecologie (B-KUL-I2N15b)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag, Self assessment/Peer assessment, Medewerking tijdens contactmomenten
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

De evaluatie van het vak Ecologie bestaat uit een schriftelijk, gesloten boek examen tijdens de examenperiode (80% van de punten) en uit de evaluatie van de practica-opdrachten (20% van de punten) buiten de normale examenperiode. 

  • Het schriftelijk examen bestaat uit 2 à 4 open vragen en uit 10 à 20 meerkeuze vragen (met giscorrectie). De studenten krijgen 2u tijd om dit schriftelijk examen in te vullen.
  • Het practicum wordt gequoteerd op basis van medewerking (medewerking, houding & aanwezigheid) en op basis van de verschillende verslagen. Daarnaast is er ook een peerassessment voorzien waarbij de studenten elkaar evalueren.Voor het practicum is er geen mogelijkheid tot herkansing (2de zit). (Zie ook Toledo)

 Zoals vermeld wordt in het facultair examenreglement is er een aanwezigheidsplicht op de practica (labosessies, excursies en veldwerk).

  • Een afwezigheid tijdens het practicum moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de practicumsessie gemeld worden aan de verantwoordelijke lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Gewettigd afwezige studenten moeten de gemiste practicumsessie inhalen wanneer en zoals gecommuniceerd door de verantwoordelijke lesgever.
  • Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen of de practicumsessie niet inhalen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

Een score vanaf 2/4 voor het practicumonderdeel kan worden overgedragen naar het volgende academiejaar. Vóór de ISP-deadline van semester 2 van het volgende academiejaar richt de student hiertoe zijn vraag per e-mail aan de verantwoordelijke lesgever.

Toelichting bij herkansen

Voor het practicum is er geen mogelijkheid tot herkansing (2de zit). (Zie ook Toledo) Het resultaat voor het practicum behaald bij de eerste examenkans wordt overgedragen naar de derde examenperiode. 

Voor een student die (uitgezonderd zwaarwichtige redenen) de verplichtingen van de eerste examenkans niet nakwam, wordt het gehele OPO beschouwd als niet afgelegd (NA). Zie toelichting.
 

ECTS Differentiaalvergelijkingen (B-KUL-I0N19B)

5 studiepunten Nederlands 65 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Poedts Stefaan

Doelstellingen

De voornaamste doelstellingen van deze cursus Differentiaalvergelijkingen zijn :
- het leren opstellen van eenvoudige wiskundige modellen voor diverse problemen die met differentiaalvergelijkingen kunnen beschreven worden,
- het bespreken van de eigenschappen van oplossingen van deze differentiaalvergelijkingen en
- het voorstellen van enkele methoden die geschikt blijken voor het vinden van oplossingen of, in sommige gevallen, benaderingen ervan.

We zijn dus niet alleen geïnteresseerd in de oplossingen van differentiaalvergelijkingen op zich. De eigenschappen van deze oplossingen en de manier waarop ze worden bepaald en (vooral ook) toegepast om inzicht te krijgen in bepaalde problemen teneinde ze op te lossen of gefundeerde voorspellingen te kunnen doen, zijn minstens even leerrijk.
Studenten leren de wiskundige concepten en technieken uit de theoretische lessen (hoorcolleges) toepassen. Door actief mee te werken tijdens deze oefensessies, krijgen de studenten de kans om meer inzicht en uitleg te verwerven omtrent oefeningen en vraagstukken die voortvloeien uit de geziene leerstof van de hoorcolleges. Via PC-oefeningen leren studenten eenvoudige differentiaalvergelijkingen numeriek op te lossen door programmering van eindige differentie discretisaties en door de consistentie-orde van de convergentie van de oplossing na te kijken.

Begintermen

Aanleg en interesse voor kwantitatieve natuurkundige problemen. Voor een goed begrip en dieper inzicht is uiteraard een basiskennis van CALCULUS en LINEAIRE ALGEBRA vereist.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL(I0O64A) OF SOEPEL(I0K12A) OF SOEPEL(I0K00A) OF SOEPEL(X0A00C) OF SOEPEL(X0E42A) OF SOEPEL(G0N02B)


I0O64AI0O64A : Calculus en analyse
I0K12AI0K12A : Calculus en analyse
I0K00AI0K00A : Wiskunde 2: lineaire algebra en analyse
X0A00CX0A00C : Analyse en calculus
X0E42AX0E42A : Analyse en calculus
G0N02BG0N02B : Wiskunde I


Identieke opleidingsonderdelen

I0N19A: Differentiaalvergelijkingen
X0C11A: Differentiaalvergelijkingen deel I: gewone differentiaalvergelijkingen
X0E49A: Differentiaalvergelijkingen deel I: gewone differentiaalvergelijkingen

Onderwijsleeractiviteiten

Differentiaalvergelijkingen: hoorcollege (B-KUL-I0N19a)

4 studiepunten : College 26 Eerste semesterEerste semester
Poedts Stefaan

Inhoud

1. Lineaire differentiaalvergelijkingen van hogere orde: algemene structuur van de oplossingen, homogene lineaire differentiaal-vergelijkingen met constante coefficienten, algemene lineaire differentiaalvergelijkingen, oplossen via (veralgemeende) machtreeksen, functies van Bessel en Legendre
2. Stelsels differentiaalvergelijkingen
3. Lineaire integraaltransformaties i.h.b. Laplacetransformaties, Dirac-delta-functie
4. Differentievergelijkingen
5. Fourieranalyse

Studiemateriaal

- Cursustekst: Differentiaalvergelijkingen, Poedts S., te verkrijgen in de ACCO, bevat opgaven na elk hoofdstuk.
- Slides en extra informatie - zie Toledo

Toelichting onderwijstaal

Nederlands

Toelichting werkvorm

Actief hoorcollege waarin zowel theorie, vraagstukken, als voorbeelden worden behandeld.  

Differentiaalvergelijkingen: oefeningen (B-KUL-I0N20a)

1 studiepunten : Practicum 39 Eerste semesterEerste semester
Poedts Stefaan

Inhoud

Het practicum bevat wiskundige oefeningen die gelinkt zijn aan het hoorcollege.

Studiemateriaal

- Cursustekst: Differentiaalvergelijkingen, Poedts S., te verkrijgen in de ACCO, bevat opgaven na elk hoofdstuk.
- Slides en extra informatie - zie Toledo.

Toelichting onderwijstaal

Nederlands

Toelichting werkvorm

- Oefenzittingen (groepjes van 25 studenten)
- Probleemstellingen oplossen onder begeleiding
- Twee oefenzittingen worden uitgevoerd met computer  
- Maken van huistaken

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Differentiaalvergelijkingen (B-KUL-I2N19b)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Praktijkexamen, Vaardigheidstoets
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Rekenmachine

Toelichting

De evaluatie bestaat uit twee delen.

  • Voor het Python gedeelte dienen de studenten een toets af te leggen in een PC-klas. Deze is verplicht en telt mee voor 10% van de totale score. De studenten die de toets niet meedoen en niet gewettigd afwezig waren, mogen niet deelnemen aan het schriftelijk examen van dit vak.
  • Daarnaast is er een schriftelijk examen tijdens de examenperiode. Er worden 4 tot 5 vragen gesteld. De studenten mogen op het examen gebruik maken van enkele documenten die door de docent voorzien worden, een zelfgemaakt portfolio en een rekentoestel (voor meer richtlijnen: zie lessen en Toledo-pagina van dit vak). Dit examen telt mee voor 90% van de totale score.

 

Toelichting bij herkansen

In het geval van een herexamen, kan de Python toets NIET opnieuw afgelegd worden. De score op deze toets wordt dus overgedragen naar September en mee verrekend in de totale score, met een gewicht van 10%. Dit betekent dat de studenten die niet gewettigd afwezig waren op de Python-toets, niet mogen deelnemen aan het herexamen van dit vak.

ECTS Fysica 2: elektromagnetisme en moderne fysica (B-KUL-I0N21C)

6 studiepunten Nederlands 81 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Vantomme André |  Wagner Patrick (plaatsvervanger)

Doelstellingen

Studie van de fundamentele kenmerken van de materie, de wetmatigheden die de eigenschappen en het gedrag van de materie bepalen, en hun toepassingen in een aantal concrete systemen. Tot de doelstellingen behoren zowel het verwerven van kennis als het opbouwen van inzicht hieromtrent. In een bredere context worden de studenten ervaren in het deductief afleiden van formalismen, en zijn ze in staat het wederzijds verband te doorgronden tussen fysische verschijnselen en hun abstracte (wiskundige) formulering. De nadruk wordt gelegd op de brede toepasbaarheid van de behandelde wetmatigheden en beschrijvingen van de materie. Dit moet de student toelaten de bestudeerde basiseigenschappen en -wetmatigheden toe te passen voor het begrijpen en analyseren van een brede waaier van fysische eigenschappen en fenomenen die zich manifesteren in diverse materievormen en deelgebieden van de wetenschap.

De studenten verwerven kennis en inzicht op basis van a) systematisch opgebouwde theoretische beschrijvingen en demonstraties uit de hoorcolleges, b) oefeningen in de werkzittingen en c) experimentele waarnemingen tijdens de practica.

Begintermen

Dit vak vereist een grondige kennis van de fysische fenomenen die behandeld werden in “Fysica 1” en van wiskundige basistechnieken, meer bepaald van calculus

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL(I0N10E) OF (SOEPEL(X0A09A) OF SOEPEL(X0E38A))


I0N10EI0N10E : Fysica 1: mechanica en golven
X0A09AX0A09A : Algemene natuurkunde: mechanica
X0E38AX0E38A : Algemene natuurkunde: mechanica


Identieke opleidingsonderdelen

X0E55A: Algemene natuurkunde: elektromagnetisme
X0A35A: Algemene natuurkunde: elektromagnetisme

Onderwijsleeractiviteiten

Fysica 2: elektromagnetisme en moderne fysica: hoorcollege (B-KUL-I0N22a)

4.2 studiepunten : College 46 Eerste semesterEerste semester
Vantomme André |  Wagner Patrick (plaatsvervanger)

Inhoud

Handboek Giancoli – hoofdstuk 21-40

21. Elektrische lading en elektrisch veld
22. De wet van Gauss
23. Elektrische potentiaal
24. Condensatoren, diëlektrica en opslag van elektrische energie
25. Elektrische stroom en weerstand
26. Gelijkstroomkringen
27. Magnetisme
28. Bronnen van een magnetisch veld
29. Elektromagnetische inductie en de wet van Faraday
30. Inductantie, elektromagnetische oscillaties en wisselstroomkringen
31. De Maxwellvergelijkingen en elektromagnetische golven
32. Licht: reflectie en breking
33. Lenzen en optische instrumenten
34. Het golfkarakter van licht: interferentie
35. Buiging en polarisatie
37. Vroege kwantumtheorie en modellen van het atoom
38. Kwantummechanica
39. Kwantummechanica van atomen
40. Moleculen en vaste stof (halfgeleiders, bandstructuur en halfgeleiderschakelingen…)

Studiemateriaal

Giancoli, Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics, Custom reprint KU Leuven, 2014, ISBN 9781783991662
Daarnaast zijn ook de slides van de docent ter beschikking.
Formularium
Toledo

Toelichting onderwijstaal

Nederlands

Toelichting werkvorm

Interactief hoorcollege met demonstraties
Nadruk op concepten, inzichten en verbanden, geïllustreerd met demonstratieproeven, aangepaste computersimulaties en concrete toepassingen/oefeningen.

Fysica 2: elektromagnetisme en moderne fysica: oefensessies (B-KUL-I0N23a)

1.2 studiepunten : Practicum 24 Eerste semesterEerste semester
Vantomme André |  Wagner Patrick (plaatsvervanger)

Inhoud

Tijdens de oefeningensessies worden de theoretische concepten verder geïllustreerd met concrete voorbeelden. Onder de leiding en begeleiding van een assistent worden voorbeeldoefeningen uitgewerkt, de wiskundige technieken toegelicht, en wordt aandacht besteed aan het begrijpen van de onderliggende fysische concepten, inzichten en verbanden.

Studiemateriaal

Giancoli, Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics, Custom reprint KU Leuven, 2014, ISBN 9781783991662

Slides

Formularium

Toelichting onderwijstaal

De oefenzittingen worden in het Nederlands gehouden (de opgaven van de oefeningen zijn in het Engels opgesteld)

Toelichting werkvorm

Oefenzittingen: groepjes van maximaal 30 studenten bestuderen fysische toepassingen aan de hand van concrete fysische probleemstellingen (sterk aangeraden om vooraf voor te bereiden).

Fysica 2: elektromagnetisme en moderne fysica: practicum (B-KUL-I0I48a)

0.6 studiepunten : Practicum 11 Eerste semesterEerste semester
Vantomme André |  Wagner Patrick (plaatsvervanger)

Inhoud

Bepaalde fysische concepten worden ook toegepast tijdens de practica. Zo kunnen studenten kennismaken met het uitvoeren van experimenten, de beperkingen van meetapparatuur en het toepassingsgebied van de fysische concepten.

Studiemateriaal

Handleiding Practicum Fysica 2 – Bio-ingenieurswetenschappen, Prof. A. Vantomme en Prof. P. Van Duppen.

Toelichting onderwijstaal

De practica worden in het Nederlands gehouden (de opgaven van de oefeningen zijn in het Engels opgesteld)

Toelichting werkvorm

Practica: teams van twee studenten voeren practicumproeven uit met de beschikbare apparatuur waarna ze hun experimentele waarnemingen analyseren en interpreteren (verplicht om vooraf voor te bereiden).

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Fysica 2: elektromagnetisme en moderne fysica (B-KUL-I2N21c)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Formularium, Rekenmachine

Toelichting

De nadruk van de evaluatie ligt op het inzicht in, het doorgronden van en de verbanden tussen de verschillende fysische verschijnselen, en het toepassen van theoretische concepten in praktische voorbeelden (oefeningen).

Er mag een uitgebreid formularium gebruikt worden.

Voor het practicum is geen herkansing mogelijk.

Deelname aan alle practica is verplicht. Studenten die ongewettigd afwezig zijn, worden uitgesloten voor het examen van dit onderdeel. Het betrokken opleidingsonderdeel wordt dan als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

Toelichting bij herkansen

Voor het practicum is geen herkansing mogelijk.
De punten van het practicum van de eerste examenkans worden overgedragen naar de tweede examenkans.

ECTS Anorganische chemie (B-KUL-I0N26C)

5 studiepunten Nederlands 71 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Ameloot Rob (coördinator) |  Ameloot Rob |  Dirix Carolien |  Rombouts Ine

Doelstellingen

Deze cursus maakt de student(e) vertrouwd met de anorganische chemie. De studenten verwerven inzicht in het verband tussen de structuur van de atomen, hun bindingen en hun chemische reactiviteit. De studenten leren chemische berekeningen te maken met betrekking tot pH, oplosbaarheid, redox- en complexatiereacties. De studenten verwerven basiskennis in de systematiek van anorganische verbindingen, m.n. de sterkte van zuren en basen, de stabiliteit van complexen, de oplosbaarheid van mineralen en belangrijkste oxidantia en reductoren. Deze concepten worden toegepast op het werkterrein van de bio-ingenieur, m.n. de functie van anorganische componenten in levende wezens, het leefmilieu en enkele belangrijke industriële anorganische syntheses. In het practicum leren student verschillende titraties nauwkeurig uitvoeren en wordt de systematiek aangebracht met experimenten van oplosbaarheid en complexatie.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL( I0N03D ) OF SOEPEL( X0C33A ) OF SOEPEL(X0E41A)


I0N03DI0N03D : Algemene chemie
X0C33AX0C33A : Grondslagen van de chemie
X0E41AX0E41A : Grondslagen van de chemie


Identieke opleidingsonderdelen

I0N26B: Anorganische chemie

Onderwijsleeractiviteiten

Anorganische chemie: hoorcollege (B-KUL-I0N26a)

3.5 studiepunten : College 31 Eerste semesterEerste semester
Ameloot Rob

Inhoud

1. Introductie: chemische elementen en naamgeving  Inleiding: de elementen, naamgeving van anorganische verbindingen
a. Het ontstaan van de elementen, isotopen
b. Atoomstructuur, energieniveaus, ionisatiepotentiaal
c. Naamgeving van anorganische verbindingen
d. Herhaling concepten van chemisch evenwicht en reactiekinetiek

2. Zuur-base reacties
a. Lewis en Brönsted zuren en basen
b. pH, buffers
c. Berekening van zuur-base chemisch evenwicht
d. Zuur-base titraties

3. Complexatiereacties
a. Complexvorming en berekening van complexatie evenwicht
b. Spectroscopische eigenschappen van complexen
c. Metaal-ligand complexen in de biochemie

4. Redoxreacties
a. Halfreacties, wet van Nernst
b. Referentie-electroden, elektronische pH meter, membraanelektroden
c. Galvanische en elektrolytische cellen, concentratiecellen
d. Donnan evenwicht en ionopname in levende cellen
e. Industriële processen: het Haber-Bosch procedé

5. Oplosbaarheid van mineralen
a. Oplosbaarheid en oplosbaarheidproduct
b. Industriële processen

6. Combinatie van zuur-base reacties, redoxreacties, neerslagreacties en complexatiereacties
a. Oplosbaarheid in functie van pH, redoxpotentiaal en complexatie
b. Pourbaix diagrammen en toepassingen in het leefmilieu

Studiemateriaal

- Cursustekst via LBK cursusdienst
- Zie Toledo voor slides en extra literatuur

Toelichting werkvorm

Klassiek hoorcollege

Anorganische chemie: practicum (B-KUL-I0N27a)

0.75 studiepunten : Practicum 20 Eerste semesterEerste semester
Dirix Carolien

Inhoud

In het practicum leren studenten werken met zuren en basen, ze bereiden buffers en voeren redoxreacties uit. De systematiek van chemische verbindingen wordt aangebracht met experimenten van oplosbaarheid en complexatie.

Studiemateriaal

De handleiding van het practicum wordt door de begeleiders ter beschikking gesteld.

Toelichting werkvorm

Practicumsessies waarin de studenten onder begeleiding labowerk uitvoeren.

Anorganische chemie: oefeningen (B-KUL-I0K11a)

0.75 studiepunten : Practicum 20 Eerste semesterEerste semester
Ameloot Rob |  Rombouts Ine

Inhoud

In de oefeningen worden berekeningen gemaakt van chemisch evenwicht van de zuur-base, complexatie, redox en oplosbaarheidreacties. De oefeningen zijn oplosbaar met een handrekenmachine.

Studiemateriaal

Zie Toledo voor het verkrijgen van oefeningen en extra informatie.

Toelichting werkvorm

Oefensessie

Oefensessies waarin de studenten onder begeleiding oefeningen leren oplossen.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Anorganische chemie (B-KUL-I2N26c)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag, Medewerking tijdens contactmomenten, Procesevaluatie
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Formularium, Rekenmachine

Toelichting

Het examen telt mee voor 85% van de punten en bestaat uit oefeningen en theorie. 

Het practicumonderdeel telt mee voor 15% van de punten (permanente evaluatie: experimentele resultaten, toetsen, verslagen, attitude-GLP…; detail via toledo).

 

Alle practicumsessies zijn verplicht.

- Een afwezigheid moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de sessie gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Gewettigd afwezige studenten moeten de gemiste sessie inhalen wanneer en zoals gecommuniceerd door de docent.

- Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen of de sessie niet inhalen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

Een score vanaf 10/20 voor het practicumonderdeel kan worden overgedragen naar het volgende academiejaar. Vóór de ISP-deadline van semester 1 van het volgende academiejaar richt de student hiertoe zijn vraag per e-mail aan de verantwoordelijke lesgever.

 

Toelichting bij herkansen

In de tweede zittijd kan alleen het schriftelijk examen (oefeningen en theorie) worden overgedaan. De resultaten behaald op het practicum worden overgedragen uit de eerste zittijd. De wegingsfactoren blijven ongewijzigd.

ECTS Microbiologie (B-KUL-I0N28A)

5 studiepunten Nederlands 56 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Aertsen Abram (coördinator) |  Aertsen Abram |  Moyson Els

Doelstellingen

Door dit vak verwerven de studenten kennis van en inzicht in:
- De enorme diversiteit van micro-organismen, met inbegrip van de virussen, qua structuur en metabolisme.
- Het voorkomen van micro-organismen in de biosfeer, en hun rol in tal van natuurlijke processen en menselijke activiteiten.
Op het eind van de lessen zijn de studenten in staat om de gegeven leerstof te reproduceren en om verbanden doorheen de cursus te leggen en die te beargumenteren.
 
In het practicum:
- Leren de studenten de basisprincipes en praktische vaardigheden met betrekking tot manipulatie, isolatie en identificatie van micro-organismen, rekening houdend met de basisregels van bioveiligheid.
- Leren de studenten hoe ze vanuit de aangeleerde basistechnieken problemen van microbiologische analyse kunnen herkennen en oplossen.
- Leren de studenten rapporteren over de gevolgde methoden en leren ze oplossingen formuleren
- Worden een aantal principes uit het hoorcollege geillustreerd voor een beter begrip van leerstof.

 

Begintermen

Van de studenten wordt verwacht dat ze een grondige basiskennis hebben van anorganische, organische en bio-chemie.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL(X0A97B) OF SOEPEL (X0A97C) OF SOEPEL ( X0E45A ) OF SOEPEL(G0N04C) OF GELIJKTIJDIG( I0N13C )


X0A97BX0A97B : Biochemie
X0A97CX0A97C : Biochemie
X0E45AX0E45A : Biochemie
G0N04CG0N04C : Celbiologie en biochemie
I0N13CI0N13C : Biochemie


Identieke opleidingsonderdelen

X0B41B: Microbiologie
X0E51A: Microbiologie

Onderwijsleeractiviteiten

Microbiologie: hoorcollege (B-KUL-I0N28a)

4 studiepunten : College 32 Tweede semesterTweede semester
Aertsen Abram

Inhoud

1. Inleiding
historiek, microbiologie als fundamentele biologische wetenschap, belang van microbiologie in natuurlijke processen, landbouw, industrie, geneeskunde, milieu
2. Virussen
structuur, levenscyclus van DNA en RNA virussen, technieken voor detectie en kwantificatie, bespreking van enkele specifieke bacteriofagen, dierlijke en plantvirussen
3. Structuur en structuurvariaties van de microbiële cel
eukaryote en prokaryote microorganismen; de endosymbiotische theorie, celwand, membranen, pili, flagellen, cytoplasmatische inclusies, endosporen
4. Microbiële groei en controle van microbiële groei
celgroei versus populatiegroei, meting van microbiële groei, batch versus continue cultuur, effect van omgevingsparameters op microbiële groei, sterilisatietechnieken, antibiotica: selectieve toxiciteit
5. Systematiek van micro-organismen
microbiële evolutie en systematiek, overzicht Bacteria, Eukarya en Archaea en bespreking belangrijkste groepen
6. Metabolisme en metabolische diversiteit
overzicht mechanismen van energiewinning en koolstofassimilatie, fototrofie, chemolithotrofie, aerobe en anaerobe respiratie, fermentatie, syntrofie, stikstoffixatie, autotrofe CO2 fixatie
7. Microbiële ecologie
technieken voor detectie, aanrijking en activiteitsmeting, terrestriële habitats, aquatische habitats, koolstofcyclus, stikstofcyclus, zwavelcyclus, ijzercyclus, interacties tussen micro-organismen en planten

Studiemateriaal

- Verplicht handboek: Brock Biology of Microorganisms, (laatste of voorlaatste editie), Eds Madigan et al., Pearson

- Slides van de hoorcolleges

Toelichting werkvorm

Klassiek hoorcollege

Microbiologie: practicum (B-KUL-I0N29a)

1 studiepunten : Practicum 24 Tweede semesterTweede semester
Aertsen Abram |  Moyson Els

Inhoud

  • Kweken en tellen van micro-organismen
  • Microscopie van gisten en schimmels
  • Microscopische kleurtechnieken voor bacteriën (enkelvoudige kleuring, Gramkleuring)
  • Biochemische activiteiten van bacteriën

Studiemateriaal

- Invulbladen via Toledo
- Practicum Microbiologie: Handleiding via de cursusdienst van LBK.

Toelichting werkvorm

- Uitvoeren van de groepsopdrachten
- Opstellen van een groepsportfolio
- Afleggen van tussentijdse toetsen

 

 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Microbiologie (B-KUL-I2N28a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag, Self assessment/Peer assessment, Portfolio, Vaardigheidstoets
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

Dit opleidingsonderdeel heeft 2 evaluaties: een schriftelijk eindexamen van het hoorcollege en een permanente evaluatie van het practicum. De puntenverdeling tussen het schriftelijk eindexamen en het practicum verloopt volgens het aantal studiepunten (verhouding 4:1).
 
Hoorcollege: schriftelijk eindexamen (80%):
- Het schriftlijke eindexamen (gesloten boek) tijdens de examenperiode bevat vooral theorie- en inzichtsvragen. Standaard bestaat het examen uit open vragen, maar soms krijgt de student ook een klein aantal gesloten vragen of multiple-choice vragen (met mogelijk giscorrectie, zie toledo) voorgeschoteld.
 

Practicum: permanente evaluatie (20%):
- De studenten worden geëvalueerd op basis van attitude (goede labopraktijken, medewerking, houding). individuele e-toetsen, het opgestelde groepsportfolio en een verslag in groep. De groepsscore, bestaande uit het groepsportfolio en het verslag, wordt gedifferentieerd door een peer assessment.

 

Slagen voor het OPO Microbiologie

Studenten kunnen enkel slagen voor het OPO indien ze een score van minimum 8/20 behalen voor het eindexamen én een score van minimum 8/20 voor het practicum. Indien voor één van beide een deelscore van minder dan 8/20 behaald wordt, kan voor het OPO maximaal 9/20 behaald worden.

 

Alle labosessies zijn verplicht.

Een afwezigheid moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de sessie gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Gewettigd afwezige studenten moeten de gemiste sessie inhalen wanneer en zoals gecommuniceerd door de lesgever. Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen of de sessie niet inhalen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

 

Tijdige indiening van bepaalde opdrachten is verplicht. (zie Toledo)

- Een laattijdige indiening moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de voorziene indiendatum gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten de laattijdigheid verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Bij gewettigde laattijdigheid moeten de studenten de eventueel aangepaste inhaalopdracht indienen wanneer en zoals gecommuniceerd door de lesgever.

- Studenten die de laattijdigheid niet tijdig melden of niet tijdig een geldig bewijsstuk bezorgen of de inhaalopdracht niet tijdig inleveren worden uitgesloten voor het examen in alle volgende examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

 

Overdragen van practicumscore naar het volgende academiejaar

Een score vanaf 2/4 voor het OLA “practicum” kan worden overgedragen naar het volgende academiejaar. Vóór de ISP-deadline van semester 1 van het volgende academiejaar richt de student hiertoe zijn vraag per e-mail aan de verantwoordelijke lesgever.

Toelichting bij herkansen

- Het hoorcollege wordt op dezelfde manier geëvalueerd als bij de eerste examenkans

- Er is geen herkansing mogelijk van het OLA “practicum“ in hetzelfde academiejaar. Het resultaat van het OLA “practicum” behaald bij de eerste examenkans wordt overgedragen naar de derde examenperiode.

ECTS Aardwetenschappen (B-KUL-I0N30A)

7 studiepunten Nederlands 78 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Bouillon Steven (coördinator) |  Bouillon Steven |  Rombouts Ine |  Weltje Gert Jan

Doelstellingen

De studenten verwerven basiskennis van kristallografie, mineralen, gesteenten en hun verwering, van de belangrijkste erosie- en transportfenomenen en een elementair begrip van de geologische tijdschaal, het gebruik van geologische kaarten en de geologie van België.

De studenten verwerven basiskennis over de chemische, fysische en biologische processen die de bodemvariabiliteit bepalen en aan de grondslag liggen van landbouw- en bosbouwproductie, natuurontwikkeling en milieubeleid.

De studenten kunnen de basiskennis, die ze opdoen in het hoorcollege, toepassen op concrete problemen en vraagstukken (interpreteren van gegevens, berekeningen uitvoeren, voorspellingen maken, ...).

Begintermen

Fysica, organische chemie en biologie uit eerste fase van de bacheloropleiding zijn essentieel. Ook een basis van anorganische chemie is wenselijk, evenals kennis van begrippen uit de microbiologie.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



GELIJKTIJDIG( I0N26C ) OF GELIJKTIJDIG( X0C33A ) OF GELIJKTIJDIG( X0C33C ) OF GELIJKTIJDIG( X0E41A )


I0N26CI0N26C : Anorganische chemie
X0C33AX0C33A : Grondslagen van de chemie
X0C33CX0C33C : Grondslagen van de chemie
X0E41AX0E41A : Grondslagen van de chemie


Identieke opleidingsonderdelen

G0O06A: Geologie
X0B18A: Geologie
X0E54A: Geologie

Onderwijsleeractiviteiten

Geologie: hoorcollege (B-KUL-I0O33a)

2.5 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
Weltje Gert Jan

Inhoud

In de OLA geologie wordt de algemene geologie, in casu de mineralogie, gesteenteleer, aangebracht om als bouwsteen te dienen in de opleidingen tot bio-ingenieur. Na een overzicht van de mineralen, met de nadruk op de silicaten omwille van hun groot belang in het beheer van bodems, wordt ingegaan op een algemene beschrijving van relevante gesteenten en hun eigenschappen. Daarna wordt overgegaan op een bespreking van de belangrijkste verweringsprocessen (fysisch, chemisch, biologisch) en van de processen van transport en erosie onder invloed van water, wind en zwaartekracht.  Daarna volgt een hoofdstuk rond hydrogeologie en een bespreking van de algemene geologie van België.  Een zelfstudiepakket rond "platentektoniek" sluit hierbij aan. Daarna sluit een hoofdstuk over “geologie en energie” aan.

Studiemateriaal

Slides (presentaties) uit de hoorcolleges (beschikbaar via Toledo)

Handboek: “Understanding Earth” (Grotzinger & Jordan) - kan besteld worden via cursusdienst. 

Toelichting werkvorm

  Klassiek hoorcollege

Geologie: practicum en excursie (B-KUL-I0J22a)

0.5 studiepunten : Practicum 12 Tweede semesterTweede semester
Weltje Gert Jan

Inhoud

Practicum van geologie (8u) (verplicht): Herkennen van mineralen en gesteenten. 

Excursie van geologie (4u) (verplicht): Geologische formaties waarnemen op locatie.

Studiemateriaal

Zie Toledo voor cursustekst, slides, oefeningen, examenvragen en extra informatie.  Cursustekst geologie beschikbaar bij ACCO.

Bodemkunde: hoorcollege (B-KUL-I0O34a)

3 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
Bouillon Steven

Inhoud

In het deel bodemkunde wordt een overzicht gegeven van processen die zich in bodems afspelen, de oorzaken van de grote variabiliteit in bodems en de belangrijkste bodemvormende factoren en processen. Na een brede inleiding die het belang van bodems voor de mens en ecosystemen benadrukt, worden volgende thema's meer in detail besproken: 

- Mineralen in de bodem: textuur en structuur van bodems, het belang van organische stof, de invloed van bodembewerking, de begrippen bulk densiteit en bodemporositeit

- Bodemorganismen: van microbiële gemeenschappen tot 'ecosystem engineers'.

- Bodemvorming: bespreking van de belangrijkste bodemvormende factoren: het moedermateriaal, klimaat, organismen (incl. de mens), het reliëf, en tijd. 

- Bodem organische stof: summier overzicht van de globale C cyclus en de rol die bodems hierin spelen, herkomst en dynamiek van organische stof in de bodem. De rol van organische stof voor waterhuishouding, bodemvruchtbaarheid, en bodemstructuur komt doorheen verschillende hoofdstukken aan bod. 

- Bodemwater: de hydrologische cyclus, gedrag van water in de bodem, het begrip waterpotentiaal, het opstellen en interpreteren van een vochtretentiecurve, inleiding tot watertransport in de bodem. 

- Bodematmosfeer en -temperatuur: samenstelling van bodematmosfeer, transport van gassen, belang van zuurstofbeschikbaarheid (redoxcondities) voor microbiële processen, thermale eigenschappen van bodems.  

- Reacties aan bodemoppervlakken: permanente en pH-afhankelijke ladingen in bodemdeeltjes, kation- en anion uitwisseling, interacties tussen minerale en organische fractie van de bodem; belang voor bodemvruchtbaarheid. 

- Bodemontwikkeling: bodemprofielen en -horizonten, korte inleiding tot bodemklassificatiesystemen, en voorbeelden van de ontwikkeling van enkele karakteristieke bodems.

- Nutriëntencycli in de bodem, met nadruk op N cyclus. 

Studiemateriaal

Zie Toledo voor slides, oefeningen, examenvragen en extra informatie, inclusief 2 handboeken die als referentiewerken ter beschikking worden gesteld: 

Handboek Principles and Practice of Soil Science  (Robert E. White)

Handboek The nature and properties of soils (Ray R. Weil & Nyle C. Brady)

Toelichting werkvorm

Klassiek hoorcollege

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0I55A : Bodemkunde

Bodemkunde: oefeningen en excursie (B-KUL-I0N31a)

1 studiepunten : Practicum 14 Tweede semesterTweede semester
Bouillon Steven |  Rombouts Ine

Inhoud

Oefeningen van bodemkunde gerelateerd aan de hoorcollege’s bodemkunde (10u)

Excursie van bodemkunde (4u) (verplicht): illustratie van bodemvormende factoren op locatie (invloed van klimaat, moedermateriaal, reliëf, vegetatie, tijd, etc.)

Studiemateriaal

Zie Toledo voor excursiehandleiding, slides, oefeningen, examenvragen en extra informatie. 

Toelichting werkvorm

Actief meewerken tijdens de oefenzittingen
Actief meewerken tijdens de verplichte excursies

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0I55A : Bodemkunde

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Aardwetenschappen (B-KUL-I2N30a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Paper/Werkstuk
Vraagvormen : Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal, Formularium, Rekenmachine

Toelichting

De evaluatie van het opleidingsonderdeel ‘Aardwetenschappen’ bestaat uit:

(a) een schriftelijk, gesloten boek examen met formularium tijdens de examenperiode

(b) permanente evaluatie, m.n. een opdracht binnen het OLA Geologie

Van het totaal aantal te verdienen punten staat er 57% op het deel bodemkunde en 43% op het deel van geologie (incl. opdracht). Binnen het deel geologie telt de opdracht mee voor 1/4 van de punten. Studenten kunnen enkel slagen voor het volledige OPO indien ze een score van minimum 8/20 behalen op zowel het deel bodemkunde als het deel geologie, indien een lagere score gehaald wordt op één van de onderdelen, dan behaalt de student maximaal 9/20.

Alle practicumsessies en excursies zijn verplicht. Een afwezigheid moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de sessie gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Gewettigd afwezige studenten moeten de gemiste sessie inhalen wanneer en zoals gecommuniceerd door de lesgever. 
Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen of de sessie niet inhalen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd. 

Tijdige indiening van alle opdrachten is verplicht. Een laattijdige indiening moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de voorziene indiendatum gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten de laattijdigheid verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Bij gewettigde laattijdigheid moeten de studenten de eventueel aangepaste inhaalopdracht indienen wanneer en zoals gecommuniceerd door de lesgever. Studenten die de laattijdigheid niet tijdig melden of niet tijdig een geldig bewijsstuk bezorgen of de inhaalopdracht niet tijdig inleveren worden uitgesloten voor het examen in alle volgende examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar dus als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

Studenten die het OPO voor de 2de keer opnemen:

  • Vorig academiejaar geslaagd op geologie of bodemkunde: dit deelresultaat wordt overgedragen. De student legt enkel nog het onderdeel af waarop de student nog niet geslaagd is. Studenten die toch beide onderdelen opnieuw willen afleggen, contacteren de ombuds uiterlijk op de ISP-deadline van semester 2. De deelresultaten van vorig academiejaar vervallen in dat geval.
  • Voor de niet-geslaagde onderdelen: De student kan bij de docenten een afwijking van de verplichte aanwezigheid bij practica en excursies aanvragen, en kan indien relevant overdracht krijgen van de punten van de permanente evaluatie binnen het OLA Geologie.

Toelichting bij herkansen

Er is geen herkansing mogelijk voor de excursies. Indien je de excursie en vervangtaak niet gevolgd/gemaakt hebt wordt je uitgesloten voor het examen in alle volgende examenperiodes van het betreffende academiejaar.

Indien je geslaagd bent op geologie of bodemkunde bij de eerste examenkans, wordt dit deelresultaat overgedragen naar de derde examenperiode. Je legt enkel herexamen af van het onderdeel waarop je nog niet geslaagd bent. Studenten die toch herexamen willen afleggen van beide onderdelen, contacteren de ombuds uiterlijk op de inschrijvingsdeadline voor de herexamens. De deelresultaten van de eerste examenkans vervallen in dat geval.

ECTS Thermodynamica (B-KUL-I0N34A)

4 studiepunten Nederlands 39 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
De Vos Dirk (coördinator) |  Bemelmans Hilde |  De Vos Dirk

Doelstellingen

De studenten krijgen inzicht in de relaties tussen arbeid, warmte en energie, zoals vervat in de Hoofdwetten van de Thermodynamica. Ze kunnen balansen maken van massa, van inwendige energie en van entropie in open en gesloten systemen. Ze beheersen de basisconcepten van fasenevenwichten in zuivere of meercomponentssystemen. Ze kunnen de warmtefenomenen bij chemische reacties kwantitatief gebruiken in de analyse van open of gesloten reactoren.

De studenten leren kwantitatieve vraagstukken oplossen met betrekking tot de thermodynamica. De studenten krijgen de kans om hun inzicht en het praktisch gebruik van de theorie te verbeteren door oefeningen op papier te maken. Daarbij wordt de nadruk gelegd op het correct kunnen analyseren van warmte-, arbeids- en entropiestromen; ze kunnen toestandsvergelijkingen of getabelleerde waarden gebruiken.

Begintermen

Van de student wordt verwacht dat hij/zij basiskennis heeft van algemene chemie, wiskunde & fysica. In het bijzonder zijn de concepten uit 'Algemene en Organische Chemie' van belang.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL(X0C33A) OF SOEPEL(X0C33C) OF SOEPEL(I0N03D) OF SOEPEL(X0E41A)


X0C33AX0C33A : Grondslagen van de chemie
X0C33CX0C33C : Grondslagen van de chemie
I0N03DI0N03D : Algemene chemie
X0E41AX0E41A : Grondslagen van de chemie


Identieke opleidingsonderdelen

X0D03A: Chemische thermodynamica
X0D03B: Thermodynamica
X0E53A: Thermodynamica
X0E53B: Thermodynamica

Onderwijsleeractiviteiten

Thermodynamica: hoorcollege (B-KUL-I0N34a)

3.5 studiepunten : College 26 Eerste semesterEerste semester
De Vos Dirk

Inhoud

De inleiding behandelt concepten zoals warmte, arbeid, inwendige energie, thermodynamisch evenwicht, steady-state, toestandsvariabelen, en de nulde wet van de Thermodynamica. Hoofdstuk 1 behandelt de eerste Hoofdwet (behoud van Energie) voor zowel open als gesloten systemen. Veel aandacht gaat naar het correct schrijven van balansvergelijkingen. Ook de warmtecapaciteiten worden geïntroduceerd. Hoofdstuk 2 bespreekt de entropie, en daaraan gekoppeld de Tweede Hoofdwet. Het onderscheid tussen omkeerbare en onomkeerbare processen wordt toegelicht. Het begrip vrije energie wordt ingevoerd als de maximaal verkrijgbare arbeid. Hoofdstuk 3 past voorgaande concepten toe op onder meer warmtemachines en krachtcentrales. Uitgaande van de ideale Carnot machine worden reële warmtemachines zoals de Rankine machine besproken. Op analoge wijze worden warmtepompen en koelmachines behandeld. Om voorgaande hoofdstukken te kunnen toepassen op reële fluida, in plaats van alleen ideale gassen, worden in Hoofdstuk 4 toestandsvergelijkingen ontwikkeld voor reële fluida. Als model wordt gekozen voor de Peng-Robinson vergelijking. Hoofdstuk 5 en Hoofdstuk 6 bouwen daarop verder om fasenevenwichten te begrijpen, zowel in zuivere als meercomponentssystemen. Behandelde begrippen zijn onder meer de Gibbs regel, de vergelijking van Clapeyron, kritische en superkritische condities (H. 5), chemische potentiaal, wet van Raoult, wet van Henry, activiteit, fugaciteit, wet van Van’t Hoff etc. Dit mondt uit in de thermodynamische basis van het chemisch evenwicht. In Hoofdstuk 7 wordt de chemische thermodynamica geïntegreerd in de energie- en entropiebalansen van H.2 en 3, voor gesloten en open reactoren. De maximale arbeid uit chemische reacties wordt berekend, en toegepast op bv. waterstof brandstofcellen. Hoofdstuk 8 behandelt de efficiëntie van hernieuwbare energiebronnen (fotovoltaïsche cellen en windturbines).

Studiemateriaal

- Cursustekst, Thermodynamica, De Vos (2023) beschikbaar op Toledo
- Zie Toledo voor formularium en extra informatie
- Facultatief naslagwerk,Chemical, Biochemical and Engineering Thermodynamics, Fourth Edition by S. I. Sandler. J. Wiley & Sons, Inc., NY, published January 2006.

Toelichting werkvorm

Interactieve hoorcolleges

Thermodynamica: oefeningen (B-KUL-I0N35a)

0.5 studiepunten : Practicum 13 Eerste semesterEerste semester
Bemelmans Hilde |  De Vos Dirk

Inhoud

Oefeningen die voortvloeien uit het hoorcollege.

Studiemateriaal

Tijdens de oefensessies krijgen de studenten opgaven van vraagstukken.
Zie Toledo voor oefeningen met oplossingen en extra informatie.

Toelichting werkvorm

Oefensessie

Onder begeleiding worden in kleine groep oefeningen gemaakt.
Voor complexe oefeningen worden Excel en Python gebruikt.
 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Thermodynamica (B-KUL-I2N34a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Vaardigheidstoets
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Formularium, Rekenmachine

Toelichting

Examen tijdens de examenperiode (90% van de eindscore): Het eindexamen omvat voor ~30-40% theorievragen, en voor ~60-70% oefeningen (bv. uitwerken van cycli van machines; warmtebalansen etc). 

Partiële evaluatie (10% van de eindscore): In de 11e week van het semester, wanneer de theorie grotendeels behandeld is, is er een tussentijdse toets in een pc-klas, waar m.b.v. een wiskundig rekenprogramma een oefening numerisch opgelost moet worden.

De punten van de tussentijdse toets kunnen NIET overgedragen worden naar de derde examenperiode of naar een volgend academiejaar.

Toelichting bij herkansen

Er is geen overdracht mogelijk van de punten van de tussentijdse toets.

Het examen is analoog als bij de eerste examenkans maar telt dus mee voor 100% van de eindscore.

ECTS Systeemanalyse (B-KUL-I0N37A)

5 studiepunten Nederlands 48 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Geeraerd Ameryckx Annemie (coördinator) |  Bemelmans Hilde |  Geeraerd Ameryckx Annemie

Doelstellingen

  • In het eerste deel van de cursus leren de studenten hoe ze het gedrag van dynamische systemen wiskundig kunnen beschrijven. De studenten leren deze verworven vaardigheid toepassen op typische voorbeelden uit de bio-ingenieurswetenschappen, de ingenieurswetenschappen en de toegepaste biologie.
  • In het tweede deel van de cursus verwerven studenten inzicht in deze wiskundige modellen met behulp van kwantitatieve analysetechnieken.

 

Begintermen

  • Er wordt verwacht van de studenten dat zij reeds inzicht hebben in de behoudswetten van de fysica (massa, impuls, hoekinmpuls, energie, lading), nodig voor het opstellen van systeemvergelijkingen.
  • De studenten hebben ervaring met het oplossen van eenvoudige gewone differentiaalvergelijkingen en hebben goede kennis van de lineaire algebra.
  • Basiskennis Python is vereist.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



( SOEPEL (I0O68A) OF SOEPEL(I0K13A) OF SOEPEL(I0K00A) OF SOEPEL ( X0E48A ) OF SOEPEL (X0A02A)) EN ( GELIJKTIJDIG(I0N19B) OF ( GELIJKTIJDIG(X0C11A) OF GELIJKTIJDIG(X0E49A)))


I0O68AI0O68A : Lineaire algebra
I0K13AI0K13A : Lineaire algebra
I0K00AI0K00A : Wiskunde 2: lineaire algebra en analyse
X0E48AX0E48A : Lineaire algebra
X0A02AX0A02A : Lineaire algebra
I0N19BI0N19B : Differentiaalvergelijkingen
X0C11AX0C11A : Differentiaalvergelijkingen deel I: gewone differentiaalvergelijkingen
X0E49AX0E49A : Differentiaalvergelijkingen deel I: gewone differentiaalvergelijkingen


Onderwijsleeractiviteiten

Systeemanalyse: hoorcollege (B-KUL-I0N37a)

4 studiepunten : College 26 Eerste semesterEerste semester
Geeraerd Ameryckx Annemie

Inhoud

Definitie en classificatie van dynamische systemen aan de hand van populatiemodellen. Lineariteit en lineaire systemen.
Wiskundige modelbouw van technische en biologische systemen gebaseerd op behoudswetten.
Definitie en eigenschappen van de Laplacetransformatie.
Voorstellingswijzen van lineaire systemen.
Analyse van systemen in het tijdsdomein, in het frequentiedomein, in de toestandsruimte,  in het fasevlak.

 

Studiemateriaal

Consulteer Toledo voor het verkijgen van de cursustekst, praktische informatie, etc.

Toelichting werkvorm

Hoorcollege waar de studenten worden aangespoord om via vraag en antwoord de belangrijkste redeneringen in de cursus mee op te bouwen.

 

Systeemanalyse: oefeningen (B-KUL-I0N38a)

1 studiepunten : Practicum 22 Eerste semesterEerste semester
Bemelmans Hilde |  Geeraerd Ameryckx Annemie

Inhoud

Theoretische oefeningen die de inhoud van het hoorcollege ondersteunen.

Naast deze schriftelijke oefeningen zijn ook Python-oefeningen voorzien.   

Studiemateriaal

Consulteer Toledo voor de cursustekst, oplossingen van de oefeningen, praktische informatie, etc.

Toelichting werkvorm

Oefensessie

- Onder begeleiding oefeningen maken.
- Python-oefeningen.

 

 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Systeemanalyse (B-KUL-I2N37a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Formularium

Toelichting

Tussentijdse toets

Wanneer: Tijdens de maand november. De  exacte datum wordt gecommuniceerd tijdens de eerste les.

Punten: De tussentijdse toets staat op 4 van de 20 punten. Niet deelnemen resulteert in een nul maar deelname aan het examen tijdens de examenperiode (op 16 punten) is wel nog toegestaan. 

Er is geen overdracht van de punten van de tussentijdse toets mogelijk naar een volgend academiejaar.

Context: De inhoud van de tussentijdse toets is gebaseerd op de eerste drie hoofdstukken en de bijhorende oefenzittingen.

Examen tijdens de examenperiode

Wanneer: Het examen gaat door tijdens de examenperiode.

Wat te kennen: Het examen tijdens de examenperiode bestaat uit vragen met betrekking tot de opleidingsonderdeelmaterie van het volledige semester.

Punten: Het examen staat voor 16 van de 20 te verdienen punten.

Context: Het examen is een gesloten boek examen, met mogelijkheid om een ter beschikking gesteld formularium te gebruiken.

 

 

 

 

Toelichting bij herkansen

Het examen in de derde zittijd staat op 20 punten. Het punt van de tussentijdse toets wordt dus niet behouden.

ECTS Begeleid integrerend groepswerk (B-KUL-I0N41C)

5 studiepunten Nederlands 125 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Horemans Benjamin (coördinator) |  Aerts Jean-Marie |  Horemans Benjamin |  Michiels Chris |  Moyson Els

Doelstellingen

Het begeleid integrerend groepswerk streeft naar integratie van de kennis in de bachelor bio-ingenieurswetenschappen. Een probleemstelling uit het werkveld van de bio-ingenieur wordt aangeboden en de studenten werken projectmatig in kleine groep aan een oplossing of antwoord op het probleem. De student wordt gestimuleerd in samenwerken, creatief denken, opzoeken in wetenschappelijke literatuur en in wetenschappelijk schrijven en rapporteren. De student geeft hierbij aandacht aan technische, economische, humane of duurzaamheidsaspecten.

Begintermen

Van de student(e) wordt fundamentele en technologische basiskennis vereist zoals die wordt aangeboden in het algemene opleidingssegment van de bachelor bio-ingenieur. Tevens wordt de ingenieurstechnische en specialistische kennis verwacht die vervat zit in de keuzes gemaakt voor het vijfde en zesde semester van de bacheloropleiding. De student(e) moet daarenboven analytisch en synthetisch kunnen nadenken, interesse hebben in probleemoplossend denken, en bereid zijn efficiënt in een team te functioneren.

Dit OPO kan enkel worden gevolgd door studenten in de bachelor-afstudeerfase. Je mag dit opleidingsonderdeel enkel opnemen als je bij het begin van het academiejaar reeds 108 studiepunten hebt verworven (en/of getolereerd) of bij het begin van semester 2 reeds 135 studiepunten hebt verworven (en/of getolereerd) in de opleiding.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden

72

Identieke opleidingsonderdelen

X0D05B: Projectwerk bio-ingenieurswetenschappen

Onderwijsleeractiviteiten

Begeleid integrerend groepswerk (B-KUL-I0N41a)

5 studiepunten : Bachelorproef 125 Tweede semesterTweede semester
Aerts Jean-Marie |  Horemans Benjamin |  Michiels Chris |  Moyson Els

Inhoud

Een probleemstelling uit toepassingsdomein van de bio-ingenieur wordt aangeboden. De studenten volgen onder de vorm van een hoorcollege een informatiesessie en volgen een e-tutorial om informatievaardigheden aan te leren.

Over dit probleem wordt in groep nagedacht om er een creatieve oplossing voor te bedenken.

  • Raadplegen van wetenschappelijke literatuur
  • Uitvoeren van relevant praktisch werk

De groepen worden begeleid door onderzoeksassistenten uit de verschillende departementen.

Het resultaat van het BIG wordt in groep voorgesteld:

  • Een wetenschappelijk artikel
  • Een poster voorstellen/verdedigen

 

Studiemateriaal

Slides van informatiesessies en andere relevante informatie op Toledo

Toelichting werkvorm

De onderwerpen worden door de coördinator toegewezen in het begin van het semester, dit gebeurt zo dat binnen één groep studenten aanwezig zijn van minstens drie verschillende opties.

De studenten vergaderen al dan niet in aanwezigheid van de begeleider om hun projectwerk te plannen en uit te voeren en houden van hun activiteiten een logboek op Toledo bij.

De posterpresentatie is steeds op de laatste donderdag van het semester. De poster en het artikel worden voor de op Toledo aangegeven deadlines ingediend

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Begeleid integrerend groepswerk (B-KUL-I2N41c)

Type : Permanente evaluatie zonder examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Paper/Werkstuk, Presentatie, Procesevaluatie, Vaardigheidstoets

Toelichting

Vaardigheidstoets : Evaluatie informatievaardigheden (e-toets, individuele score): 10%

Procesevaluatie of permanente evaluatie door de begeleider(s) (groepsscore): 30%
De begeleider kan, indien nodig, een individuele score geven aan studenten die niet goed functioneren in de groep.

Productevaluatie (groepsscore): 60%
• wetenschappelijk artikel door de titularissen en praktijkassistenten (door twee verschillende personen): 30%
• presentatie van de poster door een jury samengesteld uit medewerkers van de faculteit BiW (door twee verschillende jury's): 30%

Peer-evaluatie: de groepsscore wordt aangepast op basis van een peer-evaluatie met +/-20%

Het begeleid integrerend groepswerk is niet tolereerbaar.

 

Toelichting bij herkansen

Het herexamen bestaat uit een aangepaste examenvorm. De student krijgt een nieuwe, individuele opdracht die in de lijn ligt van het eerste evaluatiemoment.

ECTS Mechanica van de vaste stof (B-KUL-I0N43A)

5 studiepunten Nederlands 52 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Smeets Bart

Doelstellingen

De specifieke doelstelling omvat het begrijpen van de spanningen en vervormingen, die ontstaan in een vast materiaal onder invloed van uitwendige krachtensollicitaties in een levend organisme, gebouwen, industriële opstellingen, werktuigen en uitrustingen.
De belangrijke algemene doelstelling van de cursus is het aanleren van een logische aanpak en systematische analyse van complexe systemen. Hierbij dient men een probleem op te splitsen in oplosbare deelproblemen en deze systematisch uit te werken.
Deze cursus beoogt de studenten het ingenieurstechnische denken bij te brengen als zij een probleem in de praktijk moeten oplossen.

 

Begintermen

Fysisch en wiskundig inzicht en analytisch oplossend vermogen, nauwkeurigheid. Kennis van differentiaalvergelijkingen.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL (I0N19B) OF SOEPEL (X0C11A) OF SOEPEL( X0E49A )


I0N19BI0N19B : Differentiaalvergelijkingen
X0C11AX0C11A : Differentiaalvergelijkingen deel I: gewone differentiaalvergelijkingen
X0E49AX0E49A : Differentiaalvergelijkingen deel I: gewone differentiaalvergelijkingen


Onderwijsleeractiviteiten

Mechanica van de vaste stof: hoorcollege (B-KUL-I0N43a)

4 studiepunten : College 26 Eerste semesterEerste semester
Smeets Bart

Inhoud

1. Basisbegrippen uit de mechanica. Een stelsel in evenwicht. Krachtenoverdracht. Wrijving.
2. Grafostatica. Methode met de stangenveelhoek. Toepassingen. Scharnierende vakwerken. Methode van Cremona.
3. Vervormbare lichamen. Studie van de evenwichtsvoorwaarden; de vervormingen en de relatie kracht-vervorming. Axiale vervorming: Elasticiteitsmodulus en theorema van Hooke. Voorbeelden: cylinder met inwendige druk; hangende vakwerken. Elastische energie: stelling van Castiligiano.
4. Krachten en momenten overgebracht door staven. Definities en hypothetische snede. Voorbeelden van isostatische balken. Verdeelde belasting en puntbelasting. Methode van het elementaire evenwicht.
5. Spanning en vervorming. Definities en algemene bepaling. Spanningstoestand en spanningscomponenten. Spanningen in een vlak. Willekeurige oriëntatie. Cirkel van Mohr. Hoofdspanningen en maximale schuifspanning. Algemeen driedimensionaal spanningsverschijnsel. Eenheidsvervorming. Relatie eenheidsvervorming en verplaatsing. Vervormingscirkel van Mohr. Betrekkingen tussen spanningen en vervormingen. Trektest en soorten materialen. Trek-drukverschijnsel. Veralgemeende wet van Hooke. Schuifmodulus. Temperatuursinvloed. Vervormingsenergie. Toepassingen op biologische systemen.
6. Wringing. Geometrie in ronde staven. Relatie spanning en vervorming. Vervormingsenergie. Wringing bij holle en rechthoekige staven en het menselijk lichaam.
7. Spanning bij buiging. Geometrie van symmetrische balken onderhevig aan zuivere buiging. Evenwichtsvoorwaarden. Spanningen en vervormingen bij zuivere buiging. Spanningen in symmetrische balken onderhevig aan een dwarskracht en een buigingsmoment. Toepassingen. Hoofdspanningen en maximale schuifspannng. Vervormingsenergie.
8. Vervorming bij buiging. Relatie balkkromming en agerend moment. Hoekvervorming en pijl of zeeg. Elastiekvergelijking. Enkele klassieke isostatische en hyperstatische balktypes.
9. Knik. Stabiliteit van het evenwicht. De elastische stabiliteit. Berekeningsmethode. Toepassing: weerstandsberekening in gedrukte staven.

Studiemateriaal

Cursus wordt beschikbaar gesteld via de cursusdienst van LBK.

Toelichting werkvorm

Blended onderwijs

Studenten kunnen actief voorbeelden aandragen in biomechanische toepassingen zoals onder meer in sport. 

Mechanica van de vaste stof: oefeningen (B-KUL-I0N44a)

1 studiepunten : Practicum 26 Eerste semesterEerste semester
Smeets Bart

Inhoud

Oefensessie 1. Inleiding
Oefensessie 2. Grafostatica: stangenveelhoek
Oefensessie 3. Vervormbare lichamen: Hooke
Oefensessie 4. Krachten en momenten door staven
Oefensessie 5. Krachten en momenten door staven
Oefensessie 6. Cirkel van Mohr
Oefensessie 7. Betrekking tss Spanning en Vervorming
Oefensessie 8. Wringing
Oefensessie 9. Spanning bij buiging
Oefensessie 10. Doorbuiging
 

 

Studiemateriaal

De opgaven van oefensessies worden per oefensessie gegeven. De oplossingen worden na de oefenzittingen op Toledo gezet.

Toelichting werkvorm

Oefensessies onder begeleiding. Het kunnen toepassen van de theorie in de oefeningen is noodzakelijk om het examen voor te bereiden.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Mechanica van de vaste stof (B-KUL-I2N43a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Geen

ECTS Milieuchemie (B-KUL-I0N45A)

4 studiepunten Nederlands 36 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Verbeeck Mieke (coördinator) |  Rombouts Ine |  Verbeeck Mieke

Doelstellingen

Na het succesvol doorlopen van dit curriculum is de student vertrouwd met de concepten uit de chemie van het leefmilieu, met name chemie van water, bodem en atmosfeer en met de kringlopen van plantennutriënten. Deze chemische reacties worden toegepast op een aantal milieuproblemen met referentie naar het maatschappelijk belang ervan. De student leert berekeningen te maken over sorptie, speciatie (effecten van pH, redoxspeciatie) en massabalansen van nutriënten in het ecosysteem. Deze berekeningen moeten analytisch oplosbaar zijn, waarbij de nadruk ligt op het conceptuele aspect. 

 

Begintermen

Basiskennis anorganische en organische chemie, aardwetenschappen en biochemie.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



( SOEPEL( I0N26C ) OF SOEPEL (X0C33A) OF SOEPEL (X0C33C) OF SOEPEL ( X0E41A ) OF SOEPEL (G0N01C) OF SOEPEL (G0N01D) ) EN (( SOEPEL (X0B18A) OF SOEPEL (X0E54A)) OF SOEPEL (I0N30A) OF GELIJKTIJDIG(G0O06B) OF GELIJKTIJDIG( G0O06A ) )


I0N26CI0N26C : Anorganische chemie
X0C33AX0C33A : Grondslagen van de chemie
X0C33CX0C33C : Grondslagen van de chemie
X0E41AX0E41A : Grondslagen van de chemie
G0N01CG0N01C : Grondslagen van de chemie
G0N01DG0N01D : Grondslagen van de chemie
X0B18AX0B18A : Geologie
X0E54AX0E54A : Geologie
I0N30AI0N30A : Aardwetenschappen
G0O06BG0O06B : Geologie
G0O06AG0O06A : Geologie

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Milieuchemie: hoorcollege (B-KUL-I0N45a)

3.5 studiepunten : College 26 Eerste semesterEerste semester
Verbeeck Mieke

Inhoud

Milieuchemie bestudeert de chemische reacties die plaatsvinden in de natuurlijke omgeving, met name in water, bodem en atmosfeer. Deze reacties zijn zuur-base reacties, complexatiereacties, neerslagreacties, redoxreacties, gasuitwisseling en sorptiereacties. Deze reacties bepalen de vorm (speciatie) waaronder de chemische elementen voorkomen in het milieu. De speciatie beïnvloedt op haar beurt het lot van het element in het milieu, met name de chemische reactiviteit en de biologische beschikbaarheid ervan. Milieuchemie kent toepassingen bij onder meer de analyse van bodemvruchtbaarheid en milieutoxicologie.

In het eerste gedeelte worden de reacties in water besproken ('waterchemie') en wordt een schema aangeleerd om evenwichtsreactie te berekenen. De illustraties van de reacties in water zijn zo gekozen dat ze best aansluiten bij reacties in bodem. Er wordt uitvoerig aandacht besteed aan de carbonaatuitwisselingen, en ook een aantal voor het aquatische ecosysteem relevante reacties worden besproken. 

In het tweede gedeelte ('bodemchemie')  worden de vast-vloeibaarreacties besproken en wordt een overzicht gemaakt van de nutriënten voor planten. Het start met de samenstelling van de vaste fase (onder meer kleimineralogie) en de bespreking van de oppervlakte-eigenschappen. De theorie van de dubbellaag en colloïdale stabiliteit wordt kwantitatief geanalyseerd. De begrippen CEC, AEC, baseverzadiging en pH bufferend vermogen worden uitgelegd op basis van de vast-vloeibaarreacties. Verder worden de plantenvoedingsstoffen besproken, hun voorkomen, de kringloop en de bodemeigenschappen die een rol spelen bij de beschikbaarheid ervan. 

In het laatste deel ('atmosfeerchemie') worden kort de chemische reacties besproken in de atmosfeer  die relevant zijn voor het milieu. Er wordt ingegaan op de vorming van zure regen, vorming van smog, ozon (troposfeer/stratosfeer) en de fluxen van broeikasgassen worden in relatie gebracht met reacties in bodem en water. Het maatschappelijk belang van deze reacties wordt kort aangehaald.
 

Studiemateriaal

Cursustekst: Milieuchemie, Erik Smolders

Slides en formularium zijn te verkrijgen via Toledo

Milieuchemie: oefeningen (B-KUL-I0V55a)

0.5 studiepunten : Practicum 10 Eerste semesterEerste semester
Rombouts Ine |  Verbeeck Mieke

Inhoud

Aan de hand van oefeningen die analytische oplosbaar zijn, worden de verschillende onderdelen van de cursus uitgediept. Actieve deelname aan de oefenzittingen helpt de studenten om meer inzicht te verwerven in de leerstof van het hoorcollege. De vaardigheden verworven tijdens de oefenzittingen maken integraal deel uit van de examenleerstof.  

Studiemateriaal

Toledo

Toelichting werkvorm

Oefensessie

In 5 sessies van 2u worden studenten begeleid bij het uitwerken van oefeningen.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Milieuchemie (B-KUL-I2N45a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Mondeling, Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Formularium, Rekenmachine

Toelichting

De evaluatie van het opleidingsonderdeel bestaat uit een schriftelijk tussentijds examen (3 punten) tijdens het semester en een mondeling eindexamen (17 punten) tijdens de examenperiode.

Tijdens het eindexamen mogen de studenten gebruik maken van een formularium. Tijdens eindexamen én het tussentijds examen mogen de studenten gebruik maken van een rekenmachine.

Deelname aan het tussentijds examen is verplicht. Afwezigheid bij het tussentijds examen moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van het examen gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in de januari-examenperiode van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO wordt in de januari-examenperiode van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

Toelichting bij herkansen

Er is geen herkansing voor het tussentijdse examen. De herkansing in de derde examenperiode bestaat enkel uit het mondeling eindexamen (op 20 punten).

ECTS Statistische dataverwerking (B-KUL-I0N48B)

4 studiepunten Nederlands 56 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Goos Peter (coördinator) |  Bemelmans Hilde |  Goos Peter

Doelstellingen

De student leert basistechnieken aan voor het analyseren van observationele en experimentele data, met klemtoon op lineaire regressiemethoden, logistieke regressiemethoden en variantie-analyse.

Begintermen

Interesse voor statistische problematiek
Beginvoorwaarden: Toegepaste statistiek en biometrie of gelijkaardig

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL(X0A14B) OF SOEPEL(X0E44A) OF SOEPEL(I0V68A)


X0A14BX0A14B : Statistiek
X0E44AX0E44A : Kansrekenen en statistiek
I0V68AI0V68A : Inleiding tot de bio-statistiek


Identieke opleidingsonderdelen

I0N48A: Statistische dataverwerking
X0C87A: Statistische modellen en data-analyse
X0F67A: Statistische dataverwerking voor biowetenschappen

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Statistische dataverwerking: hoorcollege (B-KUL-I0N48a)

3.5 studiepunten : College 30 Eerste semesterEerste semester
Goos Peter

Inhoud

In deze cursus ligt de klemtoon op het kwantificeren van verbanden tussen variabelen. Het eerste deel van de cursus handelt over regressie-analyse, terwijl het tweede deel handelt over variantie-analyse. Beide worden benaderd vanuit de context van het algemene lineaire model. Daarnaast wordt ook aandacht besteed aan frequent gebruikte niet-lineaire modellen. Toepassingen van de diverse analysetechnieken komen uitvoerig aan bod, zowel in de hoorcolleges als in de oefenzittingen.
Aan de hand van de cursus kunnen studenten een concreet vraagstuk in al zijn facetten ontleden, correct formuleren en vertalen in een statistisch model. Studenten kunnen deze modellen schatten en testen, gebruikmakend van een voor het vraagstuk geschikte procedure. Studenten zijn in staat de vereiste analyses zelf uit te voeren en de resultaten van een statistische analyse nauwkeurig te rapporteren.
Door onder begeleiding oefeningen op papier en met de computer te maken krijgen de studenten de kans om hun inzicht en kennis te vergroten in de leerstof van het hoorcollege.

Inleiding
Observationele versus experimentele gegevens, correlatie, causaliteit

1. Regressie

Enkelvoudige lineaire regressie:
- Definitie en model
- Schatting van de regressiecoëfficiënten (kleinste kwadratenmethode, normaalvergelijkingen, eigenschappen van de schatters)
- Inferenties : betrouwbaarheidsintervallen, hypothesetesten, voorspellingen
- Nagaan van de veronderstellingen omtrent het model
- Transformaties
- Testen van lack of fit.
- Belang van de keuze van de waarden van de onafhankelijke variabele

Meervoudige lineaire regressie:
- Definitie en model
- Schatting van de regressiecoëfficiënten (kleinste kwadratenmethode, normaalvergelijkingen, eigenschappen van de schatters)
- Kwantitatieve en kwalitatieve verklarende variabelen
- Het begrip interactie
- Inferenties : betrouwbaarheidsintervallen, hypothesetesten, voorspellingen
- Nagaan van de veronderstellingen omtrent het model
- Multicollineariteit
- Stappenplannen voor het opbouwen van regressiemodellen
- Belang van de keuze van de waarden van de onafhankelijke variabelen

Complicaties bij het schatten van lineaire regressiemodellen:
- Heteroscedasticiteit
- Gecorreleerde waarnemingen: seriële correlatie en clusters van waarnemingen
- Veralgemeende kleinste kwadratenmethode
Niet-lineaire regressiemodellen
Veralgemeende lineaire regressiemodellen:
- logistische regressie
- Poisson regressie:

2. Variantie-analyse

Variantie-analyse met 1 factor :
- Definitie en model
- Verband met regressie-analyse
- Anova-tabel
- Inferenties : testen, betrouwbaarheidsintervallen, contrasten, problematiek van meervoudig toetsen
- Nagaan van de veronderstellingen omtrent het model

Variantie-analyse met 2 of meer factoren:
- Definitie en model
- Het begrip interactie
- Anova-tabel
- Inferenties : testen, betrouwbaarheidsintervallen, contrasten, problematiek van meervoudig toetsen
- Nagaan van de veronderstellingen omtrent het model
Covariantie-analyse

Studiemateriaal

Cursusnota's en slides beschikbaar via Toledo

Toelichting werkvorm

Klassiek hoorcollege

Statistische dataverwerking: oefeningen (B-KUL-I0N49a)

0.5 studiepunten : Practicum 26 Eerste semesterEerste semester
Bemelmans Hilde |  Goos Peter

Inhoud

De oefeningen hebben tot doel meer inzicht in de leerstof te verwerven. Dit gebeurt door concrete vraagstukken te ontleden en op te lossen (via berekeningen en/of software). Ook worden statistische concepten verduidelijkt aan de hand van software. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van het gebruiksvriendelijke, interactieve softwarepakket JMP.

 

Studiemateriaal

Informatie beschikbaar via Toledo.

Toelichting werkvorm

Oefensessie

Studenten worden opgesplitst in kleinere groepen voor de oefensessies. 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Statistische dataverwerking (B-KUL-I2N48b)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Take-home
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen
Leermateriaal : Formularium, Rekenmachine

Toelichting

• Schriftelijk examen op 18/20. Dit is een gesloten boek examen, waarbij een formularium en een rekentoestel gebruikt mogen worden. 
• Take-home werkje op 2/20. Het is verplicht om het werkje tijdig in te dienen om te kunnen slagen voor het volledige OPO.

 

Toelichting bij herkansen

Voor de tweede examenkans is er enkel een schriftelijk examen (op 20). De punten van het take-home werkje worden niet overgedragen vanuit de eerste examenkans.

ECTS Plantenteelt (B-KUL-I0N50A)

5 studiepunten Nederlands 39 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
N.

Doelstellingen

De hoofddoelstelling van het vak plantenteelt is het verschaffen van de basisinzichten in de factoren die de groei en ontwikkeling van planten beïnvloeden, en hoe die in een landbouwkundige context kunnen gebruikt worden. Hiervoor zien we hoe planten werken aan de hand van de rol van de 4 belangrijkste omgevingsfactoren: water, nutriënten, licht en CO2. We gaan dieper in op de onderliggende plantfysiologische en –biochemische processen die belangrijk zijn om deze 4 factoren waar te nemen en te verwerken. Tevens zien we de belangrijkste effecten van deze factoren op de plantengroei- en ontwikkeling, en hoe die omgevingsfactoren kunnen beïnvloed worden om een ideale plantenteelt te realiseren in het kader van een duurzame landbouw.

Begintermen

Een algemene kennis in plantkunde, (cel)biologie, (bio)chemie en bodemkunde.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL( X9X14B ) OF SOEPEL ( X0E47A ) OF SOEPEL (I0V66A)


X9X14BX9X14B : Plantkundige biologie 2
X0E47AX0E47A : Plantkundige biologie 2
I0V66AI0V66A : Biologie I: toegepaste plantkunde en celbiologie

Onderwijsleeractiviteiten

Plantenteelt (B-KUL-I0N50a)

5 studiepunten : College 39 Tweede semesterTweede semester
N.

Inhoud

De grondslag voor de productie van planten ligt in het eerst begrijpen hoe planten functioneren en vervolgens hoe de omgeving dit functioneren kan beïnvloeden. In de cursus zullen we de basis plantfysiologische en –biochemische processen bestuderen aan de hand van de 4 belangrijkste omgevingsfactoren: water, nutriënten, licht en CO2. Deze 4 factoren zijn ook de 4 hoofdstukken van het vak. Elk hoofdstuk combineert theoretische kennis met de praktijk. We zien hoe er in de landbouw omgegaan wordt met de 4 omgevingsfactoren, en hoe die kunnen beïnvloed worden om een duurzame plantenteelt te realiseren.

Naast de hoorcolleges zullen de studenten in een kleine groep zelf ook een ontwerp moeten uitwerken en voorstellen aan de hand van een PowerPoint presentatie (tijdens de laatste twee verplichte lessen van het semester).

 

Studiemateriaal

PowerPoint slides beschikbaar op Toledo.

Video-opnames van de lessen van de vorige jaren wordt online beschikbaar gesteld doorheen het semester.

Tekstboeken worden opgegeven enkel als referentiemateriaal.

Toelichting werkvorm

Interactief hoorcollege, PowerPoint slides, online videolessen en studentenpresentaties.

 

 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Plantenteelt (B-KUL-I2N50a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Presentatie
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

Schriftelijk examen met open vragen (80%): theorie, probleemoplossend, beeldvragen en concepten.

Permanente evaluatie (20%): presentatie in kleine groepjes

Toelichting bij herkansen

De punten van de presentatie worden overgedragen naar de tweede examenkans.

ECTS Dierproductie- en welzijn (B-KUL-I0N51D)

4 studiepunten Nederlands 52 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Buyse Johan

Doelstellingen

- De studenten verwerven grondige kennis van en inzicht in de basis van de huidige dierproductie, zowel vanuit geografisch-historisch oogpunt, met inbegrip van domesticatieprocessen, als vanuit teelttechnisch oogpunt, met inbegrip van de verschillen tussen de verschillende landbouwhuisdieren, als vanuit toekomstperspectieven met inbegrip van zowel socio-economische als nieuwe (bio)-technologische ontwikkelingen.
- De studenten leren welke de verschillende strategieën zijn die de verschillende groepen huisdieren (bijvoorbeeld herkauwers versus niet-herkauwers) aanwenden en hoe de mens daarop kan inspelen of daarvan gebruik kan maken.
- De studenten leren welke invloed de belangrijke omgevingsfactoren (voeding, klimaat) en de belangrijke genetische factoren hebben op de verschillende strategieën van de verschillende groepen huisdieren.
- De studenten leren kritisch gegevens, tabellen en figuren bekijken en kunnen deze correct interpreteren en evalueren.
- De studenten leren de veehouderij in een maatschappelijk-ethisch perspectief te plaatsen en een kritische reflectie op te bouwen rond het dierenwelzijn.

Begintermen

Basiskennis biologie: structuren en functies van vertebraten
Basiskennis van agro-ecologische systemen

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL (X0A83A) OF SOEPEL ( X0E43A ) OF SOEPEL (I0V27A)


X0A83AX0A83A : Dierkundige biologie
X0E43AX0E43A : Dierkundige biologie
I0V27AI0V27A : Biologie II: toegepaste dierkunde

Identieke opleidingsonderdelen

I0N51B: Dierproductie en -welzijn
I0N51C: Dierproductie en -welzijn

Onderwijsleeractiviteiten

Dierproductie en -welzijn (B-KUL-I0N51a)

4 studiepunten : College 52 Tweede semesterTweede semester
Buyse Johan

Inhoud

1. Geografisch historisch overzicht van dierproductie
1.1. domesticatie
1.2. geografische spreiding van dierproductie
1.3. geografische spreiding van consumptie van dierproductie
1.4. historisch overzicht van de evolutie in verschillende veehouderijproductietakken van 1850 tot nu
 
2. Genetische basis van efficiëntie in de dierproductie
2.1. inleiding op de kwantitatieve genetica bij huisdieren
2.2. productiviteit tijdens de groei van landbouwhuisdieren: endogene basis
2.3. productiviteit tijdens de voortplanting
2.4. productiviteit tijdens de lactatie
2.5. uitgewerkt voorbeeld van de evolutie in de veeverbetering aan de hand van georganiseerde rundveeverbetering
 
3. Vergelijkende strategiën voor vertering, voortplanting en lactatie tussen de verschillende landbouwhuisdieren onderling
3.1. Vergelijkende verteringsstrategiën
3.2. Vergelijkende voortplantingsstrategieën
3.3. Vergelijkende lactatiestrategieën
 
4. Omgevings- of exogene factoren die de efficiëntie van dierproductie bepalen
4.1. heterotrofe productie bij dieren vanuit thermodynamisch standpunt
4.2. variaties in productie-efficiëntie in functie van omgevingsvariabelen met temperatuur en thermoregulatie als voorbeeld
4.3. variaties in productie-efficiëntie in functie van voederniveau en voedersamenstelling
4.4. uitgewerkt voorbeeld van samenspel van componenten, bv. PST- of omgevingsklimaat
 
5. Paragene factoren, ethologie en welzijn van dieren
5.1. begrippen, definities, endogene aanleg, leerprocessen en gedragspatronen bij huisdieren
5.2. praktische implicaties van gedragsnoden
5.3. welzijn en ethische dimensie van verschillende dierproductiesystemen
 
6. Perspectieven in de dierproductie
6.1. perspectieven vanuit economisch standpunt m.i.v. uitbreiding van de EU en trends naar mondialisering
6.2. perspectieven vanuit steeds verdergaande kwaliteitseisen (bewaking van melk-, vlees- en eiproductieketen)
6.3. perspectieven vanuit dierenwelzijn
6.4. perspectieven vanuit milieuproblematiek
6.5. perspectieven vanuit nieuwe technologisch standpunt

Studiemateriaal

- De cursustekst: Grondslagen van de veeteelt, I0N51A, E. Decuypere en J. Buyse, te verkrijgen via het secretariaat van Kasteelpark Arenberg gebouw 30.
- PowerPoint beschikbaar via Toledo.

Toelichting werkvorm

- Klassieke hoorcolleges met interactie en begeleide oefeningen

- Rondleiding op het Zoötechnisch Centrum

- Bijwonen van lammeringen

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Dierproductie- en welzijn (B-KUL-I2N51d)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Geen

ECTS Veredeling en biotechnologie (B-KUL-I0N52B)

5 studiepunten Nederlands 65 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Buys Nadine (coördinator) |  Buys Nadine |  De Storme Nico

Doelstellingen

 Hoorcollege

  • De studenten begrijpen de grondslagen van de veredeling en kunnen deze toepassen.
  • De studenten kunnen redeneren over de voortplantingsmechanismen van plant en dier, de genetica en over het belang van biodiversiteit in veredeling.
  • De studenten kunnen uitleggen hoe de verschillende veredelingsmethodes kunnen worden toegepast.
  • De studenten kunnen toelichten hoe moderne moleculaire technieken kunnen worden gebruikt om de klassieke veredeling te ondersteunen.

 

Practicum

  • De studenten kunnen de verschillende veredelingsmethoden toepassen via praktijkwerk of via oefeningen.
  • De studenten kunnen werken met verschillende moleculaire merkers en kunnen resultaten correct analyseren en interpreteren in functie van veredeling.

Begintermen

  • Grondige kennis van de biologie van dieren en planten en van hun voortplanting.
  • Basiskennis van celdeling, chromosomen en DNA
  • Basiskennis van populatiedescriptoren en verwerking van data

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



( SOEPEL(I0V66A) OF SOEPEL(X9X14B) OF SOEPEL(X0E47A)) EN ( SOEPEL(I0V27A) OF SOEPEL(X0A83A) OF SOEPEL (X0E43A))


I0V66AI0V66A : Biologie I: toegepaste plantkunde en celbiologie
X9X14BX9X14B : Plantkundige biologie 2
X0E47AX0E47A : Plantkundige biologie 2
I0V27AI0V27A : Biologie II: toegepaste dierkunde
X0A83AX0A83A : Dierkundige biologie
X0E43AX0E43A : Dierkundige biologie

Onderwijsleeractiviteiten

Veredeling en biotechnologie: hoorcollege (B-KUL-I0N52a)

4 studiepunten : College 39 Eerste semesterEerste semester
Buys Nadine |  De Storme Nico

Inhoud

Inhoudsopgave theorie

Deel 1 Plantenveredeling en biotechnologie

Plantenveredeling
1.   Situering en werkwijze van de plantenveredeling
2.   Bloei, voortplanting, vruchtbaarheidsregulerende mechanismen en implicaties voor de plantenveredeling
3.   Genetische basis voor de plantenveredeling
4.   Veredelingsprogramma’s bij zelfbevruchters
5.   Veredelingsprogramma’s bij kruisbevruchters en vegetatief vermeerderde gewassen
6.   Terugkruisingen en hybride veredeling

Biotechnologie bij planten
1.   Moleculaire merkers: principe, technieken en genetische kaarten
2.   Gene/QTL mapping en merker-gestuurde selectie
3.   Transgenese en gene editing

Deel 2 Dierenveredeling en biotechnologie

Dierenveredeling
1.   Algemene aspecten en vergelijking van veredeling van dieren en planten
2.   Controle van voortplantingsmechanismen
3.   Genetische basis van dierenveredeling
4.   Principes van selectie en genetische vooruitgang

Biotechnologie bij dieren
1.   Basisprincipes van moleculaire genetica bij dieren
2.   Koppelingsanalyse
3.   Merker Ondersteunde Selectie
4.   Biotechnologie bij dieren

Studiemateriaal

Slides en extra informatie -> zie Toledo

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0N52A : Veredeling en biotechnologie (FWET)

Veredeling en biotechnologie: practicum (B-KUL-I0N53a)

1 studiepunten : Practicum 26 Eerste semesterEerste semester
Buys Nadine |  De Storme Nico

Inhoud

1. Labopracticum PCR-gebaseerde moleculaire merkers

  • aanleren van technieken
  • fingerprinting en QTL mapping

2. Oefeningen in verband met merkeranalyses

Het gepresenteerde werk staat op 2 punten  van het totaal

Studiemateriaal

Handleidingen -> zie Toledo

Toelichting werkvorm

Laboratoriumsessie - Oefensessie

- Labopracticum met presentatie en experimenteel werk
- Oefeningen rond het gebruik van merkers in veredeling 

Het gepresenteerde werk staat op 2 punten  van het totaal

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0N52A : Veredeling en biotechnologie (FWET)

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Veredeling en biotechnologie (B-KUL-I2N52b)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Presentatie, Medewerking tijdens contactmomenten
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

Practicum is verplicht. Studenten die ongewettigd afwezig zijn, worden automatisch uitgesloten voor het examen. Het opleidingsonderdeel wordt dan als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

De evaluatie van het Opleidingsonderdeel 'Veredeling en biotechnologie' (5 sp.) bestaat uit:

  • Een score op de opdracht van het practicum (2 punten)

Een schriftelijk examen (gesloten boek) met open vragen tijdens de examenperiode (telt  mee voor 18 van de 20 punten)

  • Dierenveredeling en Biotechnologie bij prof. Buys (9 punten)
  • Plantenveredeling en Biotechnologie bij prof. De Storme (9 punten)

 

Bijkomende slaagvoorwaarde: De student moet voor het onderdeel dierenveredeling en -biotechnologie (prof. Buys) én voor het onderdeel plantenveredeling en -biotechnologie (prof. De Storme) minimaal een tolereerbaar resultaat van 8/20 behalen om voor het OPO te kunnen slagen. De student met  een niet tolereerbaar resultaat voor één van deze onderdelen  zal een  9/20 gegeven worden, tenzij de berekende score lager is.

Toelichting bij herkansen

Er is geen herkansing mogelijk van het practicum. De  score op het practicum wordt overgedragen naar de derde examenperiode.

ECTS Mechanische eenheidsbewerkingen (B-KUL-I0N54A)

5 studiepunten Nederlands 52 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Saeys Wouter (coördinator) |  Saeys Wouter |  Smeets Bart

Doelstellingen

Deze cursus heeft tot doel de studenten vertrouwd te maken met de belangrijkste mechanische eenheidsbewerkingen die worden toegepast op biologische materialen, d.w.z. primaire landbouwproducten, voedingsmiddelen en nevenstromen. De onderliggende mechanische fenomenen van die bewerkingen worden geanalyseerd en gemodelleerd met als doel ze optimaal toe te passen.

Op het einde van de cursus zullen de studenten in staat zijn om voor een bepaalde toepassing de meest geschikte mechanische eenheidsbewerking(en) te selecteren en de hiervoor gebruikte machine(s) te dimensioneren.


 

Begintermen

Technisch inzicht en kwantitatief redeneren. Een goede kennis van Python is wenselijk. 

Basiskennis mechanica is vereist.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL (X0C04A) OF SOEPEL (X0E56A) OF SOEPEL( I0W36A )


X0C04AX0C04A : Fysische transportverschijnselen
X0E56AX0E56A : Fysische transportverschijnselen
I0W36AI0W36A : Transport Phenomena in Bioscience Engineering

Onderwijsleeractiviteiten

Mechanische eenheidsbewerkingen: hoorcollege (B-KUL-I0N54a)

4 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
Saeys Wouter |  Smeets Bart

Inhoud

1. Studie van de fysische wetmatigheden uit de toegepaste mechanica en bijhorende mechanische eenheidsbewerkingen
•            Biologische materialen, inleidende mechanische eigenschappen
o           Toepassing: deeltjeskarakterisatie 
•            Beweging van biologische materialen in een fluïdum in rust
o           Toepassing: scheiden van biologische materialen (vast/vast, vast/vloeibaar) door sedimentatie (bezinkingsbedden), flotatie 
•            Beweging van biologische materialen in roterende of vibrerende mechanische systemen
o           Toepassing: mengen of verkleinen van biologische materialen, schud- en schroeftransport, scheiden door schudzeven
•            Beweging van biologische materialen in een fluïdum in rotatie
o           Toepassing: afscheiden van deeltjes (vast/vast, vast/vloeibaar) door centrifugale krachten (gas- en hydrocyclonen, (ultra)centrifuges)
•            Mechanica van het verkleinen van biologische materialen (Coulombse wrijving, mechanica van het snijden) 
o           Toepassing: snijprocessen in de biomassa- en voedselverwerking
•            Mechanica van het comprimeren en agglomereren van biologische materialen
o           Toepassing: verdichten van biomassa (pelleteren), opslag, agglomereren van biologische materialen
•            Beweging van biologische materialen met een fluïdum in translatie (fysische transportprocessen)
o           Toepassing: pneumatisch transport van biologische materialen
•            Beweging van biologische materialen in poreuze media
o           Toepassing: scheiden van biologische materialen (vast/vloeibaar) door filtratie, fluïdisatie
•            Dimensionale analyse
•            Discrete elementen modellering
 
2. Aandrijfsystemen bij mechanische eenheidsbewerkingen
•            Elektro-hydraulische en pneumatische aandrijfsystemen
•            Elektrische motoren
•            Thermische motoren
•            Vermogen en rendement
 
3. Casestudy (Python)
        

Studiemateriaal

Slides, referentiewerken en lesnota's.

Toelichting onderwijstaal

Slides en lesnota's beschikbaar op Toledo bij de aanvang van de lessen.

Toelichting werkvorm

Blended onderwijs

Hoorcollege waarin de studenten worden aangespoord om via vraag en antwoord de belangrijkste redeneringen in de cursus mee op te bouwen.

 

Mechanische eenheidsbewerkingen: oefeningen (B-KUL-I0N55a)

1 studiepunten : Practicum 26 Tweede semesterTweede semester
Smeets Bart

Inhoud

In de oefeningen leren de studenten hoe de theorie correct wordt toegepast in kwantitatieve vraagstukken.

Studiemateriaal

Consulteer Toledo voor de cursustekst, oplossingen van de oefeningen, praktische informatie, etc.

Toelichting werkvorm

- Onder begeleiding oefeningen maken.
- programmeeroefeningen.
 

 

 

 

 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Mechanische eenheidsbewerkingen (B-KUL-I2N54a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Formularium

Toelichting

Programmeertaak

- De programmeertaak staat voor 2 van de 20 te verdienen punten. Tijdige indiening van deze taak is verplicht. Studenten die de laattijdigheid niet tijdig melden of niet tijdig een geldig bewijsstuk bezorgen of de inhaalopdracht niet tijdig inleveren worden uitgesloten voor het examen in de volgende examenperiode. Het betreffende OLA en OPO worden in de volgende examenperiode als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd .

Examen tijdens de examenperiode

Wanneer
Het examen tijdens gaat door tijdens de examenperiode.
Wat te kennen
Het examen tijdens de examenperiode bestaat uit vragen met betrekking tot de opleidingsonderdeelmaterie van het volledige semester.
Punten
Het examen staat voor 18 van de 20 te verdienen punten.
Context
Het examen is een gesloten boek examen, met mogelijkheid om een ter beschikking gesteld formularium te gebruiken.

Toelichting bij herkansen

Er is geen herkansing binnen het lopende academiejaar voor de programmeertaak. Het evaluatiecijfer resulterend uit de programmeertaak wordt overgedragen naar de derde examenperiode (score 0/2 indien niet (tijdig) ingediend).

ECTS Statistische proefopzet (B-KUL-I0N57C)

4 studiepunten Nederlands 56 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Goos Peter

Doelstellingen

De studenten krijgen een grondig en breed overzicht van moderne technieken voor het ontwerp van factoriële experimenten, in combinatie met de benodigde analysetechnieken.

Begintermen

Een grondig begrip van het algemene lineaire model in het algemeen, lineaire regressie-analyse en enkelvoudige en meervoudige variantie-analyse.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL (X0C87A) OF SOEPEL (I0N48B ) OF GELIJKTIJDIG(H01A6A) OF SOEPEL (X0A14B)


X0C87AX0C87A : Statistische modellen en data-analyse
I0N48BI0N48B : Statistische dataverwerking
X0A14BX0A14B : Statistiek
H01A6AH01A6A : Kansrekenen en statistiek

Identieke opleidingsonderdelen

I0N57A: Proeftechniek
I0N57D: Statistische proefopzet

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Statistische proefopzet: hoorcollege (B-KUL-I0N57a)

3.5 studiepunten : College 30 Tweede semesterTweede semester
Goos Peter

Inhoud

Deze cursus handelt over het opzetten van experimenten en de analyse van experimentele data. Zowel voor het opzetten van de experimenten als het analyseren van de data wordt de statistische software JMP gehanteerd. Volgende onderwerpen komen aan bod :

1. Regressiemethoden en variantie-analyse

Allereerst worden de belangrijkste concepten uit het opleidingsonderdeel "Statistische Dataverwerking" kort herhaald. De klemtoon ligt hierbij op lineaire regressiemodellen, en op enkelvoudige en meervoudige variantie-analyse. Begrippen als multicollineariteit, onderscheidingsvermogen, interactie-effecten, variantie-covariantiematrix en informatiematrix komen hierbij een bod, omdat zij uiterst belangrijk zijn voor het opzetten van goede, informatieve experimenten. Zowel het gebruik van kwantitatieve verklarende variabelen als van kwalitatieve verklarende variabelen wordt gedemonstreerd.

2. Inleiding tot statistische proefopzet

Het verschil tussen observationele data en experimentele data wordt uitgelegd. Vervolgens wordt het principe van factorieel proefopzet belicht en vergeleken met een one-factor-at-a-time aanpak. Naderhand worden volledige factoriële proefopzetten belicht en worden klassieke werkwijzen voor het bekomen van kleinere fractionele factoriële proefopzetten gedemonstreerd. Na een discussie over de sterkte en zwaktes van deze werkwijzen wordt een flexibele aanpak geïntroduceerd, namelijk het optimaal ontwerp van experimenten, ook wel optimale statistische proefopzet genoemd.

3. Statistische proefopzet in actie

Het opzetten van experimenten en de analyse van de resulterende data wordt gedemonstreerd aan de hand van 10 gevalstudies uit diverse toepassingsgebieden, waaronder de voedingssector, de farmaceutische industrie, materiaalkunde en scheikunde:

Gevalstudie 1: Een screening experiment voor het identificeren van belangrijke factoren
Gevalstudie 2: Het plannen van een follow-up experiment
Gevalstudie 3: Het maximaliseren van de opbrengst van een chemische extractie
Gevalstudie 4: Het creëren van een robuust productieproces voor verpakkingen
Gevalstudie 5: Een mengselexperiment
Gevalstudie 6: Een geblokte experiment voor het stabiliseren van vitamines
Gevalstudie 7: Een geblokt bakexperiment met twee responsen
Gevalstudie 8: Het gebruik van covariaten in een polypropyleenstudie
Gevalstudie 9: Een split-plot experiment
Gevalstudie 10: Een strip-plot experiment

Bij het behandelen van de diverse gevalstudies wordt aandacht besteed aan D- en I-optimale ontwerpen, interactie-effecten, kwadratische effecten, vaste en willekeurige effecten, typische landbouwkundige geblokte experimenten, split-plot experimenten en strip-plot experimenten. Dynamische grafische voorstellingen van de resultaten van statistische analyses worden intensief gebruikt voor product- en procesoptimalisatie.
 

 

 

Studiemateriaal

Handboek "Optimal Design of Experiments: A Case Study Approach" van Peter Goos en Bradley Jones, uitgegeven door Wiley.

Slides van hoorcolleges op Toledo

Statistische proefopzet: oefeningen (B-KUL-I0N58a)

0.5 studiepunten : Practicum 26 Tweede semesterTweede semester
Goos Peter

Inhoud

  • Orthogonaal en optimaal ontwerp van factoriële experimenten: gerandomiseerde experimenten, geblokte experimenten, split-plot en strip-plot experimenten.
  • Analyse van experimentele data
  • Gebruik van statistisch softwarepakket JMP

Studiemateriaal

Opgaves en slides met oplossingen op Toledo.

Toelichting werkvorm

De oefenzittingen vinden plaats in PC-klassen, waar de statistische software JMP gebruikt wordt voor het opzetten van experimenten, het evalueren van proefopzetten en het analyseren van experimentele data.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Statistische proefopzet (B-KUL-I2N57c)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Paper/Werkstuk
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal, Rekenmachine

Toelichting

In de eerste examenperiode (juni) zijn 3 punten te verdienen door middel van een schriftelijk groepswerk. De overige 17 punten zijn te verdienen op het examen. Studenten die het groepswerk niet tijdig indienen krijgen een score van 0 op 3 voor het groepswerk. De punten van het groepswerk kunnen niet overgedragen worden naar een volgende examenperiode of een volgend academiejaar.

Naar het examen mogen een hard copy van het handboek meegebracht worden, alsmede lesnotities en handouts. Opgeloste oefeningen en voormalige examenvragen mogen niet meegebracht worden.

Toelichting bij herkansen

In de derde examenperiode (augustus/september) zijn 20 punten te verdienen op het examen. Naar het examen mogen een hard copy van het handboek meegebracht worden, alsmede lesnotities en handouts. Opgeloste oefeningen en voormalige examenvragen mogen niet meegebracht worden. De score voor het groepswerk telt niet mee in deze examenperiode.

ECTS Biological Production Systems (B-KUL-I0N59C)

4 ECTS English 44 First termFirst term
Geeraerd Ameryckx Annemie (coordinator) |  Elsen Annemie |  Geeraerd Ameryckx Annemie |  Muys Bart |  Norton Tomas |  Vanderschuren Hervé  |  Less More

Aims

After successfully completing this course, the student has acquired these skills:

  • The student has an overview and basic knowledge of various topics in organic production systems that provide us with food and wood: crop cultivation in temperate and tropical areas, livestock farming, forestry
  • The student has basic knowledge of various instruments that are relevant to studying these topics and making them more sustainable: land use and impact models, plant growth and soil models, life cycle analysis, labels on food products
  • The student has gained practical experience in critically examining crop cultivation fields near Leuven
  • The student demonstrates that he can reflect critically on all of this, using scientific information
  • The student can argue that systems are very complex and interventions have not one but several, even interacting, consequences.

Previous knowledge

General prior knowledge of botanics and zoology, soil science, ecology and economy.

Order of Enrolment



( FLEXIBLE( I0V66A ) OR FLEXIBLE( X0E47A ) OR FLEXIBLE( X9X14B ) ) AND
( FLEXIBLE( I0V27A ) OR FLEXIBLE( X0E43A ) OR FLEXIBLE( X0A83A ) )


I0V66AI0V66A : Biologie I: toegepaste plantkunde en celbiologie
X0E47AX0E47A : Plantkundige biologie 2
X9X14BX9X14B : Plantkundige biologie 2
I0V27AI0V27A : Biologie II: toegepaste dierkunde
X0E43AX0E43A : Dierkundige biologie
X0A83AX0A83A : Dierkundige biologie

Identical courses

I0N59A: Biologische productiesystemen

Is included in these courses of study

Onderwijsleeractiviteiten

Biological Production Systems (B-KUL-I0N59a)

4 ECTS : Lecture 44 First termFirst term
Elsen Annemie |  Geeraerd Ameryckx Annemie |  Muys Bart |  Norton Tomas |  Vanderschuren Hervé

Content

Agricultural production systems are systems developed and managed by man that allow the production of plants (crops and trees) and animals. Original production systems are based on a great diversity of many local plants and animals and on specific social structures. They undergo only a limited influence of markets. In general the external input of instruments is very minimal. Those systems are oriented to self-supply and go together with great biodiversity. As the population pressure and market influences increase, production systems may evolve towards profit as goal so that specialization obtrudes in the choice of the product (moncocultures) as well as in the application of work force and machines. Scale effects become important. In a later phase, production systems arise where the connection with the soil gets lost. Finally, new durability principles have to be searched for in which the negative impacts on the milieu, biodiversity and social structures themselves have to be minimalized.

Throughout the course, various topics are presented on production systems that provide us with food and wood: crop cultivation in temperate and tropical areas, livestock farming, forestry including agroforestry. To allow these systems to be refined and made more sustainable, the basic principles of the following tools are also studied: land use and impact models, plant growth and soil models, life cycle analysis, labels on food products.

Course material

Slides via Toledo

Format: more information

Following lectures, given by different professors.

Evaluatieactiviteiten

Evaluation: Biological Production Systems (B-KUL-I2N59c)

Type : Exam during the examination period
Description of evaluation : Written
Type of questions : Open questions
Learning material : None

Explanation

Written, closed book exam.

Students must achieve at least half of the score on the exam for 3 out of 5 lecturers in order to pass.

ECTS Geographic Information Systems and Digital Terrain Modelling (B-KUL-I0N62A)

4 ECTS English 39 First termFirst term Cannot be taken as part of an examination contract
Vanmaercke Matthias (coordinator) |  Van Orshoven Jos |  Vanmaercke Matthias

Aims

Lectures

- Acquire knowledge about the evolution and current state of (i) GIS as a class of information systems, (ii) GIS as an environnment for modelling and analysing geographic reality, (iii) GI-science and (iv) GI-technology

Practical

- Acquire hands-on skills in working with one GIS-software package by means of a tutorial, apply those skills in a number of pertinent case studies related to terrestrial systems and report in writing about these cases

 

Previous knowledge

  • Affinity for geographic reality and maps
  • Basic knowledge of information and communication technology
  • Operational in PC-use (WINDOWS operating system, text processor, spreadsheet)

Identical courses

I0W40A: Geografische informatiesystemen

Is included in these courses of study

Onderwijsleeractiviteiten

Terrain Modelling, Spatial Interpolation and Error Propagation in GIS (B-KUL-G0M86a)

1 ECTS : Lecture 8 First termFirst term
Vanmaercke Matthias

Content

This LA introduces the use of digital terrain models and spatial interpolation techniques in a  GI (Geographic Information)-environment


I. Digitale terrain models (DTMs)
- data models for  DTMs
- creation of a DTM
- applications DTM's: profiles, blok diagrams, viewshed analysis, calculation of morphometric variables
II. Interpolation and classification
- Interpolation using crisp borders
- Trend surfaces
- Local methods: linear interpolation, splines, moving averages, Kriging
III. Errors and error propagation
- "Evident" sources of error
- Errors in the original data or due to natural variations
- Errors associated with data manipulation: overlays of vector- and raster layers
- Dealing with data uncertainty: use of fuzzy sets and Monte Carlo simulations

Course material

Slides and course texts

Language of instruction: more information

This Learning Activity is taught in English

Format: more information

Lectures are interactive, where theory and small exercises are combined

Is also included in other courses

G0P10A : Geographic Information Systems

Spatial Data Modelling and GIS (B-KUL-I0D96a)

1 ECTS : Lecture 10 First termFirst term
Van Orshoven Jos

Content

  • Geographic reality, GIS as an information system, GIS as a technology
  • Modelling of geographic reality: Data models for spatial entities
  • Geographic reference systems
  • Basics of GNSS with emphasis on GPS
  • Viewing and mappping with GIS
  • Analogue to digital conversion

Course material

 

 

Is also included in other courses

G0P10A : Geographic Information Systems

Functionality of Geospatial Technology (B-KUL-I0D97a)

1 ECTS : Lecture 8 First termFirst term
Van Orshoven Jos

Content

  • Structuring of geodatasets
  • Coordinate transformations
  • Analysis of vector- and raster-geodatasets
  • Space-Time modelling

Is also included in other courses

G0P10A : Geographic Information Systems

Practical GIS (B-KUL-I0I49a)

1 ECTS : Practical 13 First termFirst term
Van Orshoven Jos

Content

Case studies of spatial analysis that have either been worked out in advance or will be worked out by the students. Students can independently perform simple analyzes and acquire the necessary skills to solve spatial problems from low to medium complexity.

Course material

• General GIS software (free / open source or paying / closed source)

• Practice material (extensive exercises, manual software)

• Datasets for case studies

Is also included in other courses

G0P10A : Geographic Information Systems

Evaluatieactiviteiten

Evaluation: Geographic Information Systems and Digital Terrain Modelling (B-KUL-I2N62a)

Type : Partial or continuous assessment with (final) exam during the examination period
Description of evaluation : Written, Report, Take-Home
Type of questions : Multiple choice, Open questions
Learning material : Calculator

Explanation

For the written examination of OLA I0D96a, I0D97a and G0M86a, only the use of a calculator is allowed. This written examination accounts for 3/4 of the total score.

The assignments submitted for OLA I0I49a account for 1/4 of the total score. Submission of the assignments in line with the prescribed time schedule (Toledo) is compulsory for taking part in the written exam.

 

 
 

Information about retaking exams

A student is exempted from retaking assignments if he/she obtained at least 10/20 for OLA I0I49a in the first exam session.

 

ECTS Geographic Information Systems (B-KUL-I0N62B)

3 ECTS English 31 First termFirst term Cannot be taken as part of an examination contract
Van Orshoven Jos

Aims

Lectures

- Acquire knowledge about the evolution and current state of (i) GIS as a class of information systems, (ii) GIS as an environnment for modelling and analysing geographic reality, (iii) GI-science and (iv) GI-technology

Practical

- Acquire hands-on skills in working with one GIS-software package by means of a tutorial, apply those skills in a number of pertinent case studies related to terrestrial systems and report in writing about these cases

 

Previous knowledge

•Affinity for geographic reality and maps

•Basic knowledge of information and communication technology

•Operational in PC-use (WINDOWS operating system, text processor, spreadsheet)

Onderwijsleeractiviteiten

Spatial Data Modelling and GIS (B-KUL-I0D96a)

1 ECTS : Lecture 10 First termFirst term
Van Orshoven Jos

Content

  • Geographic reality, GIS as an information system, GIS as a technology
  • Modelling of geographic reality: Data models for spatial entities
  • Geographic reference systems
  • Basics of GNSS with emphasis on GPS
  • Viewing and mappping with GIS
  • Analogue to digital conversion

Course material

 

 

Functionality of Geospatial Technology (B-KUL-I0D97a)

1 ECTS : Lecture 8 First termFirst term
Van Orshoven Jos

Content

  • Structuring of geodatasets
  • Coordinate transformations
  • Analysis of vector- and raster-geodatasets
  • Space-Time modelling

Practical GIS (B-KUL-I0I49a)

1 ECTS : Practical 13 First termFirst term
Van Orshoven Jos

Content

Case studies of spatial analysis that have either been worked out in advance or will be worked out by the students. Students can independently perform simple analyzes and acquire the necessary skills to solve spatial problems from low to medium complexity.

Course material

• General GIS software (free / open source or paying / closed source)

• Practice material (extensive exercises, manual software)

• Datasets for case studies

Evaluatieactiviteiten

Evaluation: Geographic Information Systems (B-KUL-I2N62b)

Type : Partial or continuous assessment with (final) exam during the examination period
Description of evaluation : Written, Paper/Project, Take-Home
Type of questions : Multiple choice, Open questions
Learning material : Calculator

Explanation

For the written examination of OLA I0D96a and I0D97a, only the use of a calculator is allowed. This written examination accounts for 2/3 of the total score.

The assignments submitted for OLA I0I49a account for 1/3 of the total score. Submission of the assignments in line with the prescribed time schedule (Toledo) is compulsory for taking part in the written exam.

Information about retaking exams

A student is exempted from retaking assignments if he/she obtained at least 10/20 for OLA I0I49a in the first exam session.

 

 

ECTS Klimatologie (B-KUL-I0N65A)

4 studiepunten Nederlands 36 Tweede semesterTweede semester
Diels Jan (coördinator) |  Diels Jan |  Van Lipzig Nicole

Doelstellingen

Het klimaat is één van de belangrijkste omgevingsfactoren die leven op aarde beïnvloeden. Klimatologische fenomenen hebben onder meer een grote invloed op biologische productiesystemen, de hydrologie en het voorkomen van levensgemeenschappen (planten en dieren) op aarde. Dit opleidingsonderdeel heeft tot doel een algemene inleiding te bieden tot de klimatologie. Deze cursus bestaat uit twee delen. In deel I worden een aantal meteorologische en klimatologische fenomenen verklaard op basis van wetten uit de fysica. Daarbij wordt veelvuldig gebruik gemaakt van satellietbeelden en output van klimaatmodellen om de theorie te illustreren. Deel II legt zich toe op het verwerken van klimaatgegevens voor agro-klimatologische doeleinden, en dit wordt geïllustreerd via oefeningen op PC.

Aan het einde van de cursus wordt de student(e) geacht in staat te zijn om:

1. Een beschrijving te geven van verschillende meteorologische en klimatologische fenomenen, definities en begrippen

2. Relaties te leggen tussen verschillende meteorologische en klimatologische begrippen

3. De fysische wetmatigheden achter uiteenlopende fenomenen te herkennen

4. Een verklaring te geven voor verschillende fenomenen op basis van fundamentele fysische principes waarop weer- en klimaatkunde is gebaseerd

5. De theorie te interpreteren aan de hand van zowel voorbeelden die zijn besproken in de les als nieuwe voorbeelden

6. Te beredeneren welke factoren een rol zouden kunnen spelen in nieuwe, niet gekende situaties door gebruik te maken van de theorie en het inzicht dat is opgebouwd gedurende de cursus

7. Nieuwe wetmatigheid af te leiden uit een aantal basisformules uit de fysica (die als bijlage gegeven worden bij het examen)

8. Het gedrag van het atmosfeersysteem te analyseren en te voorspellen met behulp van wetmatigheden uit de fysica

9. De theorie en formules toe te kunnen passen in oefeningen. De nadruk ligt op het toepassen van de theorie in nieuwe situaties

10. Een zelfstudie tekst uit het rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) te analyseren

11. Klimatologische parameters op te meten, te interpreteren voor agro-klimatologische doeleinden en te verwerken.

12. De termen van de bodemwaterbalans te beschrijven en te kunnen beredeneren door welke factoren en op welke wijze ze beïnvloed worden.

Begintermen

Goede basiskennis van wiskunde, fysica en aardwetenschappen.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



( ( SOEPEL (X0A09A) OF SOEPEL ( X0E38A )) OF SOEPEL (G0R82A) OF SOEPEL(G0R82B) OF SOEPEL( I0N10E ) )


X0A09AX0A09A : Algemene natuurkunde: mechanica
X0E38AX0E38A : Algemene natuurkunde: mechanica
G0R82AG0R82A : Biofysica
G0R82BG0R82B : Biofysica
I0N10EI0N10E : Fysica 1: mechanica en golven

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Klimatologie: hoorcollege (B-KUL-I0N65a)

3.5 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
Diels Jan |  Van Lipzig Nicole

Inhoud

Deel 1: Weer en klimaatkunde (Nicole Van Lipzig)

Klimaat en variaties in het klimaatsysteem: het klimaat op aarde, klimaatvariaties op geologische tijdschalen, klimaatvariaties sinds industrialisatie, klimaatprojecties voor de toekomst

Samenstelling en structuur van de atmosfeer: chemische samenstelling, aërosolen, residentietijd, troposfeer-stratosfeer-turbosfeer, hydrostatisch evenwicht, verticale drukgradiënt, hypsometrische vergelijking

Thermodynamica van droge lucht: hoofdwet van de thermodynamica, adiabatische temperatuurgradiënt, stabiliteit, gravitatiegolven

Waterdamp en verzadigde processen: waterdamp in de atmosfeer, verzadigde dampspanning, dauwpunt- en natte-boltemperatuur, mist, föhn/chinook, verzadigde adiabatische temperatuurgradiënt, thermodynamische diagrammen

Wolken en neerslag: wolkenvorming door opwaartse stromingen, wolkentypes, microfysica van wolken- en neerslagvorming, neerslagradar

Stralingswetten en -transfer: elektromagnetisch spectrum, wetten van Planck, Wien, Kirchhof, kort- en langgolvige straling, cosinuswet voor instraling, verstrooiing, absorptie door sporengassen (H2O, CO2, ...).

Stralingsbalans van de aarde: stralingsbalans, stralingsforcing, analyse van ERBE satellietgegevens (video), broeikaseffect, invloed van aërosolen (vulkanisch, industrieel)

Energiebalans v/h aardoppervlak: Stralingsbalans, voelbare en latente warmte, bodemtemperaturen, evapotranspiratie.

Deel 2: Agro-klimatologie (Jan Diels)

Gewasverdamping: Evapotranspiratie (Inleiding tot evapotranspiratie; Afleiding van de Penman-Monteith vergelijking, Referentie (gewas) evapotranspiratie (ETo); FAO-Penman Monteith methode; Verwerken van Meteorologische gegevens; berekening van ETo met Python scripts; Berekeningsprocedures met ontbrekende klimaatgegevens; Pan evaporatie.

Agrometeorologische gegevens en statistische verwerking: Data en statistische verwerking (Nood aan statistische informatie; Referentieperiode; Statistische technieken); Frequentie analyse en testen van homogeniteit van de data (met Python).

Bodemwaterbalans: Berekening van de bodemwaterbalans (Bodemwater retentie; Bodemevaporatie en Gewasverdamping; Simulatiemodellen; Praktische toepassingen).

Studiemateriaal

Deel 1: Weer en klimaatkunde

Verplicht studiemateriaal:

Cursustekst Weer- en Klimaatkunde (hoofdstukken 1, 2, 3, en 5)
PowerPoint presentaties
IPCC, 2007: Climate Change 2007: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Solomon, S., D. Qin, M. Manning, Z. Chen, M. Marquis, K.B. Averyt, M. Tignor and H.L. Miller (eds.)]. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, 996 pp. Verplicht leesmateriaal uit dit rapport zijn de “Summary for Policymakers” (18pp) en p237 tot en met p265 van “Chapter 3: Observations: Surface and Atmospheric Climate Change".

Voor meer achtergrondinformatie kan gebruik worden gemaakt van:

Wallace J.M., Hobbs, P.V., 2006. Atmospheric Science: An Introductory Survey. Academic Press; 2 edition, ISBN-10: 012732951X, ISBN-13: 978-0127329512, 504 pp.
Ahrens, C.D., 1999. Meteorology Today: An Introduction to Weather, Climate, and the Environment, Thomson Brooks/Cole; 6th Bk&Cdr edition, ISBN-10: 0534372015, ISBN-13: 978-0534372019, 528 pp.
Deel 2: Agro-klimatologie

Studiemateriaal:

PowerPoint presentaties
Hoofdstukken 1-4 van: Allen, R.G., Pereira, L.S., Raes, D., Smith, M., 1998. Crop Evapotranspiration: Guidelines for Computing Crop Water Requirements. FAO Irrigation and Drainage Paper No. 56. Food and Agriculture Organization (FAO); Rome; Italy, pp. 300.
Cursustekst: Frequency Analysis of Rainfall Data (Dirk Raes)
Cursustekst: Agroclimatic Assessment (Dirk Raes)
Vrij beschikbare software met handleiding via Toledo (en ook via internet): New_LocClim (FAO), ET0 calculator (FAO), Rainbow (IUPWARE)

Klimatologie: oefeningen (B-KUL-I0V53a)

0.5 studiepunten : Practicum 10 Tweede semesterTweede semester
Diels Jan |  Van Lipzig Nicole

Inhoud

Er zijn oefenzittingen waarin je wordt begeleid in het toepassen van de theorie en verworven inzichten in concrete situaties. Een aantal oefeningen zullen eerst individueel worden opgelost en dan interactief worden uitgewerkt. Er wordt van je verwacht dat je de behandelde stof hebt doorgenomen voor de oefensessie
Tijdens een oefenzitting in een PC klas word je begeleid in het gebruik van vrij beschikbare software: New_LocClim (FAO), Python.
 

Studiemateriaal

Toledo.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Klimatologie (B-KUL-I2N65a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal, Formularium, Rekenmachine

Toelichting

De evaluatie van het Opleidingsonderdeel 'Klimatologie' bestaat uit een examen tijdens de examenperiode dat 2 gelijkwegende delen bevat:

(a) Een schriftelijk, gesloten boek examengedeelte (theorie en inzichtsvragen over Weer en klimaatkunde en Agro-klimatologie). Aantekeningen, cursusmateriaal en rekenmachine mogen niet worden gebruikt. Een blad met basisformules wordt bij het examen meegeleverd voor het gedeelte Weer- en Klimaatkunde. Dit blad met basisformules kan op Toledo geraadpleegd worden. Voor Agro-Klimatologie wordt een blad met de pagina’s 67-68 (‘calculation sheet for ET0’, uit FAO Irrigation and Drainage paper 56) bij het examen meegeleverd.

(b) Een schriftelijk, open boek examengedeelte (oefeningen over Weer en klimaatkunde en Agro-klimatologie). Aantekeningen, cursusmateriaal, IPCC zelfstudietekst en rekenmachine mogen worden gebruikt.
 

ECTS Boskunde (B-KUL-I0N67A)

4 studiepunten Nederlands 26 Eerste semesterEerste semester
Muys Bart

Doelstellingen

Dit college vormt een inleiding tot de bosbouwwetenschap, waarin de studenten kennis verwerven van de verschillende ecologische processen in een bosecosysteem en van de daarop geïnspireerde basisconcepten van de bosbouw.
 
Meer specifiek verwerven de studenten inzicht in de definities van bos en bosbeheer, de morfologie en fysiologie van bomen, de dynamiek van boompopulaties, de energie-, water- en nutriëntenbalans van bosecosystemen, en kunnen ze op basis van deze ecologische kennis bosbeheertypes ecologisch en beheerstechnisch van elkaar afwegen.
 

Begintermen

Basiskennis van biologie, ecologie, chemie, fysica en bodemkunde

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



GELIJKTIJDIG( I0V66A ) OF GELIJKTIJDIG( X9X14B ) OF GELIJKTIJDIG( X0E47A ) OF GELIJKTIJDIG( G0N06B )


I0V66AI0V66A : Biologie I: toegepaste plantkunde en celbiologie
X9X14BX9X14B : Plantkundige biologie 2
X0E47AX0E47A : Plantkundige biologie 2
G0N06BG0N06B : Bouw en functie van planten


Onderwijsleeractiviteiten

Boskunde (B-KUL-I0N67a)

4 studiepunten : College 26 Eerste semesterEerste semester
Muys Bart

Inhoud

In de inleiding wordt het fenomeen bos gedefinieerd, worden de doelstellingen van de bosbouw omschreven en de bosfuncties besproken. In het eerste deel wordt de boom als organisme besproken met zijn morfologie en fysiologie, zijn groeifenomenen en ecologische groeivoorwaarden. In het tweede deel komt de bomenpopulatie aan bod aan de hand van het bestandsconcept. De dynamische processen van bestandsverjonging, competitie en bestandsontwikkeling worden er besproken. In het derde deel worden de belangrijkste ecologische processen in een bosecosysteem besproken, met name de fluxen van energie, water en nutriënten, evenals de bossuccessie. Telkens wordt de relatie tussen deze biologische en ecologische kennis met zijn toepassingen in het bosbeheer weergegeven.

Studiemateriaal

De lessen worden inhoudelijk ondersteund door het handboek Den Ouden, Muys, Mohren & Verheyen (2010). Bosecologie en Bosbeheer. Uitgeverij ACCO, dat ter beschikking wordt gesteld via LBK. PowerPointslides zijn beschikbaar op Toledo.

Toelichting werkvorm

De leeractiviteit bestaat uit hoorcollege met vragenmomenten. Dit opleidingsonderdeel heeft geen practicum. Praktische toepassingen op dit opleidingsonderdeel zijn ondergebracht in I0N70A: Geïntegreerd practicum land- en bosbeheer.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Boskunde (B-KUL-I2N67a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

De evaluatie van het Opleidingsonderdeel 'Boskunde' bestaat uit een schriftelijk, gesloten boek examen tijdens de examenperiode. Dit examen bestaat uit 3 vragen, waarvan 2 meer algemene open vragen en 1 meerkeuze-detailvraag, waarbij een reeks termen moeten gedefinieerd en in logische paren ondergebracht worden. 
 
 

ECTS Regionale bodemkunde (B-KUL-I0N69A)

4 studiepunten Nederlands 26 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Vancampenhout Karen (coördinator) |  Everaert Maarten |  Vancampenhout Karen

Doelstellingen

De studenten verwerven inzicht in de ontstaanswijze en de ruimtelijke spreiding van de bodems van België met het oog op duurzaam landbeheer en behoud van biodiversiteit.
 
Meer specifieke doelstellingen:

- De studenten verwerven kennis van de meest typische bodems van België en van het Belgisch Bodemclassificatiesysteem.

- Per geografische streek van België leren de studenten verbanden leggen tussen de verschillende bodems en hun vormende factoren.

- De studenten leren hoe ze vanuit de bodem een landschap uit het verleden kunnen reconstrueren.

- Kortom, de studenten leren hoe ze de bodems van België kunnen 'lezen'.

- De studenten leren het verband zien tussen de fysische en chemische bodemeigenschappen en het landgebruik (bos en natuur).

Begintermen

Belangstelling en basiskennis van biologie, aardrijkskunde, milieu en veldbodemkunde.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



( SOEPEL (X0B18A) OF SOEPEL (X0E54A)) OF SOEPEL (G0O06B) OF SOEPEL (G0O06A) OF SOEPEL (I0N30A)


X0B18AX0B18A : Geologie
X0E54AX0E54A : Geologie
G0O06BG0O06B : Geologie
G0O06AG0O06A : Geologie
I0N30AI0N30A : Aardwetenschappen


Onderwijsleeractiviteiten

Regionale bodemkunde (B-KUL-I0N69a)

4 studiepunten : College 26 Eerste semesterEerste semester
Everaert Maarten |  Vancampenhout Karen

Inhoud

De Belgische bodemkarteerders speelden een voortrekkersrol in de geschiedenis van de wereldbodemkaart. Ze hebben zich kunnen inspireren op een van de meest gedetailleerde bodemkaarten van de wereld over een gebied waar over een korte afstand alle mogelijke geologische variaties voorkomen van het pre-Cambrium tot het Pleistoceen. Deze weelde aan variabiliteit werd op systematische wijze in kaart gebracht met behulp van het unieke Belgisch bodemclassificatiesysteem, dat later als model zou dienen bij de ontwikkeling van de grote internationale bodemclassificatiesystemen (‘World Reference Base’ en ‘Soil Taxonomy’).
Tijdens de opname van de bodemkaart ging de aandacht naast identificatie van de bodemeenheden ook onmiddellijk naar bodemgeschiktheid en andere toepassingen van de bodemkaart. Er werden tijdens de bodemkartering duizenden proefvelden aangelegd waarmee de productiviteit van de belangrijkste voedselgewassen EN bossoorten kwantitatief geëvalueerd werd.
Het erfgoed van de Bodemkaart van België zit vervat in 350 bodemkaarten op schaal 1/20.000, beschrijvende teksten, analytische data, bodemmonolieten, doctoraten en andere wetenschappelijke publicaties, de 'Aardewerk' database.
 
Met het college ‘Regionale Bodemkunde’ worden de belangrijkste hoofdstukken van het archief van de Belgische bodemkaart ontsloten. Dit wordt als volgt geconcretiseerd:
- Inleiding tot de Belgische bodemkartering
- Het Belgische Bodemclassificatiesysteem
- De legende van de Belgische bodemkaart
- Geomorfologische geschiedenis van laag en centraal België
- Bodemgeografie van de Polders en de alluviale vlakten
- Bodemgeografie van de Zand-, de Zandleem- en de Leemstreek
- Geomorfologische geschiedenis van hoog België
- Bodemgeografie van de Condroz
- Bodemgeografie van de Famenne en de Ardennen
- Bodemgeografie van het Land van Herve
- Bodemgeografie van de Jura streek
- Toepassingen
 
Het college ‘Regionale Bodemkunde’ is tevens een van de pijlers van het Geïntegreerd Practicum land- en bosbeheer (I0N70A), waarbij toepassingen Bodemgeografie, Landschapskunde, Bosbouw en Natuurbeheer op een geïntegreerde wijze tijdens een survey aan bod komen.

Studiemateriaal

- Zie Toledo voor: - De cursus Regionale Bodemkunde, J.A. Deckers
                           - Slides per les (de dag op voorhand beschikbaar op Toledo)
                           - Extra informatie
 
- Faculatief naslagwerk: Bodem & Bodemkunde voor tuin, landbouw en milieu door W. Verheye en J.B. Ameryckx, uitg 2007, W. Ameryckx, Strobloemstraat, 7 B-9030 Mariakerke-Gent

Toelichting werkvorm

- Klassieke hoorcolleges volgen
- Bezoek aan monolietencollectie
- Kaarteninterpretatie onder begeleiding

- Dit college is gelinkt aan het Geïntegreerd Practricum land- en bosbeheer, vooral de de excursies zijn een essentiele meerwaarde bij deze cursus.

 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Regionale bodemkunde (B-KUL-I2N69a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Geen

ECTS Geïntegreerd practicum landbeheer (B-KUL-I0N70C)

4 studiepunten Nederlands 104 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Muys Bart (coördinator) |  De Lannoy Gabrielle |  Muys Bart |  Somers Ben |  Vancampenhout Karen |  Vanderborght Jan  |  Minder Meer

Doelstellingen

- De studenten leren hoe ze bepaalde survey- en analysemethoden, die verband houden met natuurlijke hulpbronnen en verschillende opleidingsonderdelen overspannen, moeten toepassen.
- De studenten bouwen ervaring op van werkorganisatie in groepsverband, meer bepaald van onder de andere taakverdeling, de schriftelijke en mondelinge rapportering en de grafische voorstelling van de resultaten.

Begintermen

Grondige kennis van regionale bodemkunde, landschapsanalyse en boskunde

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



GELIJKTIJDIG( I0N67A ) EN GELIJKTIJDIG( I0N69A ) EN (GELIJKTIJDIG( I0V74B ) OF GELIJKTIJDIG(I0V74A))


I0N67AI0N67A : Boskunde
I0N69AI0N69A : Regionale bodemkunde
I0V74BI0V74B : Landschapsanalyse
I0V74AI0V74A : Landschapsanalyse

Identieke opleidingsonderdelen

I0N70B: Geïntegreerd practicum land- en bosbeheer

Onderwijsleeractiviteiten

Geïntegreerd practicum landbeheer (B-KUL-I0N70a)

4 studiepunten : Practicum 104 Tweede semesterTweede semester
De Lannoy Gabrielle |  Muys Bart |  Somers Ben |  Vancampenhout Karen |  Vanderborght Jan

Inhoud

Het Opleidingsonderdeel 'Geïntegreerd practicum land- en bosbeheer' bestaat uit deelpractica, twee gezamenlijke excursies en veldwerk.
 
In enkele afzonderlijke sessies (=deelpractica) worden per thematisch onderdeel een aantal theoretische aspecten opgefrist en aangevuld in functie van de geintegreerde veldoefeningen en de excursies. In deze sessies in de omgeving van Leuven worden representatieve sites en transecten geanalyseerd naar verschillende thema's:
 
- Reconstructie van de historische ontwikkeling van het landgebruik en zijn structuur tot de huidige toestand. Analyse van de morfografische en morfometrische structuur op verschillende schaalniveau’s en de visuele kenmerken. Oefening in diverse indelingen van het landschap. Analyse van de verbanden tussen de structuurkenmerken van het landschap en de andere thematische onderdelen.
- Bodemkartering met het oog op het leggen van een basis voor landinterpretatie naar de andere disciplines toe. Dit gebeurt aan de hand van veldobservaties via grondboringen en door beschrijving van representatieve bodemprofielen die toelaten een diepgaand inzicht te krijgen in de bodemgenese in het betrokken transect
- Onderzoek van bosbestanden. Kwalitatieve bestandsbeschrijving en kwantitatieve inventarisatie van de boompopulatie met dendrometrische meetapparatuur. Analyse van de boomsoortensamenstelling en de bestandsstructuur. Interpretatie van de dendrometrische maatgetallen, zoals overschermingsgraad, volume, grondvlak en mengingsgraad
- Natuurlijke vegetatie en de ecologische condities. Via de soortensamenstelling en met gegevens uit de andere onderdelen wordt gepoogd deze vegetaties te interpreteren in termen van milieugradiënten. Via dit onderdeel leren de studenten niet alleen een aantal plantensoorten kennen, maar tevens een methodiek om opnamen te maken en deze te verwerken.
 
Tijdens twee dagexcursies worden regionale transecten (Kempen en Ardennen) bezocht en eveneens interdisciplinair besproken.
 
Tijdens het veldwerk wordt er onder begeleiding een stuk land geïnventariseerd. Binnen een deelgebied moeten de studenten een beschrijving maken van de bodems (halve dag), van de bosstructuur en vegetatie (hele dag) en van het omringende landschap (halve dag).
 
Gedurende het werkcollege worden voortdurend verbanden gelegd tussen de thematische onderdelen. Er wordt bijvoorbeeld nagegaan hoe de geologische structuur de bodem en de landschapsvorm medebepaalt, hoe bodem bodemgebruik stuurt, hoe de bosbestanden en de natuurlijke vegetatie beïnvloed worden door bodemstandplaats, milieu en beheer of hoe de historische landschapsontwikkeling doorwerkt op de thema’s bodem, bos en vegetatie.
 
Tijdens de gezamenlijke eindzitting in seminarievorm wordt aandacht gevraagd voor de kwaliteit van de mondelinge presentaties, de illustraties, de thematische samenhang, de discussies en de interne organisatie van de werkgroepen.

Studiemateriaal

- Zie Toledo voor handleiding, instructies, voorbeeldinformatie en extra informatie

Toelichting werkvorm

- Deelnemen aan de verschillende deelpractica
- Deelnemen aan de twee gezamenlijke excursies
- Deelnemen aan de begeleide inventarisatie van een stuk land.
- Het schrijven en indienen van de bijhorende verslagen
- Het gezamelijk schrijven van een monografie over een gekarteerd doelgebied

Het geven van een groepspresentatie over de hogervermelde monografie

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Geïntegreerd practicum landbeheer (B-KUL-I2N70c)

Type : Permanente evaluatie zonder examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Verslag, Presentatie
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal, Computer, Naslagwerk

Toelichting

Het Opleidingsonderdeel 'Geïntegreerd practicum land- en bosbeheer' wordt permanent geëvalueerd tijdens het jaar. De studenten worden namelijk geëvalueerd op basis van de medewerking tijdens de contactmomenten, het schrijven van individuele verslagen omtrent de deelpractica en excursies, en de schriftelijke en mondelinge rapportering van de gezamenlijke veldwerksessies. De puntenverdeling is als volgt: 6 punten op de deelpractica, 6 punten op de excursies en 8 punten op het veldwerk.
 
Het deelnemen aan alle practica, excursies, veldwerk en het indienen van de bijhorende verslagen voor de deadline is verplicht. Een student die tweemaal (zonder geldige reden) één van deze verplichtingen niet nakomt, krijgt een onvoldoende. De student krijgt dan voor dit opleidingsonderdeel een 0 op 20. Wanneer de studenten, mits gewettigde redenen, niet aanwezig kunnen zijn op de verplichte activiteiten (practica, excursies en veldwerk) kunnen zij een vervangtaak maken die ze zelf moeten aanvragen bij de verantwoordelijke assistent.

Toelichting bij herkansen

Een taak waarvan de inhoud bepaald wordt in functie van lopende onderzoeksprojecten. De persoon wordt bijvoorbeeld ingeschakeld in een lopend onderzoeksproject en brengt hierover verslag uit.

ECTS Bioenvironmental Control (B-KUL-I0N79A)

5 ECTS English 52 First termFirst term Cannot be taken as part of an examination contract
Aerts Jean-Marie

Aims

This course covers the fundamentals of bio-environmental control in order to provide comfortable and productive living/working environments for a variety of living organisms, including humans, animals, and plants.

At the end of this course, students will be able to

  • Acquire a foundational understanding of bio-environmental control application fields, terminology, and principles of heat and mass transfer;
  • Acquire proficiency in heat, energy, and mass balances;
  • Develop a broad comprehension of basic modes of heat transfer;
  • Demonstrate the ability to use principles of heat transfer to solve thermal analysis problems;
  • Understand the significance of ventilation, thermal insulation and moisture barrier design;
  • Discuss the objective, challenges and future trends of occupant-centric control (OCC).

Previous knowledge

Prerequisite calculus and physics courses, as well as analytical and problem-solving skills, are required.

Onderwijsleeractiviteiten

Bioenvironmental Control: Lectures (B-KUL-I0N79a)

4 ECTS : Lecture 26 First termFirst term
Aerts Jean-Marie

Content

Chapter 1: Application fields of bio-environmental control

1.1. Response of the living organism (human, animal, plant and biological product) to the surrounding climate: definitions; 1.2. Influence of the micro-environment on the living organism: the field of application; 1.3. Basic laws and units

Chapter 2: Psychrometrics

2.1. Variables that quantify humid air; 2.2. Relationship between relative and absolute humidity; 2.3. Phenomenon of cooling; 2.4. Total energy content of humid air; 2.5. Dry bulb temperature, wet bulb temperature and dew point temperature

Chapter 3: Basic laws of heat transfer

3.1. Conduction; 3.2. Convection; 3.3. Radiation

Chapter 4: Steady-state thermal analysis

4.1. Heat transfer through walls; 4.2. Heat transfer through ceilings, glazing and doors; 4.3. Heat transfer through floors on grade

Chapter 5: Steady-state energy and mass balances

5.1. Introduction; 5.2. Sensible heat balance; 5.3. Moisture balance; 5.4. Total heat balance and enthalpy balance; 5.5. Mass balance; 5.6. Expansion; 5.7. Exercises; 5.8. Energy consumption and losses of buildings

Chapter 6: Ventilation

6.1. Introduction; 6.2. Animal housing ventilation; 6.3. Greenhouse ventilation and control; 6.4. Air jets and outlets; 6.5. Ventilation efficiency and cost of ventilation

Chapter 7: Thermal insulation and moisture barrier design

7.1. Introduction; 7.2. Optimum insulation thickness; 7.3. Condensation on wall surfaces

Chapter 8: Occupant-centric building control (OCC)

8.1. Introduction; 8.2. Thermal comfort; 8.3. occupant-centric methodology; 8.4. Indoor CO2 control and air quality; 8.5. Computer vision and machine learning for occupant-centric control (OCC) assistance

 

Course material

Lecture notes (chapters 1-8): are available in pdf format.

Reference scientific articles (chapter 8): are available in pdf format.

Suggested textbook (chapters 1-7): is available at the KU Leuven Library (Arenberg Campus). Sample pages are available in pdf format upon request.

 

Albright LD (1990). Environmental Control for Animals and Plants. American Society of Agricultural Engineers (ASAE), St. Joseph, MN, USA. ISBN: 978-0929355085.

Stanfield C, Skaves D (2022) Fundamentals of HVACR. Fourth Ed., Pearson Education Inc., USA. ISBN: 978-0137574612

Format: more information

Blended learning

Combination of online and physical lectures, with emphasis on interaction.

Bioenvironmental Control: Exercises (B-KUL-I0N80a)

1 ECTS : Practical 26 First termFirst term
Aerts Jean-Marie

Content

Exercise session 1: Humid air

Exercise session 2: Conduction and convection

Exercise session 3: Heat transfer

Exercise session 4: Heat transfer

Exercise session 5: Energy and Mass Balances

Exercise session 6: Energy and Mass Balances

Exercise session 7: Constant regime analysis of the controller

Exercise session 8: Constant regime analysis of the controller

Course material

Lecture notes (chapters 1-8): are available in pdf format.

Reference scientific articles (chapter 8): are available in pdf format.

Suggested textbook (chapters 1-7): is available at the KU Leuven Library (Arenberg Campus). Sample pages are available in pdf format upon request.

 

Albright LD (1990). Environmental Control for Animals and Plants. American Society of Agricultural Engineers (ASAE), St. Joseph, MN, USA. ISBN: 978-0929355085.

Stanfield C, Skaves D (2022) Fundamentals of HVACR. Fourth Ed., Pearson Education Inc., USA. ISBN: 978-0137574612

Format: more information

Practice session

Evaluatieactiviteiten

Evaluation: Bioenvironmental Control (B-KUL-I2N79a)

Type : Exam during the examination period
Description of evaluation : Written
Type of questions : Open questions
Learning material : Calculator, Reference work, Course material

Explanation

The exam is divided into two parts:

1) a closed book part evaluating the theory and

2) an open book part evaluating the insights based on an exercise.

Students must first complete the closed book part before beginning the open book exercise.

ECTS Werkcollege productontwerp en -ontwikkeling: van biologie naar technologie (B-KUL-I0N83B)

3 studiepunten Nederlands 65 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Aerts Jean-Marie

Doelstellingen

De bedoeling van dit opleidingsonderdeel is dat de student leert hoe innoverende producten voor biosystemen via een ontwerpoefening tot stand komen. Essentieel is dat de student begrijpt dat succesvolle ontwerpen vertrekken van de specifieke noden en wensen van de gebruiker die vervolgens vertaald worden naar technologische specificaties en uiteindelijk naar een 3D ontwerp (van biologie naar technologie). De student wordt uitgedaagd om onder begeleiding zelf een creatief productontwerp te maken in het domein van biosysteemtechniek en in een ontwerpomgeving uit te tekenen tot het niveau dat dit door anderen uitgevoerd kan worden.    

Begintermen

Ruimtelijk inzicht en kennis van krachten en spanningen die inwerken op materialen.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



GELIJKTIJDIG( I0N43A ) OF GELIJKTIJDIG( I0N37A )


I0N43AI0N43A : Mechanica van de vaste stof
I0N37AI0N37A : Systeemanalyse

Onderwijsleeractiviteiten

Werkcollege productontwerp en -ontwikkeling: van biologie naar technologie: hoorcollege (B-KUL-I0N83a)

0.75 studiepunten : College 13 Eerste semesterEerste semester
Aerts Jean-Marie

Inhoud

  • Studenten krijgen een initiatie in het werken met een voor de praktijk relevante ontwerpomgeving (software pakket).
  • Studenten krijgen een inleiding in het gestructureerd aanpakken van productontwikkeling, gaande van het inventariseren van de noden en wensen van de gebruiker tot het materialiseren van de technische oplossing via een 3D ontwerptekening.
  • Na de introductie in de ontwerpomgeving en productontwikkeling krijgen de studenten een concrete opdracht om een nieuw product te ontwikkelen (een intelligente helm, een draagbare sensor voor dieren, een meetsysteem voor bomen, een sensor op biologisch product, een micro/nanofluidics toepassing, een agrofood toepassing, etc.) en wordt gevraagd om hierbij de basisstappen van productontwikkeling toe te passen.
  • Tenslotte gebruiken studenten hun ontwerp als basis voor een eerste stap richting ‘computer aided engineering’ (CAE) (afhankelijk van het ontwerp: 3D printing, simulaties met FEM, DEM of CFD software).
  • Tijdens het uitvoeren van deze opdracht worden de studenten via regelmatige contactmomenten begeleid.

Studiemateriaal

Slides

Toelichting werkvorm

Blended onderwijs

Werkcollege productontwerp en -ontwikkeling: van biologie naar technologie: practicum (B-KUL-I0O16a)

2.25 studiepunten : Practicum 52 Eerste semesterEerste semester
Aerts Jean-Marie

Inhoud

  • Na de introductie in de ontwerpomgeving en productontwikkeling krijgen de studenten een concrete opdracht om een nieuw product te ontwikkelen (een intelligente helm, een draagbare sensor voor dieren, een meetsysteem voor bomen, een sensor op biologisch product, een micro/nanofluidics toepassing, een agrofood toepassing, etc.) en wordt gevraagd om hierbij de basisstappen van productontwikkeling toe te passen.
  • Tenslotte gebruiken studenten hun ontwerp als basis voor een eerste stap richting ‘computer aided engineering’ (CAE) (afhankelijk van het ontwerp: 3D printing, simulaties met FEM, DEM of CFD software).
  • Tijdens het uitvoeren van deze opdracht worden de studenten via regelmatige contactmomenten begeleid.

Studiemateriaal

CAD-software

Toelichting werkvorm

Blended onderwijs

Uiteenzetting in hoorcollege, ontwerp maken en optekenen in begeleide opdracht

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Werkcollege productontwerp en -ontwikkeling: van biologie naar technologie (B-KUL-I2N83b)

Type : Permanente evaluatie zonder examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Verslag, Presentatie, Ontwerp/Product, Medewerking tijdens contactmomenten

Toelichting

De studenten worden beoordeeld via permanente evaluatie (regelmatige contactmomenten) op basis van hun inzet tijdens het jaar (naleven van afspraken, communicatie van voortgang, kwaliteit van tussentijdse resultaten), op basis van hun eindontwerp evenals het voorstellen van hun ontwerp aan de betrokken docenten en begeleiders.    

ECTS Seminaries biosysteemtechniek (B-KUL-I0N84A)

3 studiepunten Nederlands 26 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Aerts Jean-Marie (coördinator) |  Aerts Jean-Marie |  Geeraerd Ameryckx Annemie |  Lammertyn Jeroen

Doelstellingen

De studenten worden vertrouwd gemaakt met de technologie van de drie toepassingsdomeinen binnen de biosysteemtechniek en de overeenkomstige majors waaruit de master in de bio-ingenieurswetenschappen: biosysteemtechniek is opgebouwd, namelijk technologie voor de agrovoedingssector, bionanotechnologie en human health engineering.  

De studenten kunnen de besproken onderwerpen onder eigen woorden brengen en hierover kritisch reflecteren met speciale aandacht voor technische, economische, humane en duurzaamheidsaspecten.

Begintermen

Studenten met een brede interesse in moderne technieken en implementatie van onderzoek in een industriële, medische en/of maatschappelijke  context.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden

120

Onderwijsleeractiviteiten

Seminaries biosysteemtechniek (B-KUL-I0N84a)

3 studiepunten : Practicum 26 Tweede semesterTweede semester
Aerts Jean-Marie |  Geeraerd Ameryckx Annemie |  Lammertyn Jeroen

Inhoud

Seminaries rond de grondslagen en toepassingsdomeinen van elke major in de master biosysteemtechniek en de complementariteit van elke major met andere OPO’s biosysteemtechniek. Seminaries/bezoeken in samenwerking met bedrijven en andere onderzoeksinstellingen over de implementatie van nieuwe technologieën. Per toepassingsdomein (technologie voor de agrovoedingssector, bionanotechnologie, human health engineering) worden telkens vier contactmomenten (gastseminaries en minstens één bedrijfsbezoek) georganiseerd.

Studiemateriaal

Slides, Toledo

Toelichting werkvorm

Elk seminarie bestaat uit een college, gegeven door een gastdocent, waarvoor de student individueel een verslag maakt dat de inhoud van het gastcollege beknopt beschrijft en waarbij de student tevens kritisch reflecteert over het onderwerp.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Seminaries biosysteemtechniek (B-KUL-I2N84a)

Type : Permanente evaluatie zonder examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Verslag
Leermateriaal : Cursusmateriaal

Toelichting

Van de studenten wordt verwacht dat alle seminaries worden bijgewoond. Afwezigheden dienen telkens gemeld en verantwoord te worden. Een afwezigheid moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de sessie gemeld worden aan de lesgever en OPO coördinator. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. De evaluatie gebeurt op basis van de verslagen en de studenten moeten alle verslagen op het einde van het semester (voor de gewone examenperiode) tegelijkertijd elektronisch doorsturen tegen een afgesproken deadline. Gewettigd afwezige studenten moeten een verslag maken van het bedrijfsbezoek of van de gastles op basis van het beschikbaar gestelde en/of zelf gezochte materiaal. Indien studenten voor één of meerdere gastcolleges/bedrijfsbezoeken niet-gewettigd afwezig zijn, wordt de score verminderd met 3 punten. Bij het niet tijdig doorsturen van de verslagen wordt de score verminderd met 5 punten. Het niet doorsturen van de verslagen leidt tot een nulscore.

ECTS Biochemische analysetechnieken (B-KUL-I0N90B)

3 studiepunten Nederlands 28 Eerste semesterEerste semester
Springael Dirk

Doelstellingen

Deze cursus beoogt de student inzicht te geven in de principes en de uitwerking van actuele biochemische analysetechnieken. Deze technieken hebben tot doel biomoleculen in levende wezens en hiervan afgeleide producten, zoals voedsel, te bepalen. Verder wordt de term ook gebruikt voor de analytische technieken waarbij biologische macromoleculen zoals proteïnen en nucleïnezuren worden gebruikt in het detectie/analysesysteem. Ze worden toegepast in het moleculair biologisch onderzoek, voor snelle typering/detectie van biologische objecten en bij de kwantificering van moleculen in complexe omgevingsstalen als alternatief voor chemische/organische analysetechnieken.
De student moet kennis en inzicht hebben in de principes en uitwerking van de besproken analysetechnieken. De student moet een gemotiveerde keuze kunnen maken om voor een bepaalde toepassing een techniek te selecteren. De student moet gegenereerde data kunnen interpreteren

Begintermen

Basiskennis van microbiologie, biochemie en instrumentele analytische chemie is noodzakelijk.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



( SOEPEL ( I0N28A ) OF SOEPEL ( X0B41B ) OF SOEPEL ( X0E51A ))


I0N28AI0N28A : Microbiologie
X0B41BX0B41B : Microbiologie
X0E51AX0E51A : Microbiologie

Identieke opleidingsonderdelen

I0N90A: Biochemische analysetechnieken

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Nucleïnezuur-gebaseerde biochemische analysetechnieken (B-KUL-I0J39a)

2 studiepunten : College 20 Eerste semesterEerste semester
Springael Dirk

Inhoud

In dit OLA wordt ingegaan op de biochemische analysetechnieken die gebaseerd zijn op nucleïnezuren. De theoretische principes waarop de analyses zijn gebaseerd en de praktische opbouw waaronder de extractie en het opzuiveren van nucleïnezuren uit biologisch materiaal en omgevingsstalen en de nodige randapparatuur worden besproken. Vervolgens worden de detectietechnieken en hun verschillende uitwerkingen besproken, met name (in situ) nucleïnezuur hybridisatie, amplificatietechnieken zoals PCR, nucleïnezuur gebaseerde fingerprintingstechnieken en sequentiegebaseerde identificatietechnieken. De eigenschappen waaraan dergelijke analysetechnieken moeten voldoen zoals specificiteit en gevoeligheid, worden behandeld. De voor- en nadelen worden besproken en de technieken worden geïllustreerd met toepassingen zoals het typeren van biota in forensisch onderzoek, genetische diagnostiek, biologische diversiteit, karakterisatie van microbiële gemeenschappen en detectie van GGOs in afgeleide producten in voedsel. Tenslotte wordt dieper ingegaan op de recente ontwikkelingen in het vakgebied (biosensor technologie, lab on chip enz.).

Studiemateriaal

Gedetailleerde slides, extra documentatie (via Toledo)

 

Proteïne-gebaseerde biochemische analysetechnieken (B-KUL-I0J40a)

1 studiepunten : College 8 Eerste semesterEerste semester
Springael Dirk

Inhoud

Dit OLA richt zich op technieken die gebruik maken van proteïnen in detectiemethode met name immunologische en enzymatische technieken. Theoretische principes en de praktische opbouw (met inbegrip van de nodige randapparatuur) van dergelijke analyses worden besproken. Verschillende formats worden aangehaald voor de typering van biota en moleculaire diagnostiek en geïllustreerd met toepassingen uit de industrie, medische sector en de wetenschap. De eigenschappen waaraan dergelijke analysetechnieken moeten voldoen zoals specificiteit en gevoeligheid, worden behandeld. De voor- en nadelen worden aangehaald. Tenslotte wordt dieper ingegaan op de recente ontwikkelingen in het vakgebied (chip technologie, lab-on-chip enz.).

Studiemateriaal

Gedetailleerde slides, extra documentatie (via Toledo)

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0J41A : Biomoleculaire technologie en analyse

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Biochemische analysetechnieken (B-KUL-I2N90b)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

Er worden zes vraagstellingen opgegeven die peilen naar kennis en inzicht, waarvan één vraag op basis van een vooraf te lezen/begrijpen artikel opgegeven per examenmoment. Het artikel mag onbeschreven geraadpleegd worden op het examen.

ECTS Metabolisms (B-KUL-I0N92B)

4 ECTS English 26 Second termSecond term
Steenackers Hans (coordinator) |  Steenackers Hans |  Vonesch Sibylle

Aims

Overview of the unversal metabolisms for the different classes of biomolecules and the integration of the anabolic and katabolic ways with the central metabolism. Showing of the importance of insight in the spacial structure and the regulation mechanisms of enzyms, compartimentalization on various levels and specialization. Illustration of the use of knowledge of metabolism for practical applications.
  
At finishing the course, the participants:
(i) have gained knowledge of the central metabolic ways and have insight in the importance of a properly functioning metabolic network for the physiology of each organism,
(ii) are able to locate new metabolic ways (and the enzymes and metabolites involved) in this metabolic network,(iii) are aware of the biotechnological potential that is represented by the metabolic diversity.

Previous knowledge

Students are expected to be familiar with the building blocks for the major classes of biological macromolecules and their most important cellular functions. They are also expected to have insight into the basics of 3D structure of proteins and the catalytic activity of enzymes, including the role of co-enzymes, and knowledge of the central metabolic ways (glycolysis, gluconeogenesis, pentosephosphate pathway, citric acid cycle, glyoxylic acid cycle, Calvin cycle) and of mechanisms for the generation of metabolic free energy (oxydative and photophosphorylation).

Order of Enrolment



(FLEXIBLE (I0N28A) OR FLEXIBLE (X0B41B) OR FLEXIBLE (X0E51A)) AND (FLEXIBLE (X0A83A) OR FLEXIBLE ( X0E43A ) OR FLEXIBLE (I0V66A) OR FLEXIBLE (X9X14B) OR FLEXIBLE ( X0E47A ) OR FLEXIBLE( I0V27A ) )


I0N28AI0N28A : Microbiologie
X0B41BX0B41B : Microbiologie
X0E51AX0E51A : Microbiologie
X0A83AX0A83A : Dierkundige biologie
X0E43AX0E43A : Dierkundige biologie
I0V66AI0V66A : Biologie I: toegepaste plantkunde en celbiologie
X9X14BX9X14B : Plantkundige biologie 2
X0E47AX0E47A : Plantkundige biologie 2
I0V27AI0V27A : Biologie II: toegepaste dierkunde

Onderwijsleeractiviteiten

Metabolisms (B-KUL-I0N92a)

4 ECTS : Lecture 26 Second termSecond term
Steenackers Hans |  Vonesch Sibylle

Content

In a first part the metabolism of energy-rich macromolecules will be discussed for representative cellular components (polysaccharides, triglycerides and fatty acids, proteins and amino acids). In a second part the biosynthesis of macromolecular materials will be presented (fatty acids, membrane lipids, sterols, amino acids and nucleotides).With regards to the respective biochemical pathways, the catalytic activity of the enzymes involved will be discussed, as well as the regulatory mechanisms that influence these activities. For the different groups of cellular compounds it will be demonstrated how their catabolic and anabolic pathways are integrated and intertwined with central metabolism. Finally, representative cases of physiological defects caused by dysfunctional metabolic ways will be discussed (illustrated by means of metabolic diseases of humans). On the other hand, it is shown that various practical applications (nutrition, health and agriculture) are based on basic knowledge of metabolism in humans, animals, plants and microorganisms.

Course material

- See Toledo for slides and links (background information, illustrations)

- Biochemistry 7th ed (2012); J.M. Berg, J.L. Tymoczko, L. Stryer; W.H. Freeman and Company, New York.

Format: more information

Classic lectures.

Evaluatieactiviteiten

Evaluation: Metabolisms (B-KUL-I2N92b)

Type : Exam during the examination period
Description of evaluation : Written
Type of questions : Open questions
Learning material : None

Explanation

Final written exam during the examination period.

ECTS Eenheidsbewerkingen chemische industrieën (B-KUL-I0N94A)

5 studiepunten Nederlands 46 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Van der Bruggen Bart (coördinator) |  Smets Ilse |  Van der Bruggen Bart

Doelstellingen

  • De studenten maken kennis met de verschillende basiselementen die teruggevonden worden in de flowsheet van een chemische procesinstallatie.
  • De studenten verwerven gedetailleerde kennis van verschillende industriële scheidingstechnieken (flash, distillatie, vloeistof-vloeistof extractie, absorptie) die als basiselementen aanwezig zijn in chemische processen.
  • De studenten weten hoe ze deze basiselementen moeten combineren om tot een logische en volledige opbouw van het productieproces te komen.
  • De studenten krijgen inzicht in hoe in de chemische industrie ruwe grondstoffen worden omgezet tot eindproducten voor sommige welgekozen case-studies (industrieel relevante chemische productieprocessen).
  • De studenten zijn in staat om de kennis uit de hoorcolleges toepassen voor de berekening van verschillende industriële scheidingtechnieken.

Begintermen

Algemene vorming chemie, fysica, thermodynamica, wiskunde, transportverschijnselen.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



( GELIJKTIJDIG(X0C04A) OF GELIJKTIJDIG(X0E56A)) OF GELIJKTIJDIG( I0W36A )


X0C04AX0C04A : Fysische transportverschijnselen
X0E56AX0E56A : Fysische transportverschijnselen
I0W36AI0W36A : Transport Phenomena in Bioscience Engineering

Onderwijsleeractiviteiten

Eenheidsbewerkingen chemische industrieën: hoorcollege (theorie - eenheidsbewerkingen) (B-KUL-I0J36a)

1.5 studiepunten : College 14 Tweede semesterTweede semester
Van der Bruggen Bart

Inhoud

1. Inleiding

  • relevante thermodynamica, fasenevenwicht (vloeistof-damp) in systemen met 1 en 2 componenten
  • karakteristieken van een scheidingsproces
  • overzicht en onderliggende principes van scheiding voor de belangrijkste scheidingsmethoden

 

2. Scheidingsprocessen

  • wat is een scheidingsproces?
  • vloeistof-damp evenwicht in binaire en multicomponente systemen
  • massa- en energiebalansen voor niet-reactieve processen
  • evenwichtsverdampingsproces (flash), batchdestillatie, meertrapsdestillatie voor binair systeem
  • azeotrope en extractieve destillatie
  • vloeistof-vloeistof extractie 
  • absorptie en desorptie

Studiemateriaal

Presentaties beschikbaar via Toledo
Cursustekst

Toelichting werkvorm

Hoorcollege

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0N94B : Scheidingsprocessen in de chemische industrieën

Eenheidsbewerkingen chemische industrieën: hoorcollege (theorie – uitgewerkte case studies) (B-KUL-I0J37a)

1.5 studiepunten : College 12 Tweede semesterTweede semester
Smets Ilse |  Van der Bruggen Bart

Inhoud

1. Inleiding

  • overzicht van ruwe grondstoffen, tussenproducten en belangrijke eindproducten
  • structuur van de chemische industrie

 

2. Uitgebreidere bespreking van sommige case-studies / industrieel relevante chemische productieprocessen: 

  • productie van onverzadigde koolwaterstoffen (‘steam cracking’)
  • productie van brandstoffen (petroleumraffinage)
  • bereiding van synthesegas
  • productie van ammoniak en/of methanol
  •  steenkoolvergassing of -pyrolyse

Studiemateriaal

Presentaties beschikbaar via Toledo
Cursustekst

Toelichting werkvorm

Hoorcollege

Eenheidsbewerkingen chemische industrieën: oefeningen (B-KUL-I0N95a)

2 studiepunten : Practicum 20 Tweede semesterTweede semester
Van der Bruggen Bart

Inhoud

  • De oefeningen sessies betreffen rekenkundige oefeningen om de theorie over fasenevenwichten en over de details van de belangrijkste scheidingsprocessen (flash, destillatie, extractie en absorptie) praktisch toe te passen.
  • De computer sessies (met het commerciële software pakket Aspen Plus) dienen om de studenten vertrouwd te maken met de analyse van eenvoudige chemische scheidingsprocessen. Ze verwerven ook inzicht in de relatie tussen variabelen, vergelijkingen, vrijheidsgraden en bekijken hoe het resultaat van een scheidingsproces beïnvloed wordt door aanpassing van werkingsvoorwaarden en parameters (sensitiviteitsanalyse).

Studiemateriaal

Presentaties beschikbaar via Toledo
Cursustekst

Toelichting werkvorm

Oefensessie - PC-sessie - Verslag

Klassieke oefenzittingen waarbij er uitleg wordt gegeven bij oefeningen die ter plaatse worden gemaakt.

Een drietal sessies computeroefeningen waarbij het simulatieprogramma ASPEN wordt gebruikt.

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0N94B : Scheidingsprocessen in de chemische industrieën

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Eenheidsbewerkingen chemische industrieën (B-KUL-I2N94a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag, Medewerking tijdens contactmomenten
Vraagvormen : Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Computer, Cursusmateriaal

Toelichting

Schriftelijk examen:

  • Voor het theoretisch gedeelte onderwezen in de hoorcolleges: gesloten boek. 
  • Voor het praktisch gedeelte ingeoefend tijdens de oefenzittingen: open boek.

Weging van de onderdelen:

  • theorievraag scheidingsprocessen 37,5 %
  • theorievraag chemische procesindustrie 25%
  • oefeningen scheidingsprocessen 37,5%

Permanente evaluatie van de ontwerp- en simulatieoefeningen met het softwarepakket Aspen Plus: een kort verslagje wordt gevraagd op het einde van elke sessie.

Het finale examenresultaat (op 20) wordt voor elke niet-deelname aan de drie computersessies telkens met 1 punt verminderd.

ECTS Scheidingsprocessen in de chemische industrieën (B-KUL-I0N94B)

4 studiepunten Nederlands 37 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Van der Bruggen Bart (coördinator) |  Smets Ilse |  Van der Bruggen Bart

Doelstellingen

  • De studenten maken kennis met de verschillende basiselementen die teruggevonden worden in de flowsheet van een chemische procesinstallatie.
  • De studenten verwerven gedetailleerde kennis van verschillende industriële scheidingstechnieken (flash, distillatie, vloeistof-vloeistof extractie, absorptie) die als basiselementen aanwezig zijn in chemische processen.
  • De studenten weten hoe ze deze basiselementen moeten combineren om tot een logische en volledige opbouw van het productieproces te komen.
  • De studenten krijgen inzicht in hoe in de chemische industrie ruwe grondstoffen worden omgezet tot eindproducten voor sommige welgekozen case-studies (industrieel relevante chemische productieprocessen).
  • De studenten zijn in staat om de kennis uit de hoorcolleges toepassen voor de berekening van verschillende industriële scheidingtechnieken.

Begintermen

Algemene vorming chemie, fysica, thermodynamica, wiskunde, transportverschijnselen.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



GELIJKTIJDIG( X0C04A ) OF GELIJKTIJDIG( X0E56A )OR GELIJKTIJDIG( I0W36A )


X0C04AX0C04A : Fysische transportverschijnselen
X0E56AX0E56A : Fysische transportverschijnselen
I0W36AI0W36A : Transport Phenomena in Bioscience Engineering

Onderwijsleeractiviteiten

Eenheidsbewerkingen chemische industrieën: hoorcollege (theorie - eenheidsbewerkingen) (B-KUL-I0J36a)

1.5 studiepunten : College 14 Tweede semesterTweede semester
Van der Bruggen Bart

Inhoud

1. Inleiding

  • relevante thermodynamica, fasenevenwicht (vloeistof-damp) in systemen met 1 en 2 componenten
  • karakteristieken van een scheidingsproces
  • overzicht en onderliggende principes van scheiding voor de belangrijkste scheidingsmethoden

 

2. Scheidingsprocessen

  • wat is een scheidingsproces?
  • vloeistof-damp evenwicht in binaire en multicomponente systemen
  • massa- en energiebalansen voor niet-reactieve processen
  • evenwichtsverdampingsproces (flash), batchdestillatie, meertrapsdestillatie voor binair systeem
  • azeotrope en extractieve destillatie
  • vloeistof-vloeistof extractie 
  • absorptie en desorptie

Studiemateriaal

Presentaties beschikbaar via Toledo
Cursustekst

Toelichting werkvorm

Hoorcollege

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0N94A : Eenheidsbewerkingen chemische industrieën

Eenheidsbewerkingen chemische industrieën: hoorcollege (theorie – case study: steam cracking) (B-KUL-I0J38a)

0.5 studiepunten : College 3 Tweede semesterTweede semester
Smets Ilse

Inhoud

1. Inleiding

  • overzicht van ruwe grondstoffen, tussenproducten en belangrijke eindproducten
  • structuur van de chemische industrie

 

2. Uitgebreidere bespreking van sommige case-studies / industrieel relevante chemische productieprocessen: 

  • productie van onverzadigde koolwaterstoffen (‘steam cracking’)

Studiemateriaal

Presentaties beschikbaar via Toledo
Cursustekst

Toelichting werkvorm

Hoorcollege

Eenheidsbewerkingen chemische industrieën: oefeningen (B-KUL-I0N95a)

2 studiepunten : Practicum 20 Tweede semesterTweede semester
Van der Bruggen Bart

Inhoud

  • De oefeningen sessies betreffen rekenkundige oefeningen om de theorie over fasenevenwichten en over de details van de belangrijkste scheidingsprocessen (flash, destillatie, extractie en absorptie) praktisch toe te passen.
  • De computer sessies (met het commerciële software pakket Aspen Plus) dienen om de studenten vertrouwd te maken met de analyse van eenvoudige chemische scheidingsprocessen. Ze verwerven ook inzicht in de relatie tussen variabelen, vergelijkingen, vrijheidsgraden en bekijken hoe het resultaat van een scheidingsproces beïnvloed wordt door aanpassing van werkingsvoorwaarden en parameters (sensitiviteitsanalyse).

Studiemateriaal

Presentaties beschikbaar via Toledo
Cursustekst

Toelichting werkvorm

Oefensessie - PC-sessie - Verslag

Klassieke oefenzittingen waarbij er uitleg wordt gegeven bij oefeningen die ter plaatse worden gemaakt.

Een drietal sessies computeroefeningen waarbij het simulatieprogramma ASPEN wordt gebruikt.

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0N94A : Eenheidsbewerkingen chemische industrieën

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Scheidingsprocessen in de chemische industrieën (B-KUL-I2N94b)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag, Medewerking tijdens contactmomenten
Vraagvormen : Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal, Computer

Toelichting

Schriftelijk examen:

  • Voor het theoretisch gedeelte onderwezen in de hoorcolleges: gesloten boek. 
  • Voor het praktisch gedeelte ingeoefend tijdens de oefenzittingen: open boek.

Weging van de onderdelen:

  • theorievraag scheidingsprocessen 42,5 %
  • theorievraag chemische procesindustrie 15%
  • oefeningen scheidingsprocessen 42,5%

Permanente evaluatie van de ontwerp- en simulatieoefeningen met het softwarepakket Aspen Plus: een kort verslagje wordt gevraagd op het einde van elke sessie.

Het finale examenresultaat (op 20) wordt voor elke niet-deelname aan de drie computersessies telkens met 1 punt verminderd.

ECTS Milieutechnische microbiologie (B-KUL-I0N96A)

5 studiepunten Nederlands 48 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Springael Dirk

Doelstellingen

De student verwerft inzicht in de microbiologie en de microbiële processen van biotechnologische systemen, toegepast in milieutechnologie.

De student leert  

- de biochemische mechanismen betrokken in polluentverwijdering onderscheiden,

- de fylogenie van de desbetreffende organismen begrijpen,

- een keuze maken uit systemen om de desbetreffende organismen en processen op te volgen,

- een keuze maken uit biotechnologische behandelingsmethoden van verontreinigde bodem, water en lucht en afvalverwerking,

- een schriftelijk rapport maken van een praktische oefening gerelateerd aan milieubiotechnologie.

 

Begintermen

Basiskennis microbiologie en biochemie.

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Milieutechnische microbiologie: hoorcollege (B-KUL-I0N96a)

4 studiepunten : College 28 Eerste semesterEerste semester
Springael Dirk

Inhoud

Het vak omvat vier delen.

In een eerste deel wordt aandacht besteed aan de polluenten zelf, aan hun gedrag wat betreft verspreiding in het leefmilieu, aan de omgevingsfactoren die hun verspreiding beïnvloeden en aan de weerslag daarvan op de mogelijke toepassing van biologische systemen voor de verwijdering van de polluenten uit dat milieu. Daarnaast wordt aandacht gegeven aan algemeen gebruikte termen in leefmilieubiotechnologie.

Een tweede gedeelte behandelt de verschillende mechanismen en processen die micro-organismen gebruiken in het omgaan met verontreinigingen zoals de microbiële afbraakwegen van organische polluenten (zowel in aërobe als anaërobe omstandigheden), microbiële resistentiemechanismen tegen zware metalen, verwijderingsmechanismen van zware metalen, processen die worden gebruikt voor nutrient (stikstof en fosfaat) verwijdering en processen voor de verwerking van organische afval tot nuttige producten. Dit wordt procesmatig maar ook op biochemisch en genetisch vlak bekeken. 

Deel drie voorziet de toepassing van de kennis in delen 1 en 2 in de biologische behandeling van gecontamineerde bodems (ex situ en in situ), van afvalwater en van afvalverwerking.

Een vierde deel spitst zich toe op de methodes om milieubiotechnologische activiteiten en het gedrag van organismen in het verontreinigd biotoop op te volgen. Daaronder vallen methodes voor de detectie van de polluent, de detectie van mogelijke afbraakprodukten, isotoopanalyse, en microbiële en moleculaire methodes die zich rechtstreeks richten naar de microbiologie.

 

Studiemateriaal

Slides beschikbaar via Toledo.

Toelichting werkvorm

Interactief hoorcollege.

Milieutechnische microbiologie: practicum (B-KUL-I0N97a)

1 studiepunten : Practicum 20 Eerste semesterEerste semester
Springael Dirk

Inhoud

De studenten testen in het labo de pesticideresidubiodegradatiecapaciteit van zandfilters die gebruikt worden in systemen voor productie van drinkwater uit grondwater. De biologische afbraak van twee verschillende pesticideresidus wordt onderzocht waarbij UPLC-UV-VIS wordt gebruikt om de pesticideresiduconcentraties te meten. Daarnaast worden gerichte moleculaire technieken zoals PCR toegepast om genfuncties betrokken in de bioafbraak te detecteren. Verschillende zandfilters afkomstig van verschillende drinkwaterproductiesystemen worden met elkaar vergeleken. De stalen zijn afkomstig van operationele drinkwatrproductiesystemen aangeleverd door De Watergroep.    

Studiemateriaal

Practicumhandleiding beschikbaar via Toledo.

Toelichting werkvorm

Het practicum gebeurt in groepsverband (groepen van 3-4 studenten). Elke groep heeft een begeleider (PhD student of post-doc behorende tot de afdeling). In een introductiesessie wordt een overzicht gegeven van het practicum door de practicumverantwoordelijke van de organiserende afdeling en worden de verwachtingen naar de studenten verduidelijkt. De studenten beschikken via Toledo ook over een gedetailleerde practicumhandleiding die zowel achtergrondinformatie bevat over het behandelde thema als praktische informatie. De handleiding wordt verwacht doorgenomen te zijn voor de inleidende sessie. Het practicum verloopt over verschillende halve dagen. Het practicum leidt tot een verslag waarin kinetieken van afbraak worden besproken en een interpretatie gebeurt van de resultaten. De resultaten worden na het practicum in een on line sessie met de docent besproken. Dit gebeurt voor het indienen van het verslag. De studenten worden wel verwacht de resultaten steeds op te volgen en hun eigen interpretatie naar voren te brengen.

De bedoeling van het practicumproject is dat de studenten in contact komen met een experimentele setup die de bioafbreekbaarheid van organische polluenten onderzoekt. Zij leren hoe dergelijke testen worden opgesteld (met inbegrip van geschikte controles) en opgevolgd. Zij komen daarbij in contact met verschillende reeds gekende monitoringstechnieken maar leren hoe deze worden toegepast bij deze specifieke toepassing. Zij werken in groep waarbij verschillende taken tegelijkertijd worden uitgevoerd en waarbij de groep zich moet organiseren. Zij leren hoe de resultaten moeten worden weergegeven en geïnterpreteerd op basis van literatuur. Bovendien wordt er in het practicum ook gewerkt rond een wetenschappelijke vraag in verband met adaptatie van de microbiële bodemgemeenschap naar afbraak van een polluent toe en leren de studenten hiermee omgaan.

 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Milieutechnische microbiologie (B-KUL-I2N96a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Mondeling, Schriftelijk, Verslag, Self assessment/Peer assessment, Medewerking tijdens contactmomenten
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

Practicum (4/20) en afsluitend examen (16/20). De student is geslaagd voor het examen indien de totaliteit van de punten ≥ 10/20 is. De punten van het practicum kunnen overgedragen worden naar het volgend academiejaar met vrijstelling van het practicum indien de score ≥ 2/4 is. Vóór de ISP-deadline van semester 1 van het volgende academiejaar richt de student hiertoe zijn vraag per e-mail aan de verantwoordelijke docent.

Alle labosessies zijn verplicht.

Een afwezigheid moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de sessie gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Gewettigd afwezige studenten kunnen eventueel, in samenspraak met de docent, de gemiste sessie inhalen op een andere dag indien die mogelijkheid zich biedt. Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

Eigenlijk examen.

Tijdens het examen worden er vier vraagstellingen opgegeven.

  • 2 schriftelijk
  • 2 mondeling met schriftelijke voorbereiding waaronder één vraag die de bespreking behandelt van een opgegeven artikel. Het artikel mag (ongeschreven) geraadpleegd worden tijdens het examen. 

Toelichting bij herkansen

Tijdens de herkansing is de modaliteit van het afrondend examen identiek. Voor het practicum is echter geen tweede examenkans voorzien; het resultaat hiervoor uit de eerste examenperiode wordt meegenomen naar de tweede examenkans. 

 

ECTS Reactorkunde (B-KUL-I0N98A)

5 studiepunten Nederlands 52 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Bernaerts Kristel (coördinator) |  Bernaerts Kristel |  Dusselier Michiel

Doelstellingen

Aan het einde van dit opleidingsonderdeel is de student in staat om chemische reactorprocessen en bioreactorprocessen te begrijpen, te analyseren en te ontwerpen. De student leert mathematische vergelijkingen opstellen en oplossen voor massa- en warmtetransport en voor de conversiekinetiek. De student leert om chemische en biochemische reactorprocessen te modelleren en te ontwerpen.
 
Deel a) Chemische reactorkunde

Dit onderdeel geeft een overzicht van de belangrijkste elementen die een rol spelen in en rond chemische reactoren.

Na afloop kan de student:
- materiaal- en energiebalansen opstellen voor (chemische) processen,
- reactiesnelheidvergelijkingen opstellen op basis van gegeven mechanisme,
- berekeningen uitvoeren aan verschillende typen reactoren (CSTR, PFR, batch),
- berekeningen uitvoeren aan reactoren waarin meerdere reacties plaatsvinden,
- berekeningen uitvoeren aan niet-isotherme reactoren,
- berekeningen uitvoeren aan niet-ideale reactoren.
Voorts zal de student bekend zijn met de belangrijkste chemische processen en de rol van katalyse hierin.
 
Deel b) Bioreactorkunde

Dit onderdeel geeft een overzicht van de belangrijkste elementen die een rol spelen in de werking en het ontwerp van bioreactorprocessen. De student verwerft kennis van en inzicht in basiswerkingsprincipes, kwalitatieve en kwantitatieve aspecten (kinetica, massabalansen) van biotechnologische productieprocessen.

Na afloop kan de student:
- de principes van ongestructureerde modellen en gebalanceerde groei begrijpen en uitleggen,
- massabalansen opstellen en analyseren voor batch, fed-batch en continue bioreactoren,
- courante kinetische uitdrukkingen voor biomassagroei, substraatopname en productvorming begrijpen, uitleggen en toepassen,
- een globale reactiestoichiometrie voor bioreactorprocessen opstellen en stoichiometrische coëfficiënten berekenen,
- ontwerpberekeningen uitvoeren op basis van massabalansen en elementbalansen voor batch, fed-batch en continue bioreactoren,
- fed-batch processen optimaliseren,
- massaoverdracht (in het bijzonder zuurstofoverdracht) in bioreactoren begrijpen, uitleggen en kwantificeren.

In de oefeningenzittingen wordt het in de praktijk toepassen van de concepten en methoden aan de hand van concrete vraagstukken aangeleerd en ingeoefend.

Tijdens een laborondleiding maken de studenten kennis met chemische reactoren en bioreactoren in onderzoek.

Begintermen

Een algemene vorming in chemie, biochemie, microbiologie, fysica, thermodynamica, en een specifieke kennis van fysische transportverschijnselen en systeemanalyse.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL (X0C04A) OF SOEPEL (X0E56A) OF SOEPEL( I0W36A )


X0C04AX0C04A : Fysische transportverschijnselen
X0E56AX0E56A : Fysische transportverschijnselen
I0W36AI0W36A : Transport Phenomena in Bioscience Engineering

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Reactorkunde: hoorcollege (B-KUL-I0N98a)

4 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
Bernaerts Kristel |  Dusselier Michiel

Inhoud

De cursus is tweeledig. Deel a behandelt chemische reactoren (gedoceerd door M.Dusselier); deel b behandelt bioreactoren (gedoceerd door K. Bernaerts).
 
Korte inhoud van deel a) Chemische reactorkunde

  • Algemene inleiding industriële chemische processen en reactoren
  • Massa- en energiebalansen
  • Reactiekinetieken
  • Ontwerpvergelijkingen van CSTR, PFR en batch reactoren
  • Oplossen ontwerpvergelijkingen
  • Opstellen operating diagrams
  • Reactorkeuze
  • Selectiviteit, opbrengst, verblijftijd
  • Serieschakelen reactoren
  • Niet-isotherme reactoren voor exo- en endotherme reacties
  • Niet-ideale reactoren
  • Reactoren toegepast in recent onderzoek 

Korte inhoud van deel b) Bioreactorkunde

  • Algemene inleiding: industriële biotechnologie, voorbeelden, celmetabolisme
  • Kinetieken van biomassagroei, substraatopname en productvorming: vergelijkingen en experimentele bepaling
  • Massabalansen in batch reactoren: opstellen van vergelijkingen, analyse en ontwerpen
  • Stoichiometrie en elementbalansen voor eenvoudige bioreactorprocessen: opstellen en toepassing in ontwerpen.
  • Massabalansen van continue reactoren: opstellen van vergelijkingen, analyse en ontwerpen
  • Massabalansen van fed-batch reactoren: opstellen van vergelijkingen, analyse en ontwerpen
  • Massaoverdracht (met name zuurstofoverdracht) in bioreactoren: theorie, massabalansen, experimentele bepaling en ontwerpen
  • Optimalisering van fed-batch processen
  • Bioreactorontwerpen: basisconfiguraties en onderdelen 
  • Energie- en warmtebalansen
  • Voorbeelden uit de industrie

Tijdens een laborondleiding maak je kennis met chemische reactoren en bioreactoren toegepast in onderzoek. 

Studiemateriaal

Deel a) Chemische reactorkunde. Cursustekst en handboek Chemical Reaction Engineering: A First Course van Ian S. Metcalfe (Oxford Chemistry Primers).
 
Deel b) Bioreactorkunde. Cursustekst en presentatiemateriaal ter beschikking gesteld tijdens de hoorcolleges, via de cursusdienst en via Toledo.
 
Aanvullende literatuur (niet verplicht): Bioprocess Engineering Principles. P.M. Doran, Academic Press, 439p., 1995. (ISBN 0-12-200855-2)

Toelichting werkvorm

Hoorcolleges

Reactorkunde: oefeningen (B-KUL-I0N99a)

1 studiepunten : Practicum 26 Tweede semesterTweede semester
Bernaerts Kristel |  Dusselier Michiel

Inhoud

In de oefeningenzittingen wordt het in de praktijk toepassen van de concepten en methoden aan de hand van concrete vraagstukken aangeleerd en ingeoefend.

Studiemateriaal

Cursustekst
Toledo

Toelichting werkvorm

Oefeningen worden ter zitting ingeoefend.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Reactorkunde (B-KUL-I2N98a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Rekenmachine

Toelichting

De evaluatie van het Opleidingsonderdeel 'Reactorkunde' bestaat uit een gesloten boek examen tijdens de examenperiode.

Het examen is volledig schriftelijk.

De evaluatie bevat 2 delen, nl. “chemische reactorkunde” en “bioreactorkunde”, die elk voor 50% van de punten meetellen.

ECTS Eenheidsbewerkingen biologische industrieën (B-KUL-I0O00B)

4 studiepunten Nederlands 44 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Verkempinck Sarah

Doelstellingen

- De studenten verwerven kennis van eenheidsbewerkingen die relevant zijn voor de biologische industrie.

- De studenten begrijpen de wetenschappelijke principes waarop deze eenheidsbewerkingen zijn gebaseerd en kunnen deze uitleggen en beredeneren.

- De studenten weten welke de effecten zijn die deze eenheidsbewerkingen kunnen hebben op kwaliteitseigenschappen (stabiliteit) van biologische materialen.

- De studenten zijn in staat deze inzichten toe te passen op concrete berekeningsproblemen van eenheidsbewerkingen in de context van evaluatie, analyse en ontwerp van eenheidsbewerkingen in de biologische industrie.

Begintermen

Grondige basiskennis wiskunde, differentiaalvergelijkingen, fysische transportverschijnselen en thermodynamica.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



( ( SOEPEL( I0W36A )OR SOEPEL (X0C04A) OF SOEPEL (X0E56A)) EN ( SOEPEL (I0N34A) OF SOEPEL (X0D03A) OF SOEPEL (X0D03B) OF SOEPEL (X0E53A) OF SOEPEL (G0O31B)))


I0W36AI0W36A : Transport Phenomena in Bioscience Engineering
X0C04AX0C04A : Fysische transportverschijnselen
X0E56AX0E56A : Fysische transportverschijnselen
I0N34AI0N34A : Thermodynamica
X0D03AX0D03A : Chemische thermodynamica
X0D03BX0D03B : Thermodynamica
X0E53AX0E53A : Thermodynamica
G0O31BG0O31B : Chemische thermodynamica

Identieke opleidingsonderdelen

I0O00A: Eenheidsbewerkingen biologische industrieën

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Eenheidsbewerkingen biologische industrieën: hoorcollege (B-KUL-I0O00a)

3.5 studiepunten : College 28 Eerste semesterEerste semester
Verkempinck Sarah

Inhoud

Hoofdstuk 1 : Kristallisatie
 
- Basisprincipes
- Nucleatie en kristalgroei
- Industriële implementatie
- Toepassingen in de biologische industrie
 
Hoofdstuk 2 : Evaporatief drogen
 
- Water-sorptie fenomenen van biologische materialen
- Karakteristieken van vochtige lucht (Mollier-diagramma)
- Berekening van droogtijden (hygroscopische en niet-hygroscopische materialen)
- Energetische karakteristieken van drogers
- Industriële implementatie
- Toepassingen: bijvoorbeeld trommeldroger
 
Hoofdstuk 3 : Vriesdrogen
 
- Basisprincipes
- De vriesdroogcyclus
- Invriezen/vriesdrogen en toestandsdiagramma’s van biologische materialen (collapse-fenomeen)
- De rol van cryostabilisatoren en cryoprotectoren
- Berekening van vriesdroogtijd
- Industriële implementatie
- Toepassingen van vriesdrogen in de biologische industrie

Hoofdstuk 4 : Stabiliteit van biologische materialen

- Inleiding
- Toestandsdiagramma van biologische materialen

- Belang van temperatuur, wateractiviteit en vochtgehalte bij de stabiliteit van biologische materialen
- Experimenteel bepalen van de glastransitietemperatuur
- Cryostabilisatoren en cryoprotectoren
- Collaps fenomenen
- Toepassingen

In elk van de hoofdstukken worden de basisprincipes besproken en vervolgens geïntegreerd in procesberekening (ontwerp, evaluatie en optimisatie).
Bovendien wordt ingegaan op de effecten van deze eenheidsbewerkingen op de stabiliteit en functionaliteit van biologische materialen. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met een beschrijving van de technische infrastructuur en de industriële toepassingen (hierbij wordt aangegeven welke nieuwe tendensen men mag verwachten).

Studiemateriaal

Cursustekst en slides via LBK-cursusdienst en Toledo

Toelichting werkvorm

Hoorcollege

Hoorcollege

Eenheidsbewerkingen biologische industrieën: oefeningen (B-KUL-I0O01a)

0.5 studiepunten : Practicum 16 Eerste semesterEerste semester
Verkempinck Sarah

Inhoud

Het hoorcollege wordt ondersteund met numerieke oefeningen. Tijdens deze oefeningen worden een aantal concrete problemen opgelost met behulp van de vergelijkingen die tijdens het hoorcollege werden afgeleid en/of besproken.

Studiemateriaal

Cursustekst en slides via LBK-cursusdienst en Toledo
Opgaven ter beschikking gesteld door de docenten

Toelichting werkvorm

Oefensessie

Numerieke oefeningen onder begeleiding (in kleine groepen)

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Eenheidsbewerkingen biologische industrieën (B-KUL-I2O00b)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Formularium, Rekenmachine

Toelichting

De evaluatie van het opleidingsonderdeel 'Eenheidsbewerkingen biologische industrieën' bestaat uit één examen tijdens de examenperiode, dat opgesplitst is in:

(a) Theoretisch gedeelte, op 2/3 van de punten, gesloten boek, schriftelijke examen, gebruik van formularium toegelaten.

(b) Oefeningen gedeelte, op 1/3 van de punten, gesloten boek, schriftelijk examen, gebruik formularium en rekenmachine toegelaten.

ECTS Kolloïdchemie (B-KUL-I0O02B)

4 studiepunten Nederlands 39 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
De Vos Dirk

Doelstellingen

De student verwerft een grondige fysisch-chemische basiskennis voor de studie van alle hoogdisperse systemen. De student leert het antwoord op basisvragen zoals: (1) 'Is de hoogverdeelde toestand stabiel, en waarom?'  en (2) 'Wat is de dimensie van de kolloidale deeltjes?'. Daarnaast leert de student ook kwantitatieve vraagstukken op te lossen. Kolloïdchemie is een conceptuele cursus, die de basis legt van latere, toepassingsgerichte cursussen.

Begintermen

De studenten hebben een basisopleiding gehad met daarin algemene en elementaire (an)organische scheikunde, wiskunde, fysica en thermodynamica.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



( ( GELIJKTIJDIG(I0N21C) OF ( SOEPEL( X0A35A ) OF SOEPEL( X0E55A )) OF SOEPEL( G0N13B ) ) EN
( SOEPEL( I0O23B )OR SOEPEL( X9X03A ) OF SOEPEL ( X0E39A ) OF SOEPEL( G0O35A ) ) )


X0A35AX0A35A : Algemene natuurkunde: elektromagnetisme
X0E55AX0E55A : Algemene natuurkunde: elektromagnetisme
G0N13BG0N13B : Algemene natuurkunde II
I0O23BI0O23B : Organische chemie
X9X03AX9X03A : Bio-organische chemie
X0E39AX0E39A : Bio-organische chemie
G0O35AG0O35A : Organische chemie
I0N21CI0N21C : Fysica 2: elektromagnetisme en moderne fysica

Identieke opleidingsonderdelen

I0O02A: Kolloïdchemie

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Kolloïdchemie: hoorcollege (B-KUL-I0O02a)

3.5 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
De Vos Dirk

Inhoud

Kolloïdchemie bestudeert eigenschappen, vorming en stabiliteit van hoogdisperse systemen. Daarvoor moet men de fysische chemie van de interfase begrijpen. Belangrijk zijn oppervlaktespanning en de rol van tensioactieve stoffen. De contacthoek wordt besproken, met toepassingen in detergentie en flotatie. Druk en oplosbaarheid aan gekromde interfases worden beschreven door de wetten van Young-Laplace en Kelvin. Deze laten ook toe de basis van porosimetrie te begrijpen. Tweedimensionele films worden bekeken, met concepten zoals filmdruk en Langmuir Blodgett films. Vorming en toepassing van micellen wordt besproken. Stapeling van micellen leidt tot vloeibaar kristallijne fasen. Deze worden bestudeerd met DSC, SAXD en polarizatiemicroscopie.

Vervolgens bestuderen we technieken voor bepaling van partikelgrootte (number, mass average), zoals sedimentatie en centrifugatie, dark field microscopie, (environmental) SEM en TEM, en AFM. Basisconcepten van lichtverstrooiing worden behandeld, met Rayleigh en Debye verstrooiing. Voor statische lichtverstrooiing introduceren we hoekafhankelijkheid, scattering lengte, turbiditeit en bepaling van fractaaldimensies. Dynamische lichtverstrooiing (DLS, PCS) kan worden gebruikt voor bepaling van diffusiecoëfficiënten, diameter van partikels, vesikels, etc.
Reologie van hoogverdeelde systemen komt aan bod wegens haar intrinsiek technologisch belang, en wegens haar nut voor deeltjeskarakterisatie. We bekijken de Einstein-wet en de mogelijke afwijkingen ervan, viscoëlectrische effecten, viscositeit van polymeeroplossingen zoals uitgedrukt in de Staudinger-wet. Dit veronderstelt basiskennis van polymeeroplossingsfysica ('goede' solventen, theta temperatuur).
Daarna bekijken we elektrische effecten op kolloïdale deeltjes (isomorfe substitutie; point of zero charge, pzc). Verschillende benaderingen van de elektrische dubbellaag worden voorgesteld (Debye-Hückel, Gouy-Chapman). Methodes voor bepaling van oppervlaktelading en -potentiaal, zeta potentiaal, isoëlektrisch punt (iep) en de relatie iep-pzc worden bekeken.
Kolloïdale stabiliteit kan gebaseerd zijn op elektrische effecten, zoals in de DLVO-theorie, of op effecten van polymeren. Sterische (de)stabilisatie komt aan bod. Dit brengt ons tot flocculatiekinetiek, en het verband met structuur van aggregaten.
Ten slotte worden de basisconcepten met geselecteerde topics geïllustreerd: schuimen en emulsies, met bijzondere aandacht voor levensmiddelensystemen (Gibbs Marangoni effecten, zwarte films, antischuimmiddelen), emulsie en suspensiepolymerisatie en kolloïdale aspecten van bereiding van farmaceutische, cosmetische en een aantal andere technische producten.

Studiemateriaal

Cursustekst: Kolloïdchemie (2013), D. De Vos via LBK-cursusdienst.
Zie Toledo voor slides en extra informatie.

Toelichting werkvorm

Interactief hoorcollege

Kolloïdchemie: oefeningen (B-KUL-I0O03a)

0.5 studiepunten : Practicum 13 Tweede semesterTweede semester
De Vos Dirk

Inhoud

Het practicum omvat numerieke oefeningen, en een individuele studie van een artikel dat de basisconcepten van de kolloïdchemie gebruikt in een typisch toepassingsdomein (waterzuivering, bodemsanering, voedingstechnologie, nanotechnologie, biofysica of interfasechemie).

Studiemateriaal

Een oefeningenbundel met opgaven van vraagstukken wordt ter beschikking gesteld.
Zie Toledo voor oefeningen met oplossingen en extra informatie.

Toelichting werkvorm

Onder begeleiding worden in kleine groepen oefeningen gemaakt.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Kolloïdchemie (B-KUL-I2O02b)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Mondeling
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Formularium, Rekenmachine

Toelichting

Het examen bevat zowel theorie- en inzichtsvragen als oefeningen. De studenten mogen gebruik maken van een formularium.

ECTS Seminaries industriële productie en duurzaamheid (B-KUL-I0O04C)

3 studiepunten Nederlands 40 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Sels Bert

Doelstellingen

Het curriculum moet de studenten in staat stellen om op een creatieve wijze invulling te geven aan het concept “duurzaam ondernemen” in hun latere professionele omgeving. De studenten verwerven inzicht in de verduurzaming van de chemische industrie (de 12 principes van de groene chemie). Daarnaast maken de studenten ook een kennis met het uitvoeren van levenscyclus-analyses voor chemische processen.

Begintermen

Een algemene basisvorming in economie, chemie, aardwetenschappen, thermodynamica en ecologie.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden

90

Identieke opleidingsonderdelen

I0O04B: Seminaries industriële productie en duurzaamheid

Onderwijsleeractiviteiten

Seminaries industriële productie en duurzaamheid (B-KUL-I0O04a)

1.5 studiepunten : College 14 Eerste semesterEerste semester
Sels Bert

Inhoud

Volgens de meest gangbare definitie van “sustainability” is een economische activiteit “duurzaam” wanneer zij voldoet aan een behoefte van de huidige generatie, zonder afbreuk te doen aan de mogelijkheden van toekomstige generaties. Sustainability moet een algemene bekommernis zijn voor individu, overheid en ondernemingen. Grote ondernemingen, internationale instanties en regeringen ontwikkelen heel wat initiatieven rond duurzame ontwikkeling.

Een inleidend pakket voorziet in een basiskennis van de principes van een duurzame ontwikkeling van de chemische industrie. De uitdagingen en de criteria waaraan een productieproces moet voldoen, worden uitgelegd. Het uitwerken van alternatieve scenario’s en hun kwantitatieve evaluatie op het gebied van duurzaamheid wordt aangeleerd. Daarna wordt het sustainable business concept geïllustreerd aan de hand van werkcolleges met uitgenodigde sprekers die de benaderingen in ondernemingen uit de chemische sector uiteenzetten met praktische voorbeelden. Per hoorcollege en per werkcollege krijgen de studenten een groepstaak. In het kader van het project integreren de studenten deze verschillende groepstaken (verbonden aan de hoor- en werkcolleges), verzamelen ze verder relevante informatie, analyseren ze de duurzaamheid van bepaalde chemische processen met de aangeleerde methodieken en bundelen ze dit alles ten slotte in een schriftelijk werkstuk. Over dit werkstuk moeten de studenten op het eind van de lessen een presentatie gegeven.

Studiemateriaal

Zie Toledo voor het verkrijgen van slides, artikels en referenties, cursustekst, etc.

Toelichting werkvorm

- Hoorcollege volgen
- Na elk hoorcollege een groepstaak maken als voorbereiding voor het project

Seminaries industriële productie en duurzaamheid: werkcollege (B-KUL-I0O05a)

1 studiepunten : Practicum 13 Eerste semesterEerste semester
Sels Bert

Inhoud

Het sustainable business concept wordt geïllustreerd aan de hand van werkcolleges met uitgenodigde sprekers die de benaderingen in ondernemingen uit de chemische sector uiteenzetten met praktische voorbeelden.

Studiemateriaal

Zie Toledo voor de PowerPoint-slides van de gastsprekers

Toelichting werkvorm

- Werkcolleges gegeven door gastsprekers
- Na elk werkcollege een groepstaak maken als voorbereiding voor het project

Seminaries industriële productie en duurzaamheid: project (B-KUL-I0O06a)

0.5 studiepunten : Opdracht 13 Eerste semesterEerste semester
Sels Bert

Inhoud

Per hoorcollege en per werkcollege krijgen de studenten een groepstaak. In het kader van het project integreren de studenten deze verschillende groepstaken (verbonden aan de hoor- en werkcolleges), verzamelen ze verder relevante informatie, analyseren ze de duurzaamheid van bepaalde chemische processen met de aangeleerde methodieken en bundelen ze dit alles ten slotte in een schriftelijk werkstuk. Over dit werkstuk moeten de studenten op het eind van de lessen een presentatie gegeven.

Studiemateriaal

Zie Toledo voor het verkrijgen van slides, artikels en referenties, cursustekst, etc.
De studenten moeten zelf ook verder relevante informatie opzoeken voor het project

Toelichting werkvorm

Begeleid zelfstandig groepswerk

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Seminaries industriële productie en duurzaamheid (B-KUL-I2O04c)

Type : Permanente evaluatie zonder examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Paper/Werkstuk, Self assessment/Peer assessment
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal

Toelichting

Schriftelijke werkstukken en oefeningen (= project) rond opgegeven thema's in het kader van duurzame chemie.
Correctie via peer assessment

ECTS Katalyse (B-KUL-I0O07A)

5 studiepunten Nederlands 52 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Dusselier Michiel

Doelstellingen

Hoorcollege

Er bestaan drie vormen van katalyse, afhankelijk van de aard van de katalysator die ofwel voorkomt als een vaste stof (heterogene katalyse), als een opgeloste verbinding (homogene katalyse) of als een enzyme (biokatalyse). In dit opleidingsonderdeel worden katalytische processen uitgelegd op verschillende lengteschalen, gaande vanaf de moleculaire aspecten van de werking van een individuele actieve plaats tot de integratie in een industriële reactor.

Na het doorlopen van dit opleidingsonderdeel wordt van de studenten verwacht dat ze de volgende vaardigheden bezitten:
- De studenten kunnen de moleculaire werking uitleggen van katalytisch actieve plaatsen in de drie soorten katalysatoren (oppervlaktes en sites, transitiemetaal centra en cycli, actieve pockets in enzymes)
- De studenten kunnen de specificiteit van de reactiekinetiek uitleggen in de drie vormen van katalyse.
- De studenten kunnen de voordelen en beperkingen aangeven van de verschillende soorten katalyse en kunnen ook de uitdagingen aangeven voor de toekomst.
- De studenten kunnen het optreden van limitaties in massa- en warmtetransport van een katalytisch proces evalueren.
- De studenten kunnen de verschillende soorten reactoren uit de industriële praktijk onderscheiden afhankelijk van de toepassing.


Practicum

Het practicum moet de student toelaten een experimentele en kwantitatieve ervaring met katalytische chemie op te doen in het laboratorium en oefenzittingen.

- Oefenzittingen over katalyse-kinetiek
- presentatie van een  industriele katalyse casus in groep
- De studenten kunnen relevante katalytische grootheden (activiteit, selectiviteit, contacttijden, activatie-energie, kinetiek,...) bepalen aan de hand van in team opgemeten experimentele gegevens.
- In een excursie naar chemische bedrijven en katalysatorfabrikanten wordt kennis gemaakt met de industriële realiteit.

Begintermen

Van de student wordt een degelijke basiskennis anorganische, organische en analytische chemie, biochemie, algemene fysica en thermodynamica verwacht, en interesse voor industriële katalytische processen.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



( SOEPEL (I0O23B) OF ( SOEPEL (X9X03A) OF SOEPEL ( X0E39A ))) EN ( SOEPEL( I0N26C ) OF ( SOEPEL (X0C33A) OF SOEPEL (X0C33C) OF SOEPEL ( X0E41A )))


I0O23BI0O23B : Organische chemie
X9X03AX9X03A : Bio-organische chemie
X0E39AX0E39A : Bio-organische chemie
I0N26CI0N26C : Anorganische chemie
X0C33AX0C33A : Grondslagen van de chemie
X0C33CX0C33C : Grondslagen van de chemie
X0E41AX0E41A : Grondslagen van de chemie

Onderwijsleeractiviteiten

Katalyse: hoorcollege (B-KUL-I0O07a)

4 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
Dusselier Michiel

Inhoud

Het hoorcollege bestaat uit een inleiding en vier grote delen: heterogene katalyse, homogenen katalyse, biokatalyse en industriële casussen.  Bij de selectie van praktische voorbeelden ligt de nadruk op processen die de concepten “groene” chemie en duurzaamheid maximaal integreren.

In de inleiding wordt de technologische en maatschappelijke impact en de historische ontwikkeling van de katalyse geschetst.

Het deel heterogene katalyse is toegespitst op katalyse in holtes met moleculaire dimensies en katalyse aan oppervlakken. De studie begint met het verwerven van inzicht in de elementaire stappen van het katalytisch proces. In microkinetica wordt de katalytische actie uitgelegd op het niveau van een individuele site. Op een niveau hoger wordt massa- en warmtetransfer op niveau van 1 korrel en een katalytisch bed ingebracht. Procestechnische aspecten zoals diffusie, materietransport, kinetiek, corrosie en scheiding worden in deze context geïntroduceerd. Vervolvens wordt de synthese van heterogene vaste stof katalysatoren besproken. Vervolgens worden zeolieten uitvoerig besproken. Dit deel eindigt met een overzicht van deactivatie mechanismen bij heterogene katalysatoren.

Het deel homogene katalyse is toegespitst op algemene aspecten van katalyse met opgeloste transitiemetaalcomplexen. Inzicht in dit soort katalyse vergt een goede kennis van de coördinatieve binding, ligand invloeden en elementaire stappen. De concepten worden geïllustreerd met praktijkvoorbeelden, gaande van C-C koppeling (suzuki), hydroformylatie, (selectieve) hydrogenatie tot polymerizatie. 

Het deel biokatalyse gaat uitvoerig in op de werking van enzymes aan de hand van relevante voorbeelden, voornamelijk uit de industriële farmaceutische productie. De kinetiek van enzyme-katalyse en de soorten inhibitie worden uitvoerig besproken en gemodelleerd (michaelis-menten). Het immobiliseren van enzymes en de aanpak voor een praktische realisatie van een biokatalytisch proces wordt uitgelegd. De voorbeelden hebben tot doel de belangrijkste industriële realisaties in dit domein te beschrijven.

Het laatste deel industriële casussen focust zich op relevante grootschalige voorbeeldprocessen waar katalyse cruciaal is. De studenten presenteren later zelf ook casussen.

Studiemateriaal

PowerPointpresentaties zijn beschikbaar via Toledo
Eigen notities
 

Toelichting werkvorm

Interactief hoorcollege met vragenmoment.

Katalyse: practicum (B-KUL-I0O08a)

1 studiepunten : Practicum 26 Tweede semesterTweede semester
Dusselier Michiel

Inhoud

a. De oefenzittingen maken de student vertrouwd met de kwantitatieve benadering van de theoretische concepten: 3 to 4 sessies met oefeningen over micro-, macro en enzyme kinetiek.

b. In de oefenzittingen wordt een groepswerk gepresenteerd: de casus. Een groep van een (2) drie-viertal studenten brengt een katalytische casus in een integrerende manier (reactor, katalysator, process, duurzaamheid, toepassing van het prodcuct,...) in een presentatie van 20 minuten met 10 minuten vragen/groepsdiscussie.

c. Het practicum maakt de student vertrouwd met de concepten van de katalyse. Typische experimenten worden opgezet door een team van een drietal studenten met het doel de belangrijke toepassingsdomeinen experimenteel te benaderen. Voorbeelden van mogelijke onderwerpen zijn: een heterogeen gekatalyseerde reactie met een vaste katalysator; bv fotokatalytisch; een typische homogeen gekatalyseerde reactie; synthese van een chiraal zuiver molecule uit een prochiraal substraat. Het team krijgt een reactor en analytische opstelling ter beschikking uit de aanwezige infrastructuur. Deze reactie wordt dan uitgevoerd en reactieparameters zoals snelheid, selectiviteit en opbrengst (rendement) worden bepaald.

d. Verder is er nog een excursie naar een chemisch bedrijf en/of katalysator fabricant waar de student kennis maakt met de industriële realiteit.

Studiemateriaal

De studenten ontvangen een document met de omschrijving van de opdrachten, oefeningen, casus opdracht en literatuur en details over de in het laboratorium uit te voeren reactie.

Toelichting werkvorm

a. oefenzittingen: klassikaal met tussentijdse ondersteuning aan bord en altijd kans tot stellen van vragen.

b. Voorbeeld casussen worden in de les gegeven zodat de student weet wat er ongeveer verwacht wordt. De casus presentatie voor de klas duurt 20 minuten (groepjes van 3 (2-4)) per groep.  

c. labowerk

- Inleidende sessie met toelichting van de opdracht met aandacht voor de VGM-aspecten en plannen van de experimenten in teamverband

- Uitvoeren van experimenten in het laboratorium en verzamelen van gegevens

- Uitvoeren van de berekeningen en opstellen van het verslag

- Finale versie van het verslag inleveren

- Feedback ontvangen

d. excursie met de bus: ganse dag.

 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Katalyse (B-KUL-I2O07a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Mondeling, Verslag, Medewerking tijdens contactmomenten, Procesevaluatie
Vraagvormen : Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

De evaluatie van het opleidingsonderdeel ‘Katalyse’ bestaat uit:
 

EXAMEN:

(a) Een mondeling, gesloten boek examen met schriftelijke voorbereiding tijdens de examenperiode.

(b) Permanente evaluatie van zowel i) labo-practicum en ii) de presentatie van de casus (beide zijn een groepswerk) op basis van i) voorbereiding en uitvoering van de proeven en het verslag, en ii) de presentatie en slides.

Gedeelte (a) staat op 75%, gedeelte (b) op 25% van de punten.

- Deelname aan het labo-practicum, het groepswerk en de excursie en het uitvoeren van de bijhorende opdrachten is verplicht. Studenten die ongewettigd afwezig zijn, worden uitgesloten voor het examen. Het opleidingsonderdeel wordt dan als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd. 

Toelichting bij herkansen

De 2de zit (herkansing) omvat dezelfde evaluatiemethoden als de 1ste zit.


Voor het practicum, casus en excursies wordt geen tweede examenkans georganiseerd. De quotering uit de eerste zittijd wordt behouden.

Studenten die niet deelnamen aan practicum, het groepswerk en de excursie in de eerste zittijd worden uitgesloten van de tweede examenkans voor het volledige OPO.

 

ECTS Levensmiddelenchemie en -technologie (B-KUL-I0O10A)

5 studiepunten Nederlands 39 Eerste semesterEerste semester
Courtin Christophe

Doelstellingen

Kennis over het domein van de levensmiddelenchemie en -technologie is noodzakelijk om op een veilige en efficiënte wijze kwaliteitsvolle voeding te produceren en ze te bewaren.
 
Op het einde van de cursus wordt het volgende verwacht van de studenten:
- De studenten hebben inzicht verworven in de historische ontwikkeling van voedselvoorziening en de totstandkoming van hedendaagse levensmiddelenproductiesystemen.
- De studenten hebben basiskennis over de samenstelling van levensmiddelen en de chemische structuur van hun majorconstituenten.
- De studenten hebben zich vertrouwd gemaakt met de belangrijkste eenheidsbewerkingen die gebruikt worden in de levensmiddelenproductie en kunnen deze plaatsen in de keten van grondstof tot volledig afgewerkt product.
- De studenten hebben basisinzicht verworven in de toepassing van klassieke en moderne biotechnologie (fermentatie, enzymen, GMO) in de levensmiddelensector  
- De studenten zijn vertrouwd met basisbegrippen en concepten op het gebied van verpakking, nutritionele waarde van levensmiddelen en sensorische analyse.
- De studenten zijn vertrouwd met het productieproces van een aantal basislevensmiddelen en de principes die aan de gronslag liggen van deze processen.
- De studenten kunnen ten slotte bovenstaande kennis toetsen aan reële levensmiddelen
 

Begintermen

Basiskennis organische chemie en biochemie.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



( SOEPEL(I0N03D) OF ( SOEPEL(X9X03A) OF SOEPEL(X0E39A) ) OF SOEPEL(G0N08A) OF SOEPEL(G0O35A) ) EN ( SOEPEL(G0N01C) OF SOEPEL(X0C33A) OF SOEPEL(X0C33C) OF SOEPEL(X0E41A) OF SOEPEL(I0N26C) ) EN ( SOEPEL(I0N13C) OF SOEPEL(G0N04C) OF SOEPEL(X0A97C) OF SOEPEL(X0E45A) )


I0N03DI0N03D : Algemene chemie
X9X03AX9X03A : Bio-organische chemie
X0E39AX0E39A : Bio-organische chemie
G0N08AG0N08A : Bio-organische chemie
G0O35AG0O35A : Organische chemie
G0N01CG0N01C : Grondslagen van de chemie
X0C33AX0C33A : Grondslagen van de chemie
X0C33CX0C33C : Grondslagen van de chemie
X0E41AX0E41A : Grondslagen van de chemie
I0N26CI0N26C : Anorganische chemie
I0N13CI0N13C : Biochemie
G0N04CG0N04C : Celbiologie en biochemie
X0A97CX0A97C : Biochemie
X0E45AX0E45A : Biochemie

Onderwijsleeractiviteiten

Levensmiddelenchemie en -technologie (B-KUL-I0O10a)

5 studiepunten : College 39 Eerste semesterEerste semester
Courtin Christophe

Inhoud

Kennis van levensmiddelenchemie en -technologie is noodzakelijk om op een veilige en efficiënte wijze kwaliteitsvolle voeding te produceren en ze te bewaren. In dit OPO worden levensmiddelenchemie en -technologie in relatie gebracht met tal van elementen in het brede domein van voeding. Op deze wijze wordt hun onderliggend belang duidelijk en wordt tegelijk een overzicht gegeven van dit domein.

Na een inleiding over de historische ontwikkeling van voedsel-voorziening en de totstandkoming van de hedendaagse levensmiddelen-productiesystemen (hoofstuk 2), wordt ingegaan op de samenstelling van levensmiddelen en de chemische structuur van hun majorconstituenten (hoofdstuk 3). De belangrijkste eenheidsbewerkingen die worden gebruikt in de levensmiddelenproductie worden besproken en worden geplaatst in de keten van grondstof tot volledig afgewerkt product (hoofdstuk 4). Verder wordt de studenten basisinzicht aangereikt met betrekking tot de toepassing van klassieke en moderne biotechnologie [fermentatie (hoofdstuk 5), enzymen (hoofdstuk 6), GMO (hoofdstuk 7)] in de levensmiddelensector. De studenten worden verder vertrouwd gemaakt met basisbegrippen en concepten op het gebied van verpakking (hoofdstuk 8), voeding en gezondheid (hoofdstuk 9), kwaliteitsborging (hoofdstuk 10) en sensorische analyse (hoofdstuk 11). Als integratie van voorgaande hoofdstukken wordt het productieproces van een aantal basislevensmiddelen en de principes die aan de gronslag liggen van deze processen bestudeerd (hoofdstukken 12 - 13 en volgende). Aan de studenten wordt gevraagd om tijdens het jaar de opgedane kennis te toetsen aan reële levensmiddelen.

De cursus bestaat uit volgende hoofdstukken:
0. Syllabus
1. Inleiding tot de levensmiddelenchemie en -technologie
2. Onze dagelijkse voeding
3. Bronnen en samenstelling van levensmiddelen
4. Verwerking van levensmiddelen
5. Levensmiddelenbiotechnologie: fermentatie
6. Levensmiddelenbiotechnologie: enzymen in levensmiddelenproductie
7. Levensmiddelenbiotechnologie: GMO in een levensmiddelencontext
8. Verpakking van voedingsmiddelen
9. Voeding en gezondheid
10. Kwaliteitsborging en voedselcrisissen
11. Smaak en sensorische evaluatie
12. Productie van chocolade
13. Productie van sojaolie
(14. Bijkomende productieprocessen)

Studiemateriaal

Cursustekst (via docent)
Presentatiemateriaal (slides) (Toledo)
Twee wetenschappelijke artikels (Toledo)

 

Toelichting werkvorm

De lessen hebben de vorm van een interactief hoorcollege.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Levensmiddelenchemie en -technologie (B-KUL-I2O10a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Mondeling
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

De evaluatie van het Opleidingsonderdeel 'Levensmiddelenchemie en -technologie' bestaat uit een mondeling, gesloten boek examen tijdens de examenperiode. Eén vraag betreft een aan het begin van het semester zelfgekozen verpakt en verwerkt levensmiddel. De student brengt dit levensmiddel mee op het examen en heeft het ter beschikking tijdens het examen.

Toelichting bij herkansen

De evaluatie van het Opleidingsonderdeel 'Levensmiddelenchemie en -technologie' bij herkansing bestaat uit een mondeling, gesloten boek examen tijdens de examenperiode. Eén vraag betreft een aan het begin van het semester zelfgekozen verpakt en verwerkt levensmiddel. De student brengt dit levensmiddel mee op het examen en heeft het ter beschikking tijdens het examen.

ECTS Moleculaire celbiologie (B-KUL-I0O14A)

5 studiepunten Nederlands 39 Tweede semesterTweede semester
Michiels Jan

Doelstellingen

De studenten verwerven inzicht op moleculair niveau van de werking en structuur van prokaryote en eukaryote cellen .

De studenten kunnen de principes van de moleculaire basis van de celstructuur, -functie en -regulatie benoemen zoals onder meer de organisatie en werking van chromosomen en genen, celcyclus, cel-omgeving interactie, celcommunicatie evenals specifieke celdifferentiatieprocessen.

De studenten kunnen aspecten van celstructuur, -functie en -regulatie in verband brengen en integreren in relatie tot de werking van een cel.

De studenten kunnen concrete experimenten die leiden tot meer inzicht in de celstructuur aangeven. 

Begintermen

Kennis van de volgende topics is een voordeel:

Biologie (algemene kennis, structuur en functie van de celorganellen) en biochemie (bouwstenen en structuur van biologische makromoleculen (DNA, RNA, eiwitten), werkingsmechanismen van enzymen en centrale metabole wegen).

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



GELIJKTIJDIG (I0O11A) OF GELIJKTIJDIG (I0J41A)


I0O11AI0O11A : Gentechnologie
I0J41AI0J41A : Biomoleculaire technologie en analyse

Onderwijsleeractiviteiten

Moleculaire celbiologie (B-KUL-I0O14a)

5 studiepunten : College 39 Tweede semesterTweede semester
Michiels Jan

Inhoud

  • Moleculaire structuur en werking van genen, chromosomen en genomen
  • Replicatie en regulatie van genexpressie
  • Celstructuur en -functie (nucleus, eiwit sortering en transport, energie en metabolisme, cytoskelet en celbeweging, plasmamembraan, celwanden, extracellulaire matrix, cel-interacties, in dieren, planten en microörganismen)
  • Celcyclus
  • Celcommunicatie en signalisatie: extracellulaire signaaluitwisseling (cel-cel signaalmoleculen, celoppervlakte receptoren), mechanismen van signaaltransductie en integratie van signalen
  • Celdifferentiatie en celfunctie (selectie van processen die betrekking hebben op dieren, planten en microörganismen inclusief celdood en -vernieuwing, kanker)

Studiemateriaal

- Cursus: Slides Moleculaire celbiologie via Toledo
- Naslagwerk: The Cell: A Molecular Approach, Cooper & Hausman, Washington DC: ASM press

Toelichting werkvorm

Interactief hoorcollege

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Moleculaire celbiologie (B-KUL-I2O14a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

De evaluatie bestaat uit een schriftelijk examen (gesloten boek) tijdens de examenperiode.

ECTS Bioinformatics (B-KUL-I0O15A)

4 ECTS English 40 First termFirst term Cannot be taken as part of an examination contract
van Noort Vera (coordinator) |  Jelier Rob |  van Noort Vera |  N.

Aims

The aim of this course is to give an overview of the most important biological databases and to teach the theoretical backgrounds that underlie most bioinformatics analysis methods. Exercises demonstrate how these databases and methods of analysis can in practice contribute to the acquisition of biological insights.
After completing this course, students should be able to search for information in biological databases and to apply the most common methods of analysis in future molecular biological research, and to efficiently apply new methods.

 

Previous knowledge

Prior knowledge of the elementary concepts of molecular biology and biotechnology, prior knowledge of elementary statistics and maths.

Order of Enrolment



(FLEXIBLE(X0A14B) OR FLEXIBLE(X0E44A) OR FLEXIBLE(G0N11C) OR FLEXIBLE(I0V68A)) AND FLEXIBLE(I0N13C) OR FLEXIBLE(X0A97C) OR FLEXIBLE(X0E45A)


X0A14BX0A14B : Statistiek
X0E44AX0E44A : Kansrekenen en statistiek
G0N11CG0N11C : Statistiek & data-analyse
I0V68AI0V68A : Inleiding tot de bio-statistiek
I0N13CI0N13C : Biochemie
X0A97CX0A97C : Biochemie
X0E45AX0E45A : Biochemie

Onderwijsleeractiviteiten

Bioinformatics: Lecture (B-KUL-I0O15a)

3 ECTS : Lecture 20 First termFirst term
Jelier Rob |  van Noort Vera |  N.

Content

• An overview of the main biological databases and the way they can be used for molecular-biological research. These databases include, among others, NCBI, UniProt, PDB, Brenda, KEGG, IntAct, STRING.
• An overview of the main bio-informatics methods of analysis of sequences (BLAST, pairwise alignment, multiple alignment, phylogeny, protein-domains, Hidden Markov Models), protein structures (secondary and tertiary structure prediction, neural networks, homology modelling) and Systems biology (ontologies, networks and pathways, modelling, data integration).

Course material

• Slides, exercises and additional material (links and educative videos) are provided via Toledo.
• Handbook: Understanding Bioinformatics;  M. Zvelebil and J.O. Baum; ISBN 978-0-8153-4024-9; Garland Science

Format: more information

In the lectures a theoretical background is presented which is complementary to the assisted practical exercises.

Bioinformatics: Excercises (B-KUL-I0V29a)

1 ECTS : Assignment 20 First termFirst term
Jelier Rob |  van Noort Vera

Content

In the practical assignments, assignments are performed on the computer that connect to the lecture. The purpose of the exercises is to apply practical skills and to gain insight into the theory. Public utilities are used. The exercises are handed in. Participation in the practical sessions is mandatory.

Course material

Toledo.

Evaluatieactiviteiten

Evaluation: Bioinformatics (B-KUL-I2O15a)

Type : Partial or continuous assessment with (final) exam during the examination period
Description of evaluation : Written, Portfolio
Type of questions : Open questions
Learning material : Course material

Explanation

Permanent evaluation:
Students have to hand in exercises that are made during the practical exercises and which are potentially finalized at home (permanent evaluation, “portfolio”). Students are evaluated on their presence, dedication and handing in their exercises on time.

Participation in all practicals is mandatory. Students who are absent without a valid reason, are excluded from the exam for this course. The course is considered as 'Not Attended' (NA). 

Final exam:
The first part, consisting of insight-questions about the lectures, is a closed-book exam. During the second part, consisting of exercises, students may consult their slides and notes (open book). Obviously, e-mail, messaging or any other form of communication are not allowed.

Information about retaking exams

There is no second exam opportunity for “permanent evaluation”; the result from the first exam chance maintains valid. For the written exam, there is a second exam opportunity.

ECTS Organische chemie (B-KUL-I0O23B)

6 studiepunten Nederlands 84 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
De Feyter Steven (coördinator) |  De Feyter Steven |  De Vos Dirk |  Knoops Nele

Doelstellingen

De studenten leren de belangrijkste fysische eigenschappen van organische moleculen en brengen die in relatie tot de chemische structuur. De studenten leren de mechanismen van de organische chemie begrijpen, schrijven en toepassen. Ze rationaliseren reactiviteit, regioselectiviteit en stereoselectiviteit in organische reacties met begrippen zoals inductieve, resonantie-effecten en sterische effecten, en gebruiken hierbij ook een aantal algemene concepten zoals thermodynamische of kinetische controle, nucleofiliciteit en elektrofiliciteit, vroege of late transitietoestand, etc. Cruciaal is het correct schrijven van de mechanismen, alsook het herkennen van de functionele groepen en hun reacties in complexere organische molecules. De voorbeelden in de cursus zijn gekozen in de leefwereld van de bio-ingenieur. Er wordt gestreefd naar integratie en verwerking van deze kennis door oefeningen waarin alle mechanismen tegelijk kunnen voorkomen. De reeksen oefeningen zijn gericht op belangrijke thema's uit de toegepaste chemie.

In het practicum worden de mechanismen uit de hoorcolleges geïllustreerd, worden enkele natuurproducten geanalyseerd, worden scheidingstechnieken toegepast (destillatie, chromatografie, extractie) en worden enkele polymeren gesynthetiseerd.

Begintermen

Basiskennis chemie gedoceerd in het opleidingsonderdeel “Algemene chemie".

Identieke opleidingsonderdelen

I0O23A: Organische chemie, reactiemechanismen
X0E39A: Bio-organische chemie
X0E39B: Bio-organische chemie
X9X03B: Bio-organische chemie
X9X03A: Bio-organische chemie

Onderwijsleeractiviteiten

Organische chemie: hoorcollege (B-KUL-I0O24a)

4 studiepunten : Practicum 32 Tweede semesterTweede semester
De Feyter Steven |  De Vos Dirk

Inhoud

Organische chemie: hoorcollege

De inhoudstafel reflecteert dat de sleutelreacties uit de organische chemie in dit OPO worden behandeld:

H1. Additiereacties op alkenen en alkynen

o.m. hydratatie, HX additie, oxidatie, ozonering, ...; gebruik van de Markovnikov regel

H2. Substitutiereacties op C sp3 en eliminatiereacties

van halogeenalkanen en alcoholen (met unimoleculaire en bimoleculaire mechanismen)

H3. Reacties van aromaten

o.m. elektrofiele aromatische substituties en regioselectiviteit daarin; nucleofiele aromatische substitutie. Introductie van vrije-energie-relaties zoals de vergelijking van Hammett

H4. Reacties van carbonylverbindingen

met o.m. nucleofiele acyl substitutie, nucleofiele acyl additie en additie-eliminatie, reacties op en van het alfa-koolstofatoom

H5. Krachten tussen molecules; fasenevenwichten; scheidingen

o.m. intermoleculaire krachten, vloeistof-damp evenwichten, toepassingen zoals destillatie

H6. Organische moleculen in meerfasensystemen en in water

o.m. verdeling van organische componenten over verschillende fasen, oplosbaarheid organische componenten in water

H7. Radicalaire reacties

abstractie, additie, fragmentatie, initiatie, terminatie, propagatie, ketenmechanisme; atmosferische reacties

H8. Synthetische polymeren

kationische, anionische en radicalaire additiepolymerisatie; coördinatieve mechanismen; condensatiepolymeren

H9. Organische solventen

o.m. solventparameters, solventkeuze in duurzame chemie, levenscyclusanalyse

Naast het correct kunnen tekenen en begrijpen van reactiemechanismen spelen begrippen zoals regio- en stereoselectiviteit een belangrijke rol.

Studiemateriaal

- Cursustekst via LBK-cursusdienst
- Slides en extra informatie: Zie Toledo

Toelichting werkvorm

Hoorcolleges waarin hoofdzakelijk wordt gedoceerd, worden afgewisseld met oefeningen, ook in een grote aula, waarbij meerder leden van het didactisch team tegelijk de studenten begeleiden.

Organische chemie: practicum (B-KUL-I0O32a)

1 studiepunten : Practicum 26 Tweede semesterTweede semester
Knoops Nele

Inhoud

Organische chemie: practicum

Het practicum bevat labo-oefeningen die gelinkt zijn aan het hoorcollege. Er wordt aandacht geschonken aan de mechanismen en aan scheidingstechnieken om de gevormde producten te isoleren.

Studiemateriaal

- Handleiding van het practicum en de invulbladen worden door de begeleiders ter beschikking gesteld bij aanvang van het practicum.
- Zie Toledo voor praktische informatie

Toelichting werkvorm

- Onder begeleiding laboproeven uitvoeren
- Invulbladen correct invullen
- Practica (on-campus en online opdrachten hieraan verbonden) zijn verplicht. Indien ongewettigd afwezig of bij niet inleveren van opdrachten zal de toegang tot het examen geweigerd worden.

Organische chemie: oefeningen (B-KUL-I0O60a)

1 studiepunten : Practicum 26 Tweede semesterTweede semester
De Vos Dirk |  Knoops Nele

Inhoud

In de oefenzittingen worden de belangrijkste types van reactiemechanismen (zie hoorcollege) grondig ingeoefend. Eerst worden een aantal oefeningen gemaakt per hoofdstuk (bijvoorbeeld addities, eliminaties, aromatische substituties, etc); later worden de verschillende reactietypes geïntegreerd en moet de student zelf herkennen of er bijvoorbeeld een anionisch, kationisch of radicalair mechanisme optreedt. De laatste oefeningenreeksen zijn gewijd aan toepassingsgerichte chemie, bijvoorbeeld synthese van polymeerbouwstenen uit fossiele grondstoffen, uit hernieuwbare grondstoffen, of polymerisatiereacties (additie, condensatie, etc).

Studiemateriaal

- Opgavenbundel, te verkrijgen via LBK-cursusdienst
- Zie Toledo voor bijkomende oefeningen

Toelichting werkvorm

In een achttal sessies van 3 à 4 uur worden oefeningen gemaakt onder begeleiding van het didactisch team. Bijkomende oefeningen met uitgewerkte oplossingen worden aangereikt via Toledo.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Organische chemie (B-KUL-I2O23b)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen

Toelichting

Er wordt 1 schriftelijke toets (gesloten boek) gegeven tijdens het semester en één eindexamen (gesloten boek). Ze tellen mee voor 85% van de punten. De eerste toets telt mee voor 25% van de punten en het eindexamen voor 60% van de punten.

De practica tellen mee voor 15% van de punten. De practica worden permanent geëvalueerd op experimentele resultaten, op meerdere schriftelijke toetsen en op de attitude tijdens de practica (daaronder valt onder meer houding tijdens de practica, dragen veiligheidsbril, op tijd komen, time management, ...).

Zoals vermeld wordt in het facultair examenreglement is er een aanwezigheidsplicht op de practica:

- Een afwezigheid tijdens het practicum moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de practicumsessie gemeld worden aan de verantwoordelijke lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Gewettigd afwezige studenten moeten de gemiste practicumsessie inhalen wanneer en zoals gecommuniceerd door de verantwoordelijke lesgever.

- Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen of de practicumsessie niet inhalen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

Een score vanaf 10/20 voor het practicumonderdeel kan worden overgedragen naar het volgende academiejaar. Vóór de ISP-deadline van semester 1 van het volgende academiejaar richt de student hiertoe zijn vraag per e-mail aan de verantwoordelijke lesgever.

Toelichting bij herkansen

In plaats van de toets en eindexamen van de 1e examenkans, wordt er één examen georganiseerd in de derde examenperiode.

Er is geen herkansing mogelijk voor het practicumonderdeel. Het resultaat voor het OLA behaald bij de eerste examenkans wordt overgedragen naar de derde examenperiode. De wegingsfactoren blijven ongewijzigd (85% / 15%).

ECTS Numerieke analyse voor biosystemen (B-KUL-I0P03A)

5 studiepunten Nederlands 52 Tweede semesterTweede semester
Geeraerd Ameryckx Annemie

Doelstellingen

De doelstelling van dit opleidingsonderdeel is studenten inzicht geven in achtergrond van methoden uit de numerieke analyse, aangevuld met toepassingen rond data-analyse en modelsimulaties voor biosystemen. 
 
De concrete doelstelling van dit opleidingsonderdeel is driedelig. De studenten zijn in staat om:
1. de grondslagen en eigenschappen van de bestudeerde numerieke oplossingsmethoden (zie Inhoud) te formuleren en te vergelijken;
2. aan de hand van een formularium de bestudeerde methoden toe te passen tijdens de oefeningen;
3. het numeriek resultaat te interpreteren en te evalueren wat betreft aannames en mogelijke conclusies.

 

Begintermen

Wiskunde uit de bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen (differentiaalvergelijkingen en lineaire algebra).

Onderwijsleeractiviteiten

Numerieke analyse voor biosystemen: hoorcollege (B-KUL-I0P03a)

4 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
Geeraerd Ameryckx Annemie

Inhoud

De belangrijke noties omtrent de conditionering van een probleem en stabiliteit van een algoritme worden aangebracht in het kader van een introductie over foutenanalyse. Nadien worden veelgebruikte numerieke oplossingsmethoden voor

  • lineaire stelsels
  • lineaire kleinste kwadraten problemen
  • niet-lineaire vergelijkingen
  • interpolatie
  • numerieke integratie en differentiatie
  • stelsels gewone differentiaalvergelijkingen
  • simuleren van randomgetallen

bestudeerd. De computeroefeningen gebeuren met MATLAB en er gaat ruime aandacht naar efficiënt programmeren.

Tijdens het academiejaar worden ook één of twee taken opgegeven, die niet verplicht zijn, maar die de student de mogelijkheid bieden om feedback te krijgen op zijn/haar leerproces. Voor studenten die de taken gemaakt hebben vormen die taken de basis voor één van de examenvragen; voor de studenten die de taken (of één van de taken) niet gemaakt hebben wordt een vervangende examenvraag rond dezelfde leerinhoud/leerdoelstelling voorzien.

Studiemateriaal

  • Slides en formularium: via de LBK cursusdienst en via Toledo
  • Handboek Scientific Computing: An Introductory Survey van M.T. Heath, Second Edition: via de LBK-cursusdienst

 

Toelichting werkvorm

Hoorcolleges met interactie en voorbeeldoefeningen

Numerieke analyse voor biosystemen: computeroefeningen (B-KUL-I0P04a)

1 studiepunten : Practicum 26 Tweede semesterTweede semester
Geeraerd Ameryckx Annemie

Inhoud

Zie inhoud hoorcollege 

Studiemateriaal

  • Opgave oefeningen voor het practicum: via Toledo
  • Slides en formularium: via de LBK-cursusdienst en via Toledo
  • Handboek: Scientific Computing: An Introductory Survey van M.T. Heath: via de LBK-cursusdienst
  • MATLAB: via pc-klassen

 

Toelichting werkvorm

  • Aansluitend bij de leerinhoud van elk hoorcollege worden oefeningen aangereikt, gaande van eenvoudig tot meer uitdagend met toepassingen voor biosystemen.
  • Actief meewerken tijdens het practicum: methodes zoals gezien in het hoorcollege toepassen, correct doorrekenen, schrijven van MATLAB programma’s, MATLAB efficiënt gebruiken & het resultaat kritisch interpreteren, …
  • Na het oplossen van de oefeningen, meedenken tijdens de mondelinge toelichting en dit zowel voor het geven van de interpretatie van een numeriek resultaat als, voor de meer verdiepende oefeningen, voor het evalueren wat betreft aannames en mogelijke conclusies voor de bechouwde toepassing voor biosystemen.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Numerieke analyse voor biosystemen (B-KUL-I2P03a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Formularium, Rekenmachine

Toelichting

De evaluatie van het opleidingsonderdeel “Numerieke analyse voor biosystemen” vindt plaats via een schriftelijk examen van 3 uur dat hooofdzakelijk uit oefeningen en deels uit een theorievraag en/of een toepassingsvraag bestaat. 

De studenten mogen tijdens de evaluatie gebruik maken van het formularium (dat door de docent ter beschikking gesteld wordt) en een niet grafisch rekentoestel (dat de student zelf moet meebrengen).

 

ECTS Instrumentele analytische chemie (B-KUL-I0T52A)

5 studiepunten Nederlands 58 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Vankelecom Ivo (coördinator) |  Roeffaers Maarten |  Rombouts Ine |  Vankelecom Ivo

Doelstellingen

Deze cursus behandelt de belangrijkste instrumentele technieken voor analyse van chemische verbindingen en van ionen in oplossing.

In het hoorcollege komen de basisconcepten en de toepassingen van de verschillende technieken aan bod en leren de studenten hoe ze de verkregen resultaten moeten behandelen en interpreteren. In het practicum leren ze deze technieken te gebruiken op kwalitatieve en kwantitatieve wijze. De studenten moeten in staat zijn de meest geschikte methode te selecteren voor een gegeven probleem. Ze moeten de gegevens kunnen behandelen, interpreteren en rapporteren.

Tijdens het practicum verwerven de studenten de technische vaardigheid om kwalitatieve en kwantitatieve instrumentele analyses uit te voeren van ionen in oplossing en van anorganische en organische verbindingen. Na het succesvol doorlopen van dit practicum kunnen de studenten:
 
-    werken met de verschillende toestellen (chromatografie, spectroscopie)
-    de  kwantitatieve en kwalitatieve resultaten interpreteren
-    de resultaten samenvatten in een rapport
-    in groep werken
-    goede laboratoriumpraktijken toepassen 

Begintermen

Om dit vak te volgen, wordt verwacht dat de student beschikt over kennis van organische en anorganische chemie.

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



GELIJKTIJDIG( I0N26C ) OF SOEPEL( X0C33C ) OF SOEPEL( X0E41A )


X0C33CX0C33C : Grondslagen van de chemie
X0E41AX0E41A : Grondslagen van de chemie
I0N26CI0N26C : Anorganische chemie


Identieke opleidingsonderdelen

X0D00A: Analytische basistechnieken
X0E52A: Analytische basistechnieken

Onderwijsleeractiviteiten

Instrumentele analytische chemie: hoorcollege (B-KUL-I0T52a)

4 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
Roeffaers Maarten |  Vankelecom Ivo

Inhoud

Het hoorcollege is gestructureerd in vier verschillende delen. Elk onderdeel bespreekt een specifieke groep van instrumentele analystische technieken. Voor elke techniek worden de basisbegrippen uitgelegd en geïllustreerd met relevante toepassingen uit de leefwereld van de bio-ingenieurs. Het hoorcolleges bespreekt verder een aantal uitgewerkte oefeningen. 
 
Deel 1: Spectrofotometrie
•    Beginselen van de golftheorie; elektromagnetisch spectrum.
•    Interactie van straling met materie: absorptie en emissie.
•    Bepaling van de concentratie van een analyt met UV-Vis absorptie spectroscopie; wet van Lambert-Beer. 
•    Werking van spectrofotometers: stralingsbron, monochromatoren en detectoren.
•    Infrarood spectroscopie.

Deel 2: Atomaire spectroscopie
•    Atomaire absorptie, emissie en fluorescentie spectroscopie.
•    Atomisatie: vlam, elektrotermische en inductief gekoppeld plasma (ICP).
•    Effect van de temperatuur. Lijnbreedte. Stralingsbron. Detectielimieten.
  
Deel 3: Elektroanalytische technieken
•    Elektrolyse en elektrolytische cellen. Drie-elektroden cel.
•    Elektrogravimetrische analyse, Coulometrie, Voltammetrie en Amperometrie.
 
Deel 4: Chromatografie
•    Inleidende concepten van chromatografie. Schoteltheorie.
•    Gaschromatografie. Instrumentarium: injectiesystemen, detectoren, kolomtypes. Invloed van verschillende operationele parameters op een GC-analyse.
•    Vloeistofchromatografie. Instrumentarium. Gelpermeatie, omgekeerde fase, ultrafast en ionenuitwisselingschromatografie.
•    Staalvoorbereiding (met daarin aandacht voor fysische methoden: extractie, destillatie, sublimatie, headspaceanalyse) en staalderivatisering.
•    Chirale chromatografie en chromatografiegekoppelde massaspectrometrie.

Studiemateriaal

Beschikbaar via Toledo:

Cursusmateriaal, slides van de lessen, oefening en voorbeelden, type examenvragen


Handboeken (meer info op Toledo):  

-  D.C. Harris, Quantitative Chemical Analysis (algemeen)                     
-  D.A. Skoog, F.J Holler, S.R. Crouch, Principles of Instrumental Analysis (elektroanalytische technieken en chromatografie)
-  Braithwaite/Smith, Chromatographic Methods (chromatografie)

Toelichting werkvorm

Interactief hoorcollege

Instrumentele analytische chemie: practicum (B-KUL-I0T53a)

1 studiepunten : Practicum 32 Tweede semesterTweede semester
Roeffaers Maarten |  Rombouts Ine |  Vankelecom Ivo

Inhoud

Inleiding. Het analytische proces.​ Meten en verwerken van resultaten. Significante cijfers. Systematische en toevallige fout. Nauwkeurigheid, precisie en experimentele onzekerheid. Berekening van gemiddelde en standaarddeviatie. Vergelijken van verschillende methoden. Opsporen van outliers.

Practicum. Door het uitvoeren van verschillende experimenten leren de studenten in kleine groepen de belangrijkste chemische analytische technieken gebruiken die gebaseerd zijn op:
(i)   elektrochemie (potentiometrie)
(ii)  spectroscopie (atomaire en moleculaire spectroscopie: AAS, AES, ICP, UV-VIS, FTIR)
(iii) chromatografie (LC, GC)

Er wordt aandacht besteed aan goede laboratoriumpraktijken (GLP) en methodevalidatie (optreden van interferenties, detectielimiet, nauwkeurigheid, betrouwbaarheid, interne en externe standaarden). 

Studiemateriaal

-    handleiding ter beschikking gesteld door de docent
-    extra literatuur (handboeken, artikels) beschikbaar in het labo en/of via toledo
-    online leermodules aangeboden via toledo

Toelichting werkvorm

Laboratoriumsessie

Na een inleidende sessie en een aantal experimenten over betrouwbaarheid en nauwkeurigheid van analyses worden in kleine groepjes instrumentele analyses uitgevoerd. Dit gebeurt in een carrousselsysteem zodat elke groep tijdens elke sessie een ander experiment uitvoert. 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Instrumentele analytische chemie (B-KUL-I2T52a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Mondeling, Schriftelijk, Verslag, Self assessment/Peer assessment, Medewerking tijdens contactmomenten, Vaardigheidstoets
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen
Leermateriaal : Formularium, Rekenmachine

Toelichting

De evaluatie van het opleidingsonderdeel 'Instrumentele Analytische Chemie' bestaat uit 2 delen:

(a) Evaluatie van het hoorcollege door middel van een eindexamen (16 punten) dat uit twee examenmomenten bestaat die op twee afzonderlijke dagen worden ingepland

  • 1e examenmoment (spectrofotometrie, atomaire spectroscopie): schriftelijke oefeningen en vragen. Duur: 3 uur.
  • 2e examenmoment (elektroanalytische technieken, chromatografie): deels mondeling, deels schriftelijke oefeningen en vragen. Duur: 3 uur.

Gesloten boek. Een formularium wordt verschaft. Voor meerkeuzevragen tijdens het eindexamen geldt een giscorrectie (meer informatie via toledo).

Indien op het theoretische deel minder dan 8/16 behaald wordt, wordt deze score met 1 punt verlaagd.

(b) Permanente evaluatie van het practicum (4 punten)

  • Op basis van vaardigheidstoetsen en attitude tijdens de practica (technische en sociale vaardigheden).
  • Op basis van groepsverslagen (resultaten en rapportering). De groepsscore wordt gecorrigeerd aan de hand van een peer evaluatie.

Alle practicumonderdelen, inclusief de infosessie, zijn verplicht. Een afwezigheid moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de sessie gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Gewettigd afwezige studenten moeten de gemiste sessie inhalen wanneer en zoals gecommuniceerd door de docent. Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen of de sessie niet inhalen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

Een score vanaf 2/4 voor het practicumonderdeel kan worden overgedragen naar het volgende academiejaar. Vóór de ISP-deadline van semester 1 van het volgende academiejaar richt de student hiertoe zijn vraag per e-mail aan de verantwoordelijke lesgever.

Studenten kunnen niet slagen voor het OPO indien ze een score van minder dan 8/20 behalen voor het eindexamen (dus < 6,4/16) of voor het practicum (dus < 1,6/4). Indien voor één van beide een deelscore van minder dan 8/20 behaald wordt, kan voor het OPO maximaal 9/20 behaald worden.

Toelichting bij herkansen

Er is geen herkansing voor het practicumonderdeel. Het resultaat voor het OLA behaald bij de eerste examenkans wordt overgedragen naar de derde examenperiode.

ECTS Bio-ingenieurswetenschappen in duurzaamheidsperspectief (B-KUL-I0T54A)

3 studiepunten Nederlands 26 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Vankelecom Ivo (coördinator) |  Buys Nadine |  Mathijs Erik |  Vankelecom Ivo

Doelstellingen

De student verwerft een historisch en toekomstgericht  inzicht in de toepassingen van levende organismen, met name bij de primaire productie, de verwerking van de grondstoffen tot voeding en in de milieuzorg. De duurzaamheid van biologische productiesystemen wordt besproken, inbegrepen  de nieuwe ontwikkelingen zoals het gebruik van biologische grondstoffen voor de productie van energie en bio-chemicaliën.  De student heeft inzicht in de wijze waarop verschillende wetenschappelijke disciplines gebruikt worden in de levenscyclus van biologische grondstoffen.
Na het succesvol doorlopen van deze cursus heeft de student kennis van biologische productiesystemen en de belangrijkste bio-industriële en milieutechnische toepassingen. De student kent de belangrijkste historische omwentelingen in dit domein en heeft notie van de maatschappelijke context ervan, inbegrepen de geschatte impact op het ecosysteem. De student kan elementaire berekeningen uitvoeren over energie- en broeikassenuitstoot van biologische productieprocessen.

Begintermen

Een basiskennis van de celbiologie, plantkunde, dierkunde, algemene chemie, ecologie en biochemie is wenselijk voor deze cursus

Onderwijsleeractiviteiten

Bio-ingenieurswetenschappen in duurzaamheidsperspectief (B-KUL-I0T54a)

3 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
Buys Nadine |  Mathijs Erik |  Vankelecom Ivo

Inhoud

Deze cursus geeft een overzicht van het gebruik van levende organismen en grondstoffen in de maatschappij, met name in primaire productie, in de bio-industriële toepassing en in milieuzorg. De cursus geeft een horizontaal beeld van die toepassingen met speciale aandacht voor duurzaamheid en voor maatschappelijke en bio-ethische aspecten. Doorheen de verschillende delen wordt de levenscyclus van producten besproken als illustratie van de toepassing van de verschillende wetenschappelijk disciplines hierbij.

Een belangrijk deel handelt over de plantaardige en dierlijke productie. De actuele technologie hiervan wordt overlopen. Vervolgens worden verschillende productiesystemen besproken in een historisch- en wereldperspectief. Tot slot worden de evolutie en perspectieven van de vraag en aanbod van voedsel (dierlijk/plantaardig) behandeld. 

Een ander deel handelt over de bio-industriële toepassingen, namelijk de verwerking van biologische grondstoffen. Een paar voorbeelden van de productie van een levensmiddel (ingrediënt) worden besproken, van grondstof tot eindproduct dat aan de vele eisen van de consument voldoet. Tot slot wordt de productie van biologisch gebaseerde chemicaliën en brandstoffen besproken.

Een derde deel handelt over de beheer en herstel van het milieu. Een overzicht van de belangrijkste uitdagingen voor het milieu wordt gegeven. De principes worden besproken van de organisatie van natuurbehoud, landschapszorg en waterbeheer, en van het milieutechnisch voorkomen en saneren van milieuverontreiniging.

Studiemateriaal

Cursustekst en slides beschikbaar via Toledo.

Toelichting werkvorm

Interactief hoorcollege

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Bio-ingenieurswetenschappen in duurzaamheidsperspectief (B-KUL-I2T54a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Rekenmachine

Toelichting

Theorievragen en een vraagstuk

ECTS Analytische organische chemie (B-KUL-I0U12A)

8 studiepunten Nederlands 117 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Sels Bert (coördinator) |  Rombouts Ine |  Sels Bert

Doelstellingen

Het hoorcollege beoogt de student inzicht te geven in de principes en de uitwerking van kwalitatieve en kwantitatieve bepalingen van organische moleculen in diverse matrices waarmee de toekomstige bio-ingenieur wordt geconfronteerd. De leerstof omhelst verschillende spectroscopische analysetechnieken.

De oefensessies sluiten nauw aan bij het hoorcollege. Ze hebben tot doel de student de interpretatie en voorspelling van verschillende spectra aan te leren, en de kwantificering van organische moleculen met behulp van de aangeleerde analytische technieken in te oefenen.

Het practicum beoogt de student vaardigheden aan te leren om in een labo-omgeving organische moleculen kwantitatief en kwalitatief te bepalen in levende wezens en hiervan afgeleide producten. De studenten leren op een correcte manier in een organisch labo te werken en resultaten gestructureerd voor te stellen in een rapport (individueel). De studenten maken hiervoor gebruik van een chemisch tekenprogramma. Daarnaast werken ze in groep aan de hand van een literatuurstudie een chemische analysemethode uit met aandacht voor validatiecriteria. De studenten presenteren en verdedigen dit groepswerk voor een jury.

Hoorcollege+oefenzittingen en practicum behandelen verschillende leerstof en hebben complementaire leerdoelen.

Begintermen

Een goede kennis van algemene en organische chemie, alsook een basiskennis instrumentele analytische chemie zijn noodzakelijk. 

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL( I0T52A ) OF SOEPEL( X0D00A ) OF SOEPEL( X0E52A )


I0T52AI0T52A : Instrumentele analytische chemie
X0D00AX0D00A : Analytische basistechnieken
X0E52AX0E52A : Analytische basistechnieken

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Analytische organische chemie: hoorcollege (B-KUL-I0U12a)

5 studiepunten : College 39 Eerste semesterEerste semester
Sels Bert

Inhoud

In het hoorcollege worden  verschillende analysetechnieken besproken: optische spectroscopie zoals UV-, Vis-, NIR- en fluorescentiespectroscopie en FT-IR en Raman spectroscopie, alsook spectroscopieën op basis van magnetische resonantie zoals NMR en ESR, en tot slot massaspectrometrie. Na een beknopte uiteenzetting over de theoretische achtergrond wordt aandacht gegeven aan de nieuwste analytische ontwikkelingen, al dan niet in combinatie met een chromatografische scheiding zoals (UP)LC-MS, GC-MS, MS/MS, TOF/MS, IRMS  enzoverder, zodat deze cursus een gedegen analytisch basiswerk wordt voor de verdere loopbaan.    
De analytische informatie, die specifiek is voor elke techniek, wordt bediscussieerd aan de hand van goed gedefinieerde voorbeelden en oefeningen, en dit voor een ruime selectie aan organische functionele groepen. Analyses door chemisch testen en derivatisering worden hier beschouwd naast de spectroscopische technieken. Zo krijg de student een beter inzicht in de fysische en chemische eigenschappen van moleculen in relatie tot hun functionele groepen. Het nut en de toepasbaarheid van de analytische technieken worden uitvoerig geïllustreerd met relevante voorbeelden uit de industriële organische chemie, agro- en voedingschemie, farmaceutische chemie, archeologie en milieu- en bodemchemie. Extractie en opzuiveren van organische moleculen uit complexe matrices is hier een essentieel onderdeel. Het hoorcollege behandelt de concepten van solventextractiesystemen zoals soxhlet, ASE en ScCO2, opzuiveringskolommen en SPME’s.  De student leert vervolgens om geïsoleerde complexe moleculen (zoals vitaminen, hormonen, synthetische polymeren en biopolymeren zoals triglyceriden, koolhydraten, eiwitten en nucleïnezuren) te identificeren en te kwantificeren. De voorbeelden zijn zo gekozen dat ze het belang van de functionele groep onderstrepen in functie van hun reactiviteit (organische reacties), maar ook met het oog op hun biologische functies (functionaliteit). Er wordt aandacht geschonken aan de bepaling van regio-, enantio- en stereoselectiviteit, alsook aan begrippen zoals polymerisatiegraad en bepaling van moleculaire polymeerstructuren.  

Studiemateriaal

Cursustekst, Toledo en facultatieve handboeken, zoals: 
- D. H. Williams, I. Fleming, Spectroscopic Methods in Organic Chemistry, McGRAW-HILL, 4th edition, 1989.
- P.W. Atkins, Physical Chemistry, Oxford University Press, 6th edition, 2000.
- T. N. Sorrel, Interpreting Spectra of Organic Molecules, University Science Books, California  

Analytische organische chemie: oefeningen (B-KUL-I0U13a)

1 studiepunten : Practicum 26 Eerste semesterEerste semester
Rombouts Ine |  Sels Bert

Inhoud

De sessies (2u) zijn georganiseerd per onderdeel (techniek) en geven de student de gelegenheid de theorie verder toe te passen en zowel eenvoudige als complexere opdrachten op te lossen. Oplossingen worden ter plaatse voorzien en via Toledo, zodat de student kennis en kunde kan verifiëren. Er worden ook extra oefeningen aangeboden via toledo zodat de student de leerstof thuis op eigen tempo verder kan inoefenen. Oefeningen worden eerst gemaakt per analysetechniek. Wanneer de student de verschillende individuele analytische technieken onder de knie heeft, wordt overgestapt naar complexere analyses (met reële voorbeelden), die aan de hand van een combinatie aan technieken dienen opgelost te worden.

Studiemateriaal

Opgavebundel beschikbaar viaToledo

Analytische organische chemie: practicum (B-KUL-I0U14a)

2 studiepunten : Practicum 52 Eerste semesterEerste semester
Rombouts Ine |  Sels Bert

Inhoud

De practica zijn verplicht en starten reeds de eerste week van het academiejaar.

Identificatie van onbekende organische moleculen:

Elke student identificeert individueel onbekende componenten aan de hand van fysische en chemische testen, karakterisatietechnieken, en de bereiding van derivaten. De resultaten worden individueel gerapporteerd. Reacties en bijhorende mechanismen worden uitgetekend met behulp van chemische tekenprogramma’s.

Uitwerken van een chemische analysemethode:

Elke groep werkt aan de hand van een literatuurstudie een methode uit om één of meerdere organische moleculen te kwantificeren in een complexe matrix. De resultaten van deze probleemgestuurde opdracht worden voorgesteld en verdedigd in een korte presentatie. Uiteenlopende scheidings- en analysetechnieken komen hierbij aan bod.

Studiemateriaal

(1) Shriner, Hermann, Morill, Curtin en Fuson. The Systematic Identification of Unknown Organic Compounds. 8e ed.Wiley & Sons (2004). (Cursusdienst LBK / ACCO)

(2) Eigen literatuurstudie. (Boeken en artikels opzoeken en/of ter beschikking in het labo en via toledo)

(3) Handleiding. (Beschikbaar via toledo)

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Analytische organische chemie (B-KUL-I2U12a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag, Presentatie, Self assessment/Peer assessment, Medewerking tijdens contactmomenten, Take-home
Vraagvormen : Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

Hoorcollege en oefenzittingen

  • Eindexamen: examen tijdens de examenperiode (schriftelijk, oefeningen): 15/20

 

Practicum

  • Blokpracticum: identificatie van onbekende organische moleculen (individueel, permanente evaluatie: attitude-GLP, verslag, take home; detail via toledo): 2,5/20
  • Projectwerk: uitwerken van een chemische analysemethode (in kleine groep, permanente evaluatie: paper, presentatie; de groepsscore wordt aangepast op basis van peer evaluatie; detail via toledo): 2,5/20

 

Alle practicumonderdelen, inclusief infosessies, zijn verplicht.

- Een afwezigheid moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de sessie gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Gewettigd afwezige studenten moeten de gemiste sessie inhalen wanneer en zoals gecommuniceerd door de lesgever.

- Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen of de sessie niet inhalen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

 

Tijdige indiening van bepaalde opdrachten is verplicht (detail: zie toledo).

- Een laattijdige indiening moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de voorziene indiendatum gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten de laattijdigheid verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Bij gewettigde laattijdigheid moeten de studenten de eventueel aangepaste inhaalopdracht indienen wanneer en zoals gecommuniceerd door de lesgever.

- Studenten die de laattijdigheid niet (tijdig) melden of niet (tijdig) een geldig bewijsstuk bezorgen of de inhaalopdracht niet tijdig inleveren worden uitgesloten voor het examen in alle volgende examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle  examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

 

Een score vanaf 2,5/5 voor het practicumonderdeel kan worden overgedragen naar het volgende academiejaar. Vóór de ISP-deadline van semester 1 van het volgende academiejaar richt de student hiertoe zijn vraag per e-mail aan de verantwoordelijke lesgever.

 

Studenten kunnen niet slagen voor het OPO indien ze een score van minder dan 8/20 behalen voor het eindexamen (dus < 6/15) of voor het practicum (dus < 2/5). Indien voor één van beide een deelscore van minder dan 8/20 behaald wordt, kan voor het OPO maximaal 9/20 behaald worden.

Toelichting bij herkansen

Er is geen herkansing voor het practicumonderdeel. Het resultaat voor het OLA behaald bij de eerste examenkans wordt overgedragen naar de derde examenperiode.

ECTS Ecology (B-KUL-I0U61A)

4 ECTS English 5 First termFirst term Cannot be taken as part of an examination contract
Van Meerbeek Koenraad

Aims

Students focus on ecological thinking and gather insight in the relationship between organisms and their environment. They learn about the physical, chemical and biotic factors and interactions that determine the distribution and abundance of species and their communities on earth. Students study important concepts used in ecology on the levels of species, populations and communities. These concepts are illustrated and quantified with a variety of examples from plant and animals species, from (semi-)natural and more anthropogenic ecosystems.

Previous knowledge

Basic knowledge in Biology is required.

Onderwijsleeractiviteiten

Ecology: Reorientation (B-KUL-I0U61a)

4 ECTS : Assignment 5 First termFirst term
Van Meerbeek Koenraad

Content

The course follows the hierarchical structure of life and develops from individuals & populations to communities, ecosystems and the biosphere. It contains the following items:
1. The science of biology
2. Ecology of individuals and populations
3. Community ecology
4. Dynamics of ecosystems
5. The biosphere
6. Conservation biology

Course material

Handbook: 11th edition of the book "Raven, Johnson, Mason, Losos and Singer, 2017. Biology"

Format: more information

Self-study with guided sessions.

Evaluatieactiviteiten

Evaluation: Ecology (B-KUL-I2U61a)

Type : Exam during the examination period
Description of evaluation : Written
Type of questions : Multiple choice, Open questions
Learning material : None

Explanation

A correction for guessing will be used in the evaluation of the multiple choice questions.

ECTS Biologie II: toegepaste dierkunde (B-KUL-I0V27A)

6 studiepunten Nederlands 56 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Buys Nadine (coördinator) |  Buys Nadine |  Moons Lieve

Doelstellingen

Na het succesvol doorlopen van de cursus begrijpt de student hoe verschillende cellen interageren en een dier vormen. De student kent het onderscheid tussen de voornaamste diergroepen en kan de morfologische en fysiologische adaptaties verklaren in de context van evolutionaire aanpassingen. De student kent de verschillende stelsels van dieren en kan fysiologische processen op een kwantitatieve manier uitdrukken. De student kent de dieren die gebruikt worden als modelorganisme, bio-indicator en nutsdier inbegrepen hun meest voorkomende parasieten.
  
Doelstellingen voor het practicum toegepaste dierkunde: De studenten beheersen de basisvaardigheden en -technieken voor biologisch onderzoek. De studenten kunnen de kennis en concepten uit het hoorcollege met betrekking tot structuur en functie van weefsels en organismen toepassen.

 

Begintermen

Geen

Identieke opleidingsonderdelen

X0E43A: Dierkundige biologie
I0M00A: Biologie II: toegepaste dierkunde en erfelijkheid
X0A83B: Dierkundige biologie
X0A83A: Dierkundige biologie
X0E43B: Dierkundige biologie
X0A83C: Dierkundige biologie

Onderwijsleeractiviteiten

Toegepaste dierkunde I: hoorcollege (B-KUL-I0V27a)

2.75 studiepunten : College 21 Tweede semesterTweede semester
Moons Lieve

Inhoud

Dit deel start met een overzicht van de diversiteit binnen het dierenrijk waarbij de belangrijkste invertebraten en vertebraten besproken worden: de kwallen en poliepen, platwormen, rondwormen, weekdieren, geleedpotigen, stekelhuidigen en vertebraten waaronder vissen, amfibieën, reptielen, vogels en zoogdieren. Er is specifieke aandacht voor de parasieten van de nutsdieren en voor invertebraten die gebruikt worden als bio-indicator en modelsystemen. Aansluitend op dit overzicht komt de diversiteit en evolutie in de volgende stelsels en fysiologische functies van dieren aan bod: circulatie, ademhaling, zenuwstelsel, endocrien stelsel, excretie en osmoregulatie, ontwikkeling en gedrag.
 

Studiemateriaal

Handboek: Biology van Raven, Johnson, Losos, Mason en Singer (McGraw-Hill)
Nederlandstalige cursustekst.
 

Toegepaste dierkunde II: hoorcollege (B-KUL-I0V56a)

2.25 studiepunten : College 18 Tweede semesterTweede semester
Buys Nadine

Inhoud

Omwille van de specifieke verschillen bij dieren gebruikt voor voedselproductie, met name vissen, pluimvee en enkele zoogdieren, worden volgende stelsels vooral in detail besproken bij nutsdieren: steun en beweging, spijsvertering, voortplanting en het immuunstelsel. Hierbij wordt bijzondere aandacht gegeven aan het principe van voederconversie en onderhoudsmetabolisme. De reproductie wordt vergeleken tussen ovipare vissen, vogels en vivipare zoogdieren en huidige methodes voor veredeling en selectie van nutsdieren worden aangehaald. Binnen elk van de stelsels is ook aandacht voor de diversiteit bij invertebraten en vertebraten.

Studiemateriaal

Handboek: Biology van Raven, Johnson, Losos, Mason en Singer (McGraw-Hill)
Nederlandstalige cursustekst.
 

Toelichting werkvorm

Hoorcollege

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0I56A : Toegepaste dierkunde

Toegepaste dierkunde I: practicum (B-KUL-I0V28a)

0.25 studiepunten : Practicum 5 Tweede semesterTweede semester
Moons Lieve

Inhoud

  • Dierlijke weefsels
  • In- en uitwendige bouw van wormen
  • Uitwendige bouw van kippenvlo en mijt
  • Diversiteit van dieren: determinatie-oefening

Studiemateriaal

Practicumhandleiding verkrijgbaar tijdens de eerste practicumsessie.

Toegepaste dierkunde II: practicum (B-KUL-I0I56a)

0.75 studiepunten : Practicum 12 Tweede semesterTweede semester
Buys Nadine

Inhoud

  • In- en uitwendige bouw van de vis
  • In- en uitwendige bouw van de kip
  • In- en uitwendige bouw van schaap en varken
  • Rondleiding op het Zoötechnisch Centrum

Studiemateriaal

Practicumhandleiding verkrijgbaar tijdens de eerste practicumsessie.

Toelichting werkvorm

Alle practicumsessies, als ook het practicumexamen zijn verplicht. 

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0I56A : Toegepaste dierkunde

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Biologie II: toegepaste dierkunde (B-KUL-I2V27a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Mondeling, Schriftelijk, Medewerking tijdens contactmomenten
Vraagvormen : Open vragen, Gesloten vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

Hoorcollege Dierkunde (17 punten)

  • een gesloten boek examen tijdens de examenperiode bestaande uit
    • een mondelinge vraag met schriftelijke voorbereiding (7 punten)
    • een vraag over figuren (2 punten)
    • MPC vragen (8 punten) met giscorrectie (0,33)

Practica Dierkunde (3 punten)

  • Practicumexamen (schriftelijk, gesloten boek) op het einde van het semester
  • Medewerking tijdens contactmomenten

Alle practicumsessies, als ook het practicumexamen zijn verplicht. Een afwezigheid moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de sessie gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Gewettigd afwezige studenten moeten de gemiste sessie inhalen wanneer en zoals gecommuniceerd door de lesgever. Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen of de sessie niet inhalen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

 

Indien een student slaagt voor de practica (d.i. een score vanaf 1,5/3) , maar niet voor het volledige OPO, kan de score van de practica worden overgedragen naar het volgende academiejaar. Vóór de ISP-deadline van semester 2 van het volgende academiejaar richt de student hiertoe zijn vraag per e-mail aan de verantwoordelijke lesgever.

Toelichting bij herkansen

Voor de hoorcolleges geldt dezelfde examenmodaliteit als in de eerste zittijd.

Er is geen herkansing voor de praktijk-OLA’s. Het resultaat behaald bij de eerste examenkans wordt overgedragen naar de derde examenperiode.

 

 

ECTS Inleiding tot bedrijfsbeheer (B-KUL-I0V52A)

3 studiepunten Nederlands 26 Tweede semesterTweede semester
Van Ruymbeke Kato (coördinator) |  Mathijs Erik |  De Bauw Michiel (plaatsvervanger) |  Van Ruymbeke Kato (plaatsvervanger)

Doelstellingen

Het doel van de cursus is om een inleiding te geven over de fundamentele concepten en technieken gebruikt in bedrijfsbeheer.

Begintermen

Basiskennis economie

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL (I9X36A) OF SOEPEL( D0W12B ) OF SOEPEL( X0E50A )


I9X36AI9X36A : Bio-Economics
D0W12BD0W12B : Inleiding tot de economie (TEW)
X0E50AX0E50A : Inleiding tot de economie (TEW)

Plaats in het onderwijsaanbod

Onderwijsleeractiviteiten

Inleiding tot bedrijfsbeheer: hoorcollege (B-KUL-I0V52a)

3 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
Mathijs Erik |  De Bauw Michiel (plaatsvervanger) |  Van Ruymbeke Kato (plaatsvervanger)

Inhoud

De cursus volgt een systeemaanpak door bedrijven te analyseren als systemen die opereren in en interageren met hun omgeving:

  • Het doel, de start en hernieuwing van een bedrijf: ondernemingsplan, ondernemerschap, innovatie, duurzaamheid
  • De structuur van een bedrijf vanuit organisatorisch perspectief: organisatievormen, vennootschapsvormen en bijhorende rechtsvormen
  • De structuur van een bedrijf vanuit financieel perspectief: algemene boekhouding, financiële analyse en financiering
  • Optimalisatie van het bedrijfssysteem: kostprijssystemen, investeringsanalyse, strategie, marketing
  • Optimalisatie van de waardeketen: supply chain management
  • Analyse van de omgeving van het bedrijfssysteem: competitieve en externe omgeving

Studiemateriaal

  • videoclips beschikbaar via Toledo
  • cursustekst

Toelichting werkvorm

De werkvorm is een op elkaar afgestemd geheel van videoclips en interactiecolleges:

  • voorafgaand aan elk interactiecollege moet elke student één of meerdere videoclips bestuderen; in elke videoclip brengt de docent een basisbegrip of een methode aan (de theorie);
  • de interactiecolleges vinden plaats in groep en bestaan uit twee delen: eerst werkt de docent een representatief probleem uit, volgens de principes en de methodiek die in de voorafgaande videoclips is aangebracht, en nadien werken de studenten onder begeleiding van de docent één of meerdere gelijkaardige problemen uit (toepassing van de theorie).

In de interactiecolleges wordt de theorie niet meer herhaald. Het is dus noodzakelijk dat de student voorafgaandelijk de videoclips heeft bestudeerd.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Inleiding tot bedrijfsbeheer (B-KUL-I2V52a)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk

ECTS Filosofie en bio-ethiek (B-KUL-I0V54B)

3 studiepunten Nederlands 26 Tweede semesterTweede semester
Adriaens Pieter

Doelstellingen

Studenten maken kennis met enkele begrippen, theorieën en argumenten uit de wetenschapsfilosofie en de bio-ethiek.

Ze leren de complexiteit te onderkennen van enkele relevante fenomenen uit beide domeinen, zoals demarcatie en klimaatverandering.

Ze worden zich bewust van de wetenschappelijke en maatschappelijke gevolgen van conceptuele beslissingen.

Ze leren kritisch om te gaan met tegengestelde meningen, onzekerheid te verdragen en zelf te argumenteren.

Ten slotte is het de bedoeling om hun ethische gevoeligheid te stimuleren, onder meer door de gevolgen van hun huidige en toekomstige handelingen en beslissingen te bestuderen. 

 

Begintermen

Er wordt geen kennis voorondersteld. 

Identieke opleidingsonderdelen

I0V54A: Filosofie en bio-ethiek
X0E57A: Wijsbegeerte
X0A13A: Wijsbegeerte

Onderwijsleeractiviteiten

Filosofie en bio-ethiek (B-KUL-I0V54a)

3 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
Adriaens Pieter

Inhoud

Wijsbegeerte is een verwarrende bezigheid. Filosofen zijn immers erg bedreven in het ondermijnen van onze dierbare zekerheden en vanzelfsprekendheden. Ze zijn steeds bereid een tegenstem te vertolken en zijn dol op tegenkanting, tegenvoorbeelden en tegenwerpingen. Maar verwarring is niet hun einddoel. De onzekerheid waarin ze ons achterlaten, moet ons aansporen op zoek te gaan naar betere argumenten, betere concepten en betere theorieën, zowel in het dagelijkse leven als in de wetenschappen.

Dit opleidingsonderdeel is een voorbeeld van die zoektocht en heeft een dubbele structuur. Enerzijds is er een wetenschapsfilosofisch gedeelte, waarin vier thema’s aan bod komen: de filosofische relevantie van het darwinisme, het filosofische denken over seksuele geaardheid, het onderscheid tussen wetenschap en pseudowetenschap, en de wetenschappelijke waarde van de evolutionaire psychologie. Anderzijds is er een bio-ethisch gedeelte, waarin drie actuele moraalfilosofische thema’s worden behandeld: dierenrechten, klimaatverandering en genetisch gewijzigde gewassen. We beginnen met een lange inleiding waarin duidelijk wordt dat niemand eigenlijk weet waar wijsbegeerte over gaat.

Studiemateriaal

1. Het handboek

Pieter R. Adriaens (2017). Denken over leven. Antwerpen: Pelckmans. ISBN 978-94-6337-003-5

Het boek is verkrijgbaar via Acco en kost 20 euro (exclusief ledenkorting). 

2. De slides en verplichte literatuur

Beschikbaar op Toledo. 

Toelichting onderwijstaal

Alle colleges worden gegeven in het Nederlands. Sommige verplichte teksten zijn in het Engels gesteld. 

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Filosofie en bio-ethiek (B-KUL-I2V54b)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Paper/Werkstuk
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal

Toelichting

Het examen bestaat uit meerkeuzevragen én open vragen. Beide onderdelen hebben eenzelfde gewicht in de eindbeoordeling. Daarnaast werken studenten samen, in kleine groepen, aan een minipaper over één van de thema's die besproken worden in het cursusboek of in de colleges. Het thema wordt vastgelegd door de docent. De minipaper wordt ingediend voor de examenperiode en telt mee voor één achtste van het totaalcijfer (tweeënhalf punten op een totaal van twintig).

Voor de meerkeuzevragen wordt er giscorrectie toegepast: juist antwoord is 1 punt, geen antwoord is 0 punten, fout antwoord wordt bestraft met -0,33. 

ECTS Biologie I: toegepaste plantkunde en celbiologie (B-KUL-I0V66A)

7 studiepunten Nederlands 78 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
De Coninck Barbara (coördinator) |  Aertsen Abram |  De Coninck Barbara

Doelstellingen

Na het succesvol doorlopen van de cursus “Toegepaste Plantkunde en Celbiologie” worden volgende doelstellingen behaald:

  • De student begrijpt en kent de functionele anatomie van prokaryoten en eukaryoten
  • De student begrijpt en kent de celdeling bij prokaryoten en eukaryoten
  • De student begrijpt de diversiteit en complexiteit van cellulaire systemen
  • De student begrijpt hoe evolutie werkt en vorm kan geven aan cellulaire eigenschappen en organisatie
  • De student begrijpt op die manier ook hoe de processen van spontane variatie en natuurlijke selectie kunnen leiden tot oplossingen voor biologische problemen
  • De student begrijpt de diversiteit en complexiteit van het plantenrijk
  • De student kent representatieve voorbeelden van wieren en hogere planten
  • De student kent de opbouw en voortplantingscycli van de verschillende groepen binnen het plantenrijk
  • De student kan de evolutionaire mechanismen die aan de basis liggen van de diversiteit binnen het plantenrijk beschrijven
  • De student kan de verschillende plantstructuren beschrijven en benoemen en kan deze linken aan hun functie
  • De student begrijpt welke omgevingsfactoren de groei van planten beïnvloeden en hoe planten interageren met hun omgeving
  • De student kent het belang van fotosynthese voor de plant
  • De student kent het agronomisch belang van de voornaamste land- en tuinbouwgewassen en kan toepassingen geven van planten in diverse bio-industriële activiteiten
  • De student kan kritisch reflecteren over de toekomst van gewasproductie

Begintermen

Studenten hebben een basiskennis chemie, wiskunde, fysica en biologie (middelbare school).

Identieke opleidingsonderdelen

I0N06D: Biologie I: celbiologie en plantkunde

Onderwijsleeractiviteiten

Toegepaste plantkunde: hoorcollege (B-KUL-I0V66a)

4.5 studiepunten : College 40 Eerste semesterEerste semester
De Coninck Barbara

Inhoud

De cursus start met  een overzicht van de diversiteit binnen het plantenrijk. Hierbij wordt aandacht besteed aan de evolutionaire mechanismen die aanleiding gaven tot het ontstaan van de wieren, mossen, varens, gymnospermen en angiospermen. Er wordt onder meer dieper ingegaan op hoe planten zich hebben aangepast aan het landleven. Levenscycli van representatieve soorten worden besproken en vergeleken. Daarnaast wordt er ook aandacht besteed aan het schimmelrijk aangezien schimmels een belangrijke ecologische en economische impact hebben op de natuur en landbouw. Vervolgens wordt de morfologie en anatomie van de plant besproken. Daarnaast wordt er dieper ingegaan op de fysiologische aspecten van de plant zoals watertransport, fotosynthese en plantenhormonen alsook de omgevingsfactoren die de groei van de plant kunnen beïnvloeden zoals bv. nutriënten, licht, stikstoffixatie, extreme temperaturen, droogte… Hierbij wordt ook de link gelegd met de klimaatsverandering en de impact op landbouw. Doorheen de cursus worden de aangeleerde concepten zo veel mogelijk gelinkt met bio-industriële toepassingen van planten en wordt er, waar mogelijk, gebruik gemaakt van voorbeelden die relevant zijn voor de land- en tuinbouw.

Studiemateriaal

  • Zie Toledo voor ppt slides
  • Handboek: Biology van Raven et al. (Mc Graw-Hill)

Toelichting werkvorm

Interactief hoorcollege. Studenten worden gestimuleerd om actief deel te nemen aan de cursus.

Toegepaste plantkunde: practicum (B-KUL-I0V67a)

1 studiepunten : Practicum 24 Eerste semesterEerste semester
De Coninck Barbara

Inhoud

De algemene doelstellingen voor het practicum zijn het aanleren van basisvaardigheden en -technieken voor biologisch onderzoek en het illustreren en toepassen van de kennis en concepten uit het hoorcollege met betrekking tot structuur en functie van cellen, weefsels en planten.

Inhoud practicum:
Macroscopische en microscopische bouw van planten en -weefsels
Determineren van planten
Fotosynthese en celdeling
Waterhuishouding in planten
 

Studiemateriaal

Practicumhandleiding is beschikbaar via de cursusdienst LBK.
Presentaties en leermateriaal worden via Toledo ter beschikking gesteld.
 

Toelichting werkvorm

Tijdens de labosessies worden experimenten uitgevoerd en plantenmateriaal bestudeerd als aanvulling op de theorie. Daarnaast voeren de studenten zelfstandig een experiment buiten de labosessies uit.

Celbiologie: hoorcollege (B-KUL-I0W38a)

1.5 studiepunten : College 14 Eerste semesterEerste semester
Aertsen Abram

Inhoud

De cursus start met een definitie van leven en de oorsprong ervan. Vervolgens wordt uitgebreid ingegaan op de opbouw van de cel met specifieke aandacht voor plantencellen. Eerst wordt de algemene opbouw van cellen besproken (bacteriën, archaea, eukaryoten). De verschillende vormen van het celmetabolisme (autotrofie en heterotrofie) krijgen aandacht en worden geplaatst naast de fylogenie van levende organismen. De algemeen morfologische celstructuur wordt besproken gekoppeld aan de structuur en functie van specifieke cellen bij planten. De celcyclus en regulatie van celgroei en celdeling wordt overlopen. De mitose, en meiose worden uitgebreid behandeld. De werking en functie van het genetisch materiaal wordt algemeen verklaard zonder in te gaan op de moleculaire mechanismen. De interactie tussen verschillende celstructuren (organellen) en de mogelijke gevolgen hiervan op celgroei en differentiatie worden verduidelijkt.

Studiemateriaal

  • Zie Toledo voor de slides
  • Handboek: Biology van Raven et al. (Mc Graw-Hill)

Toelichting werkvorm

Interactief hoorcollege. Studenten worden gestimuleerd om actief deel te nemen aan de cursus.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Biologie I: toegepaste plantkunde en celbiologie (B-KUL-I2V66a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

De evaluatie van het vak Biologie I: toegepaste plantkunde en celbiologie bestaat uit een schriftelijk, gesloten boek examen tijdens de examenperiode (85% van de punten) en uit de evaluatie van het practicum (15% van de punten) buiten de normale examenperiode. Het schriftelijk examen bestaat uit open vragen, beeldvragen en meerkeuzevragen.

Alle practicumsessies (inclusief online sessies) zijn verplicht.
- Een afwezigheid moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de sessie gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Gewettigd afwezige studenten moeten de gemiste sessie inhalen of een vervangopdracht maken wanneer en zoals gecommuniceerd door de lesgever.
- Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen of de sessie niet inhalen of de vervangopdracht niet tijdig indienen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

Tijdige indiening van alle opdrachten is verplicht. Een laattijdige indiening van een opdracht leidt automatisch tot een nulscore voor deze opdracht.

Het practicum wordt gequoteerd op basis van medewerking (medewerking, houding en aanwezigheid) en op basis van de verschillende verslagen. Daarnaast is er ook een peerassessment voorzien waarbij de studenten elkaar evalueren. De score van het practicum telt mee in de evaluatie in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Voor het practicum is er geen mogelijkheid tot herkansing (2de zit).

Een score vanaf 1,5/3 voor het OLA Biologie I: toegepaste plantkunde en celbiologie: practicum kan worden overgedragen naar het volgende academiejaar. Vóór de ISP-deadline van semester 1 van het volgende academiejaar richt de student hiertoe zijn vraag per e-mail aan de verantwoordelijke lesgever van het practicum.
 

Toelichting bij herkansen

Er is geen herkansing voor het OLA Biologie I: toegepaste plantkunde en celbiologie: practicum. Het resultaat voor het OLA behaald bij de eerste examenkans wordt overgedragen naar de derde examenperiode.

ECTS Inleiding tot de bio-statistiek (B-KUL-I0V68A)

4 studiepunten Nederlands 54 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
Goos Peter

Doelstellingen

De studenten hebben inzicht in statistische besluitvorming en statistische verwerking van meetgegevens. De studenten begrijpen de rol van kansrekening in statistische analyse en kunnen rekenen met kansen en resultaten interpreteren. Meer bepaald kunnen studenten een concreet vraagstuk in al zijn facetten ontleden, correct formuleren en vertalen in een statistisch model. Studenten kunnen onbekende parameters schatten en testen, gebruikmakend van een voor het vraagstuk geschikte procedure.

Door onder begeleiding en zelfstandig oefeningen te maken krijgen de studenten de kans om hun inzicht en kennis te vergroten in de leerstof. Tijdens diverse contactmomenten maken de studenten kennis met een statistisch rekenprogramma. De voorbeelden in het hoorcollege en in de oefeningen zijn gekozen uit de leefwereld van de bio-ingenieurs.

Begintermen

Elementaire calculus.

Identieke opleidingsonderdelen

X0A14B: Statistiek
I0N32B: Toegepaste statistiek en biometrie
X0E44A: Kansrekenen en statistiek

Onderwijsleeractiviteiten

Inleiding tot de bio-statistiek: hoorcollege (B-KUL-I0V68a)

3 studiepunten : College 28 Eerste semesterEerste semester
Goos Peter

Inhoud

Bio-ingenieurs worden geconfronteerd met variatie, o.a. veroorzaakt door de inherent grote biologische variatie. Enkele voorbeelden uit observationele en klassieke experimentele studies uit de leefwereld van de bio-ingenieurs worden gegeven als illustratie van die variatie. Eveneens worden de basiselementen van beschrijvende statistiek uitgewerkt. Dit omvat numeriek en grafisch weergeven van zowel univariate, bivariate en multivariate gegevens. De belangrijkste rekentechnieken van de kansrekening worden ingevoerd. Nadien wordt het begrip kansvariabele geïntroduceerd, tezamen met de overeenkomstige rekentechnieken voor de berekening van verwachtingswaarden. Met behulp van deze basis worden enkele belangrijke kansmodellen ontwikkeld (binomiaal, Poisson, normaal, exponentieel). De concepten onafhankelijke kanssvariabelen en correlatie worden besproken. Het deel over verklarende statistiek behandelt de basisprincipes die worden toegepast bij het schatten van een model op basis van steekproefwaarnemingen. Verder komen betrouwbaarheidsintervallen en testen van hypothesen aan bod. Het verschil tussen de parametrische en niet-parametrische aanpak komt hierbij aan bod. Deze basisprincipes worden ook toegepast op het vergelijken van twee steekproeven.

Studiemateriaal

De hoorcolleges en de leerstof zijn gebaseerd op het handboek "Inleiding tot Statistiek en Kansrekening" van Peter Goos.

Toelichting werkvorm

In het hoorcollege worden de theorie en de methodologie uitgelegd aan de hand van voorbeelden en softwaredemonstraties.

Inleiding tot de bio-statistiek: oefeningen (B-KUL-I0V69a)

1 studiepunten : Practicum 26 Eerste semesterEerste semester
Goos Peter

Inhoud

De oefeningen behandelen de volgende onderwerpen: berekening van kansen, univariate kansvariabelen, kansmodellen, bivariate kansvariabelen en correlatie, parameterschattingen, betrouwbaarheidsintervallen en statistische testen voor één en twee populaties. Tijdens een aantal sessies wordt gewerkt met de computer, gebruikmakend van het statistische softwarepakket JMP.

Studiemateriaal

De opgaven worden verstrekt door de assistent.

Toelichting werkvorm

De oefenzittingen worden opgedeeld in contactsessies en online sessies. Tijdens de contactsessies maken de studenten oefeningen onder begeleiding van een assistent. Tijdens de online sessies maken de studenten online oefeningen, voorzien van feedback. Aan deze online sessies is telkens een terugkomsessie gekoppeld, waarin de studenten bijkomende vragen kunnen stellen.  Bij een aantal oefenzittingen zal er met pen en papier worden gewerkt. Daarnaast zullen er oefenzittingen zijn waarbij het statistische pakket JMP wordt gebruikt.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Inleiding tot de bio-statistiek (B-KUL-I2V68a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Take-home
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen
Leermateriaal : Formularium, Rekenmachine

Toelichting

Het schriftelijk examen staat op 18 van de 20 punten. De online sessies staan in totaal op 2 van de 20 punten.

Toelichting bij herkansen

Er is een tweede examenkans mogelijk. De punten van de online sessies kunnen niet overgedragen worden. Het examen staat op 20 punten bij de tweede examenkans.

ECTS Inleiding tot programmeren voor bio-ingenieurs (B-KUL-I0V70A)

3 studiepunten Nederlands 20 Eerste semesterEerste semester Uitgesloten voor examencontract
van Noort Vera (coördinator) |  Aerts Jan |  Bemelmans Hilde |  van Noort Vera

Doelstellingen

  • De student kent de basisbegrippen van programmeren
  • De student heeft vaardigheden om een klein tot middelgroot probleem op te lossen en te implementeren in een hogere programmeertaal. 
  • De student heeft een positieve, constructieve attitude om handig om te gaan met documentatie en voorbeelden van een programmeertaal. 
  • De student heeft een attitude om flexibel om te gaan ten opzichte van andere programmeertalen die, afhankelijk van de gekozen specialisatie, later in de opleiding nodig kunnen zijn.
  • De student kent de basismogelijkheden voor data-analyse met Microsoft Office Excel. 

De nadruk ligt op de efficiënte implementatie van eenvoudige algoritmes. De vraagstellingen worden zo gekozen dat ze aansluiten bij de bio-ingenieur student en de toekomstige leefwereld van de bio-ingenieur met als typevoorbeelden vraagstukken over het ordenen en bewerken van moleculaire, biologische en geografische data. 

Implementatie van algoritmes gebeurt in Python. 

 

Begintermen

Basis informatica kennis is noodzakelijk:

- inloggen op een PC met gebruikersnaam en wachtwoord

- mappenstructuur opzetten, bestanden aanmaken en opslaan

- bestanden downloaden 

- bestanden opladen in een online omgeving

- software installeren op de eigen laptop

Kennis van wiskunde en natuurwetenschappen vanuit het middelbaar onderwijs is wenselijk.

Identieke opleidingsonderdelen

I0J93A: Introduction to Programming for Bioscience Engineers
I0O69A: Werkcollege technisch-wetenschappelijke rekenomgevingen
X0C46A: Practicum ICT: technisch wetenschappelijk rekenen

Onderwijsleeractiviteiten

Inleiding tot algoritmisch denken en wetenschappelijk programmeren: hoorcollege (B-KUL-I0V70a)

1 studiepunten : College 8 Eerste semesterEerste semester
van Noort Vera

Inhoud

  • Variabelen, expressies en statements
  • Voorwaardelijke opdrachten
  • Controlelussen
  • Strings
  • Functies
  • Lijsten en tuples
  • Geavanceerde functies en modules
  • Verzamelingen en dictionaries
  • Tekstbestanden

De theoretische achtergrond wordt aangebracht in een college en verder via Blended Learning omgeving, waar studenten video's bekijken, teksten lezen en vragen op quizzes beantwoorden. 

Studiemateriaal

  • Video's met theoretische achtergrond via Toledo
  • Slides via Toledo
  • Samenvattingen en zelftesten via Toledo
  • Handboek: The Practice of Computing Using Python, Global Edition (Third Edition), Punch and Enbody, Pearson, ISBN-13 978-1-292-16662-9

Toelichting werkvorm

Inleidend hoorcollege in groep.

Video's met uitleg over theorie, samenvattingen en zelftesten via Toledo.

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0V70B : Programmeren voor bio-ingenieurs

Inleiding tot algoritmisch denken en wetenschappelijk programmeren: oefeningen (B-KUL-I0V71a)

2 studiepunten : Opdracht 12 Eerste semesterEerste semester
Aerts Jan |  Bemelmans Hilde |  van Noort Vera

Inhoud

Python online modules en bijhorende begeleide PC-oefeningen

Studiemateriaal

Online modules, opgaven via Toledo

Toelichting werkvorm

Blended onderwijs - Oefensessie

Online modules (ongeveer 35 uren) individueel door te nemen ter voorbereiding van enkele oefenzittingen (12 uur)

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0V70B : Programmeren voor bio-ingenieurs

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Inleiding tot programmeren voor bio-ingenieurs (B-KUL-I2V70a)

Type : Permanente evaluatie zonder examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Vaardigheidstoets
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal, Computer

Toelichting

De oefeningen tijdens het semester dienen als formatieve evaluatie en tellen niet mee voor de summatieve evaluatie.

De evaluatie bestaat uit een Excel vaardigheidstoets, en een Python vaardigheidstoets.

De vaardigheidstoetsen worden afgenomen op een PC in een PC-lokaal, met de nodige software maar zonder internettoegang. Tijdens de Excel toets wordt alleen Excel op de PC gebruikt. Tijdens de Python toetsen mag het handboek, uitgeprinte slides en de Toledo leeromgeving gebruikt worden.

Excel vaardigheidstoets: 20%, Python vaardigheidstoets: 80%.

Een NA voor een van de twee toetsen, betekent een NA voor het gehele vak.

Toelichting bij herkansen

De herkansing bestaat uit verschillende vaardigheidstoetsen, afgenomen tijdens een enkel examenmoment in de derde examenzittijd.

De vaardigheidstoetsen worden afgenomen op een PC in een PC-lokaal, met de nodige software maar zonder internettoegang.

Een vrijstelling kan bekomen worden voor het Excel deel indien minstens de helft van de maximumscore voor deze toets werd behaald.

 

ECTS Programmeren voor bio-ingenieurs (B-KUL-I0V70B)

5 studiepunten Nederlands 34 Beide semestersBeide semesters Uitgesloten voor examencontract
van Noort Vera (coördinator) |  Aerts Jan |  Bemelmans Hilde |  De Lannoy Gabrielle |  van Noort Vera

Doelstellingen

  • De student kent de basisbegrippen van programmeren
  • De student heeft vaardigheden om een klein tot middelgroot probleem op te lossen en te implementeren in een hogere programmeertaal. 
  • De student heeft een positieve, constructieve attitude om handig om te gaan met documentatie en voorbeelden van een programmeertaal. 
  • De student heeft een attitude om flexibel om te gaan ten opzichte van andere programmeertalen die, afhankelijk van de gekozen specialisatie, later in de opleiding nodig kunnen zijn.
  • De student kent de basismogelijkheden voor data-analyse met Microsoft Office Excel. 

De nadruk ligt op de efficiënte implementatie van eenvoudige algoritmes. De vraagstellingen worden zo gekozen dat ze aansluiten bij de bio-ingenieur student en de toekomstige leefwereld van de bio-ingenieur met als typevoorbeelden  vraagstukken over het ordenen en bewerken van moleculaire, biologische en geografische data. 

Implementatie van algoritmes gebeurt in Python. 

 

Begintermen

Basis informatica kennis is noodzakelijk:

- inloggen op een PC met gebruikersnaam en wachtwoord

- mappenstructuur opzetten, bestanden aanmaken en opslaan

- bestanden downloaden 

- bestanden opladen in een online omgeving

- software installeren op de eigen laptop

Kennis van wiskunde en natuurwetenschappen vanuit het middelbaar onderwijs is wenselijk.

Identieke opleidingsonderdelen

X0F24A: Beginselen van programmeren
X0E30A: Beginselen van programmeren
X0F69A: Programmeren voor biowetenschappen

Onderwijsleeractiviteiten

Inleiding tot algoritmisch denken en wetenschappelijk programmeren: hoorcollege (B-KUL-I0V70a)

1 studiepunten : College 8 Eerste semesterEerste semester
van Noort Vera

Inhoud

  • Variabelen, expressies en statements
  • Voorwaardelijke opdrachten
  • Controlelussen
  • Strings
  • Functies
  • Lijsten en tuples
  • Geavanceerde functies en modules
  • Verzamelingen en dictionaries
  • Tekstbestanden

De theoretische achtergrond wordt aangebracht in een college en verder via Blended Learning omgeving, waar studenten video's bekijken, teksten lezen en vragen op quizzes beantwoorden. 

Studiemateriaal

  • Video's met theoretische achtergrond via Toledo
  • Slides via Toledo
  • Samenvattingen en zelftesten via Toledo
  • Handboek: The Practice of Computing Using Python, Global Edition (Third Edition), Punch and Enbody, Pearson, ISBN-13 978-1-292-16662-9

Toelichting werkvorm

Inleidend hoorcollege in groep.

Video's met uitleg over theorie, samenvattingen en zelftesten via Toledo.

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0V70A : Inleiding tot programmeren voor bio-ingenieurs

Inleiding tot algoritmisch denken en wetenschappelijk programmeren: oefeningen (B-KUL-I0V71a)

2 studiepunten : Opdracht 12 Eerste semesterEerste semester
Aerts Jan |  Bemelmans Hilde |  van Noort Vera

Inhoud

Python online modules en bijhorende begeleide PC-oefeningen

Studiemateriaal

Online modules, opgaven via Toledo

Toelichting werkvorm

Blended onderwijs - Oefensessie

Online modules (ongeveer 35 uren) individueel door te nemen ter voorbereiding van enkele oefenzittingen (12 uur)

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

I0V70A : Inleiding tot programmeren voor bio-ingenieurs

Toepassen van algoritmisch denken en wetenschappelijk programmeren in de bio-ingenieurswetenschappen (B-KUL-I0J23a)

2 studiepunten : Practicum 14 Tweede semesterTweede semester
Aerts Jan |  De Lannoy Gabrielle |  van Noort Vera

Inhoud

Toepassing van de basisprincipes van het algoritmisch denken en het wetenschappelijk programmeren op voorbeelden uit de bio-ingenieurswetenschappen (op basis van voorbeelden uit de verschillende afstudeeropties). De studenten bouwen verder op de inhoud van OLA 1 en OLA 2.

Studiemateriaal

Python en PyCharm. Opdrachten ter beschikking gesteld via Toledo

Toelichting werkvorm

Oefenzittingen

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Programmeren voor bio-ingenieurs (B-KUL-I2V70b)

Type : Permanente evaluatie zonder examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Vaardigheidstoets
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Cursusmateriaal, Computer

Toelichting

De evaluatie bestaat uit een Excel vaardigheidstoets, en twee Python vaardigheidstoetsen.

De vaardigheidstoetsen worden afgenomen op een PC in een PC-lokaal, met de nodige software maar zonder internettoegang.

Excel vaardigheidstoets: 10%, Python vaardigheidstoets semester 1: 30%, Python vaardigheidstoets semester 2: 60%

Een NA voor een van de toetsen, resulteert in een NA voor het gehele OPO.

Tijdens de Excel toets is alleen Excel op de computer toegestaan. Tijdens de Python toetsen mogen studenten hun handboek en cursusmateriaal uitgeprint meebrengen. Ze kunnen ook Toledo raadplegen tijdens de Python toetsen. 

 

Toelichting bij herkansen

De herkansing bestaat uit een combinatie van de verschillende vaardigheidstoetsen, afgenomen tijdens een enkel examenmoment in de derde examenzittijd.

De vaardigheidstoetsen worden afgenomen op een PC in een PC-lokaal, met de nodige software maar zonder internettoegang.

Voor het deel Excel kan een vrijstelling bekomen worden indien minstens 1/2 werd gehaald.

ECTS Algemene genetica (B-KUL-I0V72A)

4 studiepunten Nederlands 34 Tweede semesterTweede semester Uitgesloten voor examencontract
Verstrepen Kevin (coördinator) |  De Storme Nico |  Rombouts Ine |  Verstrepen Kevin

Doelstellingen

  • de studenten verwerven kennis en inzicht in de genetische opbouw van organismen, in de mechanismen van overdracht van erfelijk materiaal naar nakomelingen en het belang van de voortplanting bij deze overdracht, inclusief de koppeling van genen
  • de studenten kunnen het onderliggende biochemische proces van gen tot eigenschap beschrijven
  • de studenten begrijpen het belang en het effect van individuele genen en van hun allelen
  • de studenten kunnen het verschil tussen genotype en fenotype en de rol van de omgeving hierbij verduidelijken
  • de studenten onderkennen het belang  van genetische diversiteit als basis van biodiversiteit en het belang van deze biodiversiteit voor evolutie en veredeling
  • de studenten kunnen de verworven kennis toepassen door het oplossen van vraagstukken

Begintermen

  • Basiskennis van de (cel)biologie van planten, dieren, en micro-organismen
  • Basiskennis van de biochemie en de algemene structuur en functie van eiwitten en nucleïnezuren

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



GELIJKTIJDIG( I0N13C ) OF SOEPEL (X0A97C) OF SOEPEL ( X0E45A )


X0A97CX0A97C : Biochemie
X0E45AX0E45A : Biochemie
I0N13CI0N13C : Biochemie

Identieke opleidingsonderdelen

X0D81A: Inleiding tot de genetica
X0E46A: Inleiding tot de genetica
X0B24C: Genetica

Onderwijsleeractiviteiten

Algemene genetica: hoorcollege (B-KUL-I0V72a)

3.5 studiepunten : College 26 Tweede semesterTweede semester
De Storme Nico |  Verstrepen Kevin

Inhoud

College:
De kenmerken van een organisme worden in eerste instantie bepaald door genetische factoren. Deze kenmerken komen tot uiting door een aaneenschakeling van biochemisch processen waardoor de chemische informatie, die opgeslagen zit in de functionele basiseenheden van DNA (genen), wordt omgezet naar een RNA-matrijs die wordt vertaald in biologische informatie (cellulaire eiwitten en metabolieten). Dit proces kan in sterke mate beïnvloed worden door omgeving. 

In een eerste deel worden de universele moleculaire mechanismen beschreven die worden gebruikt in de modules die instaan voor synthese van DNA (replicatie), RNA (transcriptie) en eiwitten (translatie). Er wordt vervolgens toegelicht hoe deze informatiestromen gekanaliseerd en op elkaar afgestemd kunnen worden door controle uit te oefenen op de expressie van genen (mechanismen van genregulatie). Verschillende typen van gen-effecten en het onderscheid tussen genotype en fenotype worden besproken. Er wordt verduidelijkt hoe dit onderscheid de mate van overerving van eigenschappen bepaalt.

In een tweede deel wordt dieper ingegaan op het belang van genen en chromosomen voor de overerving van eigenschappen. De overdracht van eigenschappen naar nakomelingen wordt beschreven, uitgaande van de basisprincipes van Mendeliaanse overerving. Het belang van de meiose en de voortplanting voor overerving wordt gesitueerd. De begrippen van koppeling van genetische informatie worden verduidelijkt aan de hand van eigenschappenkoppelingen en door middel van genetische kaarten. Er wordt verder aandacht geschonken aan de genetische onderbouw van biodiversiteit als basis voor evolutie en selectie. Er wordt aangegeven hoe genetische diversiteit aanleiding geeft tot het ontstaan van soorten en ook hoe via selectiedruk genetische diversiteit binnen populaties kan wijzigen en soorten kunnen verdwijnen. Dit deel sluit af met enkele toepassingen van erfelijkheid die voor bio-industriële toepassingen en primaire productie belangrijk zijn: genetische transformatie en veredeling.

Studiemateriaal

Slides, handboek en verdiepingsteksten met links.

Algemene genetica: practicum/oefeningen (B-KUL-I0V73a)

0.5 studiepunten : Practicum 8 Tweede semesterTweede semester
De Storme Nico |  Rombouts Ine |  Verstrepen Kevin

Inhoud

Practicum/oefeningen

  • kruisingen en berekeningen van uitsplitsingen van monogene eigenschappen bij fruitvliegjes
  • oefeningen in verband met uitsplitsingen en overerving van gekoppelde eigenschappen en van verschillende geneffecten

Studiemateriaal

Een handleiding wordt ter beschikking gesteld.

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Algemene genetica (B-KUL-I2V72a)

Type : Partiële of permanente evaluatie met examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk, Verslag, Self assessment/Peer assessment, Medewerking tijdens contactmomenten, Take-home
Vraagvormen : Meerkeuzevragen, Open vragen
Leermateriaal : Geen

Toelichting

Evaluatie van het theoretische deel (hoorcollege en oefeningen): schriftelijk eindexamen (17,5/20)

Voor meerkeuzevragen tijdens het eindexamen geldt een giscorrectie (meer informatie via toledo).

Evaluatie van het practicumonderdeel: voorbereiding, medewerking tijdens de contactmomenten, verslag, peer evaluatie (2,5/20)

Alle labosessies zijn verplicht. Een afwezigheid moet zo snel mogelijk en uiterlijk vóór de start van de sessie gemeld worden aan de lesgever. Bovendien moeten studenten hun niet-deelname verantwoorden aan de hand van een geldig bewijsstuk. Gewettigd afwezige studenten moeten de gemiste sessie inhalen wanneer en zoals gecommuniceerd door de docent. Studenten die niet (tijdig) hun afwezigheid melden of niet (tijdig) een geldig attest bezorgen of de sessie niet inhalen, worden uitgesloten voor het eindexamen van het opleidingsonderdeel (OPO) in alle examenperiodes van het betreffende academiejaar. Het betreffende OLA en OPO worden in alle examenperiodes van dat academiejaar als "niet-afgelegd" (NA) beschouwd.

Een score vanaf 1,25/2,5 voor het practicumonderdeel kan worden overgedragen naar het volgende academiejaar. Vóór de ISP-deadline van semester 1 van het volgende academiejaar richt de student hiertoe zijn vraag per e-mail aan de verantwoordelijke lesgever.

Toelichting bij herkansen

Er is geen herkansing voor het practicumonderdeel. Het resultaat voor het OLA behaald bij de eerste examenkans wordt overgedragen naar de derde examenperiode.

ECTS Landschapsanalyse (B-KUL-I0V74B)

3 studiepunten Nederlands 20 Tweede semesterTweede semester
Somers Ben (coördinator) |  Somers Ben |  Van Rompaey Anton

Doelstellingen

  • Hebben studenten een diepgaande kennis van het begrippenkader van landschap
  • Kunnen ze een landschap geomorfologisch en landschapsecologisch analyseren en typeren
  • Kunnen ze landschapsdynamieken ontleden en simuleren met eenvoudige modelbenaderingen
  • Kunnen ze de diensten en beleving van een landschap in een economisch referentiekader plaatsen
  • Kunnen ze met behulp van relevante databanken en cartografisch materiaal landschapsmaten berekenen

Begintermen

Basiskennis van aardwetenschappen

Volgtijdelijkheidsvoorwaarden



SOEPEL( I0N15B ) OF SOEPEL( X0B08A ) OF SOEPEL( X0B08B ) OF SOEPEL( X0B08C )


I0N15BI0N15B : Ecologie
X0B08AX0B08A : Ecologie
X0B08BX0B08B : Ecologie
X0B08CX0B08C : Ecologie


Identieke opleidingsonderdelen

I0V74A: Landschapsanalyse

Onderwijsleeractiviteiten

Landschapsanalyse : hoorcollege (B-KUL-G0S70a)

3 studiepunten : College 20 Tweede semesterTweede semester
Somers Ben |  Van Rompaey Anton

Inhoud

• Begrippenkader van ‘landschap’. Ontleding van de betekenis van landschap in termen van structuur, schaal en dynamiek.
• De geomorfologische benadering van landschaps. Extractie van landschapsinformatie uit een geomorfologische kaart. Landvormen, landvormindices en rekenalgoritmes. Instralingsmodel in het landschap. Landschapstypologie op basis van landvormen. Toposequenties, bekken- en riviertypologieën. De waarde van een landschapsanalyse in de praktijk.
• Landschapsecologie. Het matrix-patch-corridormodel. Landschapsmetrieken en hun toepassingen. Het connectiviteitsprincipe. De rol van landschapsecologie in landbeheer en –inrichting.
• Historische en nieuwe landschappen
• Analyse en modelleren van landschapsdynamiek
• Landschap als een waarde producerend systeem Het concept “landschapsdiensten” als een speciale case van het concept “ecosysteemdiensten” met focus op spatiale configuratie.
• Toepassing van landschapsdiensten voor planning en ontwikkeling door gebruik te maken van mechanisme van vraag en aanbod, door landschapsstructuur te verbinden met de sociologische, ethische en economische waarde voor de maatschappij.
• Recreationele waarde van landschappen en de rol van substituten.
 

Studiemateriaal

• Cursustekst, wetenschappelijke artikels en slides.

Komt ook voor in andere opleidingsonderdelen

G0S70A : Landschapsanalyse

Evaluatieactiviteiten

Evaluatie: Landschapsanalyse (B-KUL-I2V74b)

Type : Examen tijdens de examenperiode
Evaluatievorm : Schriftelijk
Vraagvormen : Open vragen
Leermateriaal : Rekenmachine

ECTS Transport Phenomena in Bioscience Engineering (B-KUL-I0W36A)

5 ECTS English 58 Second termSecond term Cannot be taken as part of an examination contract
Nicolai Bart

Aims

Transport phenomena are important in numerous biological processes. This course introduces the basic principles of transport of heat, mass and momentum in bioscience engineering.  The emphasis is on the underlying physics, but also on the ability to distinguish between essential and less important aspects from an engineering point of view. The concepts are illustrated by examples from agriculture, biology, chemistry, food technology, environmental sciences and medicine.

After successfully concluding this course, the students will have the following competences:

  • Understanding the mechanisms of heat, mass and momentum transport
  • Constructing heat, mass and energy balances and solving the corresponding equations
  • Applying of these balances to typical transport problems a bioscience engineer will encounter

Previous knowledge

Attention for problem-solving reasoning on the basis of quantitative thinking and modeling.

Order of Enrolment



SIMULTANEOUS( I0N19B ) OR SIMULTANEOUS( G0N84B ) OR SIMULTANEOUS( G0O17D ) OR SIMULTANEOUS( X0C11A ) OR SIMULTANEOUS( X0E49A )


I0N19BI0N19B : Differentiaalvergelijkingen
G0N84BG0N84B : Differentiaalvergelijkingen
G0O17DG0O17D : Wiskunde II
X0C11AX0C11A : Differentiaalvergelijkingen deel I: gewone differentiaalvergelijkingen
X0E49AX0E49A : Differentiaalvergelijkingen deel I: gewone differentiaalvergelijkingen


Identical courses

I0N24A: Fysische transportverschijnselen
X0C04A: Fysische transportverschijnselen
X0E56A: Fysische transportverschijnselen

Is included in these courses of study

Onderwijsleeractiviteiten

Transport Phenomena in Bioscience Engineering: Lectures (B-KUL-I0W36a)

4 ECTS : Lecture 26 Second termSecond term
Nicolai Bart

Content

Heat transfer

1. Equilibrium, energy conservation, temperature
2. Models of heat transfer
3. Governing equation and boundary conditions of heat transfer
4. Conduction heat transfer: steady-state
5. Conduction heat transfer: unsteady-state
6. Convection heat transfer
7. Heat transfer with phase change
8. Radiative energy transfer

 Momentum transfer

1. Pressure
2. Laminar flow
3. Turbulent flow
4. Mechanical energy balance: Bernoulli equation
5. Pumps

Mass transfer

1. Equilibrium, mass conservation and kinetics
2. Models of mass transfer
3. Governing equations and boundary conditions of mass transfer
4. Diffusion mass transfer: steady state
5. Diffusion mass transfer: unsteady state
6. Convection mass transfer

Course material

See Toledo for slides and extra information
- Compulsory manual:  Biological and Bioenvironmental Heat and Mass Transfer (2002) Ashim K. Datta, Marcel Dekker, Inc., New York. ISBN 0-8247-0775-3

Format: more information

Lecture with demonstrations-experiments

Transport Phenomena in Bioscience Engineering: Exercices (B-KUL-I0W37a)

1 ECTS : Practical 32 Second termSecond term
Nicolai Bart

Content

During the exercise sessions, the student becomes familiar with the lecture topics and learns to apply the theory to practical problems that a bioscience engineer typically will encounter.

Via PC exercises (Python), students learn how to solve simple transport problems numerically.

Course material

See Toledo for the exercises (assignment + solution)

Format: more information

Exercise sessions: the students solve exercises with pen and paper/computer under the supervision of teaching assistants.

Evaluatieactiviteiten

Evaluation: Transport Phenomena in Bioscience Engineering (B-KUL-I2W36a)

Type : Exam during the examination period
Description of evaluation : Written
Type of questions : Open questions
Learning material : List of formulas, Calculator

Explanation

The evaluation of the course consists of a written exam during the exam period. The written exam is a closed book exam and includes one theory question, one exercise and five small detail questions. Students may use a clean formula list and a calculator (but not a graphical calculator). Cell phones, smart watches and smart glasses are not allowed.

Information about retaking exams

Same as primary exam

ECTS Bio-Economics (B-KUL-I9X36A)

4 ECTS English 26 First termFirst term Cannot be taken as part of an examination contract
Maertens Miet

Aims

Students gain insight in the functioning of the economy, in particular those parts of the economy that use renewable biological resources to produce food, material and energy (or the bio-economy), and in the power of economics to explain society and everyday life. Students gain insight in microeconomics, macroeconomics and international trade. Students become acquainted with how markets function and with policy decisions in an economic context. Students get a sense of economics as a way of thinking. 

This course allows students to:

  • Understand and describe economic terms and concepts such as income, welfare, supply and demand, market equilibrium, efficiency, …. and to use these terms in an appropriate way
  • Understand, apply and know basic concepts and equations of economic analysis
  • Make links between various economic terms and concepts
  • Understand and predict how various factors influence an economic equilibrium
  • Interpret economic theory based on examples from everyday life, topical subjects and the bio-economy
  • Solve numerical questions using economic concepts, equations and theory.

Previous knowledge

No specific previous knowledge needed.

Identical courses

D0W12B: Inleiding tot de economie (TEW)
X0E50A: Inleiding tot de economie (TEW)

Is included in these courses of study

Onderwijsleeractiviteiten

Bio-Economics (B-KUL-I0O63a)

4 ECTS : Lecture 26 First termFirst term
Maertens Miet

Content

  • An introduction explaining the scope and methods of the course, and the basic economic problem of scarcity and choice.
  • A first microeconomic part looking into demand, supply and the market equilibrium; household behavior and consumer choice; the production process, input and output decisions and the profit-maximizing firm; and perfect competition.
  • A second microeconomic part looking into market imperfections such as asymmetric information and externalities; monopolistic competition; income distribution; and the role of the government.
  • A third macroeconomic part looking into measuring national income; aggregate output and price levels; inflation; unemployment; policy effects and shocks.
  • A fourth macroeconomic part looking into the world economy; international trade and comparative advantages; and economic growth in developing countries.   

  

Course material

Karl E Case, Ray C. Fair, Sharon M. Oster, Principles of Economics, 13th edition, Global edition, Pearson Education Limited 2020. Handbook available for purchase through Acco. 

Lecture recordings and lecture slides: available through Toledo

Exercises, questions and solutions: availabe through Toledo 

List of economic terms and their Dutch translation: available through Toledo

Language of instruction: more information

This course is taught in English. 

Format: more information

The course consists of lectures, complemented with online exercises. 

Evaluatieactiviteiten

Evaluation: Bio-Economics (B-KUL-I2X36a)

Type : Exam during the examination period
Description of evaluation : Written
Type of questions : Open questions, Closed questions, Multiple choice
Learning material : Calculator

Explanation

The evaluation of this course is based on a written, closed book, exam during the normal examination period. The exam exists of various questions, including multiple choice questions, closed questions and open question; and including theoretical questions and exercises. For multiple choice questions, a correction for guessing is applied with a subtraction of points for wrong responses. 

Information about retaking exams

The same exam format with the same type of questions is applicable during the august/september examination period.